KARAGÖZ HACİVAT OYUNU.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
KARAGÖZ ve HACİVAT.
Advertisements

1/20 Yazı Türleri “Seçilmiş bir konu üzerinde, yapılan araştırma ve incelemelerin sonucunu bildiren yazılara denir.” Yukarıda hangi türün tanımı yapılmıştır.
KIRMIZI BAŞLIKLI KIZ.
SANAT VE SANAT DALLARI HAZIRLAYAN:EMRE BOYUN
GÖLGE OYUNUNDA TİPLEMELER
KARAGÖZ VE HACİVAT.
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
TELLİ ÇALGILAR.
KONULAR: Büyük Ünlü Uyumu Küçük Ünlü Uyumu Kaynaştırma Harfleri
ÖZGE AKMAN Yan ve argo anlam.
TÜRKÇE / Özel İsimlerin Yazımı 1
KAVRAM ÖĞRETİMİ.
Karagöz Oyunu Karagöz, bir gölge oyunudur.
TÜRKÇE / Noktalama İşaretleri
ELEKTRİKLENME ÇEŞİTLERİ DAMLA ASLAN.
TÜRKÇE Mehmet KOCA Ayşe BAYAM Melike DUATEPE Sunuindir.blogspot.com.
TÜRK HALK MÜZİĞİ ÇALGILARI
DİL VE KÜLTÜR İLİŞKİSİ.
e. IRMAK ÇALIŞKAN-DOĞA EZGİ ERİŞ-DOĞA ÇIKAL
Sunum: Ahmet YORDAM Bursa-Mustafakemalpaşa Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni.
Beyaz Işığın Renklere Ayrılması Şekildeki prizmaya gönderilen beyaz ışık demeti, prizmadan çıktıktan sonra renklere ayrılır. Bu renkler perde üzerine düşürüldüğünde.
Öncelikle site anlaşılır bir şekilde hazırlanıp değişik ve çarpıcı örnekler vermiştir. Konuya girmeden.
TİYATRO ve GÖLGE OYUNU.
GÖRSEL SANATLAR Mehmet KURTBOĞAN.
EĞLENELİM VE YARIŞALIM
AHMET YESEVİ ve DİVAN-I HİKMET
SERVET-İ FÜNUN EDEBİYATINDA ŞİİR
KARAGÖZ OYUNU.
AYNALAR TUĞÇE ÇINARLI.
AYNALARDA YANSIMA VE IŞIĞIN SOĞURULMASI
HAZIRLAYAN:ZEHRA ŞAHİN TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ KONU:NOKTALAMA İŞARETLERİ(tırnak işareti,ünlem,kısa çizgi)
DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI Hazırlık Çalışmaları
HAZIRLAYAN HATİCE DOĞAN
SÖZCÜK TÜRLERİ BAĞLAÇLARÜNLEMLER Eş görevli ya da birbiriyle ilgili sözcükleri, sözcük öbeklerini, özellikle tümceleri bağlamaya yarayan,
SAF MADDELER NAZAN GÜLER FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ.
EĞİTİMDE YARATICI DRAMA
HAZIRLAYAN: LEYLANUR DURNAGÖL
KOLZA.
TÜRKÇE / Olay Yazıları (Fabl-Fıkra-Tiyatro)
SÖZCÜKTE ANLAM Hazırlayan:Gökçe Hanım EMİR Numara:
İLKÖĞRETİM REFORMLARI
OSMANİYE ORTAOKULU DEĞERLER EĞİTİMİ
MOMO.
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
TİYATRO.
Binbir Gece Masalları.
SOKRAT SEM İ NER İ. Yunan felsefecisi, filozofu ve düşünürü Sokrates, M.Ö. 470 yılında Atina’da do ğ muş ve M.Ö. 399 yılında Atina’da ölmüştür. SOKRATES.
Tanzimat dönemi öğretici metinler
Operanın Doğuşu Nazlı YALDIR 9/D 211.
İçindekiler; Orantı Çeşitleri Ters Orantı Doğru Orantı Örnekler
Sosyal Bilgiler BEYLİKTEN DEVLETE
Türkçe veya Türkiye Türkçesi, batıda Balkanlar’dan doğuda Hazar Denizi sahasına kadar konuşulan Altay dillerinden biridir. Yaşı, en eski hesaplara göre.
GELENEKSEL T ÜRK TİYATROSU
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU TÜLERİ
GEZİ YAZISI GEZİ YAZISI.
NEDİR TİYATRO?.
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
KARAGÖZ ve HACİVAT GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU. ÖTEKİNE GEÇELİM.
TÜRK EDEBİYATI AD:ÖMER SOYAD:ÖZER NO/SINIF:5291/10-A KONU:KARAGÖZ.
Azeri Türklerinin Hızla Modernleşmesinde Rol Oynayan Faktörler
ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA ADIMLAR / Harf İnkılabı
SANAT DALLARI.
OKULDA,SINIFTA VE SOSYAL ÇEVREDE UYULMASI GEREKEN GÖRGÜ KURALLARI
 Karagöz'ün oynatıldığı beyaz perdeye "ayna" adı verilir.. Figürler deliklidir ve bu deliklere uygun uzunluktaki tahta çubuklar geçirilir. İç tarafta.
KARAGÖZ VE HACİVAT.
UNUTULAN OSMANLI ADETLERI. 1. Zimem Defteri  Ramazan günlerinde zenginler bakkal, manav gibi dükkânlara giderdi ve zimem defterini çıkarmalarını isterdi.
Karagöz ve Hacivat taklide ve karşılıklı konuşmaya dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına hayali,
KARAGÖZ VE HACİVAT.
GELENEKSEL TÜRK HALK MÜZİKLERİ. Türk Müziği nedir? Türk müziği, Türkler'in Orta Asya'dan beri geliştirdikleri, bugünkü özellikleri Anadolu Selçukluları.
Sunum transkripti:

KARAGÖZ HACİVAT OYUNU

KARAGÖZ HACİVAT OYUNU’NUN TARİHÇESİ Karagöz, bir gölge oyunudur. Bu oyun, deriden kesilen ve tasvir adı verilen birtakım şekillerin (insan, hayvan, bitki, eşya vb.) arkadan ışıklandırılmış beyaz bir perde üzerine yansıtılması temeline dayanır.

Gölge oyununun önce Çin'de (M. Ö. 2 Gölge oyununun önce Çin'de (M.Ö. 2. yüzyıl) veya Hint'te çıktığı söylentileri vardır. Evliya Çelebi ise Karagöz ile Hacivat'ın Anadolu Selçuklu Hükümdarı Alaaddin Keykubat zamanında (13. yüzyıl) yaşamış gerçek kişiler olduğunu belirtir.

Halk arasındaki bir söylentiye göre ise Karagöz ile Hacivat, Sultan Orhan (14. yüzyıl) zamanında Bursa'da bir cami yapımında çalışmış işçilerdir. İkisi arasındaki nükteli konuşmalar, diğer işçileri oyaladığı için Sultan Orhan tarafından öldürtülmüşlerdir. Daha sonra Şeyh Küşteri, Hacivat ve Karagöz'ün deriden yapılmış tasvirlerini oynatmış ve onların şakalarını tekrarlamıştır. Bu nedenle Karagöz perdesine Küşteri Meydanı da denir.

İslâm dünyasında 11. yüzyılda sözü edilmeye başlanan bu oyuna hayal-i zili (gölge hayali) adı verilmiştir. Karagöz oyunu, özellikle 17. yüzyıldan sonra oldukça yaygınlaşmıştır. 19. yüzyılda Karagöz, kısaca, hayal oyunu diye anılmış, bu oyunu oynatan sanatçılara da hayalî (hayalci, Karagözcü) denmiştir.

OYUN DÜZENİ Türk el sanatlarının sahne sanatına dönüşümünün dünyadaki ilk ve tek örneği olan Karagöz Kukla Tiyatro oyunu ve oyunun figürleri, metin veya senaryoya göre sert ve kalın deriden kesilerek boyanır ve ışıklı perdeye yansıtılır. El ile hareketlendirilen, ses ve müziğe göre ustasının tarzına göre aktiflik kazanan kuklalar (tasvirler) perde yansımasında seyirci görecek biçimlerde karşı karşıya veya arka arkaya dururlar.

Karagöz'ün oynatıldığı beyaz perdeye "ayna" adı verilir Karagöz'ün oynatıldığı beyaz perdeye "ayna" adı verilir. “Hayal Perdesi” adı da verilen ışıklı 85X125 cm. boyutlarında ki tahta tezgahta yansıma olarak gösterilir. Figürler deliklidir ve bu deliklere uygun uzunluktaki tahta çubuklar geçirilir. Perdeler önceleri 2 x 2,5m iken sonraları 110 x 80m ebadında yapılmaya başlanmıştır. İç tarafta perdenin altında kurulmuş "peş tahtası" vardır.

Oyunda bunun dışında zil, tef, kamış, nareke (düdük), perdeyi aydınlatacak kandil veya ampul vardır. Bunlar peş tahtası üzerinde bulunur. Oyunda kullanılan tasvirler 32-40 cm büyüklüğünde olup genellikle manda, sığır ve deve derisinden yapılır. Deriler özel bir yöntem ile şeffaf hale getirilir. Daha sonra "nevregan" adı verilen ucu keskin bıçaklarla işlenir. Parçalar birbirine kiriş veya katküt adı verilen iplerle bağlanır. Daha sonra tasvirler çini mürekkebi veya kök boya ile boyanır.

Karagöz Oyunu’nun bölümleri: Mukaddime (Giriş): Oyunun başlangıç bölümüdür. Perdede görüntü verilmeden önce müzik başlar. Sonra konuya uygun olarak bir görüntü verilir. Hacivat Of... hay, Haak! diyerek perde gazeline başlar. Muhavere (Söyleşme): Karagöz ile Hacivat arasında geçer. Muhavere iki bölüme ayrılır: Bunlar, fasılla ilişkisi olan ve fasılla ilişkisi olmayan bölümlerdir. Muhaverede yalnız, Hacivat ve Karagöz bir oyun oynar. Bu oyun, önce olmayacak bir olayın gerçekleşmiş gibi anlatılmasıyla başlar, sonra bunun düş olduğu anlaşılır.

Fasıl (Oyun): Oyunun kendisidir Fasıl (Oyun): Oyunun kendisidir. Hacivat ve Karagöz'den başka oyun kişileri fasılda görünürler. Karagöz oyunları genellikle adlarını bu bölümün içeriğinden alır. Bitiş: Bu bölüm çok kısadır. Karagöz, oyunun bittiğini haber verir, kusurlar için özür diler, gelecek oyunu duyurur. Karagöz'le Hacivat arasında kısa bir söyleşme geçer. Bu söyleşmede oyundan çıkarılacak sonuç da belirtilir.

Karagöz Oyunu’nun karakterleri A. Eksen kişiler : Karagöz: Oyuna adını veren esas tiptir. Tahsil görmemiş bir halk adamıdır, sokak dili ile konuşur. Hacıvat’la birlikte oyunun iki temel kişisinden biridir. Cahil cesareti diyebileceğimiz bir cesarete ve gözüpekliğe sahiptir. Bu yüzden tekin olmayan kişilerle başı sık sık derde girer. Sürekli Hacıvat’ın yardımını görür. Okumamış ama zeki ve hazırcevaptır. Öğrenim görmüş kimselerin yabancı sözcük ve dil kuralları ile alay eder. Devamlı olarak anladıklarını anlamaz görünür, kelimelere ters anlamlar yükler.

Hacıvat: Hacı İvaz, Hacı Ayvaz veya Bursalı Hacı Ivaz adları ile de anılır. Medrese eğitimi görmüş, Arapça ve Farsça kelimelerle, tamlamalarla konuşan, her konuda bilgi sahibi olan biridir. Karagöz’le sürekli bir didişme içindedir. Ders verir tavrı, bilgiçliğe döner. Bazen bu çok bilmiş tavırları başlarını derde sokar. Yine de çeşitli badireler onun sayesinde atlatılır. Kıyafetine yeşil renk hâkimdir.

B. Zenneler : Çerkez halayık: Karagöz oyununda dedikoducu kadın tiplerinden biridir. Çingene: Karagöz ve Ortaoyunu’nda kötü kılıklı, esmer çingene kadın tipi. Genelde falcılık yapar, çiçek satar, kimi zamanda çalgıcılık yapar. Karagözün Karısı: Karagöz Hacıvat’la konuşurken daima içerden seslenen karısı genelde görünmez. Oyun başında Hacıvat’ın tegannisiyle, Karagöz’ün bağırması sonucu uyanan çocuğunu uyutmaya çalışır. Susamcı:

C. İstanbul ağzı konuşanlar: Çelebi: Karagöz ve Ortaoyunu’nda genç erkeği oynayan, İstanbul ağzıyla konuşan bir tiptir. Tiryaki: Mahallenin en yaşlı efendisidir. Yarı uykulu hali ile kahvede oturur, mahallenin alay konusudur. Uyuşturucu kullandığı için davranışlarını kontrol edemez, sürekli uyku halindedir. Beberuhi: Karagöz oyununda kötü huylu cüce tipi. Saray soytarıları gibi vücudu gelişmemiş, aklı kıttır.

D. Anadolu’dan gelen tipler : Baba Himmet: Karagöz oyununda omuzunda baltasıyla gezen Kastamonu’lu bir tiptir. Genelde odunculuk yapar. Çok iri yarı, kolayca aldatılabilen, saf bir kişidir. Bolulu: Karagöz ile Ortaoyunu’nda sık görülen bir oyun tipidir. Yöresel Bolu ağzı konuşmasına rağmen İstanbullu davranış biçimleri gösterir, genellikle aşçıdır. Efe: Karagöz oyunu tiplerinden biridir. Batı Anadoludaki zeybeklere, köy yiğitlerine denir. Zeybek oynaması en büyük özelliğidir.

Harputlu: Karagöz oyunu tiplerindendir. Çoğunlukla mahalle bekçisidir Harputlu: Karagöz oyunu tiplerindendir. Çoğunlukla mahalle bekçisidir. Sözlerine birtakım Kürtçe sözcükler karıştırır. Bön ama kibirlidir. Kayserili: Karagöz oyunu tiplerindendir. Yerli ağızla konuşur ama İstanbul törelerini benimsemiş pastırmacı tipi. Kürt: Karagöz tiplerindendir. Oyunlarda Bekçi olur. Güneydoğu Anadolu’ludur. Laz: Karagöz oyununda kayıkçılık ve kalaycılık yapan tip. Temel, İdris gibi isimler alır. Rumelili: Karagöz oyununda ezik bir göçmen ağzıyla tane tane konuşan Rumeli tipi, Mestan ağa.

E. Anadolu dışındandan gelen tipler : Acem: Azerbaycan’dan ya da İran’dan gelen Azeri kökenli Türktür. Zengin bir halı tüccarıdır, ticaretle uğraşır. Arnavut: Dürüst, mert ama bilgisiz ve kabadır Arap: Hacı fitil veya hacı fış fış, Hacı kandil diye anılır. Afrika’dan köle olarak getirilmiş Zenci insanlardır. Akarap: Muhacır:

F. Zımmi – Müslüman olmayan tipler : Ayvaz Serkis: Barba Yorgos: Frenk: Yahudi: G. Kusurlu ve ruhsal hasta tipler : Hımhım: Kekeme: H. Kabadayılar ve sarhoşlar : Aydınlı: Efe: Gazi Boşnak: Tekbıyık: Tuzsuz Deli Bekir:

Kaynakça: http://www.tiyatro.net/sayfa/175/hacivat_ile_karagoz_tarihi.html http://www.edebiyatogretmeni.net/karagoz.htm http://www.msxlabs.org/forum/masal-kahramanlari/10188-karagoz-ve-hacivat-karagoz-ve-hacivat-hakkinda.html http://www.karagoz.net/ http://tr.wikipedia.org/wiki/Karag%C3%B6z_ve_Hacivat http://iren.blogcu.com/karagoz-ve-hacivat-konusmalari/3430241