Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof.Dr. Metin Korkmaz

Paraziter Etkenler

Entamoeba histolytica Amipli dizanteri etkeni protozoon

Sindirim sisteminde doku yıkımı Dizanteri Diyarenin tüm özelliklerine ek olarak doku artıkları ve kan içerir

Enterobiyaz Okul çağı çocuklarında en sık görülen helmint enfeksiyonu Enterobius vermicularis (Kıl kurdu) Ortalama yaşam 3-6 hafta Erişkinden-erişkine iki hafta Yumurtalar 6 saat içinde enfektif olur En sık görülen semptom geceleri anüs kaşıntısı

Enterobiasis tedavisinde Eradikasyon güç olabilir.... Sık duş veya banyo yapılması, Tırnakların kısa kesilmesi, ellerin iyi yıkanması, Yatak çarşafları, yastık kılıfları, pijama, iç çamaşırlar ve havluların sıcak suda yıkanması, Odaların iyi havalandırılması, Ailedeki tüm bireylerin aynı zamanda antihelmintikler ile tedavi edilmesi, Tedavinin 2-3 hafta sonra tekrarlanması

Loeffler sendromu Eozinofili ile eşlik eden geçici pulmoner infiltrasyonlar Ascaris pnömonisi Dispne, Kuru veya prodüktif öksürük, Kaba raller, Ateş ve Geçici eozinofili ile seyreder Semptomlar 1-2 haftada larvanın akciğerden ayrılarak barsaklara göç etmesi ile kaybolur

Erişkinler İnce barsakta, özellikle jejunumda yerleşir Karın ağrısına, Çok sayıda olduklarında barsak tıkanması Malnütrisyonlu kişilerde protein, yağ ve karbonhidrat emilimini bozdukları için beslenme bozuklukları.

Ektopik bölgelere göç Dar ve ince kanallara girme eğilimi Ateş, Anestezi, Alkol alımı veya Diğer nedenlerle,

Sık olmasa da baryumlu radyolojik incelemelerde barsaklardaki erişkin parazit görülebilir.

Kancalı kurtlar A.duodenale ve N.americanus

Strongyloides stercoralis Kancalı kurtlardan farkı Yumurta dışkı ile atılmadan önce açılır larva çıkar, Larva barsakta filariform şekle dönüşebilir Otoenfeksiyon gelişir, Serbest yaşayan erişkin şekilleri bulunur.

Taenia saginata Zorunlu insan paraziti....

Yaşam Döngüsü Yumurtadan çıkış Yumurta (~7 gün) 3 nimf evresi (~10 gün) Erişkin (~30 gün)

Nörotoksik bileşikler AKSON POSTSİNAPS SİNAPS İyon kanalları DDT Piretroidler Nörotransmitter Organofosfatlar Karbamatlar Amidinler Reseptör Siklodienler Makrosiklik laktonlar Neonikotinoidler Nörotoksik bileşikler

Permetrin Bitlenme ve uyuz tedavisinde öncelikli tercih. Güvenirliliği yüksek. Uygulanması kolay.

Piretrinler Chrysanthemum cinsine bağlı çiçeklerin, 2000 yıldır insektisidal özellikleri bilinir. Piretrinler, bu çiçeklerin başının kurutulması ile elde edilir. Nöronda sodyum kanal repolarizasyonunu engeller. Piretrinlerin ısı ve ışıkta etkinlikleri bozulur. Uygulandıkları yerde etkinlikleri kalmaz ve deriden çok az emilirler.

Permetrin Piretrinlerin yapay yolla elde edilen cis ve trans izomerlerinin karışımı. Isı ve ışığa karşı dayanıklı. Uygulama yerinde etkinliklerini devam eder. İnsektlere ve diğer artropodlara karşı yüksek oranda toksik Memelilere karşı en düşük toksisiteye sahip ilaçlar.

Permetrin ANTİ SKAB (Eczacıbaşı) KWELLADA (Ali Raif) Krem, losyon KWELLADA (Ali Raif) Krem, şampuan, losyon ZALVOR (Glaxo Smith Kline) Krem

Lindan –benzen hekzaklorür %1’lik losyon, krem veya şampuanı, tedavide ucuz ve etkili bir ilaç. Nörotoksisite potansiyeli, ikinci tercih. İnfantlarda, gebelerde ve emziren annelerde kullanılmamalı. Direnç bildirilmiştir. DDT - Though a German graduate student first synthesized it in 1873, DDT was not used as an insecticide until it was rediscovered by Dr. Paul Mueller, a Swiss entomologist searching for a long-term solution to the clothes moth, in 1939. When further research demonstrated that the synthetic chlorinated hydrocarbon was also effective against flies, lice, and mosquitoes, the military realized its potential for protecting troops against insect-borne diseases during World War II. Then, in 1948, after the substance was credited with staving off countless outbreaks of malaria, typhus, and related illnesses, Mueller was awarded the Nobel Prize in medicine.

Benzil benzoat “Peru balsamı”nın bir bileşeni. 1930’lu yıllardan itibaren uyuz tedavisinde. %25’lik losyon veya kremi tedavide etkili. Kullanımını sınırlayan faktörler Tekrarlanan uygulamalar Deride tahriş ve yanma hissi.

Kükürt Uyuz etkenini öldürme özelliğine sahip. Kokusu kötü. Giysileri boyar, İrritan, böbreklerde potansiyel yan etki. Gelişmiş ülkelerde kullanımı oldukça azalmıştır.

Ağız yoluyla alınan ilaç: İvermektin Bu geniş spektrumlu makrosiklik laktonlar, Streptomyces avermectinius’un fermantasyon ürünlerinden elde edilir. Avermektinlerin antibakteriyel ve antifungal aktiviteleri yoktur.

Glutamat-aracılı klorid kanalları Hiperpolarizasyon, paralizi ve ölüm İvermektin: Kanal kapanmaz Glutamat-aracılı klorid kanalları Hiperpolarizasyon, paralizi ve ölüm http://www.bioanim.com/CellTissueHumanBody6/O3channels/kanalGlutam1lgwa.html

İvermektin İnsanlarda sadece oral yoldan kullanılır. Bitlenme tedavisinde alternatif ilaç Erişkin bitlere etkili, sirkelere etkisiz. Topikal ilaçlara yanıt vermeyenlere veya Bazılarına göre ilk tercih edilecek ilaç.

BMC Pharmacology, 2009 9:3

BMC Pharmacology, 2009 9:3

DEET (N,N-dietil-3-metilbenzamid) Repellentlerin altın standartı. (N,N-dietil-m-toluamid). İlk kez Amerikan Ordusu için geliştirilmiştir. Yaklaşık 50 yıldır kullanılır.

DEET Çok sayıda artropoda karşı itici etkili. Etki mekanizması bilinmez. Sivrisineğin antenindeki insanın yerini saptamaya çalışan reseptörlerin işlevini bozduğu düşünülür.

DEET Ticari olarak alkol içinde %10-100 oranlarında pazarlanır. Oran arttıkça etkinlik süresi daha da uzar ancak etkinlik artmaz. Genelde %10-35 oranları yeterli bir koruma sağlar. Çocuklarda %10’dan fazla DEET önerilmez. Yavaş salınımlı preparatları geliştiriliyor.

Permetrin Giysilerde, ayakkabılarda, cibinliklerde, kamp eşyalarında kullanılabilir. Doğrudan deriye veya iç çamaşırlara önerilmez. Beş yıkamadan sonra yeniden uygulanması önerilir. Cibinliklerde %0,5 oranında kullanılır.

Limon kokulu ökaliptus Eucalyptus citriodora ağacının yapraklarından elde edilen yağ, sivrisinek ve keneler karşı itici etkili. Aktif madde para-menthane3,8-diol (PMD) Etkinliği DEET ‘nin sağladığına benzer oranlarda. Yağlı veya yapışkan bir his vermez. Kokusu rahatsız etmez.