SOLUNUM SİSTEMİ Büşra AYDIN No: 88 Sınıf: 6/A Hasan Tahsin İlköğretim Okulu

SOLUNUM Canlılar, besinlerden enerji yapmak için oksijene ihtiyaç duyar. Besin maddeleri hücre içinde oksijenle yakılır. Bunun sonunda enerji açığa çıkar. Bu olaya, solunum denir. Bütün canlılar solunum yapar. Solunum sonucu karbondioksit açığa çıkar.

Solunum sisteminin görevleri Havanın akciğerlere ulaştırılmasını sağlamak Akciğerlerde hava ile kan arasındaki alışverişi sağlamak (oksijen ve karbondioksit değişimi) İç dengenin korunmasına yardımcı olmak Sesin oluşumunu sağlamak

Solunum yüzeyini sıcaklık değişimlerinden ve diğer çevresel faktörlerden korumak Solunum sistemini ve diğer dokuları patojenlerin girişine karşı korumak Kaslar ile idrar çıkarmada ve defekasyonda yardımcı olmak

Solunum Sistemi Organları

İnsanda solunum sistemi organları : Burun Yutak Gırtlak Soluk borusu Akciğerdir. NOT : Bunların yanında deri de yaptığı gaz alışverişi nedeniyle bir çeşit solunum organı olarak görev yapar.

BURUN Havanın akciğerlere giriş yeridir

BURUN Burun yoluyla alınan hava içerisindeki toz ve partiküller burun kılları tarafından tutulur. Böylece akciğerlere temiz hava ulaşmış olur. Hava ısıtılır.

YUTAK Solunum sistemi ile sindirim sistemini birbirinden ayıran bölümdür

YUTAK Yutak hem yiyecekler hem de hava için ortak bir geçiş yoludur Yutak 2 tüpe ayrılır; yemek borusu gırtlak

GIRTLAK Havayolunun bir parçasıdır. Ses telleri burada bulunur. Havanın bu telleri titretmesi ile ses oluşur. Soluk borusu denilen uzun bir tüpe açılır.

SOLUK BORUSU Soluk borusu ( Trakea ) yaklaşık 2-5 cm genişliğinde ve 10 cm kadar uzunlukta olan boru şeklinde bir yapıdır. 2 tane ana bronşa ayrılır Ana bronşlar akciğere girdikten sonra dallanmaya devam ederler

AKCİĞERLER

AKCİĞERLER Göğüs boşluğu içerisindedir Akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, rengi açık pembe olan organlardır. Dıştan göğüs kafesi ve alttan da göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyaframla çevrilmişlerdir.

SAĞ AKCİĞER SOL AKCİĞER 2 bölümden oluşmuştur 3 bölümden oluşmuştur % 10 daha büyüktür.   3. lobun yerini kalp almıştır.

Akciğerlerin iki görevi vardır; Hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesi Organlardan gelen karbondioksitin alveollere alınıp dışarı atılması   NOT : Akciğeri örten çift katlı zara plevra adı verilir. Korumanın yanı sıra, akciğerlerin rahatça daralıp, gevşemesini de sağlar.

Bronşlar akciğerlerin içinde bronşçuklarla devam eder

ALVEOL Görünüşü üzüm salkımına benzer.

Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidir

Alveoller, küçük ve içi hava dolu keseciklerdir.

Akciğerlerimizde yaklaşık 600 milyon ALVEOL bulunur. Tüm bu alveoller açılarak uç uca eklendiğinde bir tenis sahasını kaplayacak yüzey alanına sahiptir

Gaz değişimi nasıl olur?

Gaz değişimi nasıl olur? Alveole giren havadaki oksijen kılcal kan damarlarına geçer. Kirli kandaki karbondioksit de yine alveollerde tutularak dışarı verilir. Buna hücre dışı solunum denir.

Akciğerlerdeki alveol-kılcal damar arasındaki gaz alışverişi

SOLUNUM OLAYI Solunum olayı, göğüs boşluğu ve akciğerlerin genişleyip daralmasına dayanır. Aynı zamanda bu mekanizmada diyafram kası ve kaburgalar arası kaslar etkin rol oynarlar

SOLUK ALIRKEN Soluk alırken, diyafram kası kasılır kaburgalar arası açılır hacim artar göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer. Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir.

SOLUK VERİRKEN Soluk verirken; diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine yaklaşır hacim azalır, göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir. Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır.

Soluk alma Soluk verme

Akciğer modeli

NOT : Solunum hızı kandaki CO2 miktarına göre düzenlenir. CO2 artışı soluk alıp vermeyi hızlandırır. Soluk alış verişinin hızı ve şiddeti omurilik soğanındaki sinirler tarafından denetlenir

Akciğerlerimizin sağlığı için; Soluduğumuz hava, olabildiğince temiz ve nemli olmalı. Terli iken soğuğa çıkılmamalı, Kapalı yerlerde fazla kalmamalı Toz, toprak, duman gibi maddeler solunum havasında bulunmamalı (sigara akciğer kanserinin en önemli nedenidir)

Solunum sisteminin sağlığı Burundan nefes alınıp verilmelidir Vereme karşı BCG aşısı yaptırılmalıdır. Dengeli beslenmeli ve düzenli olarak spor yapılmalıdır

Alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır Temiz havalı yerlerde dolaşılmalıdır. (orman, göl, deniz kıyısı gibi) Kalabalık, havasız, ve tozlu yerlerde fazla durulmamalıdır. Teneffüslerde pencereler açılarak sınıfın havası temizlenmelidir.

Solunum Sistemi Hastalıkları Zatürre, Zatülcenp, Çiçek, Su çiçeği, Verem, Difteri, (kuş palazı) Boğmaca, Nezle, Kızıl, Kızamık, Kabakulak, Menenjit

KAYNAK www.medibul.com www.biology.sebat.edu.kg/tr/solunum www.acilveilkyardim.com/foto/solunumsistemi www.fenokulu.net