ULUSLARARASI İKTİSAT DERS-9 SLAYT GÖSTERİSİ Slaytların fotokopi veya elektronik ortamda kopyalanması, her ne şekilde olursa olsun çoğaltılması, bilgisayarlara veya CD vb. depolama araçlarıyla çoğaltılması ve ticari olarak kullanılması yasaktır. Dersi öğrenmek için sadece bu slaytların kullanılması yetersizdir. Tavsiye edilen ek kaynaklara başvurulması zorunludur. Slaytlar derslerde anlatılan tüm konuları kapsamamaktadır. İyi Dersler Dileriz

ULUSLARARASI İKTİSAT DERS-2 SLAYT GÖSTERİSİ Slaytların fotokopi veya elektronik ortamda kopyalanması, her ne şekilde olursa olsun çoğaltılması, bilgisayarlara veya CD vb. depolama araçlarıyla çoğaltılması ve ticari olarak kullanılması yasaktır. Dersi öğrenmek için sadece bu slaytların kullanılması yetersizdir. Tavsiye edilen ek kaynaklara başvurulması zorunludur. Slaytlar derslerde anlatılan tüm konuları kapsamamaktadır. İyi Dersler Dileriz

HECKSCHER-OHLIN TEORİSİ 1919-Eli Filip Heckscher 1933-Bertil Ohlin Dört alt teoriden oluşur: 1)H-O (Faktör Donanımı)Teorisi 2)Faktör Fiyat Eşitliği Teorisi 3)Gelir Dağılımı Teorisi 4)Rybczynski Teorisi Eli Filip Heckscher 1879-1952 Bertil Ohlin 1899-1979

H-O TEORİSİNİN VARSAYIMLARI Sadece iki üretim faktörü vardır Ülkeler faktör zenginlikleri bakımından farklıdır Mallar faktör yoğunlukları bakımından farklıdır Üretim teknolojisi standarttır Ölçeğe göre sabit verimler geçerlidir Ülkelerin talep yapıları benzerdir.

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI Televizyon SERMAYE ZENGİNİ varsayılan Japonya’nın Dönüşüm Eğrisi Buğday Emek Yoğun TV sermaye yoğun Mal olduğu varsayılmıştır xJ xT EMEK ZENGİNİ Varsayılan Türkiye’nin Dönüşüm Eğrisi xJ xT Buğday

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde tanımlanır: 1)Faktör Miktarı Tanımı (Fiziki Tanımlama) Japonya sermaye zengini, Türkiye Emek Zengini öngörüsü yapılırsa Japonya’daki Sermaye Miktarı Japonya’daki Emek Miktarı Türkiye’deki Sermaye Miktarı Türkiye’deki Emek Miktarı Bu formülasyona göre, eşitsizliğin büyük olan tarafındaki ülke Sermaye Zengini, küçük olan taraftaki ülke ise emek zenginidir. Eşitlik olursa H-O Teorisi geçersizdir.

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde tanımlanır: 2)Faktör Fiyatı Tanımı (Ekonomik Tanımlama) Japonya sermaye zengini, Türkiye Emek Zengini öngörüsü yapılırsa Japonya’daki Sermaye Fiyatı Japonya’daki Emek Fiyatı Türkiye’deki Sermaye Fiyatı Türkiye’deki Emek Fiyatı Bu formülasyona göre, eşitsizliğin büyük olan tarafındaki ülke Emek Zengini, küçük olan taraftaki ülke ise Sermaye zenginidir. Eşitlik olursa H-O Teorisi geçersizdir.

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde tanımlanır: 3)Faktör Kullanımı Tanımı (Lancester Tanımı) İhracat sektörlerinde yoğun kullanılan faktör bol faktördür. İthal İkamesi sektörlerinde yoğun kullanılan faktör kıt faktördür.

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI Malların faktör yoğunlukları farklıdır. Mallardan birisi emek yoğun tekniklerle, diğeri ise sermaye yoğun tekniklerle üretilmektedir. Faktör yoğunluğu kavramını anlayabilmek için; Üretim Fonksiyonu kavramını Eş-ürün eğrilerini ve özelliklerini Marjinal Teknik İkame Oranını Eş maliyet doğrularını Kısaca, üretici dengesi analizlerini iyi bilmek gerekir

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI Üretim Fonksiyonu: Bir malın üretiminde kullanılan girdilerle, çıktılar arasındaki ilişkidir Eş ürün Eğrisi: Üreticiye aynı üretim düzeyini sağlayan farklı faktör Bileşimlerinin geometrik yeridir

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI Eş ürün Eğrilerinin Özellikleri: Birbirini kesmezler Bir eşürün eğrisi üzerindeki her nokta aynı üretim düzeyini verir Sol yukarıdan sağ aşağıya doğru inerler Yani negatif eğilimlidirler Orjine göre dış bükeydirler. Nedeni; MTİO’nın azalan bir seyir izlemesidir. Orjinden İleriye gittikçe daha yüksek üretim düzeyini ifade ederler.

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI MTİO= Azaltılan Faktör Miktarı Artırılan Faktör Miktarı ∆S ∆E = Tan  Sermaye A s1 ∆S Q3 B s2 Eş Ürün Eğrileri C Q2 D ∆E Q1  e1 e2 Emek

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI Belirli bir bütçe ile faktör fiyatları veri iken her iki faktörden satın alınabilecek bileşimlerin geometrik yeridir. Üzerindeki her Noktada aynı Harcama miktarı vardır Eş Maliyet Doğrusu Sermaye Sermayenin Emek cinsinden Fiyatını verir A TM/Fs β Emeğin Sermaye cinsinden Fiyatını verir B  Emek TM/Fe

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI TV üretiminde Sermaye Yoğun Teknoloji Malların Faktör Yoğunlukları Farklı olmalıdır Sermaye A β DüTV QTV s1 Buğday Üretiminde Emek Yoğun Teknoloji DüBuğ QBuğ s2 B  Emek e1 e2

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ ANA FİKİR: Bir ülke hangi üretim faktörüne zengin olarak sahipse, o üretim faktörünü Yoğun olarak kullanan üretim dallarında uzmanlaşır ve karşılaştırmalı üstünlük elde eder.

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ GEOMETRİK İSPAT (Artan Maliyet) Televizyon Japonya Sermaye zengini Olduğu için Sermayeyi yoğun Kullanan TV üretiminde Karşılaştırmalı Üstünlük elde eder. FİJ Türkiye emek zengini olduğu için emeği yoğun kullanan Buğday Üretiminde Karşılaştırmalı Üstünlük elde eder β2 xJ FİT β1 t2 DİJ xT DİT U1 t1 2 1 b1 b2 xJ xT Buğday

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ GEOMETRİK İSPAT (Sabit Maliyet) Televizyon Türkiye emek zengini olduğu için emeği yoğun kullanan Buğday Üretiminde Karşılaştırmalı Üstünlük elde eder Japonya Sermaye zengini Olduğu için Sermayeyi yoğun Kullanan TV üretiminde Karşılaştırmalı Üstünlük elde eder. xJ FİJ β2 xT FİT β1 DİJ t2 DİT t1 U1 Talep şartları benzer varsayıldığı için tek farksızlık eğrisi çizilir 1 2 b2 b1 xJ xT Buğday

GELECEK DERS Faktör Fiyatlarının Eşitliği Teorisi Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teorisi Rybczynski Teorisi H-O Teorisinin Eksikleri H-O Teorisinin Gerçek Hayata Uygunluğu Alternatif Dış Ticaret Teorileri İşlenecektir.