Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 13 Şubat 2013 Dr. İsmail Engin Dr. Fatma Demirbaş
5 aylık kız hasta, Şikayet: ateş yüksekliği, fontonel bombeliği Hikaye: 1 haftadır 40 C ye kadar çıkan ve ateş düşürücülerle düşüp kısa sürede yeniden yükselen ateşleri olan hastanın,beslenme sonrası kusması oluyormuş. 3 gün önce Karamürsel DH’ne başvurmuşlar, boğaz enfeksiyonu olduğu söylenilmiş ve hastaya ateş düşürücü verilmiş. Ateşi devam etmesi üzerine te İzmit KDÇH’ne götürülen hasta tarafımıza yönlendirilmiş.
Özgeçmiş: Prenatal: Annenin 3. gebeliği. Gebeliğinde kontrollerı yapılmıs. saglık sorunu yasamamıs. Natal:2800gr NSVY ile doğmuş.Dogumdan sonra sorun olmamıs. Beslenme: Anne sütü Büyüme-gelişme: Yaşına uygun Aşılar: Sağlık ocağı aşıları tam Geçirdiği hastalıklar: Operasyon geçirme, kan alma, hastanede yatma öyküsü yok. Soygeçmiş: Özellik yok
Fizik Muayene: Ateş: 39 ⁰ C KTA: 132/dk SS: 38/dk TA: 90/50 mmHg Boy: 67cm (50-75p) Kilo:7kg (50-75p) BÇ: 42 cm (75-90p) BCG skarı:+ AFN: +/+
GD iyi,aktif, emiyor. Cilt rengi doğal, turgor tonus doğal KBB: Orofarenks taonsiller doğal,kulak zarları doğal BB:Saç ve saçlı deri doğal. Ön fontanel 3x3 cm, bombeliği artmış.Kafa yapısı simetrik. Boyunda kitle ve LAP yok. Göz: IR +/+, pupiller izokorik, her yöne hareketli SS: HİHTSEK,ral,ronküs yok KVS: S1,S2 doğal,üfürüm yok Batın: rahat,HSM yok,Traube açık Diğer sistem muayenelerinde özellik yok
Laboratuvar: BK: ANS: Hb: 10.4 MCV: 74 Hct: 32.1 PLT: CRP: TİT: Normal İS: Temiz PY: PNL: %76 LENF:%20 MON:%4 atipik hücre yok. BUN: 7 Kre: 0.34 Na: 135 K:5.8 AST: 46 ALT: 25
PATOLOJİK BULGULAR 1 haftadır devam eden ateş Fontonel bombeliği AFR yüksekliği
ÖN TANILARINIZ NELERDİR?
TFUS Normal
LP: Direk bakıda 200 lökosit/mm3 İlk konsültasyonda gram boyamada gram negatif İkinci konsültasyonda gram pozitif kok BOS protein: 121,9 BOS glukoz:5 ( EKŞ: 91)
Seftriakson 100 mg/kg/gün Gram boyamada şüpheli gram negatıf (H. İnfluenza tip b?) görülmesi üzerine deksametazon ıv tedavi uygulandı. Hastanın BOS kültüründe S.pneumoniae üredi. Etken penisiline duyarlı olduğu için, tedavi, kullanılmakta olan antibiyotikle sürdürüldü.
MENENJİT Beyin ve spinal kordu çevreleyen pia ve araknoid zarın inflamasyonuna menenjit denir. Etyolojık olarak menenjıtlerde,akut bakterıyel menenjıtler, vıral menıngoenseflıtler ve diğer ajanlarla oluşan diye ayrılırlar. Menenjit epidemiyolojısı yaşla ilişkilidir. 0-3 ay, 3ay-3 yaş ve 5 yaştan büyük çocuklarda menenjit etkenleri farklılık gösterir.
Akut bakteriyel menenjit olgularının %80-85 kadarından Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis ve Haemophilus influenzae sorumludur.
Epidemiyoloji Akut bakteriyel menenjit olguları daha çok sonbahar sonu, kıs ve ilkbahar baslangıcında görülürler. Bakteriyel etkenler genellikle solunum yolu ile nazofaringeal kolonizasyon yaparlar
Patoloji ve Patogenez Üst solunum yollarının viral enfeksiyonları; orofarengeal mukozanın H. Influenzae ve pnömokok gibi patojenik bakteriler tarafından kolonize edilmesini kolaylastırabilir. Yeni doganların kolonizasyonu dogum sırasında gerçeklesir. Kolonizasyonu takiben menenjit olusumuyla sonuçlanan asıl yol, bölgesel müköz membranın invazyonu ve olusan geçici bakteriyemi ve sonrasında SSS enfeksiyonudur.
KLİNİK Klinik tablo büyük ölçüde hastanın yaşına bağlıdır. Genel olarak yaş küçüldükçe semptomlar atipik olur. Ateş Titreme Fontonel bombeliği Kusma Başağrısı Bilinç değişikliği Konvulsiyon Ense sertliği, Kerning belirtisi, Brudzinski belirtisi Peteşi, purpura
TANI Hastalıga yaklasımda ve tedavinin yapılabilmesi için, gerekiyorsa, gerekli incelemelerden sonra (CT, MRI, Göz dibi), lomber ponksiyon (LP) yapılarak alınan BOS örneğinin biyokimyasal,mikrobiyolojik ve diger metotlarla incelenmesi gerekir. Kesin tanı için materyal BOS’dur.BOS'da basınç, görünüm, hücre sayısı, biyokimyasal olarak protein, glikoz bakılmalı, mikrobiyolojik olarak da Gram boyama ve kültür incelemesi yapılmalıdır. Ayrıca eşzamanlı kan şekeri bakılmalı, kan kültürü istenmelidir.
Komplikasyonlar Dissemine intravasküler koagülasyon, akut sürrenal yetmezligi, endokardit, septik artrit, beyin hidropsu, subdural effüzyon, hidrosefali, lokalize ventrikülit, kortikal tromboflebit, saggital sinüs trombozu, epilepsi, zeka geriligi, paralizi, beyinabsesi, kranial sinir tutulumu, uygunsuz ADH sendromu.
Kültür sonuçları gelene kadar ilk seçilecek antibiyotikler S.pneumoniae, N.menengitidis ve H.influenzae ya yönelik olmalıdır. Tedavi süresi ortalama gündür. Gram negatif etkenlerde ilk steril BOS kültüründen sonra 2-3 haftaya tamamlanır.
Menenjitte deksametazon kullanımı ile ilgili çalışmalar, H. İnfluenza tip b (Hib) menenjitli hastalarda, antibiyotik tedavisinin hemen öncesinde ya da eşzamanlı olarak başlanması koşuluyla, deksametazonun menejitte oluşabilecek işitme kaybını engelleyebildiğini göstermiştir. Deksametazon kullanımının pnömokok menenjitindeki yararı tartışmalıdır, menengokok menenjitindeyse yararı gösterilememiştir. Deksametazonun Hib menenjiti tedavisinin ilk 2 gününde 0.4 mg/kg/doz intravenöz yolla 12 saat arayla 4 kez uygulanması kabul görmüştür.