Prof. Dr. Ali Murat SÜNBÜL Proje Koordinatörü İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ KİTAP OKUMA ALIŞKANLIKLARI: KONYA İLİ ARAŞTIRMA RAPORU Prof. Dr. Ali Murat SÜNBÜL Proje Koordinatörü

AMACIMIZ - Konya ilinde öğrenim gören 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarını betimlemek, - Kitap okuma alışkanlıklarının demografik özellikler ve okula ilişkin değişkenlerle ilişkisini saptamak, - Konya ilinde kitap okumaya ilişkin bir dağılım- profil çıkarmaktır.

CEVAP ARADIĞIMIZ SORULAR İlköğretim öğrencilerinin, Demografik ve okul değişkenlerine ilişkin özellikleri nelerdir? Kitap okuma alışkanlıkları profili nedir? Kitap okumalarına engel teşkil eden faktörler nelerdir? Demografik ve okul değişkenlerine ilişkin özellikleri kitap okuma davranışlarını ne derecede etkilemektedir?

ARAŞTIRMA SONUÇLARI

TAM 20.250 İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİSİ KATILDI İlçeler N % 1 SELÇUKLU 4553 22.49% 17 EMİRGAZİ 349 1.72% 2 MERAM 1396 6.89% 18 YUNAK 339 1.67% 3 ÇUMRA 1331 6.57% 19 ÇELTİK 318 1.57% 4 CİHANBEYLİ 1154 5.70% 20 ALTINEKİN 294 1.45% 5 AKŞEHİR 990 4.89% 21 SARAYÖNÜ 224 1.11% 6 KARATAY 988 4.88% 22 AKÖREN 215 1.06% 7 KADINHANI 850 4.20% 23 TAŞKENT 186 0.92% 8 BEYŞEHİR 843 4.16% 24 HADİM 174 0.86% 9 SEYDİŞEHİR 835 4.12% 25 DEREBUCAK 150 0.74% 10 EREĞLİ 812 4.01% 26 DERBENT 141 0.70% 11 ILGIN 784 3.87% 27 TUZLUKÇU 132 0.65% 12 KULU 568 2.81% 28 AHIRLI 116 0.57% 13 BOZKIR 488 2.41% 29 HALKAPINAR 89 0.44% 14 HÜYÜK 473 2.34% 30 GÜNEYSINIR 84 0.41% 15 KARAPINAR 31 YALIHÜYÜK 0.15% 16 DOĞANHİSAR 366 1.81% 32 Cevap yok 504 2.49%

1. KONYA’DAKİ İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN DEMOGRAFİK VE OKUL DEĞİŞKENLERİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ ÖZELLİKLERİ

Tablo 1. Anne Eğitim Durumu Tablo 2. Baba Eğitim Durumu % Öğretime katılmamış 3508 17,30 İlkokul mezunu 12202 60.26 Ortaokul mezunu 2096 10.35 Lise mezunu 1493 7.37 Üniversite mezunu 717 3.54 Y. Lisans – Doktora 153 0.76 Cevap yok 80 0.40 Baba Eğitim Durumu N % Öğretime katılmamış 1863 9,20 İlkokul mezunu 9197 45,42 Ortaokul mezunu 3186 15,73 Lise mezunu 3442 17.00   Üniversite mezunu 2148 10.61   Y. Lisans – Doktora 289 1.43   Cevap yok 125 0.62  

Tablo 3. Anne Mesleklerine Göre Dağılım Tablo 4. Baba Mesleklerine Göre Dağılım Anne Meslek n % Ev hanımı 18646 92,07 Eğitimci 424 2,09 Memur 356 1,76 Ticaret 220 1,09 Üst Düzey Memur 143 0,71 İşçi 167 0,82 Çiftçi 86 0,42 Diğer 208 1,02 Toplam 20252 100,00 Baba Meslek n % İşsiz 533 2,63 Eğitimci 501 2,47 Memur 1850 9,14 Ticaret 5727 28,28 Üst Düzey Memur 485 2,39 Sanayici 705 3,48 İşçi 3211 15,86 Çiftçi 4563 22,53 Diğer 2675 13,21 Toplam 20250 100,00

Tablo 5. Anne ve Babaların Kitap Okuma Sıklıkları Anne – Baba Kitap Okuma Sıklığı n % Hiç 6542 32,31 Ara sıra 10101 49,88 Genellikle 2545 12,57 Her zaman 910 4,49 Cevap yok 152 0,75

Tablo 6. Bilgisayar Sahip Olma Durumları Tablo 7. İnternet’e Erişim Durumları Bilgisayar n % Var 9931 49,04 Yok 10124 49,99 Toplam 20055 99,03 Cevapsız 196 0,97 Genel Toplam 20250 100 İnternet Bağlantısı n % Var 6287 33,93 Yok 13219 65,28 Toplam 20091 99,21 Cevapsız 160 0,79 Genel Toplam 20250 100

Tablo 8. Öğrencilerin Okul Türüne Göre Dağılımları % Devlet okulu 19639 96,97 Özel okul 536 2,64 Toplam 20175 99,62 Cevap yok 75 0,37 20250 100

Tablo 9. Öğrencilerin Dershaneye Gidip Gitmeme Durumuna Göre Dağılımı Dershaneye Giden n % Evet 3838 18,95 Hayır 16229 80,14 Cevap vermeyen 183 0,91 Toplam 20250 100

2. İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN KİTAP OKUMA ALIŞKANLIKLARI

Tablo 10. Öğrencilerin Ders Kitapları Dışında Kitap Okuma Sıklığı Düzenli Kitap Okuma n % Düzenli her gün okuyanlar 5233 25,8 Haftada 2 -3 gün 9307 45,9 Haftada 1 gün 3401 16,8 Ayda 1 veya birkaç gün 1248 6,16 Şubat ve yaz tatillerinde okuyanlar 311 1,54 Kitap okumayanlar 582 2,87 Cevap yok 168 0,83

Tüm Konya ilinin ortalaması yaklaşık %25,8‘dir. EREĞLİ SEYDİŞEHİR AKŞEHİR Tüm Konya ilinin ortalaması yaklaşık %25,8‘dir.

Tablo 11. Öğrencilerin 1 Yılda Ders Kitabı Dışında Okudukları Kitap Sayısı 1 Yılda Okunana Kitap Sayısı n % Kitap okumayan 531 2,62 1 – 5 kitap 3653 18,04 6 – 10 kitap 4572 22,58 11 – 20 kitap 5180 25,57 21 – 50 kitap 3835 18,94 51 – daha fazla 2139 10,56 Toplam 19910 98,31 Cevap yok 340 1,68

3. KİTAP OKUMAYI OLUMSUZ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Tablo 12. Kitap Okumayı Olumsuz Etkileyen Faktörler Oran Televizyon seyretmek 0,662 Ödevlerin çokluğu 0,593 SBS’ye hazırlanma 0,567 Arkadaş faktörü 0,476 Kitap fiyatlarının pahalı olması 0,465 Bilgisayar kullanma Ev işleri 0,419 Evde çalışma ortamının olmaması 0,407

Tablo 13. Kitap Okumayı Olumsuz Etkileyen Faktörlerin Cinsiyete Göre Karşılaştırılması Kitap Okumaya Engel Faktörler Erkek Kız Ev işleri 0,384 0,454 Kitap fiyatlarının pahalı olması 0,469 0,463 Ödevlerimin çokluğu 0,586 0,601 SBS’ye hazırlanmam 0,559 0,573 Televizyon seyretmek 0,636 0,609 Bilgisayar 0,510 0,420 Evde çalışma ortamının olmaması 0,436 0,377 Arkadaşlarla görüşmek 0,523 0,433

4. İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN DEMOGRAFİK ve OKUL DEĞİŞKENLERİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİNİN DÜZENLİ KİTAP OKUMA ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİ

Tablo 14. Öğrencilerin Tercih Ettikleri Tema ve Konular Tablo 14. Öğrencilerin Hoşlandıkları Kitap Türleri Kitap Türü n % Roman 8065 39.83   Şiir 2628 12.98   Çizgi roman 2071 10.23   Öykü 5528 27.30   Diğer 1575 7.78   Cevap yok 240 1.19   Tema ve Konular n % Duygusal 2823 13,94 Macera 13204 65,20 Mizah 525 2,59 Bilim Kurgu 747 3,69 Toplumsal Konu 344 1.70 Kahramanlık ve Tarih 1526 7,54 Diğer 740 3,65 Cevap yok 267 1,32

Tablo 16. Öğrencilerin Kitap Seçimini Belirleyen Durumlar ve Kitaptan Başka Okudukları Yayın Türleri Öğrencilerin kitap tercihlerindeki belirleyiciler Oran Konusu 0,8 Öğretmenin önerisi 0,5 Yazarı 0,41 Kalınlığı 0,31 Kapağı 0,27 Arkadaş önerisi 0,24 Fiyatı 0,23 Resimli olması 0,22 Diğer 0,1 Kitaptan başka okunan yayın türü % Gazete 0,52 Dergi 0,59 Çizgi roman 0,36 Diğer 0,13