BİLGİSAYARIN MİMARİSİ, TEMEL BİLEŞENLERİ VE ÇALIŞMA MANTIĞI Okt.Sibel KAPLAN M.Haluk SEÇİLMİŞ

Bilgisayar Nedir? Giriş birimleri ile dış dünyadan aldıkları veriler üzerinde aritmetiksel ve mantıksal işlemler yaparak işleyen, bu işlenmiş bilgileri çıkış birimleri ile kullanıcılara ileten, istenildiğinde bu bilgileri saklayabilen, donanım (hardware) ve yazılım (software) dan oluşan elektronik bir makinedir.

Veri-Bilgi Bu işlev kapsamında bilgisayarı bir fabrikaya benzetebiliriz. Üretim Süreci Hammadde Ürün Bilgi işlem Süreci Veri Bilgi

Veri-Bilgi Veri ve Bilgi nedir? Nerede ve hangi amaçla kullanılırlar? Problemleri niçin çözeriz? Sayılar ne işe yararlar?

Veri-Bilgi 33 Bu sayı tek başına anlamsız Ancak benim yaşım 33 derseniz, bu sayı sizinle ilgili bir bilgi durumundadır. Bu sınıftaki her öğrencinin bir yaşı var ve yaşınız sizinle ilgili bir bilgi durumundadır. Bu sınıfın yaş ortalamasını hesaplamak gerekirse yaşınız hangi duruma düşer?

Veri-Bilgi Veri : Bilgisayar tarafından işlenilmesi istenilen bilgilere veri denir.Kullanıcı veya bilgisayar tarafından sağlanırlar. Sayılar, harfler, sözcükler, ses sinyalleri ve komutlardır. Bilgi: Verilerin bilgisayar tarafından işlenmiş haline ise bilgi denir.

Bilgisayarın Yapısal Şeması ve İşleyişi Bilgisayarı yapısal olarak, bilgilerin girilmesi, girilen bilgilerin belirtilen durumlara göre işlenmesi, işlem sonuçlarının alınması ve istenildiğinde yapılan işlemlerin depolanması olarak dört temel fonksiyona sahip bir makine şeklinde tanımlayabiliriz. Bu dört temel fonksiyonu gerçekleştirebilmek için sahip olması gereken mimariyi; Girdi Üniteleri,  Merkezi İşlem Birimi,  Çıktı Üniteleri  Depolama Üniteleri oluşturur.

Bilgisayarın Yapısal Şeması ve İşleyişi ROM/PROM/EPROM Yan Bellek Disk Disket CD/DVD Flash Bellek RAM- Ana Bellek Merkezi işlem Ünitesi CPU – Central Processing Unit Giriş Ünitesi Yönetim Ünitesi Çıkış Ünitesi Klavye Mouse Kamera Mikrofon Scanner Ekran Yazıcı Aritmetiksel ve Mantıksal İşlem Ünitesi

Giriş İşleme İşleme Çıkış

Sistem Birimleri Giriş Birimleri Çıkış Birimleri Depolama Ortamları Klavye Mause Tarayıcı Optik Okuyucu Barkod Okuyucu Kamera Mikrofon Çıkış Birimleri Ekran Yazıcı Çizici Hoparlör Hem Giriş-Hem’de Çıkış Birimleri Disket Sürücü CD-RW(Kaydedici) DVD-RW(kaydedici) Ses Kartı Ethernet Kartı Modem Depolama Ortamları Disket Sabit Disk CD DVD Taşınabilir Bellek

Bellek-Bit-Byte Kavramları Bellek nedir? Bilgisayara girilen bilgilerin saklanmasını sağlayan ünitelerdir. Bunlar elektronik, manyetik ve optik olmak üzere farklı fiziksel yapılarda olabilirler ama hepsinde bilgiyi saklama mantığı aynıdır. Bilgisayarlar 2 tabanlı sayı sistemini kullanarak işlem yaparlar, yani bellekte sadece 0 ve 1 bilgileri tutulur. Resim, görüntü, ses, karakter... 0 ve 1 lerden oluşur.

Sayı Sistemleri Onlu Sayı Sistemi Taban : 10 Rakamlar: 0,1,2,3,4,5,6,7 ,8,9 İkili Sayı Sistemi Taban : 2 Rakamlar: 0 ve 1 Onaltılı Sayı Sistemi Taban : 16 Rakamlar:

Bit-Byte Kavramları

Bit-Byte Kavramları

Bellek Birimleri 1 Byte=8 bit 1 KiloByte (KB) = 1024 Byte 1 MegaByte (MB) = 1024 KiloByte 1 GigaByte (GB) = 1024 MegaByte 1 TeraByte (TB) = 1024 GigaByte

Donanım Üniteleri 1- ANAKART (Mainboard)   1- ANAKART (Mainboard) Bir bilgisayarı oluşturan bütün elektronik ünitelerin üzerine takıldığı veya bağlandığı devrelerden oluşan bir karttır.

Donanım Üniteleri 2- MERKEZİ İŞLEM ÜNİTESİ (CPU – Mikroişlemci)   2- MERKEZİ İŞLEM ÜNİTESİ (CPU – Mikroişlemci) İşlemlerin çoğunu gerçekleştiren devrelerdir. Matematiksel ve mantıksal işlemler yaparlar, belleğe yazarlar ya da bellekten okurlar, çeşitli durumların gerçekleşip gerçekleşmediğini kontrol ederler.

Donanım Üniteleri   3- ANA BELLEK (RAM–Random Access Memory–Rasgele Erişilebilir Bellek) Diğer adı Ana Bellek’tir. Ana Bellek, bilgisayarın giriş ünitelerinden gelen verilerin, bu verilerin işlenmesini yönlendirecek programların ve işlemler sonucunda elde edilen bilgilerin tüm süreç boyunca depo edildiği bir yapıdır. Ana Bellek, bilgileri geçici olarak saklar, çalışmakta olan bir program durdurulduğunda onunla ilgili her şey bellekten silinir, ayrıca elektrik kesintilerinde tüm içeriği silinir.

Donanım Üniteleri 4- YAN BELLEK ÜNİTELERİ Sabit disk (Harddisk)   4- YAN BELLEK ÜNİTELERİ Sabit disk (Harddisk) Ana bellekteki bilgilerin bilgisayarın haricinde uzun süre saklanabilmesi amacıyla tasarlanmış, manyetik bir yapıya sahip, dairesel plak şeklinde, çok büyük bir kapasitesi olan (günümüzde Terabyte’lar büyüklüğünde), bilgisayar kasası içerisine monte edilmiş bir yan bellek ünitesidir. Disket Bellek Kartı (Flash Memory) CD / DVD

Donanım Üniteleri 5- DİĞERLERİ Yongaseti Veriyolu Önbellek   5- DİĞERLERİ Yongaseti Veriyolu Önbellek ROM / EPROM ve BIOS Ekran Kartı Ağ Kartı Paralel, Seri Ve Usb Portlar