ULUSLARARASI İKTİSAT DERS-6 SLAYT GÖSTERİSİ Slaytların fotokopi veya elektronik ortamda kopyalanması, her ne şekilde olursa olsun çoğaltılması, bilgisayarlara veya CD vb. depolama araçlarıyla çoğaltılması ve ticari olarak kullanılması yasaktır. Dersi öğrenmek için sadece bu slaytların kullanılması yetersizdir. Tavsiye edilen ek kaynaklara başvurulması zorunludur. Slaytlar derslerde anlatılan tüm konuları kapsamamaktadır. İyi Dersler Dileriz

Farksızlık Eğrileri Bireysel Farksızlık Eğrisi: Bir tüketiciye aynı fayda düzeyini sağlayan farklı mal bileşimlerinin geometrik yeridir. U1 Televizyon Buğday

Farksızlık Eğrilerinin Özellikleri Negatif eğilimlidirler, yani sol yukarıdan sağ aşağıya doğru inerler. Birbirini kesmezler. Orjine göre dışbükeydirler. Dış bükey olmalarının nedeni azalan marjinal ikame oranıdır. Orjinden ileri doğru gittikçe daha yüksek bir fayda düzeyini ifade ederler.

Marjinal İkame Oranı -∆T MİO= = tan  ∆B Televizyon X t1 -∆T Y U1 t2 Buğday

Toplumsal Farksızlık Eğrileri Bireysel farksızlık eğrilerinden toplumsal farksızlık eğrilerini elde edebilmek için çoğunluk kuralı uygulanır. Toplumun çoğunluğu hangi malı tercih ediyorsa, o toplumun tercihleri o malın lehindedir denir. Toplumsal farksızlık eğrileri, toplumun refah düzeyini gösterir.

Toplumsal farksızlık eğrileri, hangi eksene daha yakınsa, zevk ve tercihler o eksendeki malın lehindedir denir Televizyon Zevk ve Tercihler Televizyona Yöneliktir Zevk ve Tercihler Buğdaya Yöneliktir Buğday

KAPALI EKONOMİ DENGESİ Artan Fırsat Maliyetleri Televizyon Tan  üç Şeyi Gösterir: MİO MDO Buğdayın Televizyon cinsinden fiyatı DENGE OLAMAZ MDO<MİO β DENGE ŞARTI MDO=MİO H X U3 Tan β Televizyonun Buğday Cinsinden Fiyatını gösterir D U2 M DENGE OLAMAZ MDO>MİO U1 Y  Buğday

KAPALI EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri Televizyon DENGE OLMAZ MDO<MİO Tan  üç Şeyi Gösterir: MİO MDO Buğdayın Televizyon cinsinden fiyatı β DENGE ŞARTI MDO=MİO H X Tan β Televizyonun Buğday Cinsinden Fiyatını gösterir U3 D U2 M U1 Y DENGE OLMAZ MDO>MİO  Buğday

KAPALI EKONOMİ DENGESİ Azalan Fırsat Maliyetleri Televizyon DENGE OLMAZ MDO<MİO Tan  üç Şeyi Gösterir: MİO MDO Buğdayın Televizyon cinsinden fiyatı DENGE ŞARTI MDO=MİO X β H U3 Tan β Televizyonun Buğday Cinsinden Fiyatını gösterir D U2 DENGE OLMAZ MDO>MİO M U1 Y  Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri 1 Buğdayın TV cinsinden İç maliyetini Gösterir. Aynı Zamanda, MİO ve MDO’nı Gösterir Televizyon β1 Televizyonun Buğday cinsinden İç maliyetini Gösterir Dönüşüm Eğrisi Yatay Eksende Daha uzun Olduğu için Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlük Vardır Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada Olmak zorundadır Fİ β1 Dİ t1 U1 1 Buğday b1

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri β2 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada olmak zorundadır. Açık Ekonomide ise Üretim ve Tüketim Noktası Farklı Noktalardadır. Tüketim: Buğday:0b2 TV: 0t2 Üretim : Buğday:0b0 TV: Sıfır Televizyon Tüketim Dengesini Bulmak İçin; Toplumsal Farksızlık Eğrisi, paralel olarak Dış Ticaret Haddi Doğrusu ile teğet Oluncaya kadar Kaydırılır. Teğet olan nokta Tüketim Dengesidir. FU Örnek Toplum, Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahip olduğuna göre, iç maliyetleri dış ticaret hadlerinden daha düşük olmalıdır. Bu nedenle, 2 açısı 1’den daha büyük olur. 2 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR β2 DT Üretim Dengesi Dış Ticaret Haddi Doğrusu İle Dönüşüm eğrisinin İlk temas ettiği yerdedir. t2 U2 Fİ β1 Dİ t1 U1 2 DÜ 1 Buğday b1 b2 b0

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri Televizyon İthalat Miktarı 0t2=DTb2 Dış Ticaret Sayesinde Toplum, üretebileceğinden Daha fazlasını tüketme imkanına kavuşur. Buna TOPLAM DIŞ TİCARET KAZANCI denir. DIŞ TİCARET ÜÇGENİNİN Dik kenarı :İthalatı Yatay Kenarı :İhracatı Hipotenüsü: Dış Ticaret Haddini Alanı: Dış Ticaret Hacmini GÖSTERİR FU β2 İhracat Miktarı b0b2 DT t2 U2 Fİ β1 Dİ t1 U1 DIŞ TİCARET ÜÇGENİ 2 DÜ 1 Buğday b1 b2 b0

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Artan Fırsat Maliyetleri 1 Buğdayın TV cinsinden İç maliyetini Gösterir. Aynı Zamanda, MİO ve MDO’nı Gösterir Televizyon β1 Televizyonun Buğday cinsinden İç maliyetini Gösterir Dönüşüm Eğrisi Yatay Eksende Daha uzun Olduğu için Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlük Vardır Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada Olmak zorundadır Fİ β1 U1 t1 Dİ 1 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Artan Fırsat Maliyetleri β2 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Televizyon Tüketim Dengesini Bulmak İçin; Toplumsal Farksızlık Eğrisi, paralel olarak Dış Ticaret Haddi Doğrusu ile teğet Oluncaya kadar Kaydırılır. Teğet olan nokta Tüketim Dengesidir. Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada olmak zorundadır. Açık Ekonomide ise Üretim ve Tüketim Noktası Farklı noktalardadır. Tüketim: Buğday:0b2 TV: 0t2 Üretim : Buğday:0b1 TV: 0t1 FU Örnek Toplum, Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahip olduğuna göre, iç maliyetleri dış ticaret hadlerinden daha düşük olmalıdır. Bu nedenle, 2 açısı 1’den daha büyük olur. 2 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR β2 DT Üretim Dengesi Dış Ticaret Haddi Doğrusu İle Dönüşüm eğrisinin İlk temas ettiği yerdedir. t2 Fİ U2 Dİ β1 U1 t0 t1 DÜ 1 2 b0 b2 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Artan Fırsat Maliyetleri Televizyon İthalat Miktarı t1t2=DTS Dış Ticaret Sayesinde Toplum, Üretebileceğinden daha fazlasını tüketme imkanına kavuşur. Buna TOPLAM DIŞ TİCARET KAZANCI denir. DIŞ TİCARET ÜÇGENİNİN Dik kenarı :İthalatı Yatay Kenarı :İhracatı Hipotenüsü: Dış Ticaret Haddini Alanı: Dış Ticaret Hacmini GÖSTERİR FU β2 DT İhracat Miktarı B1b2=SDÜ t2 Fİ U2 Dİ β1 U1 t0 DIŞ TİCARET ÜÇGENİ DÜ t1 S 1 2 b0 b2 b1 Buğday

BU DERSİMİZ SONA ERMİŞTİR Anlamadığınız yerleri sorabilirsiniz ©Prof.Dr.Kenan ÇELİK-2005 GELECEK DERSE BEKLERİZ

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Azalan Fırsat Maliyetleri 1 Buğdayın TV cinsinden İç maliyetini Gösterir. Aynı Zamanda, MİO ve MDO’nı Gösterir Televizyon β1 Televizyonun Buğday cinsinden İç maliyetini Gösterir Dönüşüm Eğrisi Yatay Eksende Daha uzun Olduğu için Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlük Vardır Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada Olmak zorundadır Fİ β1 Dİ t1 U1 1 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Azalan Fırsat Maliyetleri β1 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Televizyon Tüketim Dengesini Bulmak İçin; Toplumsal Farksızlık Eğrisi, paralel olarak Dış Ticaret Haddi Doğrusu ile teğet Oluncaya kadar Kaydırılır. Teğet olan nokta Tüketim Dengesidir. Kapalı Ekonomide Üretim ve Tüketim Dengesi Aynı noktada olmak zorundadır. Açık Ekonomide ise Üretim ve Tüketim Noktası Farklı noktalardadır. Tüketim: Buğday:0b2 TV: 0t2 Üretim : Buğday:0b1 TV: 0 Örnek Toplum, Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahiptir. Ancak Sabit Maliyet şartlarında, iç maliyetler ile dış ticaret Hadleri eşit olsa bile Karlı dış ticaret VARDIR FU 1 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR β1 Üretim Dengesi Dış Ticaret Haddi Doğrusu İle Dönüşüm eğrisinin İlk temas ettiği yerdedir. DT t2 Fİ U2 β1 Dİ t0 U1 DIŞ TİCARET ÜÇGENİ 1 1 DÜ b0 b2 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Azalan Fırsat Maliyetleri Örnek Toplum, Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahiptir. Ancak Azalan Maliyet şartlarında, dış ticaret Hadleri iç maliyetlerden büyük Olduğu ölçüde Dış ticaret kazancı da O kadar fazla olur β2 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Televizyon FU2 β2 FU1 DT2 β1 U3 t2 2 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR U2 Fİ DT1 β1 Dİ t0 U1 DIŞ TİCARET ÜÇGENİ 2 1 1 DÜ b0 b2 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Azalan Fırsat Maliyetleri β2 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Örnek Toplum, Buğdayda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahiptir. Ancak Azalan Maliyet şartlarında, dış ticaret Hadleri iç maliyetlerden küçük Olsa bile dış ticaret Kazancı vardır Televizyon FU1 β1 FU2 2 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR β2 DT1 U2 Fİ DT2 U3 β1 t2 Dİ t0 U1 DIŞ TİCARET ÜÇGENİ 1 2 1 DÜ b0 b2 b1 Buğday

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri(İhraç Malı:TV) β2 Televizyonun Buğday cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR Televizyon Üretim Dengesi Dış Ticaret Haddi Doğrusu İle Dönüşüm eğrisinin İlk temas ettiği yerdedir. Tüketim Dengesini Bulmak İçin; Toplumsal Farksızlık Eğrisi, paralel olarak Dış Ticaret Haddi Doğrusu ile teğet Oluncaya kadar Kaydırılır. Teğet olan nokta Tüketim Dengesidir. DÜ Örnek Toplum, Televizyonda Karşılaştırmalı Üstünlüğe Sahip olduğuna göre, iç maliyetleri dış ticaret hadlerinden daha düşük olmalıdır. Bu nedenle, β2 açısı β1’den daha büyük olur. t0 2 Buğdayın TV cinsinden Dış Ticaret Haddini GÖSTERİR β2 Fİ β1 DT t2 U2 Dİ t1 U1 2 FU 1 Buğday b1 b2

AÇIK EKONOMİ DENGESİ Sabit Fırsat Maliyetleri(İhraç Malı:TV) Televizyon İhracat Miktarı t0t2 Dış Ticaret Sayesinde Toplum, üretebileceğinden Daha fazlasını tüketme imkanına kavuşur. Buna TOPLAM DIŞ TİCARET KAZANCI denir. DIŞ TİCARET ÜÇGENİNİN Dik kenarı :İhracatı Yatay Kenarı :İthalatı Hipotenüsü: Dış Ticaret Haddini Alanı: Dış Ticaret Hacmini GÖSTERİR DÜ t0 β2 Fİ DIŞ TİCARET ÜÇGENİ β1 DT t2 U2 İthalat Miktarı 0b2=DTt2 Dİ t1 U1 FU 2 1 Buğday b1 b2

Tam ve Eksik Uzmanlaşma Tam Uzmanlaşma: Bir ülkenin tüm kaynakları ile sadece bir mal üretmesi durumudur. Eksik Uzmanlaşma: Bir ülkenin, tüm kaynakları ile bir malı fazla üretmesi ama diğer maldan da az miktarda üretmesidir. Sabit ve Azalan Fırsat Maliyeti şartlarında, tam uzmanlaşma vardır. Artan Maliyet şartlarında ise eksik uzmanlaşma vardır.

Çünkü; Sabit fırsat maliyetlerinde, maliyetler sürekli aynı kalır. Dış ticaret hadlerini, tam rekabet piyasası şartları gereği, bir ülke tek başına değiştirememektedir. O halde, ihraç malında kar sabit kalmaktadır. İthal malı üretilirse zarar vardır. İhraç malı üretimi artırıldıkça toplam kar artar. Sonuçta, sadece karlı olan ihraç malı üretilir.

Çünkü; Azalan fırsat maliyetleri için de benzer durum geçerlidir. Ancak, Azalan fırsat maliyetlerinde, maliyetler üretim arttıkça azalır Dış ticaret hadlerini, tam rekabet piyasası şartları gereği, bir ülke tek başına değiştirememektedir. O halde, bir malın üretim arttıkça, kar da artmaktadır. Sonuçta, sadece karlı olan mal üretilir.

Çünkü; Artan Fırsat Maliyetlerinde Televizyon Üretim Arttıkça, İç maliyetler de artar K Noktasında 3 >1 olur Üretim arttıkça, iç maliyetler de artar ve DÜ noktasında Dış ticaret hadlerine Eşitlenir. Fİ3 FU Fİ2 Daha fazla üretim yapılırsa, Örneğin L noktasında b4 kadar üretilirse, iç maliyetler Dış ticaret hadlerinden Daha büyük olur ve ihracat yapılamaz. 4<2 olur. β2 O yüzden, uzmanlaşma DÜ noktasında yani b3 üretim seviyesinde durur. Buğday fazla üretilir, ancak az da olsa TV’de üretilir. Buna Eksik Uzmanlaşma Denir. Fİ Dİ β1 K 1 DÜ 2 L 3 4 b1 b2 b3 b4 Buğday