ASTIM Prof. Dr. A.Zafer ÇALIŞKANER
Sık görülen Kronik İlerleyici Hasar bırakıcı
Dünyada ~300 milyon hasta Astım için sağlık sisteminde önemli harcamalar yapılmaktadır. Doğrudan maliyet (hastane ve ilaç masrafları), Dolaylı maliyet (işgünü kaybı, erken ölüm)
Türkiye’de ~ 4 milyon hasta 2011 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2011 http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul
Astım Birçok hücre ve mediatörün rol oynadığı KRONİK ve İNFLAMATUAR bir hava yolu hastalığıdır.
Mast hücreleri Bazofiller Eozinofiller Lenfositler Makrofajlar Monositler Nötrofiller Fibroblastlar
Epitel ve Endotel hücreleri Trombositler Epitel ve Endotel hücreleri
Birçok hücre tipi, mediatör ve reseptörün kompleks iletişimi...
Birçok hücre tipi, mediatör ve reseptörün kompleks iletişimi...
TEMEL FİZYOPATOLOJİ İNFLAMASYON HAVAYOLU AŞIRI CEVAPLILIĞI HAVAYOLU YENİDEN YAPILANMASI
HAVAYOLU AŞIRI CEVAPLILIĞI Hava yollarının normal bir birey için zararsız olan bir uyarana, daralma ile yanıt vermesidir.
HAVAYOLU AŞIRI CEVAPLILIĞI
HAVAYOLU YENİDEN YAPILANMASI Hava yolu mukozasında oluşan hasarı tamir amacıyla organizmanın gösterdiği reaksiyon sonucunda kalıcı değişikliklerin oluşuması: SUBEPİTELİAL FİBROZİS, BRONŞ DÜZKAS HİPERTROFİSİ VE HİPERPLAZİSİ, YENİ DAMAR OLUŞUMLARI GOBLET HÜCRE HİPERTROFİSİ
HAVAYOLU YENİDEN YAPILANMASI R A
? TANI
! ANAMNEZ FİZİK MUAYENE LABORATUVAR
ATAKLAR HALİNDE SEYREDEN
ATAKLAR HALİNDE SEYREDEN Nefes darlığı Göğüste sıkışma hissi Öksürük Hırıltılı solunum Vizing
ANAMNEZ Vizing atağı (atakları) öyküsü Gece öksürüğü Egzersiz ile öksürük ve/veya vizing Allerjenler veya nonspesifik uyaranlarla semptomların ortaya çıkması Uzun süren ÜST solunum yolu enfeksiyonları ve ardından ALT solunum yolu semptomlarının ortaya çıkması
Fizik muayene bulguları Semptomlar genellikle ataklar halinde olduğu için solunum sisteminin fizik muayenesi NORMAL olabilir.
Fizik muayene bulguları Ronküs Ekspiryum sonunda veya İnspiryum ve ekspiryumda Vizing
Fizik muayene bulguları Ağır atak sırasında sessiz akciğer, hiperinflasyon, siyanoz, taşikardi, yardımcı solunum kasları kullanımı
LABORATUVAR Solunum fonksiyon testleri PEFMETRE SPİROMETRE
LABORATUVAR Solunum fonksiyon testleri FVC FEV1 FEV1/FVC RV FRC Hava yolu OBSTRÜKSİYONUNUN gösterilmesi Bu obstrüksiyonun REVERSİBL olduğunun gösterilmesi FVC FEV1 FEV1/FVC RV FRC
LABORATUVAR Solunum fonksiyon testleri Hava yolu OBSTRÜKSİYONUNUN gösterilmesi Bu obstrüksiyonun REVERSİBL olduğunun gösterilmesi Kısa etkili beta-2 agonist inhalasyonundan 15 dk sonra FEV1 %12 artmışsa obstrüksiyon reversibldir.
LABORATUVAR Akciğer grafisi Diğer hastalıkları ekarte etmek veya komplikasyonları değerlendirmek amacıyla çekilir. Genellikle normal olup, ataklarda hiperinflasyon bulguları vardır.
? AYIRICI TANI
HAVA YOLU OBSTRUKSİYONU YAPAN DURUMLAR Yaygın hava yolu obstrüksiyonları KOAH Bronşektazi Kronik bronşiolit Kistik fibrozis Enfeksiyonlar Lokal hava yolu obstrüksiyonları İntraluminal (Lümende) İntramural (Havayolu duvarında) Ekstramural (Dışarında bası)
DİĞER DURUMLAR Kronik rinosinüzit, GÖR ACE blokerleri ile oluşan öksürükler Sol kalp yetersizliği
Semptomlar KONTROL ALTINA alınabilir. TEDAVİ Semptomlar KONTROL ALTINA alınabilir.
TEDAVİ HEDEFLERİ Semptomları kontrol altına almak ve bu kontrolü sürdürmek Egzersiz dahil normal aktiviteyi sağlamak Alevlenmeleri önlemek Morbidite ve mortaliteyi önlemek
TEDAVİ PROGRAMI Hasta eğitimi Tetikleyici etkenlerin uzaklaştırılması Uzun süreli tedavi için plan yapılması Atak için tedavi planı yapılması Hastanın düzenli takibi
TEDAVİ PROGRAMI Hasta eğitimi Tetikleyici Uzun süreli tedavi için plan yapılması Atak için tedavi planı yapılması Hastanın düzenli takibi
TEDAVİ PROGRAMI Hasta eğitimi Tetikleyici Uzun süreli tedavi için plan yapılması Atak için tedavi planı yapılması Hastanın düzenli takibi
TEDAVİDE KULLANILAN İLAÇLAR Kontrol edici = ANTİİNFLAMATUVAR Semptom giderici = BRONKODİLATÖR
Kontrol edici = ANTİİNFLAMATUVAR ilaçlar İnhale ve sistemik steroidler Lökotrien reseptör antagonistleri Uzun etkili teofilin Kromonlar Uzun etkili beta-2 agonistler Semptom giderici = BRONKODİLATÖR ilaçlar Kısa etkili beta-2 agonistler Teofilinler (İ.V. Formları) Antikolinerjikler
KONTROL ALTINDA KISMEN KONTROL ALTINDA KONTROL ALTINDA DEĞİL
Aşağıdakilerin tümünün karşılanması KONTROL ALTINDA Aşağıdakilerin tümünün karşılanması
Herhangi birinin bulunması KISMEN KONTROL ALTINDA Herhangi birinin bulunması
1 hafta içinde, 3 ya da daha fazlasının bulunması KONTROL ALTINDA DEĞİL 1 hafta içinde, 3 ya da daha fazlasının bulunması
Kontrole dayalı tedavi yaklaşımı
Kontrole dayalı tedavi yaklaşımı
İNHALASYON CİHAZLARI Kortikosteroidler Uzun etkili beta-2 agonistler Kısa etkili beta-2 agonistler Antikolinerjikler
15 dakika ara...