IRAK TÜRKLERİ VE İNSAN HAKLARI ALİ SEMİN BİLGESAM ORTADOĞU ARAŞTIRMALARI UZMANI

IRAK TÜRKMENLERİNE GENEL BİR BAKIŞ Irak’ın üçüncü asli unsurudur. Nüfusu bakımından ülkenin genel nüfusunun yüz 10-12 olarak 2,5-3 milyon civarında tahmin edilmektedir.(Resmi sayım yapılmadığı için net verilere ulaşılamamaktadır) Ülkenin kuzey ve orta bölgelerinde birbirinden kopuk bir toprak parçası üzerinde yaşamaktadır. Türkmen bölgelerinin temel özelliği enerji zenginidir.(Kerkük, Musul ve Diyale)

IRAK DEVLETİ KURULUŞU VE TÜRKMENLER Irak devletinin kurulmasından beri Türkmenler her türlü baskı altında kalmıştır. İnsan Hakları İhlallerine maruz kalan Türkmenlere Yönelik; Adaletsizlik Zorunlu göç Asimilasyon Katliam Bireysel idam Bölgelerinin demografik yapısının değiştirilmesi

IRAK’IN KURULUŞUNDAN ABD İŞGALİNE KADAR TÜRKMEN KATLİAMLARI VE OLAYLAR Levi Katliamı, Kerkük -1924 Gavurbağı Katliamı, Kerkük – 1946 Kerkük Katliamı, 14-17 Temmuz 1959 Tazehurmatu Katliamı- 1979 Türkmen Liderlerinin İdamı, 16 Ocak 1980 Tazehurmatu Katliamı- 25 Mart 1991 Altunköprü Katliamı -28 Mart 1991 Erbil olayı, 31 Ağustos 1996

IRAK’IN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE TÜRKMENLERİN GENEL SORUNLARI Statü Sorunu Siyasi Güvenlik Ekonomik Sosyal

2003 ABD İŞGALİ VE TÜRKMENLER Tuzhurmatu Katliamı, 22 Ağustos 2003 Telafer Katliamı- 9 Eylül 2004 Telafer Katliamı-21 Şubat 2005 Musul Saldırıları-24 Eylül 2005 Yengice Faciası, 10 Mart 2006 Karatepe Olayı, 4 Haziran 2006 Amirli Olayı, 7 Temmuz 2007 Tazehurmatu Saldırları- 20 Haziran 2009 Turzhurmatu Saldırısı-23 Ocak 2013 Tuzhurmatu’da Türkmen Liderlerinin Öldürülmesi, 25 Haziran 2013.

TUZHURMATU’DA TÜRKMEN EVLERİNE YAPILAN BASKIN

IRAK İNSAN HAKLARI MERKEZİNE GÖRE TUZHURMATU’DA SALDIRILARIN BİLENÇUSU(2013) 500 Türkmen hayatını kaybetmiş ve 3500 yaralanmış.  160 Türkmen kaçırılmış ve bazları halen kayıp.  750 Türkmen ailesi ilçeden göç etmek zorunda kalmış.   Patlamalardan 1100 ev hasar görmüş.  250 araba zarar görmüş. 200 iş yeri ciddi zarar görmüş. 8 cami yıkılmış veya zarar görmüştür. 

TÜRKMENLER YÖNELİK TUTUKLU SAYISI VE İNSAN HAKLARI (2011-2013) Kuzey Irak Hapishanelerindeki tutuklu Türkmen sayısı 300’dür. Bağdat hükümetinin cezaevlerindeyse 1200 Türkmen mevcuttur.

TÜRKMEN GÖÇÜ VE ARAZİLERİNİN ELLERİNDEN ALINMASI Irak içerisinde göç eden Türkmen sayısı 20 bindir. Yurtdışına göçenlerin sayısı ise on binlerce olduğu ifade edilmektedir. Kerkük’te Saddam döneminde gasp edilen Türkmen arazilerinin geri alınması için Kerkük Emlak Komisyonuna yapılan şikayet sayısı 58 bin 742 dava açılmıştır. Bunların sadece yüzde 7.7’si sonuçlanmıştır.

SONUÇ Türkmenlere yönelik yapılan insan hakları ihlalleri Saddam döneminden sonra da artarak devam etmektedir. Türkmenler özellikle 2003 yılından sonra ciddi anlamda yaşadıkları bölgelerde can güvenlikleri bulunmamaktadır. Bağdat yönetimi, Türkmenlere karşı süregelen saldırıları önlemek için herhangi bir tedbir almamaktadır. Türkmen bölgeleri Araplar-Kürtler arasındaki sıcak gerilimin ortasındadır.Türkmenler insani anlamda iki ateş arasındadır.

Türkmenler Irak’taki etnik temizleme planının hedef tahtasıdır. Türkmenler anayasal bir güvence altına alınmamaktadır.

SABIRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER