ÖLÇÜLMÜŞ STRATİGRAFİ KESİTİ

STRATİGRAFİK KESİTLER Stratigrafik kesitler; kaya istiflerini, formasyon ve üyelerin ayrılmalarını ve adlandırılmalarını, birimlerin kalınlıklarını, birbirleri arasındaki ilişkileri, istif içindeki uyumsuzlukları, kesiklikleri ve varsa fosilleri gösteren grafiklerdir.

Bir bölgenin genel stratigrafik dizilimini gösterenlere genelleştirilmiş stratigrafik kesit, kalınlıkları ölçülmüş istifleri gösterenlere de ölçülmüş stratigrafik kesit denir.

ÖLÇÜLMÜŞ STRATİGRAFİ KESİTLERİNE AİT 2 ÖRNEK

Her iki stratigrafik kesit arasındaki farklar, ölçülmüş stratigrafik kesitte formasyon kalınlıklarının olması ve bir ölçeğe sahip olmasıdır.

Stratigrafik kesitler vadiler, sırtlar, sahiller ve yol yarmaları gibi mostraların iyi görülebildikleri ve tektonik olaylardan fazla etkilenmedikleri alanlarda ölçülürler.

Stratigrafik kesitlerin haritalanmış birimlerin kalınlıklarını bulmak kaya istifinin ayrıntılı tanımını yapmak fosil ve kaya örneklerinin gerçek stratigrafik konumlarını öğrenmek gibi amaçları vardır.

Stratigrafik Kesit Ölçümü Stratigrafik kesit ölçümü için pek çok metot olmakla beraber en çok kullanılanları Jacop Çubuğu Yöntemi ve Şeritmetre-Pusula Yöntemi’dir.

Jacop Çubuğu Yöntemi: Jacop çubuğu, göz hizası yüksekliği kadar uzunluğa sahip (yaklaşık 150 – 170 cm) ağaçtan yapılmış bir çubuk olup, üzerinde pusula koymak için bir tabla bulunur.

çubuk tabla Jeolog pusulası Jacop çubuğu Yükseklik 1,50 – 1,70 m

tabla çubuk jeolog pusulası aynalı kapak büyük nişan kolu göz hedef

Ölçümde aşağıdaki adımlar uygulanır. Ölçme noktasındaki tabakanın doğrultusu ve eğimi ölçülür, pusulanın eğimölçeri eğim açısına getirilir.  Ölçme çubuğu ölçülecek birimin tabanına konur ve tabaka doğrultusuna dik bir istikamette ve eğim yönünde olmak üzere eğim derecesi kadar eğilir. Bu durumda eğimölçer düzecinin kabarcığı ortaya gelir.

Her ölçüm noktasında gerekli notlar alınır, çizimler yapılır. Nişan alınan nokta gözle iyice belirlenir ve sonra çubuk o noktaya konur. Yeni bir ölçüm yapılır. Her ölçüm noktasında gerekli notlar alınır, çizimler yapılır. Yapılan ölçüm sayısı ile çubuk uzunluğu çarpılır ve toplam kalınlık bulunur.

Tabaka doğrultu çizgileri Yeryüzü Kalınlık ölçüm yönü Düşey kesit Yatay düzlem Eğim açısı Kalınlık ölçüm yönü Yeryüzü Düşey kesit Tabaka düzlemleri

2. Ölçüm 2 çubuk boyuna eşit kalınlık 1. Ölçüm

TASARIM DERSİ ÖLÇÜLMÜŞ STRATİGRAFİ KESİTİ ÖDEVİ TABAN 50 ölçü olenelluslu kumtaşı ve 65 ölçü paradoksidesli siltli kumtaşı (Zeytinlibayır Form.) 25 ölçü fusulinellalı kiltaşı 42 ölçü fenestellalı silttaşı 55 ölçü pecopterisli ve Kömürlü kumtaşı (kömür kalınlığı 5 metredir) (Bu 3 ölçü Kurudere Formasyonundan alınmıştır)

20 ölçü harpoceraslı kçt 26 ölçü oppelialı kçt 30 ölçü perisphinctesli kçt (Bu 3 ölçü Jura Kireçtaşları adı verilen formasyondan alınmıştır)

80 ölçü hippurites ve micrasterli kçt (Şemsettin Kireçtaşları isimli formasyon) Not: Bu formasyon içinde en kalın yeri 10 m olan bir marn merceği vardır) Alüvyon 20 m TAVAN

Ölçek 1/2000 Çubuk boyu =1,XY metre (XY= Numaranızın son iki rakamı) Ödevi 1 adet A4 kağıdına sığacak şekilde çiziniz. Bölüm web sayfasındaki jeolojik zaman çizelgelerinden yararlanılacaktır. Bütün sınırlar uyumsuzdur (diskordan)

ÖLÇÜLMÜŞ STRATİGRAFİ KESİTİ İLE JEOLOJİK ZAMAN CETVELİ İLİŞKİSİ Üst Sistem Zaman Sistem Devir Seri Devre Kat Kat