Sporda Yüksek Performans İçin Beslenme ve Ergojenik Yardımcılar

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENME
Advertisements

HAMİLELİKTE BESLENME Dyt. Şerife ÖZDEMİR TAVLAN.
FUTBOL VE BESLENME BESLENME
SAĞLIKLI BESLENMEDE POSALI YİYECEKLERİN ÖNEMİ
C vitamini Sağlık ve İş Güvenliği Bölümü.
OBEZİTE VE SAĞLIKLI BESLENME
saĞLIKLI BESLENME NASIL OLMALI?
OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARININ BESLENMESİNDE
MÜSABAKA ÖNCESİ,SIRASI ve SONRASI DÖNEMDE BESLENME
HAZIRLAYANLAR HADİCE DEMİREL ZAFER DÜZGÜN DÜRDANE AYGÜL YUSUF YALÇIN
AHMET NURİ ERİKOĞLU İLKOKULU ALIŞKANLIKLARININ KAZANDIRILMASI
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
MENOPOZ VE BESLENME.
Dr.Ekrem Hayri Üstündağ İzmir Kadın Hast. Doğum Hastanesi
Beslenme ve Performansa Etkisi
EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE BESLENME.
NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
İLKOKUL ÇOCUKLARINDA BESLENME
FEN VE TEKNOLOJİ PROJE ÖDEVİ
FUTBOL ve BESLENME Dr. Şaban ACARBAY SPOR HEKİMİ.
İNSANIN SAĞLIKLI GELİŞİMİNDE ETKİLİ BESİNLER
Besin ve İçerikleri.
BESİNLER İNORGANİK ORGANİK.
VİTAMİNLER VE GÖREVLERİ.
Su Görevleri: Besinlerin sindirimi, emilimi, hücrelere taşınması
BESLENMENİN ÖNEMİ
DERS İÇERİĞİ 1.hafta = Beslenme, yeterli ve dengeli beslenme, spor ve beslenme 2.hafta = Egzersizde enerji sistemleri, enerjinin hesaplanması, enerji dengesi.
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME BURSA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
DENGELİ BESLENMENİN ÖNEMİ VE SAĞLIĞA ETKİSİ
Antioksidanlar Antioksidan nedir?
SAĞLIKLI BESLENME.
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
BESİNLER VE TÜKETİMİ.
5.SINIF 1.ÜNİTE VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM
Golf Sporunda Yüksek Performans İçin Beslenme ve Ergojenik Yardımcılar
SAĞLIKLI BESLENME Diyetisyen Eda YILDIZ.
Beslenmenin ABC’si Dyt. Ece Köprülü.
Beslenme İnsanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli ögeleri alıp vücudunda kullanmasıdır. Ayşe BAYSAL, Beslenme,
VİTAMİNLER.
Öğr.Gör. Suzan Cömert Özata
KRİTİK HASTA ÇOCUĞUN BESLENMESİ
DENGELİ VE DÜZENLİ BESLENME.
VİTAMİNLER HASAN DEMİRKAPI 9/C 533.
Sporda Yüksek Performans İçin Beslenme
Sporcu Beslenme Destek Ürünleri ve Ergojenik Yardımcılar
BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE
Sağlıklı Beslenme.
Sağlıklı Beslenme / 32.
BESİNLER VE DENGELİ BESLENME.
SUDA ERİYEN VİTAMİNLER
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME.
EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE BESLENME Muhammet Özgür DEMİR.
Şeker Tüketİmİ ve SağlIk
ERGOJENİK BESİNLER.
Her sistemin kendine özgü görevleri olmasına karşın bu görevleri diğer sistemlerden bağımsız olarak gerçekleştiremez. Egzersizle yukarıdaki açıklamanın.
İLKÖĞRETİM ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENME
L-KARNİTİN ELİF KELOĞLU
BESLENMEDE SÜTÜN ÖNEMİ
Sağlıklı Beslenme.
Besin Destekleri 1996 yılında Amerika’ da genel nüfusun % 50’sinin, kolej sporcularının % 76’sının, vücut geliştirme sporu yapanların % 100’ünün besin.
Vitaminler Suda eriyenler; B ve C vitamini Yağda eriyenler;
Mineraller Tüm hücrelerin gereksinim duyduğu maddelerdir
Proteinler Proteinler DNA tarafından şifrelenen 20 amino asidin peptid bağları ile bağlanmasıyla oluşurlar. Vücuttaki toplam proteinin %45’i kaslarda geri.
SPORCU İÇECEKLERİ Spor içecekleri; sporcunun kaybettiği sıvı ve elektrolitlerle birlikte karbonhidrat da sağlayan, antrenman öncesi ve sonrası ile yarışma.
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
DENGELİ BESLENME SEDA DEMİRAĞ.
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli miktarda alınması.
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
İLKOKUL ÇOCUKLARINDA BESLENME
Sunum transkripti:

Sporda Yüksek Performans İçin Beslenme ve Ergojenik Yardımcılar Dr. Aylin Çeçen Aksu Spor Hekimi (PhD) acecen@ispro.net.tr 31 Ocak 2011

Genel öneriler (yaşam disiplini) Düzenli uyku Yeterli dinlenme (fiziksel / psikolojik) Yeterli ve dengeli beslenme UV zararlı etkilerinden korunma Spor yaralanmalarından korunma Isınma, stretching Kondisyon antrenmanları Doğru malzeme seçimi ve güvenlik önlemleri Hastalıklardan korunma Aşılar Çinko, ekinazya, l-glutamine, C vitamini, colostrum Karbonhidrat desteği

Sporcunun enerji dengesi Enerji alımı = Enerji harcaması Vücut büyüklüğü Vücut kompozisyonu Yaş Cinsiyet

Sporcunun enerji gereksinimi = İstirahatte enerji sarfı + Egzersizde enerji sarfı Termogenez Büyüme - gelişme

Egzersizde enerji sistemleri

Futbolcu Mevki ve yaş önemli BKİ (ağırlık/boy2): 22-23 VYO: % 8-12

Türk profesyonel futbolcularının antropometrik değerleri (F. Turgay, A Türk profesyonel futbolcularının antropometrik değerleri (F.Turgay, A.Çeçen Aksu ,Dünya Futbol ve Bilim Kongresi, Portekiz, 2003) Yaş Boy (cm) Ağırlık (kg) BKİ (kg/m2) VYO (%) Toplam 23.7 ± 4.5 N = 199 178.4 ± 6.2 N = 216 74.1 ± 6.8 N = 229 23.3 ± 1.7 12.4 ± 2.9 N = 142 Süper Lig 23.9 ± 3.9 N = 80 178.8 ± 6.1 N = 90 74.7 ± 7.0 N = 91 23.4 ± 1.9 11.2 ± 1.8 N = 28 Birinci Lig 23.6 ± 4.8 N = 119 178.2 ± 6.3 N = 126 73.7 ± 6.7 N = 138 23.2 ± 1.6 12.7 ± 3.1 N = 114 t - test NS P=0.017

Futbolda enerji sarfı (kalori/saat) 70 kg oyuncu kal/dk Orta şiddette 420 5.8-6.0 Yüksek şiddette 600 8.25-8.5 70kg’lık bir futbolcunun tek antrenman günü enerji sarfı yaklaşık 3500 kalori, çift antrenman günü 4000-4400 kaloridir

Sportif performans.... Kuvvet, güç Sürat Dayanıklılık Ajilite Esneklik Konsantrasyon Beceri İsabetli karar verme

Sporcu beslenmesi (Genel prensipler) Günde 3 ana, 2-3 ara öğün yenmeli Öğün atlanmamalı Kahvaltı atlanmamalı Ara öğünlerin besin değeri yüksek olmalı Yeterli sıvı alınmalı

Sporcu beslenmesi Besin ögesi Normal birey Sporcu Karbonhidrat % 50 % 60 Protein % 20 % 20 Yağ % 30 % 20 Vitaminler kalorik değeri yoktur Mineraller “ “ “ Su “ “ “

Besin ögelerinin enerji değeri KH 1g..... 4 kalori Protein 1g..... 4 kalori Yağ 1g..... 9 kalori

Karbonhidratlar Ana enerji kaynağıdır Glikojen olarak kaslar ve KC’de depolanır, glikoz olarak kanda dolaşır

Karbonhidratlar Basit şekerler; meyveler, bazı sebzeler, süt ve çay şekeri

Karbonhidratlar Kompleks KH; ekmek, makarna, pilav gibi tahıllı yiyecekler; patates, mısır, brokoli, elma gibi sebze ve meyveler; baklagiller

Karbonhidratlar Glikojen; Dayanıklılık antrenmanında önemlidir Azaldıkça yorgunluk ve bitkinlik başlar Egzersiz öncesi ve sırasında KH alımı yorgunluğu geciktirir Egzersiz şiddeti arttıkça KH kullanımı artar ! Her gün antrenman yapan sporcunun 6-10 g/kg/gün KH alımı uygundur Şiddetli antrenmanı takiben 24 saat içinde 500-600g KH alımı kas glikojen deposunu tamamlar

Proteinler Doku yapımı ve onarımında yer alır Bağışıklık sisteminde önemlidir Egzersizde enerji kaynağı olarak kullanılmaz ! Gereksinimi vücut kitlesi, yaş, kalori alımı ve antrenman tipi ve şiddetine bağlıdır

Proteinler Hayvansal; beyaz ve kırmızı et, balık, süt, yumurta Bitkisel; kuru baklagil, tahıl ve sebzeler, yağlı içler

Proteinler Sporcunun kalori alımı azaldıkça, protein gereksinimi artar ! Ağır antrenman sırasında yeterli KH alınıyorsa protein kaybı önlenir ! Normal kişinin günlük gereksinimi 0.8 g/kg, futbolcunun 1.0-1.8 g/kg’ dır

Yağlar Konsantre enerji kaynağıdır Yağda eriyen vitaminleri taşır, yiyeceklere tat verir, protein koruyucudur Egzersizde ana enerji kaynağıdır ! Yağlar yakıldıkça glikojen depoları korunur İyi antrene sporcular daha fazla yağ daha az KH yakar ! Ortam sıcaklığı arttıkça daha fazla KH daha az yağ yakılır !

Vitaminler Normal metabolizma, büyüme, gelişme için küçük miktarlarda gereksinim duyulan besin ögeleridir Egzersizde KH, yağ ve protein metabolizmasında rol alırlar

Vitaminler Suda eriyenler; B ve C vitamini Yağda eriyenler; A, D, E ve K vitamini

Mineraller Tüm hücrelerin gereksinim duyduğu maddelerdir Egzersizde sıvı dengesi ve kas kasılmasını düzenlerler, kan pıhtılaşmasından sorumludurlar Fazla miktarda bulunanlar; kalsiyum, fosfor, magnezyum Eser miktarda bulunanlar; demir, çinko, bakır, iyot, manganez, selenyum, boron

Demir Oksijen taşınması (hemoglobin, miyoglobin) ve oksidatif metabolizma (sitokrom C) Günlük gereksinim; Erkek 11-18 yaş 18 mg 19 yaş ve üstü 10 mg Kadın 11-50 yaş 18 mg 51 yaş ve üstü 10 mg

Demir

Demir                                                                              Demir emilimini artıran yiyecekler: C vitamininden zengin yiyecekler

Demir Demir emilimini azaltan yiyecekler: çay, kahve, soya ürünleri, kepek, lif, süt

Demir Sporcularda demir eksikliği nedenleri Ağır antrenman Footstrike hemoliz Terleme ve mide-barsak sisteminden kayıp Diyetle yetersiz alım Demir eksikliği: İskelet kasının oksijen kullanma kapasitesini azaltır. Dayanıklılık performansını bozar !

Kalsiyum Diş ve kemik yapısı Normal kan pıhtılaşması Kas kasılması ve gevşemesi Sinir iletimi Günlük gereksinim; Çocuk ve erişkin 800mg Ergenlik 1200 mg

Sodyum Egzersizden en çok etkilenir Eksikliğinde performans bozulur ! Tuz dengesini korumanın en iyi yolu yemekleri tuzlu yemektir Aşırı sıcak, aşırı terleme, kas krampları varsa yemeklerdeki tuz biraz daha artırılır Tuz tabletleri kullanımı uygun değildir ! Aşırı tuz yükleme potasyumu azaltır, sıcak çarpması riskini yükseltir !

Potasyum Kas kasılması ve sinir iletiminde önemlidir Terle kayıp genellikle diyetle karşılanır Potasyumdan zengin yiyecekler; narenciye ve suları, domates ve suyu, patates, muz, şeftali, kayısı, süt

Su Sporcunun en önemli besin ögesidir Egzersizde ısı düzenlenmesinde terleme önemlidir Egzersizin süresi ve şiddeti arttıkça ısı üretimi ve terle kayıp artar Terle % 2-3 kayıp ısı düzenlenmesi, kalp-damar sistemi performansı ve sportif performansı bozar

Sıvı kaybı belirtileri % 0,5 susama % 2 şiddetli susama, genel rahatsızlık, iştah kaybı, performansta azalma % 3 ağız kuruluğu, idrarda azalma % 4 ciltte kızarıklık, dalgınlık, sabırsızlık

Antrenmanda sıvı kaybı/alımı KIŞ (20 ºC) Terle kayıp (ml) Terle kayıp (ml/sa) Sıvı alımı (ml) Sıvı alımı (ml/sa) V.Ağ. Değişim (%) Ortalama 2145 1040 1015 490 1,2 kayıp 1610-2680 870-1210 590-1440 315-665 0,8-1,6 kayıp

Antrenmanda sıvı kaybı/alımı YAZ (28 ºC) Terle kayıp (ml) Terle kayıp (ml/sa) Sıvı alımı (ml) Sıvı alımı (ml/sa) V.Ağ. Değişim (%) Ortalama 2300 1370 1380 795 1,0 kayıp 1470-3130 1135-1605 740-2020 560-1030 0,5-1,5 kayıp

Maçta sıvı kaybı/alımı KIŞ (19 ºC) Terle kayıp (ml) Terle kayıp (ml/sa) Sıvı alımı (ml) Sıvı alımı (ml/sa) V.Ağ. Değişim (%) Ortalama 2200 1585 1260 915 1,0 kayıp 1590-2810 1225-1945 635-1885 455-1375 0,4-1,6 kayıp

Maçta sıvı kaybı/alımı YAZ (23 ºC) Terle kayıp (ml) Terle kayıp (ml/sa) Sıvı alımı (ml) Sıvı alımı (ml/sa) V.Ağ. Değişim (%) Ortalama 2310 1600 1515 1080 0,9 kayıp 1710-2910 1230-1970 875-2155 465-1695 0,2-1,6 kayıp

Sıvı kaybının etkileri Dikey sıçrama yüksekliği değişmiyor 30 s sıçrama performansı azalıyor Şut isabeti azalıyor Sprint performansı azalıyor Beceriler ve driller bozuluyor

Egzersizden önce sıvı alımı Gün boyu olabildiğince fazla Egzersizden 2 saat önce 300-500 ml Egzersizden 30 dk önce 300-500 ml Egzersizden 5 dk önce 100-150 ml

Sporcu içeceği mi? Enerji içeceği mi?

Sporcu içecekleri Mide boşalması, barsaktan emilim Serin (5-15 °C), hoş aromalı içecek 20 dk da 100-150 ml

Sporcu içeçecekleri Glikoz (%4-8) ve sodyum (30-50 mmol/l) KŞ sürdürür ve yorgunluğu geciktirir ! Fruktoz….. Mide sıkıntısı Protein .... yeni bir konu ! Suya üstünlüğü yalnızca KH ve mineral içeriğinden kaynaklanmıyor!

Egzersizden sonra sıvı alımı Sporcu tartılır İdrar rengi kontrol edilir Susama hissi sıvı kaybı için güvenilir bir gösterge değildir !

Egzersizden sonra sıvı alımı- toparlanma Yeni sporcu içeceği!. Egzersizden sonra Kuvvet antrenmanı Az yağlı süt Laktoz intoleransına dikkat!

Beslenme ve antrenman Günlük antrenman sayısı Çevre koşulları Sıcak Soğuk Nem Yükseklik

Beslenme ve antrenman Özel dikkat gerektiren durumlar Bayan sporcular Vejetaryen sporcular Diyabetli sporcular Engelli sporcular

Beslenme ve antrenman- risk grupları Ağırlık kontrolü gereken sporcular Dayanıklılık sporcuları Yalnız yaşayan sporcular Öğrenci sporcular Sıkça seyahat eden sporcular Ekonomik güçlüğü olan sporcular Zaman kısıtlılığı olan sporcular

Antrenmandan önce beslenme Kan şekeri düşüklüğünden korur Enerjiyi en üst düzeye çıkarır Sıvı dengesini en iyi duruma getirir Zihinsel uyanıklığın devamını sağlar

Antrenmandan önce beslenme Gün boyu yüksek KH’lı öğünler 60 – 65 % KH Egzersizden 1 saat önce ara atıştırma – kan şekeri için..

Antrenmandan önce beslenme Yüksek yağlı proteinlere sınırlama !

Antrenmandan önce beslenme Basit şekerlere ve yüksek Gİ’e dikkat – 30 dk’dan yakın olmamalı !

Antrenmandan sonra beslenme-Toparlanma Kas ve karaciğer enerji depolarını yenileme Sıvı ve mineral kaybını yerine koyma Baskılanmış olan immün sistemi destekleme Tamir ve adaptasyon.... yeni kas proteini, alyuvar ve diğer hücresel ögeler üretilir: ANABOLİK SÜREÇ

Toparlanma Altın dönem ilk 15 dk ve ilk 2 saattir ! Glikojen % 5 / saat, 1g/kg KH ile başlar İlk 2 saatte bol sıvı, yüksek KH ve proteinli öğün Mümkünse spor alanı terk edilmeden

Toparlanma - sıvı alımı Sporcu tartılır İdrar rengi kontrol edilir Susama hissi sıvı kaybı için güvenilir bir gösterge değildir !

Müsabaka öncesi beslenme Enerji deposunu en yüksek düzeye çıkarmak ve kan şekeri düşüklüğünden kaçınmak Bir gece önceden gaz yapıcı, baharatlı ve aşırı yağlı yiyecekler kesilir Mideyi hızlı terk eden, dolgunluk yapmayan yiyecekler seçilir: yüksek KH, düşük yağ, düşük protein ve lif !

Müsabaka öncesi beslenme Taze sebze ve meyveye (posa!) yer verilmez Şarküteri ürünlerine yer verilmez Müsabakadan 2,5-3 saat önce son öğün alınır 1-2 saat kala yüksek GI sıvı bir ara öğün 1 saatten az kala düşük GI bir içecek, jel, bar Hiçbir yiyecek asla ilk kez müsabaka öncesi denenmez !

Spor çantasında..... Muz, elma, mandalin Kuru kayısı, üzüm, hurma Tahıllı bar Sporcu barları Az yağlı süt Mısır gevreği, müsli Az yağlı kek/kraker

Beslenme destek ürünleri Vitamin ve mineraller Bitkisel destekler Antioksidanlar Ergojenik yardımcılar

Beslenme destek ürünleri Multivitamin/mineral C vitamini B kompleks vitaminler Antioksidan kompleks Coenzym Q10 Proteinler ve a.asitler Kilo aldırıcı tozlar Kreatin monohidrat Ginseng L-Carnitine CLA Thermogenic formula L-Glutamine L-Arginine L-Ornithine Balık yağı Çinko Glu/Chondroitin Colostrum HMB

Ergojenik yardımcılar ergo + gennan (gr.) İddia edilen etkiler, önerilen dozlarda bilimsel olarak destekleniyor mu? Legal mi? Kutuda tam olarak etikette yazılan içerik mi var? Kirlilik olasılığı var mı?

Ergojenik yardımcılar Pozitif doping testi Sağlığa zararlı yan etkiler Boşa harcanmış paralar Yanıt verenler / vermeyenler

Sporculara öneri... Şehir efsanelerine kulak vermeyin !! “Konuyla ilgili” bir hekime veya diyetisyene danışın Etiket okumayı öğrenin ! Antrenörünüzden habersiz ürün kullanmayın ! Çoklu ürün kullanacaksanız aynı anda başlamayın !

Ergojenik yardımcılar Creatine monohydrate 5-7 gün 4 x 5 g, idame 1 x 3 – 5 g 10 gün 2 x 5 g, idame 5 g 30 gün 1 x 5 g Şekerli bir içecekle Egzersizden önce almak şart değil Kısa süreli, yüksek şiddetli, yinelenen eforlar Yağsız kas kitlesinin artırılması

Ergojenik yardımcılar L-Carnitine 1000 – 5000 mg Yağ yakıcı olarak indirekt katkı Aerobik performansı iyileştirici Kardiyak hastalarda çok yönlü kullanım Pediatrik.....geriatrik hastalar Klinik kullanımda 100 mg/kg’dan başlayan dozlar

Ergojenik yardımcılar Colostrum Ağız sütü Kuvet, dayanıklılık ve sürati artırır (20-40g/gün) Yağsız kas kitlesini artırır Bağışıklık sistemini güçlendirir Toparlanmayı iyileştirir Yaralanmaların iyileşme süresini kısaltır Insulin-like growth factor-1 (IGF-1), epidermal growth factor (EGF), platelet-derived growth factor (PDGF), transforming growth factor beta (TGF-β)

Kafein Dayanıklılık performansını iyileştirir Zihinsel uyanıklığı artırır Doping listesinden çıktı (1 Ocak 2004) Kafein tableti değil, kafeinli içecekler Egzersizden 20-30 dk önce

Kafein MSS uyarır Adrenalin salgılatır: KVS uyarır, yakıt kullanımını iyileştirir Serbest yağ asiti mobilizasyonu artar Glikojen korunur Myofilament-Ca afinitesini artırır: kas kasılması daha etkin olur

Rhodiola (rhodiola rosea) Adaptojen Hazırlık antrenmanı döneminde 200 – 600 mg/gün

Ginseng Zihinsel performansı iyileştirici Aerobik performansı iyileştirici HT ve taşikardiye dikkat Kafeinle potensiyasyon etkisi 1-2 x 500 mg

Sakatlıklardan korunma L-Glutamine Kassal yaralanmalarda (10-15g/gün) ve korunmasında (5-10g/gün) Glucosamine/Chondroitine Kıkırdak yaralanmalarında (1x3) ve korunmasında (1x1) Riskli sporlarda semptomsuzken başlanabilir Spora başlama yaşı küçüldüğünden, kullanımı daha fazla önem kazandı Balık yağı

Bağışıklığın desteklenmesi C vitamini Ekinazya L-Glutamine Çinko Colostrum Egzersiz sonrası KH’lı bir öğün

Bayan sporcular Yeme bozuklukları Atletik amenore Adet öncesi sendrom Kalsiyum Demir Çinko

Vejetaryen sporcular Vejetaryen diyet sportif performansı destekler Bitkisel proteinler değerlidir Bayan vejetaryenlerde demir eksikliği olabilir.. Kreatin desteğinden daha fazla yarar görürler Kilo kontrolü gereği, yeme bzk götürebilir Mineral desteği: kalsiyum, demir, çinko 6 küçük öğün, yüksek enerjili besinler

Engelli sporcular Spinal kord yaralanması Serebral palsi kalsiyum demir kalsiyum C vitamini β-karoten tiamin folik asit bakır Serebral palsi kalsiyum demir niasin

Engelli sporcular Serebral palsi: kolay hipo/hipertermi Tekerlekli sandalye sporcuları: kalsiyum Kalp-damar sistemi hastalığı, obesite, osteoporoz, beslenme bozukluğu

Spor sezonu İstirahat dönemi Hazırlık dönemi Antrenman yok veya rejenerasyon tipi Kilo sorunlarını çözmede uygun dönem Yenilenme/detox Hazırlık dönemi Günde 2-3 antrenman Ağırlık antrenmanı Müsabaka öncesi ve müsabaka dönemi Seyahat fazla Stres yüksek Zihinsel gereksinimler fazla

İstirahat dönemi Hafif bir multivitamin/multimineral Antioksidanlar Balık yağı veya keten tohumu yağı ile esansiyel yağ asiti desteği Düşük kalorili, düşük proteinli diyet

Hazırlık dönemi Multivitamin/multimineral Antioksidanlar Coenzyme Q10, rhodiola Creatine monohydrate, yağsız kas kitlesini ve antrenman verimini artırmak üzere Whey protein/amino asitler/HMB L-Carnitine/CLA Weight gainer, enerji açığı yaratmamak için Yüksek kalorili, yüksek proteinli diyet

Müsabaka öncesi/müsabaka dönemi Multivitamin/multimineral CRM, müsabaka performansını artırmak üzere L-Carnitine, müsabaka performansını artırmak üzere Ginseng Normal kalorili, normal proteinli diyet

6 – 10 yaş Multivitamin (çinko içeren, yaşa uygun) Balık yağı Colostrum

10 – 13 yaş Multivitamin Balık yağı Colostrum Çinko Kilo aldırıcı ve protein tozu (klinik ürünler) L-Arginine L-Ornithine

13 yaş üstü Multivitamin, multimineral Balık yağı Kreatin monohidrat Kilo aldırıcı ve protein tozu (sporcu ürünleri) L-Arginine L-Ornithine

Erişkin sporcu Multivitamin, multimineral Balık yağı Antioksidan Kreatin monohidrat Ginseng Tekli veya çoklu amino asitler Enerji ve protein tozları (sporcu ürünleri) Glucosamine/chondroitine

Ağırlık ve yağ oranı kontrolü L-carnitine CLA Bitkisel metabolizma hızlandırıcılar

Vücut kompozisyonu düzenleyiciler Kilo aldırıcı/kas yapıcılar Gainer’lar Whey protein BCAA Tekli amino asitler HMB Yağ yakıcı/metabolizma hızlandırıcılar L-carnitine CLA Bitkisel metabolizma hızlandırıcılar

Yağsız kas kitlesini artırmak için… Anabolik hormonlar GH (büyüme hormonu) IGF-1 (insüline benzeyen büyüme faktörü) İnsülin Testosteron Tiroid hormonları normal düzeyleri Katabolik hormonlar Kortizol Glukagon Adrenalin/Noradrenalin Tiroid hormonları patolojik düzeyleri

Yağsız kas kitlesini artırmak için… 1 - Yaşam biçimi düzenlemesi Testosteron/kortizol oranı yüksek olmalı Endojen hormonlar rahatsız edilmemeli Uyku eksiği Alkol Sigara Uyuşturucu Stres kontrolü Testosteron ve GH

Yağsız kas kitlesini artırmak için… 2 - Doğru antrenman Amaca uygun, akıllıca planlanmış, progresif “büyüme” için kısa ve yoğun antrenman Testosteron, GH ve insülinde artış Kortizolde ılımlı yükselme: kas sertliği, yorgunluk ve sakatlıktan korunmada gerekli Antrenman sonrası protein sentezinde artış Katabolizmayı azaltıcı önlemler: diyette KH ve proteini artırma, BCAA, Vit C, beta karoten, antioksidanlar

Yağsız kas kitlesini artırmak için… 3 – Beslenmeyi optimize etme Diyetle protein alımını artırma Pozitif N dengesi için her 2 - 3 saatte bir protein alımı 2 g/kg/gün 4 – Beslenme destekleri Vitamin/mineral En az 25 mg B6 (transaminasyon için gerekli) Vit C, Vit E, Co Q10 (serbest radikallere karşı) Çinko (protein sentezi, GH/IGF-1/testosteron salgısı ve immünite için)

Yağsız kas kitlesini artırmak için… 5 – Beslenme destekleri Magnezyum (protein sentezi ve kuvvet artışı) Kalsiyum (kas kasılması) Krom (KH ve yağ metabolizması) Potasyum (yorgunluk ve protein sentezi) Omega – 3 yağ asitleri (PGE2 yoluyla protein yıkımını önler, PGE1 yoluyla GH salgısında yer alır)

Yağsız kas kitlesini artırmak için… 6 – Beslenme destekleri CLA: konjuge linoleik asit (et ve süt ürünlerinde, antikatabolik) Kafein (lipoliz) Anti-kortizol:antioksidan karışım (400 IU Vit E, 1 g Vit C, 50 mg çinko, 20000 IU beta karoten, 50 µg Selenyum)

Neden protein tozları ile destek ? Yüksek proteinli diyetlerde bile treonin, glisin, serin, glutamin, alanin kullanımı düşük……protein sentezinde azalma Yüksek proteinli diyetle alınan yüksek BCAA kaslarda hızla glutamin ve alanin’e dönüşerek barsak ve immün sistemde glukoneogenezde kullanılır….protein sentezinde azalma Ekzojen glutamin ve alanin alımı….protein sentezinde artma

Neden protein tozları/amino asitler ? Hazırlaması saklaması kolay, raf ömrü uzun Diyetle yağ alımını azaltmak mümkün Kalori kısıtlayıcı diyetlerde KH ve yağdan gelen kaloriyi azaltmak, proteini artırmak mümkün Hacimli öğünlere gerek kalmaz

Neden whey, neden hidrolize protein? Whey – kazein – soya – yumurta (tam pro) Konsantre – izole – hidrolize Üretim yöntemi – aa, yağ, laktoz içeriği Whey İyi karışım Hızlı emilim Hızlı sindirim Yüksek BCAA içeriği

Zamanlama: anabolik pencere Öğün – destek - antrenman zamanlaması Doğru zamanlama ile toparlanma, protein sentezi ve immünite iyileştirilebilir Ağırlık çalışması sonrası, kas hücreleri protein sentezi için “önceliklidir”, eğer ortamda yeterli insülin ve amino asit varsa Yüksek glisemik indeksli KH + protein / sıvı Ağırlık çalışması….kasa özgü genlerin aktivasyonu….mRNA’ya kopyalama: insülin ve aa varlığı etkili!

İnsülin aa kas içine girişi protein sentezi protein yıkımının önlenmesi Endojen insülin / ekzojen amino asit endojen insülin

Antikatabolikler İnsülin KH + protein KIC (alfa-ketoizokaproik asit): lösin keto asiti. Yeterli kanıt yok HMB (beta-hidroksi beta-metil bütirat: lösin metaboliti (2.) Glutamin. Sadece ameliyat sonrası 1.

Nitrik oksit oluşumunu artıranlar NO egzersizde metabolik kontrolü etkiler: Kas ve kalp kan akımını artırır Substrat, oksijen, hormon ulaşımı artar Kas hücresi içinde enerji depolanmasını sağlar: glikoz alımı artar/yıkımı azalır, mitokondri solunumu artar, PCr yıkımı artar Daha yoğun antrenman mümkün Yağsız kas kitlesi artışı mümkün Arginine Daha fazla çalışmaya ihtiyaç var

Sonuç olarak… İyi düzenlenmiş günlük yaşam Doğru beslenme Etkili antrenman Doğru seçilmiş destek ürünleri Doğru zamanlama