SÜT MAKİNASI ve SÜT HİJYENİ

Sağlıklı bir süt sağım ünitesi

SAĞIMIN ÖNEMİ:       Süt sığırcılığında, fazla miktarda ve kaliteli süt elde edilmesi amaçlanır. Sütün, memeye zarar vermeden alınması gerekir. Eğer sağım uygun bir şekilde yapılmaz ise, hem alınan süt miktarı azalır, hem de meme hastalıkları oluşur. Bu da kârı azaltır.     

Memenin yıkanıp temizlenmesi, meme başlarına yapılan masaj, buzağının sağım yerinde oluşu gibi faktörlerle meme uyarılarak memeden sütün akışı başlatılır. Uyarının yapılmasını izleyen en geç bir dakika içinde sağım başlatılıp 10 dakika içinde tamamlanmalıdır. Aksi taktirde memedeki sütün bir kısmı içeride kalır.

      İneğe yapılacak kötü muamele, gürültü veya ineğin kızmasına neden olabilecek herhangi bir olay meme uygun şekilde uyarılmış olsa bile süt çıkışını engelleyebilir. Bu olay ineğin sütünü tutması  olarak isimlendirilir. Böylece memeden alınamayan süt miktarı artar.       Bir ineğin sağımı 7-10 dakika içinde tamamlanmalıdır

SAĞIM TEKNİKLERİ Süt sığırcılığında genel olarak 12 saat aralıklarla 2 sağım uygulanır.Memesinden süt akıtan veya kendi memesini emen inekler günde 3-4 kez sağılabilir.

Sağıma başlamadan önce şunlar yapılmalıdır: 1. İneğin memesi ve meme başları ılık su ile yıkanmalıdır. Yıkamadan sonra temiz bir bez veya kağıt havlu ile kurulanmalıdır. Kağıt havlu pahalı olmasına rağmen çok sağlıklıdır. Memenin hastalanmasını önler. 2. Sağımın başında her meme başından çok az miktarda sütü yere sağmak suretiyle ön sağım yapılmalıdır. 3. Sağımcıların elleri, lastik çizmeleri, sağım tulumları ve sağım aletleri temiz olmalıdır.

4. Meme uygun şekilde uyarılarak sütün indirilmesi sağlanır 4. Meme uygun şekilde uyarılarak sütün indirilmesi sağlanır. Makinanın sağım başlıkları takılarak sağıma başlanır. 5. Sağımcı sadece sağımla ilgilenmelidir.

Makine ile süt sağımında 12 önemli kural 1.  1. Meme sağlığını düzenli olarak kontrol ediniz. 2. Sağım sırasını düzenleyiniz. (Önce genç, sonra yaşlı, en son tedavi görmüş inekler sağılır) 3. Her zaman ön sağım  yapınız! 4. Memeleri dikkatle temizleyiniz.

SAĞIM SIRASINDA: 5. Sağım vakumunu kontrol ediniz. 6. Memenin  hazırlanmasından hemen sonra sağım başlıklarını yerleştirip hortumları ayarlayınız. 7. Aşırı sağım yapmayınız. 8. Meme ucunda süt kalmaması için memeyi sürekli kontrol ediniz.

 SAĞIM SONRASINDA:

9. Memeleri hemen dezenfektan dolu kaba daldırınız. 10 9. Memeleri hemen dezenfektan dolu kaba daldırınız. 10. Sağım ekipmanlarını hemen deterjanlı suda temizleyiniz. 11. Sütü hemen soğutarak, bakteri üremesine engel olunuz. 12. Ekipmanlarınızın bakımını ve servisini düzenli olarak yaptırınız. 13.Sağım makinası ,güğüm,kova vb.ekipmanlar sağımdan sonra kesinlikle ahırda bırakılmamalıdır. 14.Memesinde problem olan (örn. Mastitis) ineğin sütü ayrı sağılmalı diğer sütlerle karıştırılmamalıdır.

15.Antibiyotik iğnesi yapılan ineğin sütü (antibiyotiğin türüne göre) en az 4-7 gün süre ile ayrı sağım yapılmalı ve diğer sütlerle kesinlikle karıştırılmamalıdır.İmha edilmelidir. 16-Yeni doğum yapmış olan ineğin sütü en az 7 gün süreyle ayrı sağılmalı ve diğer sütlerle karıştırılmamalıdır. 17.Sağım makinası ve ekipmanlarında

KALİTELİ SÜT NASIL ÜRETİLİR ? Süt insanlar için mükemmel bir besin kaynağıdır. Sütün kalitesini birçok faktör etkiler. Bunlar ineğin sağlığı, süt kovaları, süt kapları ve sağım makinesinin temizliği, sağım kurallarına uyma ve sağılan sütün soğutulmasıdır.       Kaliteli süt elde etmenin ilk şartı ineğin sağlıklı olmasıdır. Soğutulan süt en kısa zamanda işleneceği üniteye ulaştırılmalıdır. Mikroorganizmalar arasında soğuk seven, ılık seven, sıcak seven mikropların bulunduğu unutulmamalıdır.

Sütle bulaşan hastalıkların bir kaynağı da insandır       Sütle bulaşan hastalıkların bir kaynağı da insandır. Bu nedenle bakıcı, sağımcı ve süt kapları ile uğraşan kişilerin temiz ve sağlıklı olması gereklidir. Sağımda kullanılan kova, sağım makineleri ve güğümlerin her kullanımdan sonra ilaçlı su ile temizlenmesi gereklidir.        Her sağımdan sonra süt hemen ahırdan çıkarılmalıdır. Aksi halde ahırın kokusu kısa sürede süte geçer. Güğüm kullanılan çiftliklerde sağılmış olan süt, en az 4 katlı bir tülbentten süzülmeli ve tülbent her sağımdan önce temizlenmelidir. Süt sağıldığında 37 0C’dir. Sağımı izleyen 2 saat içerisinde sütün sıcaklığının 10 0C’ye düşürülmesi mikropların çoğalmasını önler.

Gelelim Süt’ün memeden çıktıktan sonraki hijyenine Gelelim Süt’ün memeden çıktıktan sonraki hijyenine. Buradaki göstergemiz toplam bakteri sayısıdır. Bakteriler kirli malzeme, kötü soğutma ve ineklerin iyi temizlenmeden sağılması ile süt içerisinde çoğalırlar. Ortam kirliliği ve sütün geçtiği boruların kirli olması yine sütte toplam bakteri sayısını arttırır. Kirlilik sütün (mikrobik) kalitesini bozduğu gibi kötü koku ve kötü tada sebep olur. Birden fazla ineğe kullanılmış havlular ya da iyi temizlenmemiş havlular yine kötü tada ve yüksek toplam bakteriye neden olabilirler.

Çiftlikteki suyun hijyenik olmaması, kötü kokunun ve kötü hijyenin sebebi olabilir. Sütün konulduğu süt tankı sistemli olarak temizlenmediyse yine aynı kötü sonuçlar doğabilir. Süt tanklarının deterjan, asit gibi gerekli solüsyonlarla mutlaka temizlenmesi şarttır. Sağılan süt derhal soğutulmalıdır. Sütün ısısı mikroorganizmaların üremesi konusunda en büyük etkendir. Sütün bakteri yükü 5°C’de 72 saat sonra iki katına bile çıkmazken, 15°C’de 24 saat sonra 37.000 , 48 saat sonra 69.000, 72 saat sonra 76.000 katına çıkar.

Soğutulan süt en kısa zamanda işleneceği üniteye ulaştırılmalıdır Soğutulan süt en kısa zamanda işleneceği üniteye ulaştırılmalıdır. Mikroorganizmalar arasında soğuk seven, ılık seven, sıcak seven mikropların bulunduğu unutulmamalıdır.

Kaliteli sütten kaliteli ürün olacağını biliyoruz Kaliteli sütten kaliteli ürün olacağını biliyoruz. Bunu yanı sıra kalitesiz süt hem ürünün kalitesizliğine sebep olacak, hem de miktarını düşürecektir. Kaliteli sütün alıcısı her zaman hazırdır. Kaliteli süt tekniğine uygun olarak sağılmış, derhal soğutulmuş, en kısa sürede işleneceği üniteye ulaştırılmış ve belli bir miktarı kapsayan süttür.