Servikal Smear Kimden, Ne Zaman ve Nasıl Alınmalıdır?
HPV Enfeksiyonu Doğal Seyri Regresyon n=100 HPV Enfeksiyonu CIN Cx Ca n=15 n=1-3 Yaş 15 20 22 40 55
HPV ile Kanser Oluşumu
Serviks Kanserinin Gelişimi Normal Serviks HPV İnfeksiyonu %60’ı 2-3 yıl içinde geriler HPV’ye bağlı değişiklikler Low-Grade SIL (Atipi, CIN I) Kofaktörler High-Risk HPV (Tipler 16, 18, vs.) %15’i 3-4 yıl içinde ilerler High-Grade SIL (CIN II, III / CIS) %30 - %70’i 10 yıl içinde ilerler İnvaziv Kanser Wright TC Jr, N Engl J Med, 2003
Kofaktörler Sigara içimi İmmünosüpresyon Diğer genital enfeksiyonlar Chlamydia HSV ? Bakterial vaginozis ? Steroid hormonlar Parite Genetik faktörler
Servikal Anatomi
Servikal Anatomi
Gebelik
Menopoz
Servikal Sitoloji Tarihçesi George Papanicolaou, 1928 Herbert Traut, 1943 J Ernest Ayre, 1949 PAPanicolaou sınıflaması, 1954 WHO sınıflaması, 1968 CIN terminolojisi , 1978 TBS (The Bethesda System) I, 1988; TBS II, 1991 ve TBS III, 2001
Konvensiyonel Sitoloji
Sıvı Bazlı Sitoloji (LBC)
Konvansiyonel Pap Hücrelerin %20’si Hücrelerin %80’i Spray
LBP ve Konvansiyonel Pap Sıvı Bazlı Pap Konvansiyonel Pap Ataoğlu Ö, Arşiv, 2003
Ayre® Spatülü
Endoservikal Fırça
Cervex-Brush®
Pap Smear Pap smear ile tarama Dünya’da kabul edilen en maliyet etkin testtir Gelişmiş ülkelerde kadınlarda Pap test %85’nin yaşamları boyunca en az bir Cx Ca’dan ölümlerin %50’sinde hiç yok Cx Ca’dan ölümlerin %10’unda son beş yılda yok Geri kalmış ülkelerde kadınların Pap testi Son beş yılda sadece %5 Kuo DY, Cancer Invest, 2003
Pap Smear Yalancı Negatifliği Yalancı Negatiflik %15-70 Örnekleme aygıtından sadece %20’si lama geçirilebiliyor 1/2 den 2/3’e varan oranlarda örnekleme hatası Tesbit hataları Kurutulma hataları ve artefaktlar Değerlendirmeyi etkileyen hatalar Kan Enfeksiyon varlığı Mukus ve hücre artıklarının varlığı Üst üste binen hücrelerin varlığı Joseph MG, Diagn Cytopathol, 1991; Tezuka F, Acta Cytol, 1995
Serviks Kanseri Ulusal Standart 30-65 yaş arası kadınlarda 5 yılda bir kez smear alınması Son iki testi negatif olan 65 yaşındaki kadınların taramadan çıkarılması
Histerektomi Sonrası Benign jinekolojik nedenlerle total histerektomi yapılmış olgularda (CIN II ve III varlığı benign kabul edilmemektedir) vajinal sitolojiyle takip endike değildir. Subtotal histerektomi yapılmış olgularda serviks intakt olgulardaki rehber geçerlidir. CIN II ve III nedeniyle histerektomize olgularda; üç belgelenebilen, teknik yeterli negatif sitoloji ve son 10 yılda anormal/pozitif sitoloji yokluğunda tarama kesilmelidir.
Gebelerde Smear Alınması Gebelerde servikal sitolojik inceleme ilk trimesterde yapılmalı ve fırça ile endoservikal kanal örneklemesi yapılmamalı sadece ektoserviksten Ayre® spatülü ile örnek alınmalıdır.