EKVATORAL İKLİM

Amazon havzası Kongo havzası Endonezya, Filipinler

10 Kuzey, 10 Güney Enlemleri arasındadır. Kongo ve Amazon Havzaları, Brezilya, Filipinler ve Endonezya’da görülür. Sıcaklık ortalaması 24°, yıllık sıcaklık farkı 1°-2°. Her mevsim yağış vardır. Konveksiyonel yağış ve miktarı 2500mm. Yerleşim 2000m, kalıcı kar 5000m den başlar. Yüksek boylu, yayvan yapraklı ORMAN.

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

SAVAN (YAZI YAĞIŞLI TROPİKAL İKLİM)

Kolombiya, Venezüella Doğu Afrika Güney Brezilya

Yazları yağışlı, kışları kuraktır. Yıllık ortalama sıcaklık 20° dir. 10°-20°Kuzey- 10°-20°Güney arasındadır. Güney Brezilya, Kolombiya, Venezüella, Doğu Afrika. Yazları yağışlı, kışları kuraktır. Yıllık ortalama sıcaklık 20° dir. Yıllık sıcaklık farkı 6°-7° civarıdır. 1500mm, Konveksiyonel yağış görülür. Yağış rejimi ve akarsu rejimi düzensizdir. Bitki örtüsü; uzun boylu otlardır (SAVAN).

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

Hindistan Çay Bahçeleri MUSON İKLİMİ Hindistan Çay Bahçeleri

Hindistan, Çin, Bangladeş. Japonya Kuzey Avustralya

MUSON RÜZGARLARI KIŞ MUSONU YAZ MUSONU

Güney ve Güneydoğu Asya’da ve Kuzey Avustralya’da etkilidir Güney ve Güneydoğu Asya’da ve Kuzey Avustralya’da etkilidir. (Hindistan, Afganistan, Pakistan, Güney Çin, Bangladeş, Vietnam, Tayland, Malezya, Kore, Japonya) Ortalama sıcaklık 20°, yıllık sıcaklık farkı 10°. Yazları yağışlı, kışları kuraktır. Orografik (yamaç) yağışları görülür. Yaz Musonları sayesinde 2000mm yağış olur. Yağış ve akarsu rejimi düzensizdir. Dünyanın en fazla yağış alan yeri Çerapunçi bu iklimde yer alır. (12.000mm) Kışın yaprağını döken ORMAN ları vardır.

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

ÇÖL İKLİMİ

Kuzey Afrika (Büyük Sahra) Meksika GOBİ, Taklamakan Arabistan Orta Avustralya (Büyük Kum, Viktorya Çölleri) Güney Batı Afrika Orta Şili

Dönenceler civarındaki subtropikal basınç alanlarında (30° enlemlerinde) görülür. Büyük Sahra, Arabistan, Kalahari çölleri ve Avustralya ile Meksika çölleri. Yıllık sıcaklık ortalaması yüksektir, yıllık sıcaklık farkı düşüktür. Fakat günlük sıcaklık farkı fazladır. Yağış çok düşüktür. Tesadüfi (Epizodik) yağışlar vardır. Deniz etkisine kapalı alanlarda da görülür. (Orta Asya Gobi Çölü) Kurakçıl otlar, çalılar ve kaktüsler vardır.

MAKİ BİTKİ ÖRTÜSÜ AKDENİZ İKLİMİ

Güney Afrika Cumhuriyeti (KAP) Güney Kaliforniya Güney Avrupa Güney Afrika Cumhuriyeti (KAP) Orta Şili Güney Batı Avustralya

30°-45° Enlemleri arasında görülür. Kıtaların Batı kesimlerinde görülür. AKDENİZ HAVZASI: İspanya, Fransa, İtalya, Yugoslavya, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Yunanistan, Türkiye, Suriye, İsrail, Lübnan. Güney Kaliforniya, Güney Afrika Cumhuriyetinde Kap bölgesi, Güney Avustralya. Yazlar sıcak kurak, kışlar ılık ve yağışlı. Ortalama sıcaklık 20°, yıllık sıcaklık farkı 20°. CEPHE yağışı görülür. 1000mm yağış vardır. Yağış ve akarsu rejimi düzensizdir.

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

ORTA KUŞAK STEP (BOZKIR) İKLİMİ

Orta kuşak karalarının deniz etkisine kapalı kesimlerinde görülür. Avrupa’nın yarı kurak iç ve doğu kesimlerinde, Asya’nın iç kısımlarında, Anadolu’nun iç kısımları, İran çevresi, Kuzey Amerika’nın iç kısımlarında görülür. Günlük ve yıllık sıcaklık farkı fazladır. Yıllık sıcaklık ortalaması 15° civarındadır. Yağış miktarı 500mm. İlkbahar’da Konveksiyonel (yükselim) yağışları görülür. Yağış ve Akarsu rejimi düzensizdir.(Sel rejimli) Kısa boylu otlar (Bozkır) ve Antropojen Bozkır.

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

ORTA KUŞAK SERT KARASAL İKLİMİ

Kuzey Doğu Anadolu (Erzurum-Kars) Kuzey Asya (Sibirya) Kuzey Kanada

Kuzey Kanada, Kuzey Asya ve Sibirya’da görülür Kuzey Kanada, Kuzey Asya ve Sibirya’da görülür. Türkiye’de Kuzey Doğu Anadolu’da (Erzurum-Kars yöresi) görülür. (Sebep yükselti). Yazlar serin, kısa ve yağışlı, Kışlar uzun, çok soğuk, sert ve kar yağışlı. Nem azlığı, karasallık ve enlemden dolayı yıllık sıcaklık farkları çok yüksektir. Yaz sıcaklığı 15°, kış sıcaklığı -30° civarıdır. 500mm ve YAZ yağışı vardır. Kar 7-8 ay yerde kalır. Akarsu ve yağış rejimi düzensizdir. İğne yapraklı Orm, Sibirya’da Tayga ormanları.

iğne yapraklı ormanlar

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

ILIMAN OKYANUS İKLİMİ

Batı Avrupa Batı Kanada Güney Doğu Avustralya

Orta kuşak 40°-60° enlemleri arasında görülür. Kuzey Yarım Kürede, karaların Kuzey ve Kuzey batı kıyılarında görülür. Batı ve Kuzey Batı Avrupa, Kuzey Batı Amerika, Batı Kanada. Güney Yarım kürede, Güney Şili, Avustralya’nın Güney Doğusu ve Yeni Zelanda’da görülür. Batı Rüzgarları ve Okyanus Akıntıları ile oluşur Yazın serin, kışın ılık, her mevsim yağışlı. Nem oranı fazla olduğu için, yıllık sıcaklık farkı azdır ve sıcaklık 0° altına düşmez. Cephesel yağış. Geniş ve karışık yapraklı Orm.

SICAKLIK YAĞIŞ 30°C 20°C 10°C 0°C

TUNDRA İKLİMİ

İzlanda, İskandinavya, Güney Grönland Kuzey Sibirya Kuzey Kanada İzlanda, İskandinavya, Güney Grönland Güney Arjantin

Yıllık sıcaklık farkı 40-50° civarındadır. 60°-70° Enlemleri arasında görülür. Kuzey Sibirya, İzlanda, İskandinavya, Kuzey Kanada, Güney Grönland, Güney Arjantin. Yazlar kısa ve serin, Kışlar uzun, sert ve kurak En sıcak ay 10°, en soğuk ay -40° kadardır. Toprakları 10 ay boyunca donmuş kalır. Yıllık sıcaklık farkı 40-50° civarındadır. 250mm yağışın çoğu ısınmaya bağlı olarak Yaz mevsiminde oluşur. Bataklık alanlarda yetişebilen çalı, ot ve yosun bitkileri (Tundra) vardır.

KUTUP İKLİMİ

Kuzey Kanada Grönland Antartika

Antartika, Grönland, Kuzey Kutbu. Her mevsim soğuk ve kurak. 70°-90° enlemleri arasında bulunur. Antartika, Grönland, Kuzey Kutbu. Her mevsim soğuk ve kurak. En yüksek ay -5°, en soğuk ay -55° civarıdır. Buharlaşma ve mutlak nem az olduğu için yıllık yağış miktarı 100 mm altındadır. Bitki örtüsü yoktur.

DÜNYA YAĞIŞ HARİTASI

Ekvatoral Çöl Savan Akdeniz Muson Ilıman Okyanus 1. Yağış rejimi düzenli olan iki iklim hangileridir? 2. Yazı yağışlı olan iki sıcak iklim hangileridir? 3. Yıllık sıcaklık farkı en az olan iklim hangisidir? 4. Güney Afrika’daki Kap bölgesinde ve Güney Batı Avustralya’da görülen iklim hangisidir? 5. Dünyanın en yağışlı bölgesi hangi iklim içerisinde yer alır? 6. K.Afrika’da hangi iklim görülür? Ekvatoral Çöl Savan Akdeniz Muson Ilıman Okyanus

7. Kimyasal çözülmenin en fazla olduğu iklim hangisidir? 8. Fiziksel çözülmenin en fazla olduğu iklim hangisidir? 9. En çok yağışlı olan mevsimleri zıt olan iklimler hangileridir? 10. Orta kuşakta görülen iklimler hangileridir? Ekvatoral Çöl Savan Akdeniz Muson Ilıman Okyanus

2 5 1 7 6 ? 8 3 4

1988 ÖYS Savan, hangi iklim tipinin bitki örtüsüdür? A. Ekvatoral B. Subtropikal C. Karasal D. Ilıman E. Tundra 1989 ÖSS Aşağıdakilerden hangisi bir bölgede etkili olan sıcaklık ve yağış rejimi hakkında en çok bilgi verir? A. Doğal bitki örtüsü B. Akarsu ağı C. Yükselti D. Denize yakınlık E. Hakim rüzgar yönü Aşağıdaki ülkelerin hangisinde Akdeniz, Okyanusal ve Karasal iklim tiplerinin üçü de görülür? A. Fransa B. İtalya C. Yunanistan D. Portekiz E. Hollanda 1990 ÖYS

A. Okyanusal B. Karasal C. Savan D. Muson E. Step 1996 ÖYS Aşağıdaki ülkelerin hangisinde Muson iklimi etkili değildir? A. Hindistan B. Japonya C. Malezya D. Irak E. Çin 1986 ÖYS Akdeniz ikliminin bitki örtüsü aşağıdakilerden hangisidir? A. Bozkır B. Savan C. Maki D. Çayır E. Tundra Hangi iklim tipinde tarımda sulamaya gerek yoktur? A. Okyanusal B. Karasal C. Savan D. Muson E. Step