Yeme Bozuklukları Bölüm 9
Anoreksiya Nervoza Anoreksiya----iştah kaybı ???? Nervoza----duygusal nedenler Aslında iştah kaybı olmadığı gibi yeme ile ilgili aşırı uğraşma söz konusudur
AN Normal vücut ağrılığının reddi Çıkartma (kusma-müshil-idrar söktürücü) Kilo alma korkusu Mensturasyonlarda bozulma Beden imgesinde bozulma (şek.9.1)
AN Kısıtlı Tip Tıkanırcasına Yeme kusma tipi Yiyecek kısıtlaması (daha ağır bir patoloji-kişilik bozukluğu eşlik edebilir)
AN Ergenlik döneminde yaygın Aile içi çatışmalar Kadınlarda belirgin olarak daha fazla
AN & Depresyon Birbirlerinin nedeni mi?, AN depresyonun başka bir formu mu? Benzer biyolojik mekanizmalar???
AN Fiziksel Etkileri Kan basıncında düşme Kalp atışı yavaşlama Kemik yoğunluğunda azalma Deri de kururluk Kansızlık Tüylenme Saç dökülmesi Potasyum sodyum gibi elektrolit düzeylerinde değişme ….
AN Fiziksel Etkileri ÖLÜM Kalpte tıkanma (congestive heart failure) İNTİHAR Sürecin kendisi zaten bir intiharı çağrıştırmakta….
Bulumia Nervosa Bulumia---öküz gibi acıkmak Çok miktarda yiyeceğin hızla tüketilmesinden sonra çıkartma
BN Tıkanırcasına yeme 2 saatten az bir sürede çok miktarda yiyeceğin tüketilmesi disosiyatif bir tablo sf.217 (Gary örneği)
BN Çıkartma Tipi Çıkartma Olmayan Tip (daha az şiddetli)
BN Derpresyon Kişilik bozukluğu eşlik edebilir
BN Fiziksel Etkiler Elektrolit dengesinde bozulma Gastrointestinal sistemde sorunlar Diş minelerinde aşınma Tükrük bezlerinde şişme
Tıkanırcasına Yeme Bozukuluğu Geçerli bir tanı olabilir mi? Kilo kaybı olmaması nedeniyle AN değil Çıkarma davranışı olmaması nedeniyle BN değil
AN & BN Farklı kategoriler mi? Aynı olgunun farklı görünümleri mi???
Biyolojik Etkenler 5 kat fazla genetik geçiş Tek yumurta ikizlerinde % 47 Hipotalamus ??? (kortizol dengesinde bozulma) Opiyadlar (neşeli/zinde hissetme)düşük düzey-----BN (tokluk-açlık mekanizmalarına odaklaşma)
Sosyo Kültürel Etkenler İnceliğin ideal olarak sunulması/toplumun şişmanlığa ilişkin olumsuz tutumları Diyet endüstrisi Plastik cerrahi
Cinsiyet Etkileri Kadınlar > Erkekler Mankenler Dansçılar Jimnastikçiler
Kültürel Etkenler Endüstrileşmiş toplumlar ??? Üst SED ???? Pakistan---atipik yeme bozuklukları??? Beyaz > siyah ırk ?????
Psikodinamik Görüşler-AN Bruch Ağız yoluyla gebe kalma korkusu Yeterlik ve saygınlıkları yeterince gelişmemesi---- saklama Kendi isteğini çocuğa dayatan anne-baba stili Çocuk kendi içsel durumunu ayırt etmeyi öğrenemez Ergenlikte inceliğin önemini kavrar ve kontrol mekanizması olarak YB başlar
Psikodinamik Görüşler-BN Çatışmalı anne-kız ilişkisi Yeterli bir benlik algısı gelişmemesi Yiyeceğin bu ilişkinin bir simgesi haline gelmesi Yemek-çıkarma: anneye olan gereksinim ve reddetme
Psikodinamik Görüşler-Minuchin Fizyolojik yatkınlık Aile YB tetiklemeye yatkındır Çocuğun belirtileri aile içi çatışmalarla yer değiştirmiştir
Psikodinamik Görüşler-Minuchin Aile Özellikleri Müdahil Olma Onun yerine hareket etme/karar alma Aşırı Korumacılık İyi olup olmadığıyla ilgili endişe Katılık Değişime direnç Çatışma çözümünde yetersi kalınması Çatışmadan kaçına/çatışma durumunda kalmayı sürdürme
Psiokdinamik görüş-Değerlendirme Aktarılan kuramsal görüşler özellikle bazı vakalar açısından tartışmalıdır. Örn.Uzun süre açlık durumu kişilik değişimine, duygu durum bozukluklarına neden olabilmekte YB----kişilik değişimine neden olabilir????
Kişilik ve Yeme Bozuklukları Mükemmeliyetçi Utangaç Uysal Duygulanımda dalgalanma (BN) Dost canlısı (BN)
Kişilik ve Yeme Bozuklukları MMPI Nörotizim ve kaygı düzeyleri yüksek Benlik değeri düşük Geleneklere bağlı
Kişilik ve Yeme Bozuklukları Mükemmeliyetçilik Kendisi yönelimli Başkaları yönelimli (YB) Toplumsal yönelimli (YB)
Kişilik ve Yeme Bozuklukları TAbl0-9.1) İçsel yaşantıları ayırt edememe (Bruch’un kuramıyla uyumlu) İtaakar Çekingen Mükemmeliyetçi
Aile Özellikleri Vakalar---aile içi şiddet Aile----böyle bir sorun yok
Aile Özellikleri Humprey (1986) Yüksek izolasyon Düşük düzeyde yakınlaşma ve destek NEDEN Mİ? SONUÇ MU?
Aile özellikleri Minuchin Katılık İçiçe geçmişlik Müdahil olma Çatışma düzeyi düşük bulunmuştur
Aile Özellikleri Diğer gözlemler Minuchin’i desteklememiştir. Bazı aile özelliklerinin sorunun ardından kalktığı görülmüştür Yeni çalışmalar, fark göstermemiş; sadece iletişim becerilerinde sınırlılık…
Çocuk İstismarı ve YB Normallere göre daha yüksek Acaba terapide çıkan bir olgu mu??? Etiyolojideki rolü hala belirsiz
Bilişsel Davranışçı Görüşler-AN Aç bırakma ve kilo verme---pekiştirilme İnce olmayı başarma Mükemmeliyetçilik İnceliğin medyada yüceltilmesi Akran ve ebeveynlerin eleştirileri
Bilişsel Davranışçı Görüşler-BN Temel örüntü AN’ye benzer Beden imgesi boz. Düşük benlik değeri Stres karşısında yemeye yatkın olma
Tedavi İnkar & direnç Özellikle AN’de hastaneye yatış gerekebilir
Biyolojik Tedaviler Fluoextine Ancak yan etki nedeniyle tedavi yarım bırakılmaktadır İlacın arkasından belirtiler tekrarlamaktadır
Tedavi-AN Hastanede davranışçı uygulamalar İzolasyon---ödül---pekiştireç
Tedavi Minuchin İşlevini yitirmiş aile içi çatışmalara odaklanma aile öğlen yemeği
Tedavi-Minuchin Hastanın AN olma rolünü değiştirmek Yeme sorununu kişilerarası bir sorun olarak yeniden tanımlamak Ailenin çocuklarındaki AN’yi kullanmalarının önüne geçmek---İŞBİRLİĞİ (örn.sf.230)
Tedavi-Bulimia Toplumun değerleri sorgulanır Yeme örüntüsüne ilişkin bilgilendirme Katı inançlara odaklanma Beden imgesi-----benlik değeri arasındaki Bağlantıyı çalışma
Tedavi BDT > antidepresanlar Kişilerarası terapiler de etkili ve de daha temel şemalar düzeyinde yaygın bir etkisi var!!!!