DÜŞMELİ KAZALARDA İLK YARDIM ve ACİL YAKLAŞIMLAR Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak İlk Yardım Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Acil tedavi nedir? Hasta ve yaralılara acil tedavi ünitelerinde doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahaledir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

İlkyardım / Acil Tedavi Farkı Acil tedavi bu konuda ehliyetli kişilerce gerekli donanımla yapılan müdahale olmasına karşın, ilkyardım bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu ortamda bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak İlkyardımcı kimdir? İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişilerdir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak İlke Öncelikle zarar verme Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak İlkyardımın Amacı Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, Hasta / yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek, İyileşmeyi kolaylaştırmak. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Travma;kısaca mekanik güce maruz kalma sonucu oluşan yaralanmalar olarak tanımlanır. Travmaya bağlı ölümlerin azaltılmasında hastane öncesi ve hastane travma organizasyonlarının geliştirilmesi yanında ,halk eğitimi ve koruyucu önlemlerin titizlikle uygulanmasının önemli bir yer tuttuğu bilinmelidir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Multiple travmadan söz edebilmek için travmanın , baş –boyun , göğüs,karın ve ekstremiteler olarak kabaca 4 bölüme ayrılan insan vücudunda en az iki bölgeyi etkilemesi gerekir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Travmalı hastada morbidite ve mortaliteyi belirleyen temel etkenlerin başında,yaralanmadan sonraki birkaç dakika içinde yapılan işlemler gelir. Geçen her dakikanın önemli olması nedeni ile zaman kayıpları ve yaklaşımda hata oranlarını asgariye indirmek için sistematik bir yaklaşım uygulanmalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Genel yaklaşım hastane öncesi ve hastane dönemi olarak iki ana bölümde incelenebilir. Hastane öncesi dönem, olay yerinde yapılması gerekenler, hastane ile haberleşme ve bilgi alışverişi ,travma ile ilgili ayrıntılı öykü ,en uygun araç ile en hızlı bir şekilde transport ve triaj işlemlerini içerir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak HASTANE ÖNCESİ DÖNEM Olay yerinden hastane ile irtibata geçmek hastanın tedavisindeki başarıyı belirgin şekilde arttırabilir. Yaralının ilk tıbbi değerlendirmesi ve öncelikli yaşam kurtacı yada sakat kalmayı önleyici müdahale olay yerinde hastanın hemodinamik durumu ve yaralanma mekanizmasına bakılmasızın hızlı ve sistemli bir şekilde yapılmadır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Hastane öncesi dönemde önemli noktalardan biri olay yeri güvenliğinin sağlanmasıdır. Güvenliği sağlanmamış ortamda zaman kaybedilmemeli,mutlaka hem sağlık ekibi,hem de yaralıların güvenli bir bölgeye alınmasından sonra müdahale edilmelidir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Hava yolunun (A) açık tutulması ve etkin ,yeterli solunumun sağlanması (B) ilk önceliktir ve her şartta sağlanmalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Dışarıya olan önemli kanamalar durdurulmalı ve sirkülasyonun sağlanması (C) ile hastanın immobilizasyonu üzerinde durulmalıdır Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Boyun yaralanma ihtimaline karşı önlem alınmalıdır Majör kırıklar transport anında kırık uçlarının dokulara zarar vermesini önleyecek şekilde sabitlenmelidir. Bunlar dışındaki müdahale ile zaman yitirilmemesi görüşü ağır basmaktadır. En yakın teşekküllü sağlık kuruluşuna ve mümkünse travma ile yoğun olarak uğraşan bir merkeze nakli uygundur. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Yaralanmalar Sıyrıklar, kesiler, kanamalar Uzuv kopmaları Kafaya darbe alma Vücut boşluklarına darbe alma Kırık, çıkık, burkulmalar, ezilmeler Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yaralanmalarda ilkyardım nasıl olmalıdır? Yaşam bulguları değerlendirilir. . Yara değerlendirilir: -Oluş şekli - Süresi - Yabancı cisim varlığı - Kanama vb. . Kanama durdurulur, . Üzeri kapatılır, . Sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır, . Tetanos konusunda uyarıda bulunulur. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Sıyrıklar, Kesiler, Suyla yıka Cilt kesisi → pansuman Kiriş / organ kesisi → bası uygula acil servise başvur Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Kanamalar İç kanama Hastayı yatır Ayaklarını yükseğe kaldır Hareket ettirme Yiyecek/içecek verme 112 acil servisi ara Dış kanama Atardamar Toplardamar Kanamalı uzvu yükseğe kaldır Bası uygula Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

El ve ayak kopmalarında turnike nasıl uygulanır? Uzuv kopmaları, kaza ve yaralanmalarda atardamar yaralanmalarına neden olarak ölüme yol açmaktadır. Kopmuş olan uzvun kanama kontrolü yapılır, tampon yapılır ve kapatılır. Turnike uzvun koptuğu bölgeye en yakın olan ve deri bütünlüğünün bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır. Turnike uygulandıktan sonra sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama kontrol edilir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur. Daha sonra kopmuş uzuv parçasının konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan sonra, içerisinde suya buz konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur. Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının buz ile direkt teması önlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur. Torbanın üzerine kopan uzuv parçasının sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir ve yaralı ile aynı araca konarak en çok 6 saat içerisinde sağlık kuruşuna sevki sağlanır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

KAFATASI VE OMURGA YARALANMALARI Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Kafatası, beyin yaralanmaları Kafatası kırıkları: Bu durumda kemiğin kırılmasından çok olası beyin zedelenmesi önemlidir. Bu nedenle beyin hasarı bulguları değerlendirilmelidir. Yüz yaralanmaları: Ağız ve burun yaralanmalarında solunum ciddi şekilde etkilenebilir ve duyu organları zarar görebilir. Bir yüz yaralanması sonucunda burun, çene kemiği kemiklerinde yaralanma görülebilir. Omurga (bel kemiği) yaralanmaları: En çok zarar gören bölge bel ve boyun bölgesidir ve çok ağrılıdır. Kazalarda en çok boyun etkilenir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Burun ve kulaktan beyin omurilik sıvısı ve kan gelmesi Baş, boyun ve sırtta dış kanama Sarsıntı Denge kaybı Kulak ve göz çevresinde morluk Ancak, hastada hiçbir belirti yoksa bile, Yüz ve köprücük kemiği yaralanmaları Tüm düşme vakaları Trafik kazaları Bilinci kapalı tüm hasta / yaralılar kafa ve omurga yaralanması olarak var sayılmalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Kafatası ve omurga yaralanmalarında ilkyardım Bilinç kontrolü yapılır, Yaşam bulguları değerlendirilir, Hemen tıbbi yardım istenir, Bilinci açıksa hareket etmemesi sağlanır, Her hangi bir tehlike söz konusu ise düz pozisyonda sürüklenir, Baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalıdır, Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Yardım geldiğinde sedyeye baş-boyun-gövde ekseni bozulmadan alınmalıdır, Taşınma ve sevk sırasında sarsıntıya maruz kalmaması gerekir, Tüm yapılanlar ve hasta/yaralı hakkındaki bilgiler kaydedilmeli ve gelen ekibe bildirilmelidir, Asla yalnız bırakılmamalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Kırık, Çıkık, Burkulmalar, Ezilmelerde Müdahaleler Yara varsa yaraya öncelik Kırık varsa sabitle Yükseğe kaldır Boyun ya da belkemiği kırığı ya da şüphesi varsa dokunma Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Kırıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır? Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilmelidir, Hasta / yaralı hareket ettirilmemelidir, Kol etkilenmişse yüzük, saat, vb. eşyalar çıkarılmalıdır, Kırık şüphesi olan bölge ani hareketlerden kaçınarak sopa, tahta, karton, vb. sert malzemelerle yakındaki eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilmelidir, Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Açık kırık varsa tespitten önce yara üzeri kapatılmalıdır, Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, derinin rengi ve ısısı kontrol edilmelidir, Kol ve bacaklar yukarıda tutulur, Hasta sıcak tutulmalıdır, Tıbbi yardım istenmelidir (112). Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Kırık çıkık ve burkulmalarda tespit nasıl olmalıdır? Tespit için ilkyardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar üçgen sargı, rulo sargı, battaniye, hırka, eşarp, kravat, vb. tahta, karton vb. malzemeler olabilir. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Tespit sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Tespit yapılırken yaralı bölge sabit tutulmalıdır, Yara varsa üzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır, Tespit edilecek bölge önce yumuşak malzeme ile kaplanmalıdır, Yaralı bölge nasıl bulunduysa öyle tespit edilmelidir, düzeltilmeye çalışılmamalıdır, Tespit kırık, çıkık. ve burkulmanın üstündeki ve altında kalan eklemleri de içerecek şekilde yapılmalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Hasta/ yaralı taşınmasında genel kurallar Hasta / yaralı taşınmasında ilkyardımcı kendi sağlığını riske sokmamalıdır. Gereksiz zorlama ve yaralanmalara engel olmak için aşağıdaki kurallara uygun davranmalıdır. Hasta / yaralıya yakın mesafede çalışılmalıdır. Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalıdır. Sırtın gerginliğini korumak için dizler ve kalçalar bükülmelidir (Omurilik yaralanmaları riskini azaltır). Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Omuzlar, leğen kemiği ve omurilik hizasında tutulmalıdır. Yön değiştirirken ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalıdır. Hasta / yaralı mümkün olduğunca az hareket ettirilmelidir. Hasta / yaralılar Baş-boyun-gövde ekseni esas alınarak en ar altı destek noktasından kavranmalıdır. Hasta yaralı taşımak mükemmel bir ekip çalışması gerektirir. Tüm hareketleri yönlendirecek sorumlu bir kişi olmalı ve hareketler için komut vermelidir (Dikkat, kaldırıyoruz vb.). Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

ACİL TAŞIMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Genel bir kural olarak, hasta/yaralının yeri değiştirilmemeli ve dokunulmamalıdır. Olağanüstü bir tehlike söz konusuysa, taşıdığı her türlü riske rağmen acil taşıma zorunludur. En kısa sürede yaralılar güvenli bir yere taşınmalıdır. Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak Koma pozisyonu Yrd.Doç.Dr.Güldal İzbırak

Teşekkürler...