NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Maliye teorisi ve politikası Maliye Politikası ve Gelir Dağılımı İlişkisi NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

Gelir kavramı, akım gelir ile stok birikim ayrımı Gelir bireyin tüketim ve tasarruf kaynağını oluşturur. Faktör gelirleri belli aralıklarla akım halinde elde edilmektedir. Akım halindeki gelirden yapılan tasarruflar ise stok halinde servete dönüşür. Servet varlık saklama unsuru olması yanında gelir getirici bir kaynak işlevi de görebilir. Parasal olarak ifade edilmeyip bireye tatmin sağlayan bazı unsurlar da gelir olarak değerlendirilebilir, ancak bunlar gelir ve gelir dağılımı konuları tartışılırken gelir kategorisi olarak değerlendirilmez. Parasal olarak ifade edilen akım halindeki gelirler enflasyona göre düzeltilerek reel gelir elde edilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Gelir dağılımının önemi Bireyin refah düzeyi gelire bağlıdır. Bu anlamda gelir dağılımı üretim faktörlerinin üretimden aldıkları payı ifade etmesi bakımından adalet açısından önem taşımaktadır. Gelir dağılımı piyasada oluşacak talep yapısının da belirleyicisidir. Üretim talep yapısına göre şekillendiğine göre, gelir dağılımı üretim kompozisyonunun da belirleyicisidir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Gelir dağılımının ölçülmesi Gelir dağılımının adaletli olup olmadığı nüfusun yüzde dilimlerine isabet gelir dilimleri şeklinde ifade edilen Lorenz Eğrisi ve ondan türetilen Gini Katsayısı ile ölçülebilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Gelirin yeniden dağılımı ve maliye politikası Maliye politikası ile gelir dağılımı ilişkisi gelirin yeniden dağılımı üzerinden kurulabilir. Gelirin yeniden dağılımı kamu harcamaları ve kamu gelirleri ile gerçekleştirilir. Bireylere parasal ya da ayni olarak mal ve hizmet yardımı biçiminde kamu harcaması yapmak mümkündür. Vergi düzeninde ise kişileştirilmiş gelir vergileri ve özellikle de negatif gelir vergisi ile bir ölçüde gelirin yeniden dağılımı gerçekleştirilebilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Gelirin yeniden dağılımı ve maliye politikası Maliye politikası araçları ile gelirin yeniden dağılımı sosyal devlet anlayışı ve piyasaların genişletilmesi çerçevesinde savunulmaktadır. Ancak bu uygulamalar bireylerin çalışma arzularını azaltmayacak biçimde hayata geçirilmelidir. Örneğin işsizlik sigortası belli bir süre için uygulanmaktadır. Halbuki engelli ya da yaşlı kimseler için yapılan ödemeler ömür boyudur. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © KAYNAKÇA Prof. Dr. Abuzer Pınar, Prof. Dr. İzzettin Önder, Doç. Dr. Erdal Gümüş, Maliye Politikası, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını Prof. Dr. Beyhan Ataç, Maliye Politikası, 6. Baskı, Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları Prof. Dr. Abuzer Pınar, Prof. Dr. İzzettin Önder, Doç. Dr. Erdal Gümüş, Maliye Politikası II, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©