Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü EĞİTİM BİRİMİ

ALTERNATİF HAVAYOLLARI OKSİJEN TEDAVİSİ ALTERNATİF HAVAYOLLARI

OKSİJEN TEDAVİSİ VE ALTERNATİF HAVAYOLLARI AMAÇ: Havayolu açıklığını ve devamlılığını sağlama becerisi kazanma Doğru ve etkin oksijen tedavisi verebilme ÖĞRENİM HEDEFLERİ: Oksijen tedavisini ve tedavi yollarını öğrenme Havayolu kontrolünü sağlayabilme İleri havayolu açma tekniklerini öğrenme Alternatif havayollarını öğrenme

DİSPNE-1- DİSPNE tanım Sebepleri Enfeksiyonlar? Pulmoner ödem? Koah? Astım? Obstrüksiyon? Pulmoner emboli? Hiperventilasyon?

DİSPNE -2- TEDAVİ 1. Hikaye 2. Fizik muayene 3. Acil tedavi A-Havayolu sağlanması B-Oksijen verilmesi C-Damaryolu açılması Monitörizasyon Medikal tedavi

OKSİJEN OKSİJEN; Kolay bulunabilen ve en ucuz ilaç Yaygın kullanım alanı Solunum sıkıntısı, Göğüs ağrısı, Kafa travması……

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-1- NAZAL KANÜLLER Uygulaması basit, rahat ve ucuz Nemlendirme ! 2-4 litre/dakika % 24-28 5-8 litre/dakika %35-50 KOAH !

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-2- BASİT OKSİJEN MASKELERİ %30-50 oksijen En az 5 L /dk akım (CO2 solunması risk)

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-3- NON BREATHER MASKELERİ Balon-maske sistemi olarak da adlandırılır. İnspirasyonda tamamen şişmiş ek bir rezervuar yardımıyla %90 kadar oksijen sağlar.

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-4- VENTURİ MASKE Standart yüz maskesine bağlanmış bir tüp aracılığı ile belli miktarda oksijen sağlayan maskelerdir. Oksijen getiren tüp maskeye girmeden önce gelen oksijen konsantrasyonunu ve belli bir sürede hastaya verilen gaz hacmini düzenlemek için bir aletin içinden geçer. 4-6 l/da %24-28 oksijen sağlar KOAH’lılar için uygundur.

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-5- BALON VALF MASKE VENTİLASYONU Çocuklarda 450-500 ml Erişkinde 700-1000 ml

OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-6- DİĞER BIBAP CPAP

HAVA YOLU YÖNETİMİ-1- Arrest, Koma, Anaflaksi,İritanlar Travma HAVAYOLU OBSTRÜKSİYONU NEDENLERİ Arrest, Koma, Anaflaksi,İritanlar Yabancı cisim Obstriksiyonu Travma Enfeksiyon Bronkospazm Pulmoner ödem ( KKY, Şok)

HAVAYOLU YÖNETİMİ-2- AMAÇ Kanal açıklığı Aspirasyon Oksijenizasyon Ventilasyon Sekresyon kontrolünü sağlamak

TEMEL YÖNTEMLER-1- POZİSYON Head-tilt chin-lift (Baş çene) Jaw-trust (Alt çene)

TEMEL YÖNTEMLER-2- YARDIMCI ARAÇLAR Orofaringeal Airway Nazofaringeal Airway

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-1- Tanım: Solunum yolunu güven altına almak veya solunumu kontrol etmek amacı ile trakeaya tüp yerleştirilmesidir.

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-2- Endikasyonları Apne Kardiyak arrest Hipoksemi Üst havayolu obstrüksiyonu Solunum yetmezliği Artmış intrkranial basınç tedavisi Göğüs duvarı travması Hemodinamik instabilite

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON -3- Kontrendikasyonları Servikal vertebra yaralanması Mandibula fraktürü Trismus Gag refleksinin var olması

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON -4- MALZEMELER Laringoskop Endotrakeal tüpler Enjektör (10 ml) Aspirasyon sistemi Kayganlaştırıcı jel Stile Ambu ve oksijen sistemi Makas, magill forseps, tüp bağı, flaster Steteskop ve diğer doğrulayıcı cihazlar

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-5-

ENDOTRAKİAL ENTÜBASYON-6- TÜP ÇAPI Yaş Tüpün iç çapı Tüp Boyu Bebek 3,5mm 12 cm Çocuk 4+yaş/4 14+yaş/4 Erişkin Kadın Erkek 7,0-7,5 7,5-8,0 24

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-7- Laringoskop Sap kısmı Blade (Uç Kısmı) Düz Eğri Batarya Ampül

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-8- Laringoskop sap ve blade birleştirme

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-9- MALZEMELER VENTİLASYON %100 PRE OKSİJENİZASYON POZİSYON, Koklama (sniffing) ASPİRASYON, Farenks

ENDOTAKEAL ENTÜBASYON-10- Laringoskop sol elle tutulur. Ağız mümkün olduğunca geniş bir şekilde açılır. Ağız içi aspire edilir Spatül orofarenksin sağ kenarına yerleştirilir. Dil sola itilir. Eğri olan spatülün ucu valleculaya, düz spatülün ucu epiglotun arka yüzüne yerleştirilir

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-11-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-12- Mandibula öne (yukarı) doğru çekilerek kord vokallerin görünmesi sağlanır. Larinks girişindeki kan,mide içeriği,sekresyon tüp yerleştirilmeden önce aspire edilir. Larinks uygun bir şekilde belirlendikten sonra tüp yerleştirilir. Hasta ventile edilir. Doğruluğunu tesbit etmek için önce mide daha sonra akciğerler dört noktadan dinlenir. Emin olunduktan sonra tüpün balonu şişirilir,tüp sabitlenir.

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-13-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-14-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-15-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-16-

ENDOTRAEKAL ENTÜBASYON-17-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-18-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-19-

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-20- KOMPLİKASYONLARI Travma Özefagus veya sağ ana bronş entübasyonu Hipoksemi, disritmi Kanama, hematom Vokal kord hasarı Farigo-özefagial perforasyon Gastrik regürjitasyon

NAZOTRAKEAL ENTÜBASYON-1- ENDİKASYONLARI Zor Laringoskopi Nöromuskuler blokaj tehlikesi ? Krikotirotomi gereksiz ise Sırtüstü yatmayı tolere edemeyecek ise; Bilinci açık KKY, KOAH, ASTIM oturur pozisyonda entübe edilirler

NAZOFARİNGEAL ENTÜBASYON-2-

NAZOTRAKEAL ENTÜBASYON-3- KONTRAENDİKASYONLARI Kanama eğilimi Ciddi orta yüz kırıkları Artmış intrakranial basınç Kafa tabanı kırıkları KOMPLİKASYONLARI Lokal kanamalar ve sinüzit

ALTERNATİF HAVAYOLLARI LMA: Larengeal mask airway FASTTRACH: LMA’nın daha gelişmiş tipi, serv.yara.uyg) KOMBİTÜP (ETC):Eosphagel-trachealcombitube

LMA-1- Laringeal girişim etrafını tamamen kapatacak şekilde düzenlenen ve elips şeklinde şişen bir bölümü olan geniş çaplı bir tüptür. Balon valv maske kullanımından daha etkilidir.

LARİNGEAL MASKE KULLANIMI Uygun boyda LMA seçilir Boyun hafifçe fleksiyona alınır,baş ekstansiyonda tutulur. Tüp kalem gibi tutulur,ağıza yerleştirilir Maske hipofarenksin arkasına yerleştiği hissi alınıncaya kadar itilir,direnç hissedildiğinde bırakılır. İşaret parmağı ağzın içinden çekilirken maskenin pozisyonunun bozulmaması için baskın olmayan el ile tüpün ağız dışında kalan bölümü tutulur ve hafifçe bastırılır Balon belirlenen miktarda şişirilir. 30 sn içinde işlem tamamlanamazsa hasta ventile edilmelidir. Ağız dışında kalan tüp kısmı tespit edilir

Kullanımı kolaydır.LMA gibi uygulanır,farkı LMA - Fastrach Kullanımı kolaydır.LMA gibi uygulanır,farkı ilerletmeyi kolaylaştıran bir sap kısmı vardır.

LMA-ProSeal

Kombitüp

KOMBİ TÜP-1- Dil üzerinden körlemesine yerleştirilen çift lümenli bir tüptür. Tüpün trakeayamı yoksa özefagusamı yerleştiğini belirleyen bir düzeneğe sahiptir.

KOMBİ TÜP -2- Hastanın boynu hafif fleksiyona getirilip başın ekstansiyonda kalması sağlanır Ağız açılır ve çene desteklenir Tüp körlemesine siyah iki nokta dişlerin arasına gelinceye kadar ilerletilir Önce proksimal kaf sonra distal kaf şişirilir Ventilasyon öncelikle özefagial kanala uygulanır.Göğüs hareketleri veya karın distansiyonu izlenir ve göğüs sesleri dinlenir Eğer solunum sesleri alınmıyor ise,trakeal kanal ventilasyon için kullanılır Eğer akciğerlerin ventilasyonu her iki yollada sağlanamazsa tüp çıkarılıp alternatif başka biryol kullanılmalıdır

KOMBİ TÜP -3-

KOMBİ TÜP -4-

ÖZET Dispne önemli bir semptomdur. Oksijen en önemli ve en ucuz ilaçtır A:airway, B:breathing kotrolu ve devamlığı en öncelikli işlemdir. Oksijenizasyon-ventilasyon gerekliyse entübasyondan çekinilmemelidir. Alternatif yollar öğrenilmeli ve gerekli malzemeler sağlanmalıdır.