Fortran PROGRAMLAMA DİLİ Programlama Dili ile ilgili Uygulamalarda Fiz172 Bilgisayara Giriş II dersinin PROGRAMLAMAYA GİRİŞ VE ALGORİTMA OLUŞTURULMASI bölümünde çözülmüş olan örneklerden yararlanılacaktır. Bu nedenle ders materyallerinin yanınızda bulunması önem arz etmektedir.

FORTRAN’ DA BİLGİ TÜRLERİ (1)

FORTRAN’ DA BİLGİ TÜRLERİ (2)

FORTRAN’ DA TÜR TANIMLAMA DEYİMLERİ (1)

FORTRAN’ DA TÜR TANIMLAMA DEYİMLERİ (2)

FORTRAN’ DA İŞLEMCİLER

değişken1 = değişken2 veya işlem sonucu AKTARMA DEYİMİ: “ = “ solda bulunan değişkene sağdaki değişkenin veya işlemin sonucunda elde edilen değeri aktarır. Örnek: “=“ deyiminden önce sayac ın değeri 5 ise sayac=sayac+1 ilşeminden sonra sayac 6 değerini alır. “=“ FORTRAN’ da eşitlik anlamında kullanılmamaktadır. değişken1 = değişken2 veya işlem sonucu aktarıyor

FORTRAN KOMUTLARI (1)

FORTRAN KOMUTLARI (2)

KONTROL DEYİMLERİ goto Program akışının yönünü değiştirmek söz konusu olduğunda kullanılan FORTRAN DEYİMLERİDİR

KONTROL DEYİMLERİ if IF :mantıksal veya aritmetiksel bir işlemin sonucuna bağlı olarak programın akışına karar vermek için kullanılan FORTRAN DEYİMİ. GENEL FORMU (a) mantıksal if if (koşul ) yalnızca bir fortran deyimi- read/write/aritmetik işlem/aktarm/goto (b) aritmetik if if (aritmetik işlem/değişken ) N1, S1 , P1 işlem sonucu <0 =0 >0 (c )blok if if (koşul)then if (koşul)then ---------------- ---------------- endif else ---------------- ---------------- endif ----------------

KONTROL DEYİMLERİ örnek(1) – if Aşağıda fortran kodu blok if in nasıl çalıştığını gösteren örnek programı inceleyelim. Örnek Fortean77, Cezmi Orkun, 1994 kitabında verilen akıştan yararlanılarak tasarlanmıştır.

KONTROL DEYİMLERİ örnek(2) - if Aşağıda fortran kodu blok if in nasıl çalıştığını gösteren örnek programı inceleyelim. Örnek Fortean77, Cezmi Orkun, 1994 kitabında verilen akıştan yararlanılarak tasarlanmıştır.

KONTROL DEYİMLERİ do-continue/enddo do-continue/ do-enddo: özellikle herhangi bir işlemin pek çok kere tekrarlanmasının söz konusu olduğu durumlarda kullanılan FORTRAN DEYİMİ. GENEL FORMU (a) do- continue do satır no döngü değişkeni=ilk değer,son değer, artış son değer sayısı kadar tekrarlanan işlem satır no continue (b) do- enddo do döngü değişkeni=ilk değer,son değer, artış enddo

KONTROL DEYİMLERİ örnek---do-continue/enddo do-continue/ do-enddo: özellikle herhangi bir işlemin pek çok kere tekrarlanmasının söz konusu olduğu durumlarda kullanılan FORTRAN DEYİMİ.

KONTROL DEYİMLERİ hesaplanmış goto hesaplanmış goto: bir değişkenin almış olduğu değere bağlı olarak birden fazla farklı satır numaralarına programın akışı söz konusu olduğunda kullanılan FORTRAN DEYİMİ. GENEL FORMU goto (Sno1, Sno2, Sno3,…,SnoN) değişken örnek

KONTROL DEYİMLERİ –örnek hesaplanmış goto (1) Aşağıda menülü bir programın hesaplanmış goto deyimi kullanılarak nasıl hazırlandığı gösterilmiştir. Bu programda seçiminizin aldığı 1, 2, 3, 4 değerine göre ANA MENÜ de belirtilen işlemler yapılmaktadır.

KONTROL DEYİMLERİ –örnek hesaplanmış goto (2)

ALT PROGRAMLAR function Bir ya da daha fazla değişkene bağlı olarak programın akışı sırasında birden fazla tekrarlanan ve başlangıç-bitiş sınırları da kesin olacak şekilde ayrıca tanımlanabilen işlemlerden oluşan program parçasına ALTPROGRAM denir. function altprogram: ana programın parçası gibi davranan altprogramdır. GENEL FORMU integer real double precision complex FUNCTION adı(parametre listesi) character ----------------------------- logical ----------------------------- ----------------------------- RETURN END Bir veya birden fazla veri FUNCTION programına gidebilir. Ancak dönüşünde sadece bir değer ana programa döner. ANA programda verilen parametrelerin türü ve sayısı function daki ile aynı sayıda ve aynı türde olmalıdır.

ALT PROGRAMLAR örnek(1)-function Programın hazırlanmasında Fortean77, Cezmi Orkun, 1994 kitabından yararlanılmıştır.

ALT PROGRAMLAR örnek(2)-function Aşağıda verilen programı ve çalıştırıldığında elde edilen çıktıyı inceleyerek ne iş yaptığını bulabilir misiniz? (çözüm için sayfa ….. ya bakınız)

ALT PROGRAMLAR subroutine subroutine altprogram: kendisi de başlı başına bir program olan ve aynı zamanda ihtiyaca bağlı olarak bir ana program tarafında veya bir başka alt program tarafından kullanılan bir altprogramdır. GENEL FORMU SUBROUTINE adı(giren-çıkan parametre listesi) ----------------------------- RETURN END İstenilen sayıda veri SUBROUTINE programına gelebilir ve ana programa dönebilir. Giren ve çıkan verilerin sayısı ve türlerinin özdeş olması gereklidir.

ALT PROGRAMLAR örnek(1)-subroutine Aşağıdaki programı alt program ile ana program arasında geçen veri alış verişinin nasıl gerçekleştiğini anlamaya örnek bir program ve ekran çıktısı. Örnek Fortean77, Cezmi Orkun, 1994 kitabında verilen akıştan yararlanılarak tasarlanmıştır.

ALT PROGRAMLAR örnek(2)-subroutine Aşağıdaki programı alt program ile ana program arasında geçen veri alış verişinin nasıl gerçekleştiğini anlamaya örnek bir program ve ekran çıktısı. Örnek Fortean77, Cezmi Orkun, 1994 kitabında verilen akıştan yararlanılarak tasarlanmıştır.

ALT PROGRAMLAR örnek(2)-subroutine

ALT PROGRAMLAR örnek(2)-subroutine

DOSYA İŞLEMLERİ OPEN: dosya açmak için kullanılan FORTRAN DEYİMİDİR Bir fortran programına veri giriş ve çıkışının bilgisayar ortamındaki bir dosyadan veya dosyaya yapılabilmesi için dosyanın tanımlanması gerekir. Bu işlemlerin bütününe DOSYA İŞLEMLERİ denir. OPEN: dosya açmak için kullanılan FORTRAN DEYİMİDİR GENEL FORMU OPEN ( UNIT= dosya no, FILE= dosya adı, STATUS= , FORM= ) ‘new’ ‘old’ ‘formatted’ ‘unformatted’ örnek GENEL FORMU CLOSE (dosya no) CLOSE: dosya kapatmak için kullanılan FORTRAN DEYİMİDİR

ÖRNEK PROGRAMLAR Bu kesimde amaç verilen örnek programların ne iş yaptıklarını incelemek, program analizini yapmaktır.

ÖRNEK PROGRAMLAR Bu kesimde amaç verilen örnek programların ne iş yaptıklarını incelemek, program analizi yapmaktır.

ÖRNEK PROGRAMLAR Bu kesimde amaç verilen örnek programların ne iş yaptıklarını incelemek, program analizi yapmaktır.

ÖRNEK PROGRAMLAR Bu kesimde amaç verilen örnek programların ne iş yaptıklarını incelemek, program analizi yapmaktır.