Doç. Dr. Emel Yılmaz Enf Hast ve Kl Mikrobiol AD İZOLASYON Doç. Dr. Emel Yılmaz Enf Hast ve Kl Mikrobiol AD
mikroorganizmaların bulaşının engellenmesidir İzolasyon Enfekte ve kolonize hastalardan diğer hastalara hastane ziyaretçilerine sağlık personeline mikroorganizmaların bulaşının engellenmesidir
İzolasyon Önlemleri Bulaşıcı ve epidemiyolojik olarak önemli patojenlerden kuşkulanılıyorsa ya da saptanmışsa; Standart önlemlere ek olarak Bulaş yoluna uygun önlemler almak
İzolasyon Gereken Hastaların Hepsinde Uyulması Gereken Kurallar Mutlaka ayrı odaya yerleştirilmeli Aynı mikroorganizma ile enfekte hastalar aynı odaya yerleştirilebilir Odaya girişler tedavi ve bakımından sorumlu kişiler dışında kısıtlanmalı Hastanın atıkları ve çamaşırları kırmızı tıbbi atık torbalarında taşınmalı
Bulaş yoluna yönelik önlemler Temas önlemleri Damlacık önlemleri Solunum yolu önlemleri
TEMAS İZOLASYONU
Temas İzolasyonu Cilt difterisi Herpes simplex Herpes zoster İmpetigo, İnfluenza enfeksiyonu Haşlanmış deri sendromu Bebek ve gençlerde akut solunum yolu enfeksiyonu RSV Adenovirus Coronavirus Viral/hemorajik enfeksiyonlar Lassa Ebola Kırım-Kongo Cilt difterisi Herpes simplex Herpes zoster İmpetigo, Pediculozis (bit), Scabies (uyuz), viral/hemorajik konjonktivit, kuduz,
Clostridium difficile diyaresi Rotavirus Hepatit A Kolera Tifo Pseudomonas aeruginosa, ESBL (+) E coli, Klebsiella spp, Acinetobacter spp MRSA (metisilin dirençli S aureus), VISA (vankomisin duyarlılığı azalmış S aureus), VRSA (vankomisin dirençli S aureus), VRE (vankomisin dirençli enterokoklar), Clostridium difficile diyaresi Rotavirus Hepatit A Kolera Tifo Amipli dizanteri Basilli dizanteri Enterovirüs gastroenteritleri
Temas Önlemleri Mikroorganizmaların enfekte ya da kolonize hastalardan ; direkt temas (eller) ya da indirekt temasla (steteskop, tansiyon aleti vs) bulaşmasını engellemek için kullanılır
Enfeksiyon Kontolü
Hasta ile veya çevresindeki cansız yüzeylerle temas ederken steril olmayan temiz eldiven giyilmesi Eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni Hasta odasına girerken önlük giyilmesi Önlüğün hasta odasını terk etmeden önce veya hasta başından ayrılırken çıkarılması Odalar veya hastalar arasında eşya ve tıbbi malzeme transferinin önlenmesi
En fazla temas Edilen yüzeyler Temizlik sonrası floresan görüntüleme ile kontrol 8 7 6 5 4 3 1 2
Damlacık İzolasyonu
* temas izolasyonu da uygulanmalıdır Damlacık İzolasyonu Akciğer vebası Yeni doğan A grubu streptokok enfeksiyonları Kızıl Adenovirus*, İnfluenza*, Kabakulak, Kızamıkçık Parvovirus B19 İnvazif Haemophilus influenzae tip b enfeksiyonları Mycoplasma pneumonia Meningokok enfeksiyonu Çoklu dirençli pnömokok enfeksiyonları Farenks difterisi Boğmaca * temas izolasyonu da uygulanmalıdır
Damlacık Önlemleri Büyük partiküllü (> 5µm) damlacıklarla bulaşır Partiküller büyük olduğu için yere çöker Bulaşmanın olması için kaynak ve duyarlı kişi arasında yakın mesafe (yaklaşık 1 m) gereklidir Damlacıklar daha büyük olmaları nedeniyle havada asılı kalmazlar ve uzak mesafelere ulaşamazlar.
Duyarlı kişiye burun-ağız-konjonktiva yoluyla bulaşır Enfekte hastaların Konuşması Öksürmesi Burun silmesi Aspirasyon Entubasyon Bronkoskopi gibi işlemler sırasında bulaşır
Standart önlem gereken durumlar hariç Ayrı odaya alınamıyorsa yataklar arası mesafe en az 1 metre olmalı Hasta odasına girerken ve hastaya 1 metreden fazla yaklaşırken mutlaka CERRAHİ MASKE kullanılmalı Mümkünse bağışık kişiler hasta bakımında yer almalı Önlük ve eldiven giymeye gerek yoktur Standart önlem gereken durumlar hariç
Özel havalandırma gerekmez Oda kapısı açık olabilir Hasta çok gerekmedikçe oda dışına çıkmamalıdır Oda dışına çıkacaksa cerrahi maske ile çıkarılmalıdır
Solunum İzolasyonu
Solunum Yolu Önlemleri Küçük partiküllerin (<5µm) geçişinin önlenmesi amaçlanır Partiküller küçük olduğu için havada asılı kalır Bu asılı partiküller hava akımıyla çok uzak mesafelere kadar gidebilirler Bu patojenler havada asılı kalır. Aynı odada kalan veya aynı havayı paylaşan duyarlı konağa soluma yoluyla bulaşır.
Solunum Yolu Önlemleri Özel havalandırma ya da ventilasyon sistemi gereklidir Hava akımı koridordan odaya olmalı (negatif basınç) Saatte 6-12 kez hava değişimi sağlanmalı Odadan dışarı hava çıkıyorsa filtre edilmeli Oda kapısı kapalı tutulmalıdır Çok geçerli nedenler olmadıkça hasta oda dışına çıkarılmaz Çıkması gerekiyorsa cerrahi maske takılır EN 95: 1 µm büyüklüğünde partikülleri filtre edilebilen, filtrasyon özelliği en az %95 olan maskeler kullanılmalıdır.
Solunum Yolu Önlemleri Pulmoner tüberküloz/larenks tüberkülozu tanısı veya şüphesinde Odasına girerken N95 solunum maskesi takılmalıdır Kızamık, suçiçeği tanısı olan hasta Odasına duyarlı kişiler girmemelidir Mutlaka girmesi gerekiyorsa N95 solunum maskesi ile girmelidirler Bağışık iseler maske takmalarına gerek yoktur Temas izolasyonu da gerekir
SORUNLAR İzolasyon süresi ?? Maliyet İş yükünün artması
Personel eğitimi ve eğitimin sürekliliği sağlanmalı Mesai dışında çalışan arkadaşlara bilgi aktarımı Yeni gelen personele bilgi aktarımı
Hastanın ve yakınlarının eğitimi İşin ciddiyeti anlatılmalı Hastanın anlayacağı dilde açıklama yapılmalı Düşme riski Dekübit ülseri Memnuniyetsizlik Tıbbi hata FAZLA
İzolasyon Süresi ? Suçiçeği ; lezyonlar kurutlanıncaya kadar Kızamık; döküntü başlangıcından 4 gün sonrasına kadar TBC; uygun tedaviden 2 hafta sonrasına kadar Cl difficile; diyare düzeldikten 7-10 gün sonrasına kadar
Acinetobacter spp; 8-42 ay sonrasına kadar VRE; 1 hafta ara ile 3 kez dışkıda negatiflik MRSA; kolonizasyon aylar, yıllar sürer ESBL; en az 1 yıl sonrasına kadar
Epikrizde belirtilmeli Hastaların Nakli Bulaş ihtimali olan hastalar mümkünse odadan dışarı çıkarılmamalı Çıkarılması zorunlu ise bulaş yoluna göre maske takmalı, önlük giymeli Gideceği yer uyarılmalı Epikrizde belirtilmeli
İŞ YÜKÜ
Önemsememek!
Maliyet
Maliyet ve iş yükü VRE VRE VRE VRE VRE VRE VRE VRE VRE x n x 1 x 2 x 4
Kasım-Aralık 2009 ve Ocak-Nisan 2010 UÜ-SK’da izolasyon gözlemi 281 izolasyon gerektiren hasta gözlendi YB 57 hasta Klinik 224 hasta Temas 183 (% 65) Temas+damlacık 89 (% 31,7) Solunum izolasyonu 8 (%2.8) Damlacık 1 (% 0,5)
İzolasyon Talimatı ‘’ izolasyon şüphesi olan hastalar HEK’e bildirilir’’ (Örn: TBC, suçiçeği, kızamık vs) Solunum izolasyonu 8 hastanın 2’si bildirilmiş
Uyaran kliniklerin 8’i çocuk kliniği (8/9) İzolasyon Talimatı ‘’ Odaya giriş çıkışlarda sorumlu hemşireye danışılır’’ Odaya giren 52 kişinin 21’i (%40,3) uyarıldı 31’i (%59,7) uyarılmadı (odaya rahat girildi) Uyaran kliniklerin 8’i çocuk kliniği (8/9)
‘’ Odaya giriş çıkış kısıtlı olmalı’’ Vizit: gözlemlerin 24’ünde toplu vizit vardı Refakatçi: 30 gözlem yapıldı 22’si (%73,3) içerde ve dışarda önlük giymedi 8’i önlüklerini çıkararak dışarı çıktı
İzolasyon Talimatı ‘’ İzole edilen hastalar daha sonraki yatışlarında da sonuç çıkıncaya kadar izole edilsinler diye hasta dosyasına izlem çizelgesi konulmalı’’ 281 izole edilen hastanın 55’inde izolasyon çizelgesi var 226’sında (% 80,4 ) yok Akreditasyon denetiminde HEK kaydı ile hasta dosyasındaki tutarlılığa bakıldı !!!
El yıkama İzole edilen hastanın odasına girerken, çıkarken el yıkama 47 gözlem yapıldı Girmeden önce % 4,1 (2/47) Çıktıktan sonra % 29,8 (14/47) Girmeden önce ve çıktıktan sonra % 4,1 (2/47) Eller yıkanmadı % 62 (29/47)
En büyük sorun malzeme yok!! Yapılan 63 gözlemde ise %85, 7 (54/ 63)’sinde malzeme var kullanılmıyor
İzole edilen hastaları bilmiyoruz! n/toplam doktor hemşire personel Hastanın izole edilmesi gerektiğini bilmiyor 2/61 9/83 1/47 Önemsememe 24/61 22/83 10/47 Tam olarak her şeyi yerine getiren 3/47
Laboratuardan sonuç gelinceye kadar ne olacak? El yıkama Standart önlemler (Her hastaya uygulanması gereken) sorunu çözer
Standart Önlemler Yatak çarşafları Çevreyi kontamine etmeden uygun şekilde çamaşırhaneye gönderilmelidir Doğrudan ağızdan ağıza resüsitasyon yaptırılmamalıdır
Enfeksiyon Hastalıkları ile Savaşta Yeniliyor muyuz? Önce Korun Ve Koru! Enfeksiyon Hastalıkları ile Savaşta Yeniliyor muyuz?
Enfeksiyon Kontrolü ≈Takım İşi