ELAZIĞ TURİZM SEKTÖRÜ Eylül 2014
Global Turizm Trendleri Türkiye’de Turizm Elazığ ve Turizm
1990 yılında 439 milyon olan global turist sayısı 2012 yılında ilk kez 1 milyar seviyesini geçmiştir. Milyon turist (*) UNWTO
Uluslararası turizm hacmi sürekli olarak artmakta, global krizler sadece dönemsel duraklamalara neden olmaktadır. 2 trilyon USD büyüklüğe (2012) sahip olan Global Turizm Endüstrisi, Global Gayri Safi Hasılanın %3’üne karşılık gelmektedir. 1980 sonrası en büyük daralma Global finansal kriz SARS 9/11 Gloabl ekonomik yavaşlama İskandinav Ülkelerinde Finansal Kriz
1990-2013 döneminde ortalamada her yıl %4 artan global turist sayısının 2030 yılında 1,8 milyara ulaşması beklenmektedir.
Toplam Turist Sayısı içi Paylar (2013) Turist sayısındaki artış oranı, Güneydoğu Asya, Orta ve Doğu Avrupa ve Kuzeydoğu Asya’da üst seviyelerdedir. Toplam Turist Sayısı içi Paylar (2013) Diğer: Okyanusya, Güney Asya, Karayipler, Orta Amerika, Güney Amerika, Kuzey Afrika, Sub Sahara
Klasik büyük pazarlar dışında kalan gelişmekte olan bölgeler önemli turist çekim merkezleri olmaktadırlar. Bölgelere gelen turist sayısında yıllık büyüme Orta ve Doğu Avrupa Subsahra Ortadoğu Kuzeydoğu Asya Güney Asya Orta Amerika Güney Amerika Güneydoğu Asya Kuzey Afrika Okyanusya Kuzey Avrupa Güney Avrupa Akdeniz Kuzey Amerika Batı Avrupa Karayipler Kişi başı harcamanın yıllık büyüme oranı (*) Büyüme rakamları 1990-2013 yılları arasındaki 23 yıllık dönemi içermektedir.
Gelen turist sayısını 2007 yılında %17 ve 2011 yılında %29 oranında artıran Türkiye, en çok turist çeken 6. ülke konumuna ulaşmıştır. ‘99 ‘02 ‘03 ‘04 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11 ‘12 ‘13 1 FRA 2 İSP ABD 3 ÇİN 4 İTA 5 İNG 6 TÜR 7 KAN MEK HKG ALM UKR 8 AVU 9 RUS MAL 10 THA 11 12 13 14 15 AVU: Avusturya, MAL: Malezya, KAN: Kanada, THA: Tayland, HKG: Hong Kong
2013 yılı 1 turistin ortalama harcaması 1.070 USD Gelen turist sayısı sıralaması, turizmden elde edilen gelir sıralamasından farklılıklar göstermektedir. 2013 yılı 1 turistin ortalama harcaması 1.070 USD ABD 2013 yılında 10 milyonun üzerinde turist ağırlayan 26 ülke değerlendirmeye alınmıştır. 26 ülke için 1 turist başına harcama 1.055 USD’dir. Tüm Dünya ortalaması 1.070 USD’dir. Türkiye rakamı 740 USD’dir. İspanya Macao Fransa Tayland Türkiye
Turizm türlerinde, bir dengeye gelindiği görülmektedir, tematik turizm tüm turistlerin 1/3’ünü oluşturmaktadır. Turizm Türleri Macera Kültür Sağlık Gastronomi Diğer Su-Su sporları Kitabevi Diş Mutfak Gençlik Köpekbalığı Edebiyat Doğum Şarap Golf Felaket Pop kültürü Estetik Şehir Merkezi Yat- Kruvaziyer Getto Arkeoloji Termal Kongre Savaş Müzik Saç Ekolojik Vahşi hayat Din Sosyal Sorumluluk Av ve orman Savaş tarihi Sürdürülebilirlik Mağara Bahçe -Ziraat İş Tematik Dinlenme
Havayolunun giderek daha yoğun biçimde kullanılması, turistler açısından alternatif lokasyonların artması anlamına gelmektedir. Seyahat Türleri Tren Denizyolu Karayolu Havayolu
Çinli turistler, toplam turizm harcaması içinde en yüksek paya sahip grup olmuşlardır. İlk 10 ülkenin toplam turizm harcamalarının ülkelere göre dağılımı Global Turizm Harcamaları Almanya Avusturalya Brezilya Rusya ABD Kanada İtalya İngiltere Fransa Çin İç çember 1998, orta çember 2008, dış çember 2013 Japonya ve Hollanda çıkmış, Avusturalya ve Brezilya girmiştir.
Global Turizm Trendleri Türkiye’de Turizm Elazığ ve Turizm
Türkiye’nin toplam global turist sayısından aldığı pay %3,2 seviyesine ulaşmıştır. mio turist mio turist 2001-2013 döneminde, global turist sayısı 1,6 kat artarken, Türkiye’yi ziyaret eden turist sayısı (Yurtdışında ikamet eden vatandaşlar dahil değildir) 3 kat artmıştır.
Türkiye’ye gelen turistlerin içinde eski Rusya ülkelerinin payı önemli ölçüde artmıştır. %16 %25 %53
Avrupalı turist sayısında artış gözlenmemekte, eski Rusya turistlerinin artışı doygunluğa erişmektedir.
2013 yılında Türkiye’ye giriş yapan yabancıların %76’sı Antalya, İstanbul, Muğla, İzmir ve Aydın’dan giriş yapmışlardır. %9 %30 %0,2 %6 %1 %0,1 %2 %14 %2 %32 %3 %0,3 Anadolu’da gri ile işaretli iller toplamı %0,5 (*) Uşak, Amasya ve Muş’ta yer alan 31 yabancı girişi değerlendirme dışına çıkarılmıştır.
İstanbul + Turizm bölgelerinin toplam turist giriş sayısı içi payı genellikle aynı kalmakla birlikte, İstanbul’un oranı yükselmiştir. 21 24 21 14 22 30 36 32
2013-2011 yılları arası yıllık turist sayısı büyümesi Turist giriş sayısındaki artış İstanbul ve sınır hareketleri kaynaklıdır, geleneksel turizm bölgelerinde artış daha sınırlıdır. 2013-2011 yılları arası yıllık turist sayısı büyümesi Anadolu Hakkari Şırnak Artvin Ardahan Kars İstanbul TÜRKİYE ORTALAMA Hatay G.Antep Urfa Kilis Mardin Ağrı Iğdır Van Edirne Kırklareli Karadeniz Antalya Ankara Muğla İzmir Aydın Adana İçel Tekirdağ Çanakkale Balıkesir
Turist başına gelir (USD) Ülkeye girişlerin tamamen turizm kaynaklı olmaması nedeni ile, birim turist (yabancı girişi) başına gelirde artış gözlenmemektedir. Turist başına gelir (USD)
Dünya’da en çok turizm harcaması yapan ilk 10 ülkenin altısı, Türkiye’ye en çok gelen ilk 10 ülke arasında yer almaktadır. 2013 yılı Toplam Harcama (milyar USD) 2013 Türkiye’ye Gelen Turistler içi Pay İlk 10 ülke toplam gelen turistlerin %60’ına karşılık gelmektedir. En çok harcama yapan ve Türkiye’ye en çok gelen ilk 10 ülke içinde yer alan 6 ülke, Türkiye’ye gelen turistlerin %40’ını oluşturmaktadır. İlk 10 içindeki diğer 4 ülke; Bulgaristan, Gürcistan, Diğer Batı Asya Ülkeleri Grubu ve İran’dır.
Türkiye’de toplam 13.000 sit alanı mevcuttur. (*) xxxx
Türkiye’de turizm işletmesi / yatırımı belgeli tesislerdeki yatak sayısı 1995 yılından itibaren sürekli artmaktadır. Tesis Sayısı Yatak Sayısı (*) Kültür ve Turizm Bakanlığı
Konaklayan Kişi Sayısı (mio) Konaklanan Gece Sayısı (mio) Tüm tesisler (turizm işletme ve belediye belgeli) değerlendirildiğinde 2013 yılında 60 mio kişi (yerli+yabancı) 170 mio gece konaklamıştır. Konaklayan Kişi Sayısı (mio) Konaklanan Gece Sayısı (mio) Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde konaklayanların payı artmaktadır. Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde konaklayanlar yılda %7, belediye belgeli tesislerde konaklayanlar yılda %5 büyümektedir. Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde ortalama 3,2 gün, belediye belgeli tesislerde 1,9 gün kalınmaktadır (2013).
Yabancıların büyük bölümü, turizm işletmeli tesislerde kalırken, yerlilerde belediye işletmeli tesisler %50 paya sahiptir. Belediye İşletme Belgeli Konaklayan kişi sayısı (mio) Turizm İşletme Belgeli Belediye İşletme Belgeli Turizm İşletme Belgeli
Yerli turistler ortalama 2 gün, yabancı turistler ortalama 4 gün konaklamaktadırlar. Konaklanan Gün Sayısı 4,2 Gün 3,9 Gün 1,9 Gün 1,6 Gün
Global Turizm Trendleri Türkiye’de Turizm Elazığ ve Turizm
Konaklayan Kişi Sayısı Elazığ’da konaklayan yerli ve yabancı turist sayısı, Türkiye toplamı içinde çok düşük seviyededir. Konaklayan Kişi Sayısı Elazığ’a gelen her 100 yerli turiste karşılık 2 yabancı turist gelmektedir. Türkiye’de konaklayan tüm yabancı turistlerin %0,01’i, konaklayan tüm yerli turistlerin %0,4’ü Elazığ’da konaklamaktadır. Türkiye Ort:4,1 Türkiye Ort:1,8 Turistlerin konaklama süreleri de, Türkiye genel ortalamasının altındadır. Yabancı turistler 2,0 gün, yerli turistler 1,4 gün konaklamaktadırlar.
Konaklayan Yabancı Turist Sayısı Elazığ yabancı turistlerin konakladıkları iller sıralamasında 61.sırada yer almaktadır. (2013) Konaklayan Yabancı Turist Sayısı Muğla 2,4 mio Aydın 1,1 mio İzmir 0,8 mio Nevşehir 0,7 mio Denizli 0,7 mio Bursa 0,5 mio Elazığ Yabancıların en çok konakladıkları ilk 8 il, toplam konaklamanın %91’ine karşılık gelmektedir. İstanbul Antalya
Yabancı turistlerin tamamına yakını turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde kalırken, yerli turistlerde belediye belgeli tesisler etkindir. Belediye İşletme Belgeli Belediye İşletme Belgeli Turizm İşletme Belgeli Turizm İşletme Belgeli Yabancı Turistlerin Konaklama Noktası Tercihleri Yerli Turistlerin Konaklama Noktası Tercihleri
Konaklayan Yabancı Sayısı/ Havalimanı Yabancı Giriş Sayısı Havalimanından giriş yapan yabancı turistlerin Elazığ’da konaklama oranı artmaktadır. Konaklayan Yabancı Sayısı/ Havalimanı Yabancı Giriş Sayısı Kişi Sayısı
Konaklayan Yerli Turist Sayısı Elazığ yerli turistlerin konakladıkları iller sıralamasında 52.sırada yer almaktadır. (2013) Konaklayan Yerli Turist Sayısı Elazığ Yerli turistlerin iller arasında daha dengeli şekilde dağılmaktadır.
Elazığ’da yabancı turistlerin gecelemesi ortalamanın altında olmakla birlikte, diğer illere göre orta düzeyde yer alınmaktadır. 1….. 2. Muğla 5,9 gün 3. Antalya 5,4 gün 4….. 1. Antalya 3,0 gün 2. Muğla 2,6 gün 3. ….. Ortalama Geceleme = 4,1 Ortalama Geceleme = 1,8 Elazığ, yabancı turistlerin geceleme süreleri açısından 38. sırada yer almaktadır. Elazığ, yerli turistlerin geceleme süreleri açısından 60. sırada yer almaktadır.
Tüm turizm ve doğal varlığına rağmen Elazığ bölgesinde yabancı turist çeken bir konumda değildir. 1 460 48 1 2 5 730 34 3 3 6 23 160 62 1 740 5 8 5 2 23 6 37 150 94 11 (*) Siyah renkli iller yabancı turist konaklaması olan ancak bölge (veya kültür turizm konsepti) dışında olduğundan değerlendirilmeyen illeri göstermektedir.
Konaklayan Turist Sayısında Yıllık Değişim (2002-2013) Elazığ, konaklayan turist sayısı en çok artan illerden olmasına rağmen boyut diğerlerine göre oldukça küçüktür. Geceleme Sayısı (2013) Sivas Malatya Hatay Kilis Elazığ G.Antep Van Mardin Hakkari Adıyaman Konya (*) Dairelerin büyüklüğü 2013 yılı konaklayan turist sayısını göstermektedir. Konaklayan Turist Sayısında Yıllık Değişim (2002-2013)
Elazığ otel kompozisyonunda turizm belgeli tesislere doğru değişim olmakta, yatak sayısı artmaktadır. Otel Sayısı Yatak Sayısı
Turizm belgeli tesislerdeki yatak sayısının artışı ile konaklama yapan yabancı turist sayısı birlikte artmıştır.
Elazığ tarihi özellikleri ile öne çıkmakla birlikte, Türkiye’de yer alan illerin birçoğunda kritik çekim alanları bulunmaktadır. Sit Alanı Sayısı