Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Bitkisel Yağlar Konferansı Hakan ÇALEN Genel Müdür Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Bitkisel Yağlar Konferansı 2018 / İSTANBUL

Türkiye’de 2018/2019 sezonunda yaklaşık 625 Türkiye’de 2018/2019 sezonunda yaklaşık 625.000 hektar ekim alanından 1,35 milyon ton yağlık ayçiçeği tohumu üretimin (2017/2018 sezonu 1,4 milyon ton) gerçekleşmesi beklenmektedir.

Türkiye’de ayçiçek tohumu üretimi geçen yıl ile aynı seviyelerde gerçekleşmektedir. Ülkemizdeki ayçiçek yağı tüketiminin yaklaşık 950 bin ton olduğu dikkate alındığında, bu tüketimin kendi imkanlarımız ile karşılanması için; yağlık ayçiçek tohumu üretiminde 1.1 milyon ton üretim artışına ihtiyaç duyulmaktadır.

HAMAYÇİÇEĞİ YAĞI BAZINDA 2018/2019 SEZONU ARZ& TALEP DENGESİ TÜRKİYE YAĞLIK AYÇİÇEĞİ ÜRETİMİ 1.350 BİN TON ÜLKE MAHSULÜNDEN AYÇİÇEK YAĞI ÜRETİMİ 530 BİN TON TÜRKİYE AYÇİÇEK YAĞI TÜKETİMİ 950 BİN TON AYÇİÇEK YAĞI BAZINDA AÇIK 420 BİN TON

2018/2019 sezonunda bölgelere göre yağlık ayçiçek tohumu üretim miktarları ve ekim alanları beklentileri aşağıdaki gibidir: Üretim bölgesi Ekim Alanı (hektar) Üretim Miktarı (ton) Trakya 350.000 700.000 İç Anadolu 110.000 320.000 Çukurova 70.000 135.000 Karadeniz 65.000 130.000

Çukurova Bölgesi’nde temmuz ayının ikinci haftasında başlayan yağlık ayçiçeği tohumu hasadı tamamlanmış olup, ortalama fiyat 2.150 TL/ton olarak oluşmuştur.

Ülkemizde yağlık ayçiçeği tohumu üretiminin en çok yapıldığı Trakya Bölgesinde ise yağlık ayçiçeği tohumu hasadı Ağustos ayının ortalarında 2.200-TL/ton fiyattan başlamış, harmanın hızlanmasıyla birlikte fiyatlar 2.300 TL/tonun üzerine çıkmıştır. Hali hazırda Trakya Bölgesi’nde yağlık ayçiçek tohumu fiyatları 2.370 – 2.380 TL/ton seviyelerinde işlem görmektedir.

Toplam İşlem Miktarı (ton) Ortalama Fiyat (TL/ton) 2018/2019 sezonunda borsalarda işlem gören % 40 randımanlı yağlık ayçiçek tohumu ortalama fiyatları şöyledir: (17 Eylül’e göre) Borsa Toplam İşlem Miktarı (ton) Ortalama Fiyat (TL/ton) Edirne 12.690 2.327,67 Uzunköprü 7.904 2.353,48

Edirne Borsası’nda işlem gören yağlık ayçiçek tohumunun ortalama yağ oranı %46,67 (2017-2018 sezonu % 45,65) Uzunköprü Borsası’nda işlem gören yağlık ayçiçek tohumunun ortalama yağ oranı % 43,68’tür.

Trakya Bölgesi’nde yağlık ayçiçek tohumu verimleri 190-200 kg/dönümdür ( geçen yıl ortalaması 200 kg/dönüm). Bölgede hasat gidişatı % 85-90 seviyelerindedir.

Birliğimizce 2018/2019 iş yılı yağlık ayçiçek tohumu alımına ağustos ayının ilk haftasında başlanmış olup, 29.08.2018 tarihinde % 40 yağ oranlı yağlık ayçiçeği için 2.320 TL/ton ön alım fiyatı açıklanmıştır. (2017/18 iş yılı % 40 yağ oranlı yağlık ayçiçek tohumu ürünü için 28.08.2017 tarihinde 1.720 TL/ton ön alım fiyatı açıklanmıştır.)

17.09.2018 tarihi itibariyle mübayaa miktarımız 250.000 ton’dur.

2018/2019 sezonunda Trakya Bölgesi’nde üretilen yağlık ayçiçeği tohumunun yaklaşık % 45’inin, Türkiye üretiminin ise % 20’sinin Birliğimizce mübayaa edilmesi beklenmektedir.

SON 5 İŞYILI TÜRKİYE ÜRETİMİ VE TRAKYA BİRLİK MÜBAYAA MİKTARLARI

Tarımsal destekleme kapsamında 2017 yılında yağlık ayçiçek tohumuna ton başına verilen 400 TL destekleme primi 2018 yılında da değişmemiştir. Yağlık ayçiçek tohumunda destekleme priminin asgari olarak diğer yağlı tohum bitkileri seviyesine yükseltilmesi söz konusu ürünün üretiminin arttırılarak üretim açığının kapanması açısından büyük önem taşımaktadır.

Yağlı Tohum Destekleme (TL/ton)  YIL 2013 2014 2015 2016 2017 2018 AYÇİÇEĞİ 240,00 300,00 400,00 PAMUK 500,00 550,00 650,00 750,00 800,00 SOYA 600,00 KANOLA ASPİR 450,00

Erusik asit içermesi dolayısıyla, kanola tohumuna verilen desteklemenin insan sağlığı da dikkate alınarak sadece sertifikalı üretim yapan üreticilere verilmesi büyük önem arz etmektedir.

2017 Yılında dekar başına yaklaşık 332 TL olan yağlık ayçiçek tohumu üretim maliyeti, 2018 yılında %40’lık bir artış göstererek 464 TL’ye yükselmiştir.

2017 DEKARA MALİYET(TL/DEKAR) MASRAF UNSURLARI   2017 İlk Sürüm 17,00 İkileme 15,00 Z.Mücadele İlaç Tımıklama 10,00 Ekim Gübresi 28,00 Tohum Bedeli 27,00 Ekim Çapalama 12,00 Hasat 21,00 Koruma Ücreti 5,00 Tarla Kirası 110,00 İşçilik+Sigorta 25,00 Amortisman Diğer masraflar TOPLAM 332,00

210 kg/da verim ile yağlık ayçiçek tohumu maliyeti 2.210 TL/ton’ a, 2018 DEKARA MALİYET(TL/DEKAR)   MASRAF UNSURLARI 2018 İlk Sürüm 25,00 İkileme 22,00 Z.Mücadele İlaç 34,50 Tırmıklama 14,50 Ekim Gübresi 44,00 Tohum Bedeli 40,00 Ekim Çapalama 20,00 Hasat Koruma Ücreti 6,00 Tarla Kirası 140,00 İşçilik+Sigorta 30,00 Amortisman 18,00 Diğer masraflar TOPLAM 464,00 210 kg/da verim ile yağlık ayçiçek tohumu maliyeti 2.210 TL/ton’ a, 200 kg/da verim ile yağlık ayçiçek tohumu maliyeti 2.320 TL/ton’ a 190 kg/da verim ile yağlık ayçiçek tohumu maliyeti 2.440 TL/tona tekabül etmektedir.

Birliğimizce 2018/2019 sezonunda bugüne kadar mübayaa edilen 250 Birliğimizce 2018/2019 sezonunda bugüne kadar mübayaa edilen 250.000 ton yağlık ayçiçeği tohumunun ortalama yağ oranı % 44,10’dir. 2017/2018 sezonunda Birliğimizce mübayaa edilen 348.500 ton yağlık ayçiçeği tohumunun ortalama yağ oranı ise % 45,57’dir.

TEŞEKKÜRLER…