TÜKÜRÜK YOLU İLE BULAŞAN HASTALIKLAR
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Tek bir insanın ağzında, dünya nüfusundan daha fazla sayıda mikroorganizma vardır. Hijyenik olmayan bir ağız boşluğunda; 100.000.000.000.000 mikrorganizma, 700 'den fazla bakteri türü, Virüsler, Mantarlar, Parazitler bulunabilir.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Enfeksiyonlar insanlar arasında başlıca; Temas, Solunum, Kan yolu ile bulaşır. Sokağa tükürüldüğünde bu materyalden; Solunum yolu ile Temas ile sağlıklı bireylere mikroorganizma bulaşabilmektedir.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Mikropların Çıkış Yolları Zararlı mikroplar hasta bir insandan veya bir kaynaktan çıkabilmek ve başka birine enfeksiyon geçirebilmek için bir yol bulmalıdır. Bu yollar; - Hapşırma ve öksürme, - Vücut sıvıları ile (idrar, kan, dışkı, TÜKÜRÜK).
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Mikropların giriş yolları Zararlı mikroplar hastalığa neden olmadan önce vücuda girmenin bir yolunu bulmalıdırlar. Bu aşağıdaki yollarda olabilir: - Yediğimiz yiyecek ve içecekler, - Havadaki zerrelerin solunması, - Açık yaralar,
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Tükürükte bulunabilen başlıca mikroplar: Streptococcus viridans Streptococcus mutans Streptococcus mitis Streptococcus sabrinus Anaerobik streptokok türleri Stafilokok türleri Anaerobik aktinomiçes türleri Spiroketler Fusobakterium türleri
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Tükürükte bulunabilen başlıca hastalıklar: Boğmaca Enfeksiyoz mononükleozis AİDS Difteri Çocuk felci (Polio) Menenjit Frengi (Sifiliz) Uçuk (Herpes enfeksiyonları) Suçiçeği Grip (İnfluenza) Nezle Hepatit A Hepatit B Hepatit C Tüberküloz Kızamık Kabakulak Kızamıkçık
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Grip Etken influenza virüsüdür. Oldukça bulaşıcıdır. İnsanlar arasında hızla yayılarak büyük salgınlar yapabilir. Başlıca solunum yolları ile bulaşmasına rağmen hasta insanların tükürükleri ile temas da bulaşmada önemli yer tutar. Ateş, kas-eklem ağrıları, halsizlik, baş ağrısı, burun akıntısı, öksürük ile kendini gösterir. Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde zatürre gibi daha ciddi hastalıklara ilerleyebilir.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Tüberküloz (Verem) Ülkemizde yaygın görülür. Hasta kişiler çok fazla oranda bulaştırıcıdır. Yavaş ilerlemesi nedeni ile tanı konulmadan önce hastalar bir çok kişiye mikrobu bulaştırabilmektedir. Özellikle öksürük ile çevreye yayılan mikropların solunması ile bulaşır. Ayrıca hasta kişilerin tükürükleri de çok sayıda tüberküloz mikrobu barındırır. Tedavi edilmediğinde çoğu zaman ölümcül seyretmektedir.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Hepatit B, Hepatit C Hepatit B ve C, dünyada ve ülkemizde yaygın görülen hastalıklardandır. Esas olarak kronik karaciğer hastalığı yaparlar. Özellikle kan ve cinsel yolla bulaşırlar. Hasta insanların ağzında kanama varsa tükürük yolu ile de bulaşabilir. Tedavileri oldukça uzun ve zordur. Tedavi edilmediğinde yüksek oranda siroz ve karaciğer kanserine neden olurlar.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar AIDS (HIV) Etken HIV virüsüdür. Kan ve cinsel yolla bulaşmakla beraber ağızda kanayan yara varlığında tükrük yolu ile bulaşabilmektedir. Vücuda giren virüs savunma sistemini etkisiz hale getirerek hastanın diğer enfeksiyon ajanlarına karşı korunmasız kalmasına neden olmaktadır. Tedavide kullanılabilen ilaçlar olmakla beraber henüz kesin tedavisi yoktur.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Kızamık, kızamıkçık, kabakulak Etken virüslerdir. Çocukluk çağı hastalıkları olmakla beraber duyarlı yetişkinlerde de enfeksiyon yapabilmektedirler. Oldukça bulaşıcıdırlar, kısa sürede salgınlara neden olurlar. Virüsler hasta kişilerin öksürmesi ve tükrükleri ile diğer kişilere bulaşırlar. Kendini sınırlayan enfeksiyonlar olmalarına rağmen ilerleyerek ciddi ve ölümcül hastalıklara neden olabilirler.
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Toplum içinde bu tür enfeksiyonların yayılmasını önlemek için ;
Yerlere tükürmeyin,
Öksürmek, hapşırmak ve tükürmek için kağıt mendilleri kullanın,
Kirli mendilleri sokağa değil, çöp kutularına atın,
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Ağız hijyenine önem verin,
Tükürük İle Bulaşan Hastalıklar Ellerinizi sık sık yıkayın.
“Mendile tükür, mikropları süpür.”
Hazırlayan Uzm. Dr. Hakan KUTLU Prof. Dr. A. İlhan Özdemir Devlet Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı