Yanaşma, Bağlanma ve Demirleme Mehmet EREM
Manevra ve Yanaşmaya Etki Eden Faktörler Rüzgar yönü ve şiddeti. Teknenin başını rüzgar, kıçını motor döndürür Deniz durumu. Akıntı ve dalga Tekne ve donanım özellikleri. Tonaj, dümen dinleme, baş pervane Yanaşılacak yer. İskele, ponton, rıhtım, diğer teknelerle ilişki Ekibin tecrübesi ve zamanlama Uzun hazırlık, kısa manevra-Kısa hazırlık, uzun manevra
Dümen Dinleme Su altı formları, pervanesinin kanatları, yerleşimi ve motor gücü birbirinden farklı olan tekneler farklı hareket ederler Üzerinde yol olmayan teknenin dümeni de çalışmaz!
Pervane Dönüşü Tekneyi yavaşlatmak ve durdurmak için yapılan tornistan basılması sırasında pervane dönüş yönü sebebiyle, teknenin kıçı ya iskeleye ya da sancağa dönmeye meyillidir.
Rüzgarüstü-Rüzgaraltı Önce rüzgarüstü koltuğu bağlayın. İlk bağladığınızı en son çözün!
YANAŞMA TİPLERİ Aborda Alarga Tonoz almak Kıçtankara Baştankara
Aborda Olmak
Aborda Olmak Kolay, basit, rahat bir yanaşmadır.
Koltuk Halatları
Koltuk Üstünde Manevra Hangi tarafın açılması isteniyorsa, o taraf koltuklar laçka edilir.
Manevra
Bağlanma Elemanları Halatlar Koç boynuzu, kurtağzı Baba ve aneleler Esneticiler Radansa Kilit Fırdöndü Kakıçlar Usturmaçalar
Halatlar
Halat Yapıları Halattaki kol sayısı arttıkça 3 kollu-bükümlü 8 kollu-örgü Çift örgü Halattaki kol sayısı arttıkça mukavemet artar, esneme azalır
Halat Malzemeleri Naylon (polyamid). Esner, ıslanınca güç kaybeder Polyester Aşınmaya dayanıklı, sağlam Polipropilen Yüzer, güneşe dayanıksız Kevlar Sağlam, esnemez, güneşe dayanıksız Spectra-Dyneema Sağlam, pahalı, esnemez, hafif
Halat yapıları ve kullanımı
Bağlanma Halatları Tekne boyunda 4 adet, 3 kollu polyester halat En az 50 m, çift örgü polipropilen kıç koltuğu En az 30 m, 3 kollu naylon yedek demir halatı
Nasıl Bağlayalım? Sahile verilen koltuğa izbarço atılır. Boşu tekne tarafından alınır. Eğer sahildeki koltuğunuzu bir yabancı bağladıysa, mutlaka kontrol ediniz! Kısa koltuklara doblin yapılabilir. İzbarço boşta iken-hele de sudaysa- çok kolay çözülür. İki halat birbirine izbarço ile bağlanırsa, boşluk olmaması önemlidir. Halat demire veya aneleye kalıcı olarak balıkçı bağı ile bağlanır. Kalıcı bağlarda kasa yapılmalı ve radansa kullanılmalıdır.
Doblin Halatlar
Nasıl Bağlamayalım? )) Halatı kopartan ince olması değil, genellikle yanlış yapılan uygulamalardır
Mukavemet Camadan %55 İzbarço %65 Kasa dikişi %85 Radansalı kasa %95
Kasa Dikişi
Koçboynuzu ve Kurtağzı
Koçboynuzu Bağları İlk voltada bağ yapmayınız! Bağ yapıldıktan sonra, bedende oluşan boşu tekrar babanın üstüne almayınız! Çıma sıkışırsa, düğüm açılmaz
Bağlanılan Yerin Yüksekliği
Bağlanılan Yerin Yüksekliği Bağlanma elemanlarına (kurtağzı ve koç boynuzu) gelen halat, güverteye paralel olmalıdır
Esneticiler Halatı kopartan yük değil, şoktur! Esnetici varsa, doblin (vargel) yapmayınız!
Badarna Etmek Halatın sürtündüğü yerlerde aşınmasına engel olmak için, hortum veya bu iş için üretilmiş özel kılıflar kullanılabilir. Hiç birşey yoksa bir bez kullanılarak sarılır.
ALARGA
Demir Yerinin Seçimi Zemin özellikleri ve eğim (Kum, balçık, taşlık, veya erişte) Tekne ve donanım özellikleri (demir tipi, zincir uzunluğu, ikinci çapa) Rüzgar hızı, akıntı ve dalga durumu Diğer teknelerle olan ilişki B Planı
Demir Tipleri Farklı tip demirler, farklı zeminlerde Danfort Delta Admiralti Brittany Pulluk (CQR) Fortress Spade, Ultra Farklı tip demirler, farklı zeminlerde farklı performans gösterirler: Yedek demirleri aynı model seçmeyiniz
Kaloma Miktarı Zincirin yeri zincirlik değildir, kaloma verirken pinti olma!
Salınım Sonra gelen, öncekilerin hakkına riayet eder.
Salınım Kalabalık demir yerlerinde, eğer yeterli mesafe varsa öndeki teknenin hemen arkasına demirleyiniz.
Salınımı Azaltmak
Alargada Sallanmak
Alargada Bordalama Birden fazla teknenin aborda olmasında, gurcataların birbirine yakın durmaması ve sallantıda çarpışmamasına dikkat edilmelidir.
Alargada Bordalama Eğer gecelenecekse tek tekneden demir atılır veya kıç koltuğu alınır.
İkinci Demir Yedek demir tekne veya dingi ile atılabilir. Halatın ucunu teknede bırakmamak, ama demir atarken dingiye bağlamak tüm yedek demir düzeneğini kaybetmemek açısından önemlidir
Tandem Demirleme Esas demirin arkasına, uygun uzunlukta bir bileşke ile ikinci bir demir atılması bazı zeminlerde çok etkilidir.
Çift Demir Uygulamaları
Çift Demir Uygulamaları
Halat-Zincir Eki Halat zincir bileşkesinin kavaletaya takılmadan geçmesi için üzerine bağ veya kilit ile eklenmemesi, bunun yerine örülmesi gerekebilir.
Kilitlerin Tespiti Suyun altına bırakılacak kilit ve benzeri bileşkelerin harbileri geçici olarak tel veya ince ile tespit edilir. Kalıcı olması durumunda çekiç ile şişirilir.
Bosa Tutmak En basit olarak zincir üzerine bağ yapılarak tutulur. Yaygın olarak kullanılan kalibre zincirlerin ara baklasından geçecek bağlantı elemanı zincirin kalibresinden küçüktür.
Bosa Kancası Bu amaçla zincirin baklalarına ata biner gibi oturan, esneyen bir halat ile tekneye bağlanan bosa kancaları tercih edilir.
Bosa Kancası Katamaranlarda bosa vurulması elzemdir
Tonoz Düzenekleri
Tonoz Almak Bilmediğiniz yerde, bilmediğiniz tonozu zorda kalmadıkça almayınız. Alırsanız mutlaka dalıp kontrol ediniz!
Tonoz Düzenekleri-II Hakim rüzgar ve değişken rüzgarlara uygun tonoz düzenekleri
Tonoz Düzenekleri-III Bir zincir en zayıf halkası kadar güçlüdür!
Fırdöndü-Karamursal
Kopma Yükleri 8’lik kalibre zincir (DIN766)=3200 kg 3 kollu polyester halat (8mm)=1070 kg Çift örgü spectra halat (8mm)=9000 kg Çelik halat (8mm)=52800 kg U ve Omega kilit=4300 kg Fırdöndü=2500 kg Karabina=870 kg *Çalışma yükleri, kopma yükünün %15-25’i kadardır
Tonoz Düzenekleri-IV Marina ve sıkışık limanlarda tonoz düzeneklerinde Çırpıntı ve dalganın olduğu limanlarda, ağır şamandıra düzeneği ile süspansiyon sağlanır. Marina ve sıkışık limanlarda tonoz düzeneklerinde genellikle şamandıra kullanılmaz.
Tonoz Düzenekleri-V Sıkışık ortamlarda hızlı manevra edebilmek için, tonoz halatının hızla batması istenir. Bu amaçla halata sabitlenen ağırlıklar çok yararlıdır
Kıçtankara Girmesi zor, çıkması kolaydır. Sıkışık liman ve barınaklarda standart yanaşma sistemidir. Tekneye girmesi kolaydır. Tekne içi yaşantısı göz önünde olabilir.
Kıçtankara Güneyde gulet ve tırhandillerin standart yanaşması kıçtankaradır.
Kıçtankara Diğer teknelerle çapariz yaşamamak için zincirlerin paralel olması ve giriş sırasıyla çıkılması uygun olur. Önce demir atan en son alır!
Kıç Koltukları Sığ limanlar için uzun koltuklara ihtiyaç duyulabilir.
Kıç Koltuk Düzenekleri Sahilden alınan uzun koltuk düzeneklerinde yüzer olması sebebiyle polipropilen halatlar tercih edilir. Perlon ve makaraları uygulama kolaylığı sağlar.
Sert Rüzgar Önlemleri Bordadan gelen sert rüzgarda, kıç koltuğu boşlayıp alargaya çıkmak gerekebilir.
Kıçtankara Kıçtankara yanaşmanın başlıca dezavantajı tekne içi yaşantısının sahildekilere açık olmasıdır
Baştankara Yanaşması kolaydır. Düzenek gerektirebilir. Tekne içi yaşantısı sahilden izoledir. Tekneye girmesi, çıkması zor olabilir.
Kıç Demiri Kıçta hazır halde muhafaza edilen, kıç demiri, halatı ve düzeneği kullanım kolaylığı sağlar. Fortres veya Danfort gibi nispeten hafif çapalar elle çekmek için tercih edilirler.
Herkese huzurlu seyirler ve limanlar…