Katı eriyik oluşumu Sıvı eriyikten katı eriyik oluşumu belirli bir sıcaklık aralığında tamamlanır ve sonuçta tek bir katı faz meydana gelir. Sıvı Sıvı α α

1300 °C bakır nikel alaşımı ağırlıkça %47 Cu %53 Ni ‘den oluşmaktadır. Katı fazdaki bakır ağırlık yüzdesi? Sıvı ve katı fazların ağırlık yüzdeleri nedir?

1300 °C bakır nikel alaşımı ağırlıkça %47 Cu %53 Ni ‘den oluşmaktadır. Katı fazdaki bakır ağırlık yüzdesi? Sıvı fazda : %45 Nikel %55 Bakır Katı fazda: 53 %58 Nikel %42 Bakır 45 58

1300 °C bakır nikel alaşımı ağırlıkça %47 Cu %53 Ni ‘den oluşmaktadır. Sıvı ve katı fazların ağırlık yüzdeleri nedir? Sıvı fazın ağırlık oranı: Katı fazın ağırlık oranı: 53 45 58

Ötektik reaksiyon: Birbirini sınırlı oranda eriten bazı sistemlerin belirli bir bileşimdeki alaşımları sabit sıcaklıkta katılaşır ve ötektik reaksiyon sonucu sıvı faz aynı anda iki ayrı katı faza dönüşür.

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız a)183 °C ‘de ötektiğin hemen altındaki ötektik bileşimde b) %40 Sn ve 230 ° sıcaklıkta c) %40 Sn ve 183 °+ΔT sıcaklıkta d) %40 Sn ve 183 °-ΔΤ sıcaklıkta

a)183 °C ‘de ötektiğin hemen altındaki ötektik bileşimde Bulunan Fazlar: α β Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %97,8 Sn Fazların Miktarı: 18,3 61,9 97,8 α β

b) %40 Sn ve 230 ° sıcaklıkta Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %15 Sn %48 Sn Fazların Miktarı: 15 48

c) %40 Sn ve 183 °+ΔT sıcaklıkta Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %61,9 Sn Fazların Miktarı: 18,3 61,9

d) %40 Sn ve 183 °-ΔΤ sıcaklıkta Bulunan Fazlar: α β Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %97,8 Sn Fazların Miktarı: 18,3 97,8

%30 Sn - %70 Pb içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. a)230 °C’deki ötektik öncesi alfa ve sıvının ağırlık yüzdesi b) Ötektik sıcaklığın hemen üstündeki sıvının ve ötektik öncesi alfanın ağırlık yüzdesi ile bu fazların kg cinsinden ağırlıkları c) Ötektik sıcaklığın hemen altında Ötektik tepkimeyle oluşan alfa ve betanın kg cinsinden ağırlıkları

a)230 °C’deki ötektik öncesi alfa ve sıvının ağırlık yüzdesi Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %12 Sn %40 Sn Fazların Miktarı: 12 97,8

Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %61,9 Sn b) Ötektik sıcaklığın hemen üstündeki sıvının ve ötektik öncesi alfanın ağırlık yüzdesi ile bu fazların kg cinsinden ağırlıkları Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %61,9 Sn Fazların Miktarı: 18,3 61,9 α ‘nın ağırlığı: Sıvı ‘nın ağırlığı:

α ‘nın toplam ağırlığı: Ötektik α ‘nın ağırlığı: β ‘nın ağırlığı: c) Ötektik sıcaklığın hemen altında Ötektik tepkimeyle oluşan alfa ve betanın kg cinsinden ağırlıkları Bulunan Fazlar: α β Fazların Bileşimi: %18,3 Sn %97,8 Sn Fazların Miktarı: Ötektik α β Ötektik dışı α 18,3 97,8 α ‘nın toplam ağırlığı: Ötektik α ‘nın ağırlığı: β ‘nın ağırlığı:

Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg. Al-Si alaşımı için aşağıdaki soruları cevaplandırın: a)Sıvı alaşım soğurken ilk katı çekirdeklerinin oluşmaya başladığı sıcaklık nedir? b)Alaşım hangi sıcaklıkta tamamen katılaşır? c)Ötektik dışı faz hangisidir ve miktarı (gram olarak) nedir? d)576 °C sıcaklıkta bulunan fazlardaki Si miktarı (kg olarak) nedir?

Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg. Al-Si alaşımı için aşağıdaki soruları cevaplandırın: a)Sıvı alaşım soğurken ilk katı çekirdeklerinin oluşmaya başladığı sıcaklık nedir? 600°C

Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg. Al-Si alaşımı için aşağıdaki soruları cevaplandırın: b)Alaşım hangi sıcaklıkta tamamen katılaşır? 577°C

Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg. Al-Si alaşımı için aşağıdaki soruları cevaplandırın: c)Ötektik dışı faz hangisidir ve miktarı (gram olarak) nedir? Ötektik dışı faz α dır.

Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg Ağırlıkça %10 Si içeren 1 kg. Al-Si alaşımı için aşağıdaki soruları cevaplandırın: d)576 °C sıcaklıkta bulunan fazlardaki Si miktarı (kg olarak) nedir? α ve β fazları vardır. α‘ da Si %1,6 dır. α miktarı α ‘da Si miktarı β‘da Si %100 β miktarı β‘da Si 0,085 kg

%50 Sn içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. a)200 °sıcaklıkta bulunan fazların bileşimi nedir? b) Bu fazların ağırlıkça miktarı (% olarak) nedir? c) 100 °C sıcaklıkta bulunan fazların bileşimi nedir? d)Bu fazların ağırlıkça miktarı (% olarak) nedir?

%50 Sn içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. a)200 °sıcaklıkta bulunan fazların bileşimi nedir? α ve Sıvı faz vardır. α ‘da %18 Sn Sıvı’da %54 Sn

%50 Sn içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. b) Bu fazların ağırlıkça miktarı (% olarak) nedir?

%50 Sn içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. c) 100 °C sıcaklıkta bulunan fazların bileşimi nedir? α ve β faz vardır. α ‘da %5 Sn β’da %99 Sn

%50 Sn içeren 1 kg alaşım 300 °C ‘den yavaşça soğutulmaktadır, aşağıdakileri hesaplayın. d)Bu fazların ağırlıkça miktarı (% olarak) nedir?

Peritektik reaksiyon: Katılaşma süresinde bir arada bulunan sıvı fazla katı fazın sabit sıcaklıkta başka bir katı faza dönüşmesine peritektik reaksiyondenir.

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız a)%42,4 Αg 1400 °C ‘de b) %42,4 Αg 1186 +ΔT °C’de c) %42,4 Ag 1186 -ΔT °C’de d) %60 Ag ve 1150 °C’de

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız a)%42,4 Ag 1400 °C ‘de Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %7 Ag %55 Pt Fazların Miktarı: 7 55

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız b) %42,4 Ag 1186 +ΔT °C’de Bulunan Fazlar: α Sıvı Fazların Bileşimi: %10,5 Ag %66,3 Ag Fazların Miktarı: 10,5 66,3

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız c) %42,4 Ag 1186 -ΔT °C’de Bulunan Fazlar: β Fazların Bileşimi: %42,4 Ag Fazların Miktarı:

Aşağıdakiler için faz analizi yapınız d) %60 Αg ve 1150 °C’de Bulunan Fazlar: β Sıvı Fazların Bileşimi: %48 Ag %77 Ag Fazların Miktarı: 48 77

Katı eriyikten çökelme: Tek fazlı bir katı eriyik soğurken belirli bir sıcaklık düzeyinde doymuş hale gelir. •Bu doyma noktasında katı eriyikte bulunan yabancı atomların bir kısmı ayrışarak ikinci bir faz halinde çökelir. Çökelen fazın miktarı sıcaklık düştükçe artar. •Uygulamada bu çökelen fazın miktarı, çökelme yeri ve büyüklüğü kontrol edilerek daha yararlı yapılar oluşturulabilir.Aluminyum alaşımlarına uygulanan yaşlanma sertleşmesi işlemi bu gerçeğe dayanır.

Katı eriyikten çökelme:

%10 Sn içeren 1 kg alaşım 150 °C ‘den 100°C ‘ye yavaşça soğutulmaktadır. Sıcaklık 100 C olduğunda kaç kg β çökelir?

%10 Sn 200 C’de Bulunan Fazlar: α Fazların Bileşimi: %10 Sn Fazların Miktarı: %10 Sn 100 C’de Bulunan Fazlar: α β Fazların Bileşimi: %5 Sn %98 Sn Fazların Miktarı: 5 98 α β %10 Sn 200 C’de α β %10 Sn 100 C’de

Ötektik sıcaklıkta sıvının bileşimi %30 A %70 B A’nın erime noktası 700 C B’nin erime noktası 1000 C Ötektik sıcaklık 500 C Ötektik sıcaklıkta sıvının bileşimi %30 A %70 B 500 C ‘de eritme kabiliyeti A’nın içinde B %15 B’nin içinde A %20 70 C ‘de eritme kabiliyeti A’nın içinde B %10 B’nin içinde A %8 Sıvı Sıvı+β α+Sıvı β α α+β