Türk Ressamları ( 1 ) Mustafa Süreyya Sezgin

11 Eylül 2005 tarihli Hürriyet Gazetesi’nde Murat Bardakçı’nın bir yazısını okudum. Son Halife Abdülmecit Efendi’den bahsediyordu. Her ne kadar son halife olsa da sonuç olarak Abdülmecit Efendi’nin çağdaş ve uygar bir Osmanlı olduğunu görüyoruz. Osmanlının son döneminde bile devlet adamlarının bugünkünden farklı ve üstün bir kalitede olduğunu anlıyoruz. Abdülmecit Efendi’nin şansızlığı Osmanlı soyundan geliyor olmasıydı. Son Halife Abdülmecit Efendi, birkaç yabancı dil bilir, resimle ve batı müziğiyle uğraşır, modern Türk resminin ilk ustalarından sayılırdı. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nin kurucularındandı. Çamlıca’daki köşkü devrin entellektüellerinin uğrak yeri, hatta bir çeşit akademiydi. Son Halife Abdülmecit Efendi’nin eşinin ve kızının başı türbanlı değildi. Kadın figürünü tablolarında rahatlıkla kullanıyordu. Resim ve sanatla uğraşmayı günah ve haram saymıyordu. Atatürk devrimleriyle çağdaş bir ülkenin mirasına konan bu günkü yönetim, Türk halkını, dünya görüşü ve zihniyet olarak son halifeyi bile aratır duruma getirmiştir. Hangi devlet yöneticimiz sanatla ve edebiyatla uğraşıyor ve ülke halkına bu yönde örnek teşkil ediyor ? Hangi devlet adamımızın evi, sanat ve sanatkarlarla dolup taşıyor, sanatçılar sofralarına konuk oluyor ? Cumhuriyetin ilk yıllarında bunları görmek mümkündü ve bu yüzden Cumhuriyet ilk on yılında uygarlık ve çağdaşlık yolunda büyük bir ivme kazandı. 1950’li yıllardan sonra ulusal benliğimiz bize unutturulmaya başlandı. Kültür emperyalizminin kıskacına düştük. İnsanlarımız geçmişte yaşayan değerlerini unuttu. Batılı ressam ve sanatçıları ezbere bilirken kendi birikimlerimize sırt döndük. Sonunda bir arayışın ve yozlaşmanın içinde bulduk kendimizi. Bu çalışmamda size Abdülmecit efendiden başlayarak Türk Ressamlarını tanıtmaya çalışacağım. Onları hatırlayalım, araştıralım ve unutmayalım.

Abdülmecit Efendi (Halife), (1868 - 1944) Harem

Abdülmecit Efendi (Halife), (1868 - 1944) Zeybekler, 1889-1890 Tuval üzerine yağlıboya, 142.5x196 cm

Abdülmecit Efendi (Halife), (1868 - 1944) Haremde Beethoven, -Tuval üzerine yağlıboya, 155.5x211 cm

Abdülmecit Efendi (Halife), (1868 - 1944), Atlar, - Tuval üzerine yağlıboya, 110 x152 cm

Abdülmecit Efendi (Halife), (1868 - 1944) Necip Asım'ın Portresi, 1908-1909 Tuval üzerine yağlıboya, 136x108

A. Adnan Manzara, Erzurum'dan Çifte Minare, - Tuval üzerine yağlıboya, 60x81 cm

A. Adnan Manzara, Erzurum'dan, - Tuval üzerine yağlıboya, 60x81 cm

Nehir Kenari, -Tuval üzerine yağlıboya, 62x81 cm

Abdurrahman (Enderunlu) Ravza-i Mutahhara, - Tuval üzerine yağlıboya, 81x100 cm

Acquarone, L. Veda, 1889 Tuval üzerine yağlıboya, 81.5x65 cm

Agah Mimar Sinan Türbesi'nin Yeni Hali, - Kağıt üzerine suluboya, 23x30.5 cm

Agah Mimar Sinan Türbesi'nin Eski Hali, - Karton üzerine suluboya, 26x37 cm

Manzara Şehzadebaşı’nın eski,Hali ve İbrahimpaşa Türbesi Ahmed, Manzara Şehzadebaşı’nın eski,Hali ve İbrahimpaşa Türbesi 19.yy sonu Tuval üzerine yağlıboya 75,5x101,5 cm

Ahmet Bedri (Yaver), (1871 -. ) Etfal Hastanesi'nin Eski Hali, 19. yy Ahmet Bedri (Yaver), (1871 - ? ) Etfal Hastanesi'nin Eski Hali, 19. yy. sonu Tuval üzerine yağlıboya, 54x73 cm

Ahmet Muhtar Uludağ'da Mandıra, - Mukavva üzerine yağlıboya, 21 Ahmet Muhtar Uludağ'da Mandıra, - Mukavva üzerine yağlıboya, 21.5x30 cm

Ahmet Münip, (1874 - 1909) Manzara, Liman, -Tuval üzerine yağlıboya, 70x100 cm

Ahmet Ragıp, (1871 - ? ) Manzara, Yıldız Sarayı Bahçesinden, -Tuval üzerine yağlıboya, 73x92 cm

Ahmet Rıfat Kulları, (1893 - 1975) Çölde Bedeviler, - Kağıt üzerine suluboya, 29.5x46 cm

Ahmet Şekür, (1856 -. ) Kağıthane Deresi, 19. yy Ahmet Şekür, (1856 - ? ) Kağıthane Deresi, 19. yy. sonu Tuval üzerine yağlıboya, 69.5x100 cm

Ahmet Şekür, (1856 - ? ) Önünden Dere Geçen Bir Köy, 19. yy. sonu Tuval üzerine yağlıboya, 89x116.5 cm

Ahmet Ziya (Şamlı) Manzara, Yıldız Sarayı Bahçesinden, 19 yy sonu Tuval üzerine yağlıboya, 73x92 cm

Akbulut, Ahmet Ziya, (1869 - 1939) Sultan Ahmet Camii, 1897-1898 Tuval üzerine yağlıboya, 123x150 cm

Akbulut, Ahmet Ziya, (1869 - 1939) Üsküdar Mihrimah Sultan Camii, - Tuval üzerine yağlıboya, 100x81 cm

Akbulut, Ahmet Ziya, (1869 - 1939) Beyazıt Sahaflar ve Eski İmaret Binası, - Tuval üzerine yağlıboya, 35x46 cm

Akbulut, Ahmet Ziya, (1869 - 1939) Beyazıt Eski İmaret Binası, 1922 Tuval üzerine yağlıboya, 66x90.5 cm

Akdik, Şeref, (1899 - 1972) Millet Mektebi (Okuma Yazma Kursu), - Tuval üzerine yağlıboya, 180x150 cm

Akdik, Şeref, (1899 - 1972) Ayna Önünde Köpekli Kadın, 1930 Tuval üzerine yağlıboya, 130.5x75 cm

Akdik, Şeref, (1899 - 1972) Manzara, 1934 Tuval üzerine yağlıboya, 49 Akdik, Şeref, (1899 - 1972) Manzara, 1934 Tuval üzerine yağlıboya, 49.5x64.5 cm

Akgün, Fethi Şişhane'den Haliç'in Görünüşü, 1971 Kağıt üzerine yağlıboya, 54x70 cm

Akoral, Nevzat, (1926 - ) Pazarda Arabacılar, 1967 Ağaç baskı, 69.5x49.5

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Enteriyör, 1934 Tuval üzerine yağlıboya, 60x85.5 cm

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Temizlik Yapan Kadınlar, - Kağıt üzerine suluboya, 26.5x36.5 cm

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Oturan Kadın, 1935 Tuval üzerine yağlıboya, 46x36 cm

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Eğlence, 1953 Kağıt üzerine suluboya, 25x34.5 cm

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Denizli'de Bir Gelin, 1942 Tuval üzerine yağlıboya, 73x55.5 cm

Aksel, Malik, (1901 - 1987) Kadın Portresi, 1945 Kağıt üzerine suluboya, 42x31.5 cm

BİRİNCİ BÖLÜMÜN SONU mssezgin@superonline.com