Bilim nedir? Evren ve toplumsal yaşam konusundaki sistemli bilgi bütünüdür Her sistematik bilgi bütünü bilimi mi oluşturur? Bilim, bilimsel yöntemle toplanmış aralarında mantıksal ve olgusal ilişkilerin bulunduğu, çıkarımlar yapmayı sağlayan sistematik bilgi bütünüdür.

Bilimin amacı nedir? İnsanoğlu var oluşundan beri ihtiyaçlarını gidermek, çevreyi tanımak ve evreni anlamak için çaba göstermektedir. Bu çabanın amacı, gerçekleri öğrenebilmek böylece doğayı ve toplumu denetimi altına alabilmektir.

Bilimlerin sınıflandırması Matematik Bilimler Matematik Mantık Pozitif Bilimler Doğa Bilimleri Fizik, Kimya, Biyoloji vb. Toplumsal Bilimler Sosyoloji, Siyaet Bilimi, Antropoloji, Psikoloji vb.

Doğa ve İnsan Bilimleri Arasındaki Benzerlik ve Farklar Doğa bilimlerinde değişme olasılığı az olan ilişkiler araştırma konusudur Bu nedenle genellemelere ulaşmak kolaydır ve bu genellemeler kesindir. Toplumsal Bilimlerde değişen ilişkiler araştırma konusudur. Bu nedenle genellemelere ulaşmak zordur ve sınırlıdır. Kesinlik söz konusu değildir

Bilimsel Yöntem nedir? Bilimin amacına ulaşmak için izlediği yoldur uyulması gereken kurallardır kullandığı kendine özgü tekniklerdir. Bütün bilimlerin kullandığı tek yöntem mi vardır ya da kullanılan birden fazla bilimsel yöntem mi vardır? Modernleşme sürecinde (1800’ler) bütün bilimler için pozitivizm ve onun empirik süreçleri tek bilimsel yöntem olarak ifade ediliyordu. Günümüzde birden fazla bilimsel yöntem olduğu kabul edilmektedir. Realizm, Yorumsamacılık vb.

Ampirisizm Duyularla (dokunarak, görerek, duyarak vb.) ulaşılabilen olayların önce gözlenmesi daha sonra deneylerle tekrarlanması(sosyal bilimlerin laboratuarı toplumdur) ve genellemelere ulaşılarak kuramların oluşturulması sürecini kapsar yani: 1-Bilimin konusuna giren olayları kavramak ve tanımlamak, 2-Olaylar arasında nedensellik ilişkisi kurmak ve bu ilişkileri sınadıktan sonra açıklamak, 3-Ortaya çıkan ilişkileri yasalar, kuramlar şeklinde ifade etmek. Sonuç olarak ampirik süreç, gözlem-deney-kuram sürecini kapsar Bu nedenle bilimin gözlenebilir, deneysel bir konusu olması gerekir.

Toplumsal Bilimlerin Gelişim 18. yy. sonu ve 19. yy. boyunca toplumda köklü değişimler yaşanmıştır. 1789 Fransız Devrimi, 1800’lerde yoğunlaşan Endüstri Devrimi gibi. Bu devrimler toplumda köklü değişimlere neden olmuştur. Toplumun incelenmesi ve sorunlarının çözülmesi gerekmiştir. 19. yy boyunca doğa bilimlerinin gelişmesi, toplumsal bilimlere olumlu katkıda bulunmuştur. Toplumbilim (Sosyoloji) bu süreçte toplumsal olayları bilimsel yöntemle inceleyen, olaylara yön veren yasaları bulmaya çalışarak bu yasalar çerçevesinde toplumu düzenlemek amacıyla bir bilim olarak kurulmuş ve bilimler sınıflandırmasındaki yerini almıştır.

Modernleşme Süreci Ekonomik alanda: Siyasal alanda: Bilimsel alanda: Endüstri Devrimi Burjuvazi sınıfının doğuşu Kapitalist üretim tarzının yükselişi Teknolojinin gelişimi Siyasal alanda: Ulus devletin yükselişi Bilimsel alanda: Pozitivizmin-ampirisizmin gelişmesi süreçleriyle sonuçlanmıştır. Ayrıca: Hümanizm Rasyonalite İle sonuçlanmış ve toplumda köklü değişim-dönüşümler yaşanmıştır. Bu durum toplumsal olayların bilimsel yöntemle incelenmesi gereğini ortaya çıkarmıştır. SOSYOLOJİ-TOPLUMBİLİM bu sürecin sonunda ortaya çıkmıştır.

Toplumbilimin Gelişme Aşamaları 1800’lerin ortalarına kadar olan süreçte toplumsal felsefe yapılmıştır. -İlkçağda ve ortaçağda, Batıda toplumsal felsefe temsilcilerinin başında ilkçağda Aristo ve Platon, ortaçağda St. Augustin, St. Thomas Aquinas vardır. -Ortaçağda İslam toplumlarında da toplumsal felsefe yapılmaktaydı. Temsilcilerinin başında İbni Haldun, İbni Rüşt gelir. -Yeniçağda Batı’da yine toplumsal felsefe yapılmaktaydı. Temsilcileri, T. Hobbes, Montesquie

Toplumsal Felsefe Toplumsal gerçeği anlamaya, sorunlarını çözmeye yönelik düşünce biçimidir. Toplumlar belirli temel üst kavramlarla açıklanmaya çalışılmıştır. Etik, ahlak, ideal yapılar gibi. Bu dönemde filozoflar, tüm toplumlar için öne sürdükleri genel evrim yasalarıyla aynı zamanda tarih felsefesi yapmışlardır.

Toplumbilimin Gelişme Aşamaları 2.Kuruluş aşaması: 1800’lerin ortalarından 1900’lerin başına kadar olan dönem. -Bu dönemde toplumbilim diğer bilimlerden etkilenmiştir. Biyoloji gibi. -Bağımsız bir bilim olarak bilimler sınıflamasındaki yerini almıştır. -Kuruluşta önde gelen isimler, St. Simon, A. Comte, H. Spencer,

Toplumbilimin Gelişme Aşamaları 3.Sistemleşme aşaması: 1900’lerden itibaren devam eden bir süreçtir. -Çeşitli okullar (Toplumsal Çatışma Okul), kuramlar (Evrimci Kuram), yaklaşımlar (Yapısal-İşlevsel Yaklaşım) geliştirilmiştir. -Alan çalışmaları (uygulamalı çalışmalar) özellikle Amerikan toplumbiliminde artmıştır.

Günümüzde toplumbilim iki temel alana ayrılır Uygulamalı (Olgusal) araştırmalar (Alan araştırmaları): Alana inilerek yani topluma gidilerek, verilerin toplanması ile elde edilen bilgilerin yorumlanması ile gerçekleştirilen araştırmalardır. Kuramsal araştırmalar: Daha önce yapılmış araştırmalar sonucunda ulaşılan kuramlara dayalı olarak yapılan araştırmalardır. Günümüzde her iki araştırma türünün birlikte kullanılarak gerçekleştirilen araştırmalar yoğunluk kazanmıştır.

Toplumbilimin Konusu nedir? Toplumsal nitelik kazanmış birey yani aktör Toplumsal gruplar (dini, etnik, ekonomik vb. gruplar) Toplum Kitleler

Toplumbilimin Konusu nedir? Toplumsal Kurumlar (aile, siyaset, din, eğitim vb.) Toplumsal ihtiyaçlardan doğar Kendi kural ve normları vardır Kurallara uyulmadığında toplumsal baskı uygular ve yaptırımı vardır. Toplumsal ilişkiler (ebeveyn-çocuk ilişkisi; öğretmen-öğrenci ilişkisi; yöneten yönetilen ilişkisi vb.) Toplumsal bireyler (aktör) Rol (anne, baba, öğretmen, öğrenci vb.) Bu roller toplumsallaşma sürecinde öğrenilir: Toplumsallaşma, toplumun bireyden beklediği tutum ve davranışları öğrenme sürecidir. Temel toplumsallaşma kurumları, aile, arkadaş grupları, okul, medya. Toplumsal yapı: Toplumsal kurumların toplamıdır. Her toplumun kendine özgü toplumsal yapısı vardır. -Toplumsal yapıların toplumdan topluma farklılık göstermesinin nedeni o toplumun kültürüdür. -Maddi kültür: İnsan-doğa ilişkisi (mimari tarzı, giyim, yemek tarzıvb.) -Manevi kültür. İnsan-insan ilişkisi (dil, gelenek vb.)

Toplumbilimin Konusu nedir? Toplumbilim ayrıca toplumsal değişme ile ilgilenir. Aynı toplum içinde zamanla meydana gelen değişimler ve toplumlar arasındaki farklılıklar da toplumbilimin konusu arasındadır.

Kuramsal Araştırmalar Kuramsal araştırmalar, bize araştırma sırasında kolaylık sağlar. Çünkü sosyal olaylar; 1. Çok boyutludur. Sosyal olayların bir çok yönü vardır. Örneğin, Türkiye’de göç olayının, ekonomik, siyasal, uluslar arası vb. bir çok boyutu vardır. 2. Sosyal olayları toplumsal bütünün bir parçası olarak görmek gerekir. Kuramlar bu noktada, karmaşık toplumsal bütün içinde araştırmanın yapılmasında kolaylık sağlar.