STANDART MALİYET SİSTEMİ Standart Maliyet Kavramı Standartların Belirlenmesi Standart Maliyet Kartı Fark Analizleri

Saptanma Zamanına Göre Maliyetleme Yöntemleri (Amaca göre) Fiili Maliyetleme Yöntemi Öngörü Maliyetleme Yöntemi: Tahmini Maliyetleme Yöntemi  Standart Maliyetleme Yöntemi

STANDART MALİYET SİSTEMİ ? Mamul maliyetlerinin önceden ve bilimsel hesaplara dayanılarak olması gereken düzeyde planlanması ve maliyet hesaplarında fiili rakamlar yerine bunların kullanılması esasına dayanır...

Standart Standart Standart Üretim Maliyetleri   MİKTAR FİYAT Direkt Malzeme Maliyeti = Direkt Malzeme Miktarı x Direkt Malzeme Fiyatı Direkt İşçilik Maliyeti Direkt İşçilik Saatleri Direkt İşçilik Saat Ücreti Genel İmalat Maliyeti Faaliyet Hacimi Yükleme Oranı Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart Standart

STANDART ÜRETİM MALİYETİ St. DMM St. DİM St. GİM St. Miktar St. Fiyat St. Süre St. Ücret St. Süre St. Y.O.

DMM Standartları DMM Miktar Standardı: DMM Fiyat Standardı: Minimum Miktar Normal Kayıplar (Fire) DMM Fiyat Standardı: Anlaşılan Fiyat (fiyat analizi) Nakliye, sigorta, fire karşılığı

ÖRNEK: Bir birim X mamulünün içine A malzemesinden en az 9 kg, B malzemesinden de en az 3 lt konması gerekmektedir. Ayrıca A malzemesi için 1 kg’lık, B malzemesi içinde 0,5 lt’lik normal fire söz konusudur. Bu durumda X mamulünün standart direkt malzeme miktarları şöyle bulunur: X mamulünde: A malzemesinden bulunması gereken en az miktar : 9 kg A malzemesinin normal fire miktarı : 1 kg A malzemesin standart miktarı : 10 kg B malzemesinden bulunması gereken en az miktar : 3 lt B malzemesinin normal fire miktarı : 0,5 lt B malzemesin standart miktarı : 3,5 lt

X mamulünün üretimi için gerekli olan A ve B malzemeleri ile ilgili satınalma bilgileri aşağıdaki gibidir: Malzeme Cinsi Fatura Fiyatı İskonto İhtiyaç Nakliye A 2 YTL/kg % 10 9.000 kg 180 YTL B 3 YTL/lt % 5 3.000 lt 90 YTL Bu durumda A ve B malzemelerinin standart fiyatları şöyle hesaplanacaktır:

A malzemesinin; Fatura Fiyatı : 2,00 YTL/kg (-) İskonto %10 : 0,20 YTL/kg İskontolu Fiyatı : 1,80 YTL/kg (+) Nakliye Gideri 180 YTL/9.000 kg : 0,02 TL/kg A malzemesinin Standart Fiyatı : 1,82 TL/kg B malzemesinin; Fatura Fiyatı : 3,00 YTL/lt (-) İskonto %5 : 0,15 YTL/lt İskontolu Fiyatı : 2,85 YTL/lt (+) Nakliye Gideri 90 YTL/3.000 lt : 0,03 YTL/lt B malzemesinin Standart Fiyatı : 2,88 YTL/lt

X mamulünün üretimi için gerekli olan A ve B malzemelerinin miktar ve fiyat standartlarını belirlediğimize göre, Standart DMM’yi artık hesaplayabiliriz: Malzeme Cinsi Standart Miktar x Standart Fiyat = Standart Maliyet A 10 kg/br 1.82 YTL/kg 18.20 YTL/br B 3,5 lt/br 2.88 YTL/lt 10.08 YTL/br X MAMULÜNÜN BİRİM STANDART DMM 28.28 YTL/br

DİM Standartları: DİM Süre Standardı: Minimum Süre Normal fazla süre (Fire) DİM Ücret Standardı: Anlaşılan Ücret (Toplu Sözleşme)

ÖRNEK: Bir birim X mamulünün üretimi için 1’ nolu gider merkezinde (Operasyon No: 010) 1,5 DİS, 2’ nolu gider merkezinde ise (Operasyon No: 020) en az 2 DİS çalışılması gerekmektedir. Bu operasyonların normal fazla zamanları (dinlenme ve yorgunluk payları) sırasıyla 0,2 DİS ve 0,1 DİS ise bir birim X mamulü için standart süreler aşağıdaki gibi hesaplanır: Operasyon No En kısa zaman (minimum) Normal Fazla Zaman Standart Süre (Zaman) 1’nolu Gider Merkezi 2’nolu 010 1,5 DİS/br 0,2 DİS/br 1,7 DİS/br 020 2,0 DİS/br 0,1 DİS/br 2,1 DİS/br

DİREKT İŞÇİLİK MALİYETİ Operasyon 010 için direkt işçilik saati başına 3.00 YTL, Operasyon 020 için ise direkt işçilik saati başına 2.50 YTL ücret ödenmesi öngörülüyorsa bir birim X mamulünün standart direkt işçilik maliyeti aşağıdaki gibi hesaplanır: Operasyon No Standart Süre (Zaman) Standart Ücret STANDART BİRİM DİREKT İŞÇİLİK MALİYETİ 1’nolu Gider Merkezi 2’nolu 010 1,7 DİS/br 3.00 YTL/DİS 5.10 YTL/br 020 2,1 DİS/br 2.50 YTL/DİS 5.25 YTL/br X MAMULÜNÜN BİRİM STANDART DİM 10.35 YTL/br

GİM Standartları: GİM Faaliyet Hacmi (Süre Standardı): Minimum Süre Normal fazla süre (Fire) GİM Yükleme Oranı Standardı: Bütçelenen GİM (N.K. Seviyesinde) Normal Kapasite

ÖRNEK: İşletme, gider merkezlerinin faaliyet hacim ölçülerini (kapasite ölçülerini) DİS cinsinden belirlemektedir. Standart DİS daha önce belirlendiğine göre; St.Genel İmalat Maliyetlerini (St.GİM) hesaplamak için yalnızca standart yükleme oranlarına ihtiyacımız var... Gider Merkezi (GM) Kapasite Kullanımı (Standart Süre) Standart Yükleme Oranı STANDART BİRİM GENEL İMALAT MALİYETİ 1’nolu 2’nolu 1’nolu GM 1,7 DİS/br ? YTL/DİS ? YTL/br 2’nolu GM 2,1 DİS/br

1’nolu esas gider merkezinin standart yükleme oranı 4,50 YTL/DİS, 2’nolu esas gider merkezinin standart yükleme oranı 5,00 YTL/DİS ise; bir birim X mamulünün standart GİM’ni hesaplayabiliriz artık: Gider Merkezi (GM) Kapasite Kullanımı (Standart Süre) Standart Yükleme Oranı STANDART BİRİM GENEL İMALAT MALİYETİ 1’nolu 2’nolu 1’nolu GM 1,7 DİS/br 4.50 YTL/DİS 7.65 YTL/br 2’nolu GM 2,1 DİS/br 5.00 YTL/DİS 10.50 YTL/br X MAMULÜNÜN BİRİM STANDART GİM 18.15 YTL/br

STANDART MALİYET KARTI Tek bir mamulün standart maliyet bilgilerinin işlendiği karttır. Dolayısıyla bir mamulun ihtiyaç duyulan standart bilgilerinin tümü bu karttan çıkarılabilir. Bilgiler birim (mamul) bazındadır. Her bir mamul türü için ayrı ayrı hazırlanır. Dolayısıyla bir işletmede kaç farklı mamul üretiliyorsa o kadar sayıda da standart maliyet kartı vardır. Bu kartın dizaynı her işletmenin gereklerine ve şartlarına (ihtiyaçlarına) göre esneyebilir; ancak 5 ana satırdan oluşur.

1 2 3 4 5

ÖRNEK: X mamulu için belirlediğimiz şu standartları bu karta işleyelim: A malzemesin standart miktarı (1’nolu EGM’de) : 10,00 kg B malzemesin standart miktarı (2’nolu EGM’de) : 3,50 lt A malzemesin standart fiyatı : 1.82 YTL/kg B malzemesin standart fiyatı : 2.88 YTL/lt 010 nolu operasyon için standart süre : 1,70 DİS/br 020 nolu operasyon için standart süre : 2,10 DİS/br 010 nolu operasyon için standart ücreti : 3.00 YTL/DİS 020 nolu operasyon için standart ücreti : 2.50 YTL/DİS 1’nolu EGM’nin standart Yükleme Oranı : 4.50 YTL/DİS 2’nolu EGM’nin standart Yükleme Oranı : 5.00 YTL/DİS

DMM Farkının Analizi DİM Farkının Analizi GİM Farkının Analizi FARK ANALİZLERİ (İkili Fark Analizi Yöntemi) DMM Farkının Analizi DİM Farkının Analizi GİM Farkının Analizi

FARK ANALİZİ ? Olan ile olması gereken arasındaki farkın analiz edilmesidir. Olması gerekenden gerçekte ne kadar sapıldığının araştırılması ve bu sapmanın nedeninin bulunması eylemidir (işidir). FİİLİ durum (sonuç) olanı ifade ettiğine; STANDARD ise olması gerekeni ifade ettiğine göre fiilen standartların (ne kadar) yakalanıp yakalanamadığının araştırılmasıdır...

Fark görebiliyor musun ? FİİLİ STANDARD Fark görebiliyor musun ?

ÖRNEK: İşletme Kasım ayında X mamulunden 100 adet üretmiştir. Üretimin maliyeti 6.216,40 YTL olmuştur. Farkı bulunuz.

ÖRNEK: İşletme Kasım ayında X mamulunden 100 adet üretmiştir. Üretimin maliyeti 6.216,40 YTL olmuştur. Farkı bulunuz. NE OLMUŞ ? NE OLMASI GEREKİYORDU ?

ÖRNEK: İşletme Kasım ayında X mamulunden 100 adet üretmiştir. Üretimin maliyeti 6.216,40 YTL olmuştur. Farkı bulunuz. NE OLMUŞ ? NE OLMASI GEREKİYORDU ? FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - =

100 birim mamul üretildiğinde; maliyetlerin ne olması gerekir ? 2828 YTL 1035 YTL 1815 YTL 5678 YTL

ÖRNEK: İşletme Kasım ayında X mamulunden 100 adet üretmiştir. Üretimin maliyeti 6.216,40 YTL olmuştur. Farkı bulunuz. NE OLMUŞ ? NE OLMASI GEREKİYORDU ? FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = 6.216,40 YTL/ay - 5.678,00 YTL/ay = 538,40 TL/ay ???

FARK ANALİZİ SONUÇLARI: FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = Fark analizleri sonucunda kaç farklı durum ortaya çıkabilir ? 1. FM = SM 2. FM > SM 3. FM < SM

FARK ANALİZİ SONUÇLARI: FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = (0) FARK YOK (+) OLUMSUZ (-) OLUMLU Fark analizleri sonucunda kaç farklı durum ortaya çıkabilir ? 1. FM = SM 2. FM > SM 3. FM < SM

FARK ANALİZİ SONUÇLARI: FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = (0) FARK YOK (+) OLUMSUZ (-) OLUMLU Fark analizleri sonucunda kaç farklı durum ortaya çıkabilir ? 1. FM = SM 2. FM > SM 3. FM < SM Olumlu fark kısaca (L) harfi ile gösterilir. L: lehte Olumsuz fark kısaca (A) harfi ile gösterilir. A: aleyhte

ÖRNEK: İşletme Kasım ayında X mamulunden 100 adet üretmiştir. Üretimin maliyeti 6.216,40 YTL olmuştur. Farkı bulunuz. NE OLMUŞ ? NE OLMASI GEREKİYORDU ? FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = 6.216,40 YTL/ay - 5.678,00 YTL/ay = 538,40 TL/ay (A) Fiili Toplam Üretim Maliyeti – Standart Toplam Üretim Maliyeti = Toplam Fark

Neden Kasım ayında bu kadar olumsuz fark ortaya çıktı ? ŞİMDİ SORUN ŞU: Neden Kasım ayında bu kadar olumsuz fark ortaya çıktı ? 538,40 TL/ay (A) İşte bunu anlayabilmek için analizi biraz daha derinleştirmek gerekir !

ÜRETİM MALİYETİ TOPLAM FARKI Fiili Üretim Maliyeti – Standart Üretim Maliyeti DMM Toplam Farkı Fiili DMM – Standart DMM DİM Toplam Farkı Fiili DİM – Standart DİM GİM Toplam Farkı Fiili GİM – Standart GİM

ÖRNEK: İşletmenin Kasım ayı fiili maliyetleri şöyle gerçekleşmiştir. DMM 3.174,50 YTL/ay DİM 1.153,00 YTL/ay GİM 1.888,90 YTL/ay

- ÖRNEK: İşletmenin Kasım ayı fiili maliyetleri şöyle gerçekleşmiştir. DMM 3.174,50 YTL/ay DİM 1.153,00 YTL/ay GİM 1.888,90 YTL/ay FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = DMM Farkı 3.174,50 YTL/ay - DİM Farkı 1.153,00 YTL/ay - GİM Farkı 1.888,90 YTL/ay - ÜMM Farkı 6.216,40 YTL/ay -

100 birim mamul üretildiğinde; maliyetlerin ne olması gerekir ? 2828 YTL 1035 YTL 1815 YTL 5678 YTL

- ÖRNEK: İşletmenin Kasım ayı fiili maliyetleri şöyle gerçekleşmiştir. DMM 3.174,50 YTL/ay DİM 1.153,00 YTL/ay GİM 1.888,90 YTL/ay FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET MALİYET FARKI - = DMM Farkı 3.174,50 YTL/ay - 2.828,00 YTL/ay = 346,50 YTL/ay (A) DİM Farkı 1.153,00 YTL/ay - 1.035,00 YTL/ay = 118,00 YTL/ay (A) GİM Farkı 1.888,90 YTL/ay - 1.815,00 YTL/ay = 73,90 YTL/ay (A) ÜMM Farkı 6.216,40 YTL/ay - 5678,00 YTL/ay = 538,40 YTL/ay (A)

ÜRETİM MALİYETİ TOPLAM FARKI 538,40 YTL/ay (A) DMM Toplam Farkı 346,50 YTL/ay (A) DİM Toplam Farkı 118,00 YTL/ay (A) GİM Toplam Farkı 73,90 YTL/ay (A) ŞİMDİ SORUN ŞU: Neden Kasım ayında DMM’de, DİM’de ve GİM’de bu kadar olumsuz fark ortaya çıktı ?

ÜRETİM MALİYETİ TOPLAM FARKI Fiili Üretim Maliyeti – Standart Üretim Maliyeti DMM Toplam Farkı Fiili DMM – Standart DMM DİM Toplam Farkı Fiili DİM – Standart DİM GİM Toplam Farkı Fiili GİM – Standart GİM DMM Miktar Farkı DMM Fiyat Farkı DİM Süre Farkı DİM Ücret Farkı GİM Kontrol Edilebilir Farkı GİM Hacim Farkı (İkili Fark Analizi Yöntemi)

ÜRETİM MALİYETİ TOPLAM FARKI Fiili Üretim Maliyeti – Standart Üretim Maliyeti DMM Toplam Farkı Fiili DMM – Standart DMM DİM Toplam Farkı Fiili DİM – Standart DİM GİM Toplam Farkı Fiili GİM – Standart GİM DMM Miktar Farkı DMM Fiyat Farkı DİM Süre Farkı DİM Ücret Farkı GİM Kontrol Edilebilir Farkı GİM Hacim Farkı Fiili Miktar – Standart Miktar Fiili Fiyat – Standart Fiyat Fiili Süre – Standart Süre Fiili Ücret – Standart Ücret Fiili GİM – S.S.Büt. GİM S.S.Büt. GİM – Standart GİM

ÜRETİM MALİYETİ TOPLAM FARKI Fiili Üretim Maliyeti – Standart Üretim Maliyeti DMM Toplam Farkı Fiili DMM – Standart DMM DİM Toplam Farkı Fiili DİM – Standart DİM GİM Toplam Farkı Fiili GİM – Standart GİM DMM Miktar Farkı DMM Fiyat Farkı DİM Süre Farkı DİM Ücret Farkı GİM Kontrol Edilebilir Farkı GİM Hacim Farkı Fiili Miktar – Standart Miktar Fiili Fiyat – Standart Fiyat Fiili Süre – Standart Süre Fiili Ücret – Standart Ücret Fiili GİM – S.S.Büt. GİM S.S.Büt. GİM – Standart GİM x Standart Fiyat x Fiili Miktar x Standart Ücret x Fiili Süre

DMM Farkı Miktar Farkı = (FM - SM) Fiyat Farkı = (FF - SF) x SF x FM FM: Fiili Miktar FF: Fiili Fiyat SM: St.Miktar SF: St.Fiyat x SF x FM DİM Farkı Süre Farkı = (FS - SS) Ücret Farkı = (FÜ -SÜ) x SÜ FS: Fiili Süre FÜ: Fiili Ücret SS: St.Süre SÜ: St.Ücret x FS

Miktar Farkı = (FM - SM) x SF ÖRNEK (DMM Miktar Farkı): İşletmenin Kasım ayı DMM bilgileri şöyledir: Dep. No: Malzeme Cinsi Fiili Miktar Fiyat Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 A 1050 kg/ay 1.99 YTL/kg 2.089.50 YTL/ay   B 350 lt/ay 3.10 YTL/lt 1.085 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Direkt Malzeme Maliyeti......................................................................................... 3.174.50 YTL/ay Miktar Farkı = (FM - SM) x SF (1 EGM) A için Miktar Farkı: = (1050 kg/ay – 1000 kg/ay) x 1.82 YTL/kg = 91 YTL/ay (A) (2 EGM) B için Miktar Farkı: = (350 lt/ay – 350 lt/ay) x 2.88 YTL/lt = 0 YTL/ay DMM Toplam Miktar Farkı = 91 YTL/ay (A)

Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM ÖRNEK (DMM Fiyat Farkı): İşletmenin Kasım ayı DMM bilgileri şöyledir: Dep. No: Malzeme Cinsi Fiili Miktar Fiyat Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 A 1050 kg/ay 1.99 YTL/kg 2.089.50 YTL/ay   B 350 lt/ay 3.10 YTL/lt 1.085 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Direkt Malzeme Maliyeti......................................................................................... 3.174.50 YTL/ay Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM (1 EGM) A için Fiyat Farkı: = (1.99 YTL/kg – 1.82 YTL/kg) x 1050 kg/ay = 178.50 YTL/ay (A) (2 EGM) B için Fiyat Farkı: = (3.10 YTL/kg – 2.88 YTL/lt ) x 350 lt/ay = 77.00 YTL/ay (A) DMM Toplam Fiyat Farkı = 255.50 YTL/ay (A)

Süre Farkı = (FS - SS) x SÜ ÖRNEK (DİM Süre Farkı): İşletmenin Kasım ayı DİM bilgileri şöyledir: Dep. No: Oper. No. Fiili Süre Ücret Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 010 190 DİS/ay 3.00 YTL/DİS 570.00 YTL/ay   020 220 DİS/ay 2.65 YTL/DİS 583.00 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Direkt İşçilik Maliyeti............................................................................................. 1.153.00 YTL/ay Süre Farkı = (FS - SS) x SÜ (1 EGM) Op.010 için Süre Farkı: = (190 DİS/ay – 170 DİS/ay) x 3.00 YTL/DİS = 60.00 YTL/ay (A) (2 EGM) Op.020 için Süre Farkı: = (220 DİS/ay – 210 DİS/ay) x 2.50 YTL/DİS = 25.00 YTL/ay (A)  DİM Toplam Süre Farkı = 85.00 YTL/ay (A)

Ücret Farkı = (FÜ - SÜ) x FS ÖRNEK (DİM Ücret Farkı): İşletmenin Kasım ayı DİM bilgileri şöyledir: Dep. No: Oper. No. Fiili Süre Ücret Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 010 190 DİS/ay 3.00 YTL/DİS 570.00 YTL/ay   020 220 DİS/ay 2.65 YTL/DİS 583.00 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Direkt İşçilik Maliyeti............................................................................................. 1.153.00 YTL/ay Ücret Farkı = (FÜ - SÜ) x FS (1 EGM) Op.010 için Ücret Farkı: = (3.00 YTL/DİS – 3.00 YTL/DİS) x 190 DİS/ay = 0.00 YTL/ay (A) (2 EGM) Op.020 için Ücret Farkı: = (2.65 YTL/DİS – 2.50 YTL/DİS) x 220 DİS/ay = 33.00 YTL/ay (A) DİM Toplam Ücret Farkı = 33.00 YTL/ay (A)

Miktar Farkı = (FM - SM) x SF Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM DMM Farkı Miktar Farkı = (FM - SM) x SF Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM FM: Fiili Miktar FF: Fiili Fiyat SM: St.Miktar SF: St.Fiyat DİM Farkı Süre Farkı = (FS - SS) x SÜ Ücret Farkı = (FÜ -SÜ) x FS FS: Fiili Süre FÜ: Fiili Ücret SS: St.Süre SÜ: St.Ücret GİM Farkı Kontrol Edilebilir Fark = FGİM – SSBGİM Hacim Farkı = SSBGİM – SGİM FGİM: Fiili GİM SGİM: Standart GİM SSBGİM : Standart Sürelerde Bütçelenen GİM

Miktar Farkı = (FM - SM) x SF Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM DMM Farkı Miktar Farkı = (FM - SM) x SF Fiyat Farkı = (FF - SF) x FM Toplam Fark = (FM x FF) – (SM x SF) FM: Fiili Miktar FF: Fiili Fiyat SM: St.Miktar SF: St.Fiyat DİM Farkı Süre Farkı = (FS - SS) x SÜ Ücret Farkı = (FÜ -SÜ) x FS Toplam Fark = (FS x FÜ) – (SS x SÜ) FS: Fiili Süre FÜ: Fiili Ücret SS: St.Süre SÜ: St.Ücret GİM Farkı Kontrol Edilebilir Fark = FGİM – SSBGİM Hacim Farkı = SSBGİM – SGİM Toplam Fark = FGİM - SGİM FGİM: Fiili GİM SGİM: Standart GİM SSBGİM : Standart Sürelerde Bütçelenen GİM

SSBGİM = Top.Sab.GİM + (Br.Değ.GİM x SS) ÖRNEK (Standart Saatlerde Bütçelenen GİM): İşletmenin Kasım ayı Bütçelenen GİM bilgileri şöyledir: .... Büt.GİM = Top.Sab.GİM + (Br.Değ.GİM x ... Kapasite) SS SS 1’nolu departmanın Bütçelenen GİM’i = 4.680 YTL/ay + (2.00 YTL/DİS x .... Kapasite) 2’nolu departmanın Bütçelenen GİM’i = 5.462 YTL/ay + (3.00 YTL/DİS x .... Kapasite) SS SS SSBGİM = Top.Sab.GİM + (Br.Değ.GİM x SS) 1’nolu dep. için SSBGİM = 4.680 YTL/ay + (2.00 YTL/DİS x 170 DİS/ay) = 5.020 YTL/ay   2’nolu dep. için SSBGİM = 5.462 YTL/ay + (3.00 YTL/DİS x 210 DİS/ay) = 6.092 YTL/ay

GİM KEFarkı = (FGİM - SSBGİM) ÖRNEK (GİM Kontrol Edilebilir Farkı): İşletmenin Kasım ayı GİM bilgileri şöyledir: Dep. No: Faaliyet Ölçüsü Birimi Fiili Faaliyet Hacmi Fiili Yükleme Oranı Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 DİS 190 DİS/ay 4.21 YTL/DİS 799.90 YTL/ay   220 DİS/ay 4.95 YTL/DİS 1.089.00 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Genel İmalat Maliyeti............................................................................................... 1.888.90 YTL/ay GİM KEFarkı = (FGİM - SSBGİM) (1 EGM) için GİMKE Farkı: = 799,90 YTL/ay – 5.020,00 YTL/ay = - 4.220,10 YTL/ay (L) (2 EGM) için GİMKE Farkı: = 1.089,00 YTL/ay – 6.092,00 YTL/ay = - 5.003,00 YTL/ay (L) GİMKEF Toplamı = - 9.223,10 YTL/ay (L)

GİM Hacim Farkı = (SSBGİM - SGİM) ÖRNEK (GİM Hacim Farkı): İşletmenin Kasım ayı GİM bilgileri şöyledir: Dep. No: Faaliyet Ölçüsü Birimi Fiili Faaliyet Hacmi Fiili Yükleme Oranı Departmanlar (Gider Merkezleri) TOPLAM 1 2 DİS 190 DİS/ay 4.21 YTL/DİS 799.90 YTL/ay   220 DİS/ay 4.95 YTL/DİS 1.089.00 YTL/ay Dönemin (Kasım) Fiili Genel İmalat Maliyeti............................................................................................... 1.888.90 YTL/ay GİM Hacim Farkı = (SSBGİM - SGİM) (1 EGM) için GİM Hacim Farkı: = 5.020 YTL/ay – 765 YTL/ay = 4.255 YTL/ay (A) (2 EGM) için GİM Hacim Farkı: = 6.092 YTL/ay – 1.050 YTL/ay = 5.042 YTL/ay (A) GİMHF Toplamı = 9.297 YTL/ay (A)

FARKLAR (SAPMALAR) I. EGM II. EGM TOPLAM   Direkt Malzeme Maliyeti Farkı (A malzemesi) (B malzemesi) Miktar Farkı 91.00 YTL/ay (A) 0.00 YTL/ay Fiyat Farkı 178.50 YTL/ay (A) 77.00 YTL/ay (A) 255.50 YTL/ay (A) Toplam Fark 269.50 YTL/ay (A) 346.50 YTL/ay (A) Direkt İşçilik Maliyeti Farkı (Operasyon 010) (Operasyon 020) Süre Farkı 60.00 YTL/ay (A) 25.00 YTL/ay (A) 85.00 YTL/ay (A) Ücret Farkı 33.00 YTL/ay (A) 58.00 YTL/ay (A) 118.00 YTL/ay (A) Genel İmalat Maliyeti Farkı Kontrol Edilebilir Fark 4.220.10 YTL/ay (L) 5.003.00 YTL/ay (L) 9.223.10 YTL/ay (L) Hacim Farkı 4.255.00 YTL/ay (A) 5.042.00 YTL/ay (A) 9.297.00 YTL/ay (A) 34.90 YTL/ay (A) 39.00 YTL/ay (A) 73.90 YTL/ay (A) TOPLAM FARK 364.40 YTL/ay (A) 174.00 YTL/ay (A) 538,40 YTL/ay (A)

Ders notlarını aşağıdaki adresten indirebilirsiniz : http://web.sakarya.edu.tr/~acan/ Ancak yeni konuların güncellenmesi henüz devam etmektedir!

HAFTAYA... Konu: Yeni konu yok; Ödev: Problem 4.2 Problem 4.4 Vize sınavına hazırlık... Ödev: Problem 4.2 Problem 4.4 Problem 4.11 Problem 4.14