KASTAMONU HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

 Astım bronş dediğimiz akciğer içi hava yollarının müzmin iltihabi bir hastalığıdır. Bu iltihap alerjiye veya sık geçirilen enfeksiyonlara bağlı gelişebilir.  Astımda: Havayolları iltihaplı, şiş ve kızarıktır  -Havayolları iltihaba bağlı daralmıştır  -Havayollarında aşırı duyarlık vardır.

Astımın Belirtileri Nelerdir  Nefes darlığı  3 haftadan uzun süren öksürük  Göğüste ıslık sesi  Göğüste tıkanıklık hissidir  Nefes darlığı ataklar halinde gelmekte olup özellikle geceleri uykudan hastayı kaldırması tipiktir.

ASTIM ATAĞINDA NELER OLUR  Astım atağında genelde tetiği çeken bir faktör vardır. Altta yatan temel neden çoğu hastada alerji olmakla beraber en sık olarak enfeksiyonları takiben hastalarda astım ataklarına rastlanır.

ASTIMIN NEDENİ NEDİR Astım temelde genetik bir hastalıktır. Yakın aile çevresinde astım olan kişilerde astım gelişme olasılığı daha yüksektir. Aile yakınlarında astım olmadan da genetik bazı bozukluklara bağlı olarak astım gelişme olasılığı vardır. Ayrıca çevresel faktörlerde astım gelişiminde rol oynayabilir.

Astım Ataklarını Neler Oluşturabilir  Sık olarak astım atağına yol açan etkenler şunlardır:  Ev tozu akarları  Çimen, ağaç, hububat polenleri  Küfler  Hamam böcekleri  Kedi, köpek, kuş gibi ev içersinde beslenen hayvanlar  Nezle grip gibi enfeksiyonlar

 Sigara dumanı, odun, kömür dumanı, tezek yakma, parfüm, saç spreyleri, yemek,boya kokuları gibi ağır kokular, otomobil içersindeki kokular,sis ve hava kirliliği  Psikolojik faktörler  Egzersiz  Aşırı rutubetli iklim  Hava ve mevsim şartlarında değişim  Gülme, ağlama gibi ani sık nefes alış verişini gerektiren manevralar  Mesleki faktörler

POLENLERDEN NASIL KORUNULABİLİR?  Polen sezonu( nisan-mayıs-haziran) gerekli olmadıkça dışarıda dolaşmamalı, pikniğe gidilmemelidir.  Ev ve arabalarda polenleri tutan hava filtreleri, hava temizleme cihazları kullanılabilir  Polenin yoğun olduğu günlerde dış ortamda maske ve gözlük takılabilir  Polenlerin yoğun olduğu dönemlerde kapı ve pencereler kapalı tutulmalıdır  Polen sezonu boyunca alerjiye karşı koruyucu antialerjik ilaçlar alınmalıdır

KÜF MANTARLARINDAN NASIL KORUNABİLİRİZ  Evde nemli rutubetli duvarlar varsa tamirini yaptırın  Evde havalandırmayı artırın  Küflü malzemeleri atın, küflü yerleri çamaşır suyu ile silin

HAMAM BÖCEKLERİ  Evde bulunan kalorifer böceği veya hamam böceği dediğimiz böceklerin son yıllarda astımlılarda şikâyetleri arttırdığı ortaya konmuştur. Korunma için:  Böcek giriş yerleri yok edilmeli  Böcek ilacı ile ilaçlama, ardından yoğun temizlik yapılmalı  Açıkta çöp, gereksiz eşya, yiyecek bırakılmamalı, mutfak temizliğine özen gösterilmelidir

EV HAYVANLARINDAN KORUNMA  Allerjik kişinin evine mümkünse ev hayvanı alınmamalı  Hayvanın tüyleri allerjenlerin miktarını azalatabilecek özel bir şampuanla haftada bir yıkanabilir. ENFEKSİYONLARDAN KORUNMA  Astımlılarda en çok tetiği çeken faktör enfeksiyonlardır. Korunma için:  Her sene sonbahar aylarında mutlaka grip aşısı yaptırın  Gribi olan kişi ile yakın temas kurmayın  Astımlı hastalarda sık görülen sinüzit hastalığına karşı dikkatli olun. Islak saçla dışarıya çıkmayın.

ZARARLI ETKENLERDEN KORUNMA  Sigara içilen ortamda bulunmayın  Hava kirliliğinin, sisin yoğun olduğu havalarda dışarıya çıkmayın  Saç spreyi, parfüm deodorant kullanmayın, yakınlarınızı da sizin iyiliğiniz açısından kullanmamaları açısından ikna edin,  Isınmak için odun, kömür sobasından kaçının

PSİKOLOJİK KORUNMA  Astımda kontrolü güçleştiren en önemli faktörlerden biridir. Psikolojik sorunlar astım atağını tetikleyebilir ve astım tedavisine uyumu güçleştirebilir.  Sürekli pozitif düşünmeye çalışın. EGZERSİZ  Astımlı hastaların büyük bir kısmında egzersiz sonrası nefes darlığı şikâyetleri ortaya çıkmaktadır. Korunmak için:  Özellikle soğuk kuru havalarda egzersiz yapmaktan kaçının  Kirli, sisli havalarda egzersiz yapmaktan kaçının  Egzersiz öncesi kısa sprintlerle ısınma hareketleri yapın

iKLİM  İklim astımı olumlu veya olumsuz etkileyebilir.  Özellikle rutubetli iklime sahip yerlerde yaşayan astımlılarda şikâyetlerde artma mevcuttur. Bu amaçla mümkün olduğunca ılıman iklime sahip yerlerde yaşanması önerilmektedir

MESLEKİ FAKTÖRLER  Mesleki astım en sık rastlanan meslek hastalıklarından biridir. Eğer şikâyetler belli bir işyerine girdikten sonra ortaya çıkıyor ve kesin iş ile ilişki kurulabiliyorsa mesleki astım tanısı konabilir. Eğer var olan astım bir işyerine girdikten sonra artıyorsa buna işle artan astım denir.  Korunma için:  İşten uzaklaştırma, yer değiştirme  Meslek seçerken riskli mesleklerden uzak durma (ör: fırın, berber, oto boyacılığı, mobilya imalatı, deterjan fabrikası,ilaç imalatı) vs.

Ev tozu Akar alerjisi olan hastalar  Yatak örtüsü, nevresim ve çarşafların haftada en az iki kez değiştirilerek 60C üzerinde bir sıcaklıkta yıkanması  Evde sık sık temizlik yapılması  Evin sık sık havalandırılması,  Yatak odasında halı varsa kaldırılması  Evde peluş oyuncak barındırmamak  Akarları öldüren özel kimyasal solüsyonlarla temizlik yapılması  gibi önlemlerin alınması uzun vadede alerjik şikayetlerin kontrolü açısından faydalı olabilir.

ALERJİK NEZLE VE ASTIM  Astımlı hastaların yaklaşık %70-80 inde alerjik nezle vardır. Bu yüzden tek hava yolu hastalığı kavramından bahsedilmektedir.  Astımınız varsa sık hapşırık, burun tıkanıklığı, burun akıntısı gibi şikayetleriniz varsa alerjik nezleniz de vardır  Alerjik nezle tedavisi ile astım kontrolü çok daha iyi sağlanabilmektedir.  Doktorunuzun önerdiği anti alerjik ilaç ve burun spreylerini önerilen süre kullanınız.

TEŞEKKÜRLER