ETKİLİ SUNUM TEKNİKLERİ
Sunum korkulacak bir şey DEĞİLDİR! Hiç kimse sunucu olarak doğmaz. Herkes aptal görünmekten, kendisine gülünmesinden korkar. Birilerine bir şeyler anlatırken heyecanlanmak, ellerimizin terlemesi beklenmeyen bir durum değildir.
Sunumun İçeriği Sunuma hazırlık Sunumu planlama Sunumun öncesi Sunuş
Sunuma Hazırlık Neden? Kimlere? Nerede? Nasıl? Sorularına cevap veren hazırlık yapılmalıdır.
Neden? Bilgi vermek için mi? Satış yapmak için mi? Tanıtmak için mi? İspatlamak için mi? Politik amaçlarla mı?
Kimlere? İzleyiciler genç mi yaşlı mı? Erkek mi kadın mı? İş arkadaşları mı, Yönetim kurulu mu? İngiliz mi Fransız mı Temel mu?
NEREDE? Sunum yeri önceden incelenmeli Varsa ses düzeneği kontrol edilmeli Bilgisayarlı sunumlarda görsel malzemeler en arkadaki kişiye göre ayarlanmalıdır
Nasıl? Sunumu tek başınıza mı yapacaksınız birkaç kişiyle mi yapacaksınız? Sunumu yaparken hangi yöntemden yararlanılacak? (powerpoint, video izletme, anlatma, ses kaydı dinletme vs.)
Uzmanlara göre görselliğe daha çok yer verilmelidir. Çünkü;
Görsellik neden önemli? Ortalama konuşma hızı : 150 kelime/dakika Ortalama düşünme hızı : 500 kelime/dakika Fark : 350 kelime/dakika
Sunumu Planlama
Slayt detayları (harf büyüklüğü, renk seçimi,görseller vs.) Konu sıralaması Görsel, işitsel malzeme seçimi Dikkat çekici öğeler
Slayt Detayları Yazı tipini seçin. (arial/times new roman) Gerek olmadıkça italik kullanmaktan kaçının. Harf büyüklüğünü belirleyin en uygunu; metin: 20-32, başlık: 36-44 Gerek olmadıkça büyük harf kullanmaktan kaçının
Slayt Detayları Açık renk seçiminde okunaklılığı sağlamak için gölge kullanabilirsiniz. Anahtar kelimeler kullanın. Uzun cümlelerden kaçınıp takım sözcükler ve maddeler kullanın . Kenar boşluklarını ayarlarken dikkat ediniz. (en uygun 1er cm)
Slayt Detayları Slaytları yazıyla doldurmayın. En uygun: Her slayt'ta 6-10 satır. 14 satırı aşmayın. Renkleri anlamlı bir içerik için kod olarak kullanıp, uyumlu 4 renkten fazla seçim yapmayın. Kullanılan resimlerin boyutuna dikkat edilmelidir. Slaytlar arası köprü kurmak geri dönüşlerde işimizi kolaylaştırır.
RENK KULLANIMI Basitlik ve tutarlılık esastır. Zemin rengi, ancak anlatılan konuya açıklık getirmek istenildiğinde kullanılmalı. Slaytlardaki ifadeler, her mesafeden okunabilmeli. Verilmek istenilen mesajlara uygun renkler seçilmeli.
RENKLER
SİYAH Mali veriler sunmak için. Aynı zamanda vurgulamak içinde kullanılabilir. Gücü ve tutkuyu temsil eder. Bizde ve batıda siyah matemi temsil eder. Oysa Japonya'da siyah mutluluktur
MAVİ Sakinlik simgesidir. Güvenirlik, bilgiye muhafazakar yaklaşım Araplar, mavinin kan akışını yavaşlattığına inanılır, nazar boncuğu bu yüzden mavidir Batıda intiharları azaltmak için köprü ayaklarını maviye boyarlar Duvarları mavi olan okullarda çocukların daha az yaramazlık yaptığı saptanmıştır.
YEŞİL Geri besleme(Feedback) isteniyorsa Güven veren renktir O yüzden bankaların logolarında hakim renktir Yatak odası için rahatlatıcıdır Yeşil yaratıcılığı körükler. Bu yüzden büyük lokanta mutfaklarında yeşil tercih edilir.
KIRRRMIZI Bir grubu motive etmek. Kırmızı ve yeşil bir arada kullanılmamalıdır. (Renk Körleri) Kırmızı, iş hayatında başarısızlığı, finans sektöründe kaybı temsil eder. Her zaman bir uyarı olarak algılanır. İştah açar. Kan akışını hızlandırır.
MOR Nevrotik duyguları açığa çıkardığından, insanları bilinçaltının korkuttuğu saptanmıştır İntihar edenlerin beğendiği renktir. Gözü oldukça fazla yorar.
KAHVERENGİ İnsanın hareketlerini hızlandırıyor. Kansas Üniversitesi, Sanat Fakültesi'nde bir deney için bilgisayar yardımıyla duvarların rengi değiştirilebilir hale getirilmiş. Fon kahverengiye döndüğünde insanlar daha hızlı hareket etmişler. Bu yüzden fastfood restoranları iç mekanda kahverengi kullanıyor.
SARI İyimserliği temsil eder. Geçiciliğin ve dikkat çekiciliğin sembolüdür. Bu yüzden dünyada taksiler sarıdır, geçici olduğu bilinsin ve dikkat çeksin diye araba kiralama şirketleri de sarıyı kullanır, Sarı rengi bu özelliğinden dolayı bankalar kullanmak istemez.
GRAFİKLER Yerinde kullanılmış olan grafikler, konularımızı daha anlaşılır biçimde seyirciye aktarmamıza yardımcı olur. Her grafiğin kendine has bir dili vardır.
PASTA GRAFİĞİ Amaç: Bir bütünün parçalarını göstermektir.
ÇUBUK GRAFİĞİ Birkaç unsuru birbiriyle karşılaştırmak
YIĞIMLI ÇUBUK GRAFİĞİ Birkaç unsuru zaman içerisinde mukayese etmek ve kümülatif toplamları göstermek için kullanılır.
ÇİZİM GRAFİĞİ Zaman üzerinde herhangi bir değişimi göstermek.
Konu Sıralaması Powerpoint sunumu hazırlanırken; Karışıklığı engellemek için konu haritası düzgün yapılmalıdır. Düzgün planlanmış bir sıralama dikkatleri çekmede etkili olacaktır.
Görsel, işitsel malzeme seçimi Amaç ve içerik doğrultusunda resim seçimi yapın. Slaytlarda yoğun bilgi, tablo, resim kullanımından kaçının. Sözel olarak belirtmeyeceğiniz bilgileri slaytlara yazmayın. Slaytlarda uyumlu renk seçimi ve hareket olanağını bilginin kolay aktarımı amacıyla kullanın. Ses veya müzik seçeneğini doğru amaca yönelik kullanın.
Dikkat Çekici Öğeler Sunuma mutlaka fıkra, karikatür vb. eklenmelidir. Eğlenceli resimler tercih edilmelidir. Kullanılan fon müziği izleyiciyi sıkmamalıdır. Kullanılan öğeler sunumla ilgili olmalıdır.
Sunum Öncesi Sunum odasının denetimi Sunucunun kendini hazırlaması
Sunum Odasının Denetimi Katılımcıların birbirlerini görebildiği yarı daire oturma şeklini uygulayın. En uygun:At Nalı modeli. Tüm teknolojik donanımı mutlaka sunum ÖNCESİ kontrol edin. Ekran, projektör ve ses düzenini sunum ÖNCESİ deneyin. Sunum odasının aydınlatma, perde, ısınma ve havalandırma sistemlerini inceleyip, dikkate alın.
Sunucunun kendini hazırlaması Vücut dilinizi oluşturan mimik ve el, kol hareketlerinizi izleyebilmeniz için ayna önünde prova yapın. Provaya zaman ayırıp özen göstermeniz, zayıf olabilecek yönlerinizi geliştirmenize yardımcı olacak, sunumda zamanlamanızı belirleyecek ve konuya-özel terminolojinin doğru telaffuzunu sağlayacaktır.
Görünüş ve giysinize özen göstermenizin izleyicilerinize saygının göstergesi olduğunu unutmayın. Sunudan önce ağır yemeyin gazlı içecek içmeyin hafif ve canlı olun. İyi uyuyun. Ulaşabileceğiniz bir yerde su olmasını sağlayın.
Sunuma yüksek sesli bir müzikle girmeyin. Sunuma girerken onları şaşırtın. Bedensel olarak uyanmalarını ve beklentiye girmelerini sağlayan bir heyecan oluşturun. Siz sahnedeyken parlayın.
Sunuş
Önemli ! Sunumu tek başınıza mı yapacaksınız bir kaç kişi mi olacaksınız? Bir kaç kişi varsa mutlaka provalarla uyum sağlamış olmalısınız. Yapılacak en ciddi hatalar sunumu yapanın her slaytı veya elindekini okumasıdır.
Sunuya kapalı bir kutuyla girmek veya merak uyandıran bir nesne kullanmak, harika bir dikkat toplayıcıdır. Sunuya başlarken hızlı bir özet vermekten çekinmeyin.
Konuşmacının dinleyicilerle, başta bakışlar olmak üzere, vücut diliyle iletişim kurması daha etkili olur.
Sunum yapacak kişi konuşma anında ses tonuna, jest ve mimiklerine, sahneyi veya kürsüyü rahat kullanmaya özen göstermelidir.
Konuşmacı ses ve kelimelerin doğru telaffuzuna özen göstermesi gerekir.
Görsel malzemenin en az espri kadar konuşmanıza ilgi ve tat katacağını unutmamalıyız. (geçenlerde ödeme noktasına gittim, “ö” dedim geldim.)
Özgüven Öncelikle kendinize güvenin, sunumlarda özgüven en önemli unsurdur. İzleyicileri en çok etkileyen faktör sunucunun özgüvenini hissettirebilmesidir.