Mehmet YERTUTANOL Mali Hizmetler Uzmanı STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI İç Kontrol Dairesi Başkanlığı KAMU YÖNETİMİNDE ETİK Mehmet YERTUTANOL Mali Hizmetler Uzmanı

İLK SÖZ İNSANLARI SADECE CEZA İLE YÖNETİRSENİZ, ONLAR BİR DAHA YANLIŞ YAPMAZLAR; ANCAK ŞEREF VE UTANMA DUYGUSUNA DA SAHİP OLMAZLAR. İNSANLARI ERDEMLE VE ETİK KURALLAR İLE İDARE EDERSENİZ, O ZAMAN ONLAR ŞEREF VE UTANMA DUYGULARINA SAHİP OLURLAR, HEM DE DOĞRUYU VE İYİYİ YAPMAYA ÇALIŞIRLAR. Konfüçyüs.

ETİK NEDİR? İNSAN İLİŞKİLERİNİN TEMELİNİ OLUŞTURAN DEĞER, NORM VE DAVRANIŞLARA İLİŞKİN DOĞRU/YANLIŞ ÖLÇÜTLERİDİR.

KAMU YÖNETİMİNDE ETİK NEDİR? Kamu Görevlilerinin karar alırken ve hizmetleri yürütürken uymaları gereken; tarafsızlık, dürüstlük, saydamlık, hesap verilebilirlik, adalet, eşitlik, kamu yararını gözetme, hediye ve rüşvet almama gibi ilke ve değerler bütününden meydana gelen olgudur.

ETİK YÖNETİM Bu ilke ve değerleri benimseyen, karar ve işlemlerinde bunları uygulayan yönetime de ETİK YÖNETİM diyoruz.

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU Amaç; “Kamu görevlilerinin uymaları gereken saydamlık, tarafsızlık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme gibi etik davranış ilkelerini belirlemek ve uygulamayı gözetmek”

ETİK KURULUNUN GÖREVİ / YETKİSİ Etik davranış ilkelerini belirlemek, Hediye alma yasağının kapsamını belirlemek, Etik Davranış ilkelerinin ihlali halinde re’sen veya başvurular üzerine gerekli inceleme ve araştırmayı yapmak, Kamuda etik kültürünü yerleştirmek üzere çalışmalar yapmak/yaptırmak ve bu konuda yapılacak çalışmalara destek olmak,

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ Kamu hizmeti bilinci Halka hizmet bilinci Hizmet standartlarına uyma Amaç ve misyona bağlılık Dürüstlük ve tarafsızlık Saygınlık ve güven Nezaket ve saygı

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ Yetkili makamlara bildirim Yetkilerin kötüye kullanılmaması Hediye alma yasağı İsraftan kaçınma Gerçek dışı beyandan kaçınma Bilgi verme ve saydamlık Mal bildiriminde bulunma

KAMU HİZMETİ BİLİNCİ Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde sürekli gelişimi, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verebilirliği esas almalıdırlar.

HALKA HİZMET BİLİNCİ Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde halkın günlük yaşamını kolaylaştırmayı, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi, halkın memnuniyetini artırmayı hedeflemelidirler.

HİZMET STANDARTLARINA UYMA Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri ve diğer personeli, kamu hizmetlerini belirlenen standartlara ve süreçlere uygun şekilde yürütmelidirler.

AMAÇ VE MİSYONA BAĞLILIK Kamu görevlileri, çalıştıkları kurum ve kuruluşun amaçlarına ve misyonuna uygun davranmalı, Ülkenin çıkarları ve kurumun hizmet idealleri doğrultusunda hareket edilmelidirler.

DÜRÜSTLÜK VE TARAFSIZLIK Kamu görevlileri, tüm eylem ve işlemlerinde adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket etmeli, görevlerini yerine getirirken dil, din, inanç, ırk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapmamalıdırlar.

SAYGINLIK VE GÜVEN Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranmalıdırlar. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan davranışlarda bulunmaktan kaçınmalıdırlar.

NEZAKET VE SAYGI Kamu görevlileri, üstleri, meslektaşları, astları, diğer personel ile hizmetten yararlananlara karşı nazik ve saygılı davranmalı ve gerekli ilgiyi göstermelidirler.

YETKİLİ MAKAMLARA BİLDİRİM Kamu görevlileri, etik davranış ilkeleriyle bağdaşmayan veya yasadışı iş ve eylemlerde bulunmalarının talep edilmesi halinde durumu yetkili makamlara bildirmelidirler.

YETKİLERİN KÖTÜYE KULLANILMAMASI Kamu görevlileri, ünvan ve yetkilerini kullanarak kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlamamalı ve aracılıkta bulunmamalıdırlar.Akraba, eş, dost ve hemşehri kayırmacılığı da yapmamalıdırlar.

HEDİYE ALMA YASAĞI Kamu görevlisinin tarafsızlığını ve kararını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan her türlü eşya ve menfaat hediye kapsamındadır. Kamu görevlilerinin hediye almaması, kamu görevlisine hediye verilmemesi temel ilkedir.

NELER HEDİYE ALMA YASAĞI KAPSAMINDADIR Görev yapılan kurumla iş, hizmet veya çıkar ilişkisi içinde bulunanlardan alınan karşılama, veda ve kutlama hediyeleri, burs, seyahat, ücretsiz konaklama ve hediye çekleri. Taşınır veya taşınmaz mal veya hizmet satın alırken, satarken veya kiralarken piyasa fiyatına göre makul olmayan bedeller üzerinden yapılan işlemler. Hizmetten yararlananların vereceği her türlü eşya, giysi, takı veya gıda türü hediyeler. Görev yapılan kurumla iş veya hizmet ilişkisi içinde olanlardan alınan borç ve krediler.

NELER HEDİYE ALMA YASAĞI KAPSAMI DIŞINDADIR Görev yapılan kuruma katkı anlamına gelen, kamu hizmetine tahsis edilmek, kurumun demirbaş listesine kaydedilmek ve kamuoyuna açıklanmak koşuluyla alınan hediyeler veya bağışlar, Kitap, dergi, makale, kaset, takvim,cd veya buna benzer nitelikte olanlar, Halka açık yarışmalarda etkinliklerde kazanılan ödül veya hediyeler, Konferans, panel, yemek gibi etkinliklerde herkese verilen hatıra niteliğindeki hediyeler, Tanıtım amacıyla dağıtılan ve sembolik değeri bulunan reklam ve el sanatları ürünleri,

İSRAFTAN KAÇINMA Kamu görevlileri, kamu bina ve taşıtları ile diğer kamu malları ve kaynaklarının kullanımında israf ve savurganlıktan kaçınmalıdırlar. Mesai süresini, kamu mallarını, kaynaklarını, işgücünü ve imkanlarını kullanırken etkin, verimli ve tutumlu davranmalıdırlar.

GERÇEK DIŞI BEYANDAN KAÇINMA Kamu görevlileri, görevlerini yerine getirirken yetkilerini aşarak çalıştıkları kurumlarını bağlayıcı açıklama, taahhüt, vaat veya girişimlerde bulunmamalı, aldatıcı ve gerçek dışı beyanat vermemelidirler.

BİLGİ VERME VE SAYDAMLIK Kamu görevlileri, halkın bilgi edinme hakkını kullanmasına yardımcı olmalıdırlar.Gerçek ve tüzel kişilerin talep etmesi halinde istenen bilgi veya belgeleri, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda belirlenen kurallara uygun olarak vermelidirler.

MAL BİLDİRİMİNDE BULUNMA Kamu görevlileri, kendileriyle eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmazları, alacak ve borçları hakkında, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca, yetkili makama mal bildiriminde bulunmalıdırlar.

ETİK İLKELERİN ANA AMACI; TOPLUMSAL YARARI (KAMU YARARINI) SAĞLAMAKTIR. “TOPLUMSAL YARAR, BİREYSEL YARARIN ÜSTÜNDEDİR.”

ETİK SÖZLEŞME Kamu görevlileri, görevlerini yürütürken etik davranış ilkelerine uymak zorundadırlar. Kamu görevlileri bu ilkelere bağlı kalmak şartıyla “ETİK SÖZLEŞME” belgesini imzalamakla yükümlüdürler. KAMU GÖREVLİLERİ BELİRLENMİŞ OLAN ETİK DAVRANIŞ İLKELERİNE BAĞLI KALACAKLARINI BİLDİRMEK ÜZERE ETİK SÖZLEŞMESİ ADINI VERDİĞİMİZ BİR BELGE İMZALARLAR.BU SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ ŞÖYLEDİR.

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Halkın günlük yaşamını kolaylaştırmak, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamak, hizmet kalitesini yükseltmek ve toplumun memnuniyetini artırmak için çalışmayı,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Görevimi insan haklarına saygı, saydamlık, katılımcılık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, yaş, bedensel engelli ve cinsiyet ayrımı yapmadan, fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalara meydan vermeden tarafsızlık içerisinde hizmet gereklerine uygun davranmayı,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Görevimi, görevle ilişkisi bulunan hiçbir gerçek veya tüzel kişiden hediye almadan, maddi ve manevi fayda veya bu nitelikte herhangi bir çıkar sağlamadan, herhangi bir özel menfaat beklentisi içinde olmadan yerine getirmeyi,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Kamu malları ve kaynaklarını kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanmamayı ve kullandırmamayı, bu mal ve kaynakları israf etmemeyi,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Kişilerin dilekçe, bilgi edinme, şikayet ve dava açma haklarına saygılı davranmayı, hizmetten yararlananlara, çalışma arkadaşlarıma ve diğer muhataplarıma karşı ilgili, nazik, ölçülü ve saygılı hareket etmeyi,

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK SÖZLEŞMESİ Kamu Görevlileri Etik Kurulunca hazırlanan yönetmeliklerle belirlenen etik davranış ilke ve değerlerine bağlı olarak görev yapmayı ve hizmet sunmayı taahhüt ederim.

GEL DE ETİK OL! Doktor Ayşe Hanım, bir ilçede hastalarından meyve, sebze vb. hediye kabul etmektedir. Hediye getiren hasta Ali’nin, sağlık güvencesi olmayan bir komşusunun kullandığı ilacı kendi reçetesine yazmasını istediğinde doktor Ayşe Hanım nasıl davranacaktır?

ETİK DAVRANIŞ UZUN DÖNEMDE SÜREKLİ; ETİK DIŞI DAVRANIŞ İSE KISA SÜREDE BİR AN KAZANDIRIR !

SON SÖZ… KAMU YÖNETİMİNDE ETİK, İYİ YÖNETİMİN TEMEL ANAHTARIDIR.

Dinlediğiniz için teşekkürler