Öğr. Grv. Semih AÇIKGÖZOĞLU Market Pazarlaması Öğr. Grv. Semih AÇIKGÖZOĞLU
Konular Perakendeci Mağazalar ve Mağaza Türleri Mağaza ve Çevresi İle İlişkiler Kuruluş Yeri Seçimi Finansal Planlama ve Fiyatlandırma Ticari Mal Yönetimi Mağaza Operasyonları Satış Gücü Yönetimi Tutundurma Karması Tanzim Teşhir
Kuruluş Yerinin Önemi Alırken kazanmak hem kısa vadede hem de uzun vadede mağazanın başarısını doğrudan etkili Rekabet, mağaza kurulabilecek yerlere sahip olma isteğini bir yarış haline getirmiştir Daha sonra yapacağı çalışmaları sınırlayacağı için önemli
İyi bir kuruluş yeri yaya trafiğinin yoğun olduğu noktalarda merkezi kavşaklar ana caddelerle diğer caddelerin kesiştikleri kavşaklarda insanların rahat alış veriş yapacakları ancak merkezi olmayan yerlerde bulunması Bir alış veriş merkezinin hemen yanı bir şehre giriş yollarından birinin üstünde
Mağaza kuruluşunda pazar Pazarın talep potansiyelini nüfus özellikleri, satın alma davranışı özellikleri, nüfus ailelerin yaş profilleri, gelirleri, meslekleri, eğitimleri, toplumun gelişmişlik düzeyi, nüfus yoğunluğu, toplumun kullandığı ulaşım araçları Pazarın arz faktörlerini birim alan başına düşen mağaza sayısı, mağazaların alan olarak büyüklüğü, çalışanlar için kişi başına düşen birim alan, mağazalarda rekabetin yoğunluğu, rekabetin yönü
Kuruluş yeri seçiminde 3 önemli nokta kentin seçimi ticaret alanı konumun seçimi
KENT SEÇİMİ Kent ekonomisi Kentin nüfus özellikleri Kişi başına milli gelir Sektörler, turizm, ticaret, sanayi, Kentin nüfus özellikleri Nüfus büyüklüğü, nüfus artış hızı, nüfusu oluşturan yaşların dağılımı, yaşanan göçler tüketicilerin etnik kimlikleri, dini inançları, nüfus hareketleri mağazaya karşı olumlu ya da olumsuz bir tutum geliştirmiş olabilirler.
Kent Seçimi Kentin elitleri Kent özellikleri seçilmiş yöneticiler, bürokratlar ve işletme yöneticileri, yerel medya, fikir önderleri Kent özellikleri Kentin toplumsal yapısı Kentin sağlayacağı kolaylıklar toplumsal ya da yasal olarak sağlanacak kolaylıklar çıkabilecek engeller vergi avantajları yöneticilerin gönüllü olarak yapacakları çevresel düzenlemeler gösterilecek kolaylıklar
Reilly’nin Perakende Çekim Yasası Dab=Kırılma noktası d= iki şehir arasındaki uzaklık Pa=A kentinin nüfusu Pb=B kentinin nüfusu
Kırıkkale nüfusu 250 bin kişi ise şu sonuç elde edilir. Diyelim ki Kırıkkale ile Ankara arasındaki tüketiciler gerektiğinde hangi kenti tercih edeceklerdir. İki kent arasındaki mesafe 80 km, Ankara nüfus 3 milyon ve Kırıkkale nüfusu 250 bin kişi ise şu sonuç elde edilir. Ankara’dan Kırıkkale istikametinde 62 km boyunca Ankara’nın ticaret alanı içinde yer alır. Aynı işlem Bolu, Eskişehir, Çankırı ve Konya istikametinde de yapılarak Ankara’nın çekim alanının sınırları bulunur.
Ticaret Alanı ekonomik ya da coğrafi şartlarla her mağazanın etkisi altına aldığı nüfusun oturduğu alan onun ticaret alanını oluşturur . . . X Mağaza . Birincil ticaret alanı Saçaklar İkincil ticaret alanı
birincil ticaret alanı Mağazanın kuruluş yerine çok yakın olan; çoğu yürüme mesafesinde bulunan müşteriler (poşetli müşteriler) Mağazaya yürüme mesafesi 10 dakikayı geçmez. Mağazaya uzaklığı 1,5-2 kilometreye kadar olan müşteriler birincil ticaret alanında yer alabilirler.
Ticaret Alanını Değerlendirmede Ana Faktörler Nüfus büyüklüğü ve Özellikleri Ekonomik Temeller Toplam nüfus ve yoğunluk Baskın Endüstri Yaş dağılımı Değişik endüstriler Ortalama eğitim düzeyi Büyüme tahminleri-eğilimleri Ev sahiplerinin oranı Mevsimsel dalgalanmalar Toplam harcanabilir gelir Kredi kullanma ve finansal kolaylıklar Kişi başına harcanabilir gelir Rekabet Durumu Mesleklerin dağılımı Mevcut rakiplerin sayıları Eğilimler Mevcut rakiplerin büyüklükleri Kullanılabilir İşgücü Rakiplerin zayıflıkları ve güçlü yönleri Yönetim için gerekli işgücü Kısa vade ve uzun vadeli bakış Stajyer yöneticiler Pazarın doymuşluk seviyesi Üniversite mezunları Mağaza yerleri Dışarıdan gelebilecek eğitimli iş gücü Kuruluş yerleri sayısı ve tipleri Alandaki ve ülke genelindeki ortalama ücret Ulaşım imkanı Büro elemanları Satınalma veya kiralama fırsatları Kaynakların Arz sınırı Sınırlar Dağıtım maliyetleri Maliyetler Değişim zamanı Yasal Düzenlemeler Üreticilerin ve toptancıların sayısı Vergiler Mamul hatlarının kullanılabilirliği Lisans ve patentler Tutundurma Uygulamalar Medyalar, sıklıklar ve kullanılabilirliği Asgari ücretler Sınırlamalar, yasaklar
ikincil ticaret alanı Birincil ticaret alanının bitişinden itibaren başlar 4 km ile 10 km uzaklığa kadar bu alan genişleyebilir. Alanın geniş olması o alanda bulunan müşterilerin hepsinin mağazayı tercih edecekleri anlamına gelmez. Mağazanın toplam müşterileri içinde % 15-20’si ikincil ticaret alanı içinde yer alırlar. Otomobille 15-20 dakikalık mesafeden gelen müşteriler bu kategoride yer alırlar.
Saçaklar Bazı bölgelerde tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek küçük perakendeciler dışında mağazalar bulunmaz, müşteriler yol üstünde bulunan ve uzak mesafelerde bulunan mağazalardan alışveriş yaparlar. İş dönüşü metro ya da otobüs durağının yakınında bulunan mağazalar bu avantajdan yararlanırlar. Bu mesafenin belirli bir sınırını belirlemek zordur. Bazen bu tür alış veriş merkezleri müşterilerin ikamet ettikleri yerleşim yerlerinden başka bir yerleşim yerinde olabilir.
Ticaret Alanı ve Rekabet Müşteri açısından birden fazla seçenek 2 km A mağazası 1 km B mağazası A mağazasının ticaret alanı B mağazasının ticaret alanı
MAĞAZA KONUMU SEÇME 1. Yaya trafiği 2. Araç trafiği 3. Ulaştırma ve Taşıma 4. Mağaza Kompozisyonu rakip mağazaların pazara hakimiyetleri mağaza sayısı ve büyüklükleri potansiyel rakipler 5. Mevki özellikleri görünür bir yerde görünüşün mağaza imajına uygunluğu Arsanın fiziki özellikleri binanın büyüklüğü ve şekli bakım onarım maliyetleri ödenecek kira miktarı