NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ BANKA MUHASEBESİ Kredİler NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Tek Düzen Hesap PlanI 0 Dönen Değerler 1 Krediler 2 Yatırım Amaçlı Değerler ve Diğer Aktifler 3 Mevduat ve Diğer Yabancı Kaynaklar 4 Özkaynaklar 5 Faiz Gelirleri 6 Faiz Giderleri 7 Faiz Dışı Gelirler 8 Faiz Dışı Giderler 9 Nazım Hesaplar NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Kredİler 5411 sayılı Bankacılık Yasasının 48. Maddesinde kredi tanımı yapılmamakla birlikte, kapsamı net olarak belirlenmiştir. Buna göre: “Bankalarca verilen nakdî krediler ile teminat mektupları, kontrgarantiler, kefaletler, aval, ciro, kabul gibi gayri nakdî krediler ve bu niteliği haiz taahhütler, satın alınan tahvil ve benzeri sermaye piyasası araçları, tevdiatta bulunmak suretiyle ya da herhangi bir şekil ve surette verilen ödünçler, varlıkların vadeli satışından doğan alacaklar, vadesi geçmiş nakdî krediler, tahakkuk etmekle birlikte tahsil edilmemiş faizler, gayri nakdî kredilerin nakde tahvil olan bedelleri, ters repo işlemlerinden alacaklar, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmeler nedeniyle üstlenilen riskler, ortaklık payları ve BDDK tarafından kredi olarak kabul edilen işlemler, izlendikleri hesaba bakılmaksızın, kredi sayılmaktadır.” NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (1/7) 100 İSKONTO SENETLERİ -T.P. 101 İSKONTO SENETLERİ -Y.P. 102 İŞTİRA SENETLERİ -T.P. 103 İŞTİRA SENETLERİ-Y. P. 110 KISA VADELİ AÇIK İHRACAT KREDİLERİ -T.P. 111 KISA VADELİ AÇIK İHRACAT KREDİLERİ -Y.P. 112 KISA VADELİ TEMİNATLI İHRACAT KREDİLERİ -T.P. 113 KISA VADELİ TEMİNATLI İHRACAT KREDİLERİ -Y.P. 114 KISA VADELİ TEMİNATLI İTHALAT KREDİLERİ -T.P. 115 KISA VADELİ TEMİNATLI İTHALAT KREDİLERİ - Y.P. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (2/7) 116 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER - T.P. 117 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER - Y.P. 118 KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER KREDİLER - T.P. 119 KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER KREDİLER - Y.P. 120 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ - T.P. 121 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ - Y.P. 123 ALTIN KREDİSİ - Y.P. 124 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLER - T.P. 125 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLER - Y.P. 126 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLER - T.P. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (3/7) 127 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLER - Y.P. 128 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLER - T.P. 129 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLER - Y.P. 130 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ - T.P. 131 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ - Y.P. 132 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ - T.P. 133 ORTA VE UZUN TEMİNATLI İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ - Y.P. 134 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK DİĞER YATIRIM KREDİLERİ -T.P. 135 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK DİĞER YATIRIM KREDİLERİ - Y.P. 136 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI DİĞER YATIRIM KRED.- T.P. 137 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI DİĞER YATIRIM KRED. - Y.P. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (4/7) 138 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İŞLETME VE DİĞER KREDİLER - T.P. 139 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İŞLETME VE DİĞER KREDİLER - Y.P. 140 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İŞLETME VE DİĞER KRED. - T.P. 141 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İŞLETME VE DİĞER KRED. - Y.P. 142 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ - T.P. 143 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ - Y.P. 144 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİ.-T.P. 145 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİ.-Y.P. 146 MALİ KESİME VERİLEN ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER-T.P. 147 MALİ KESİME VERİLEN ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER- Y.P. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (5/7) 148 YURT DIŞI ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER-T.P. 149 YURT DIŞI ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER-Y.P. 150 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER-TP 151 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER-YP 152 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATLI KREDİLER-TP 153 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATLI KREDİLER-YP 154 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER-TP 155 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER-YP 156 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI KREDİLER - TP 157 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI KREDİLER – YP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (6/7) 158 TAZMİN EDİLEN GAYRİNAKDİ KREDİ BEDELLERİ -TP 159 TAZMİN EDİLEN GAYRİNAKDİ KREDİ BEDELLERİ -YP 160 KANUN ve/veya KARARNAMELERE DAYANAN ERTELENMİŞ ve TAKSİTLENDİRİLMİŞ KREDİLER - TP 161 KANUN ve/veya KARARNAMELERE DAYANAN ERTELENMİŞ ve TAKSİTLENDİRİLMİŞ KREDİLER -YP 170 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR /TAHSİL İMKANI SINIRLI KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR - TP 171 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİL İMKANI SINIRLI KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR - YP 172 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİLİ ŞÜPHELİ KREDİLER - TP 173 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİLİ ŞÜPHELİ KREDİLER - YP 174 TAHSİLİ ŞÜPHELİ ÜCRET, KOMİSYON VE DİĞER ALACAKLAR - TP 175 TAHSİLİ ŞÜPHELİ ÜCRET, KOMİSYON VE DİĞER ALACAKLAR - YP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 1 Kredİler (7/7) 176 ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR - TP 177 ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR - YP 180 ÖZEL KARŞILIKLAR - TP 181 ÖZEL KARŞILIKLAR – YP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 16 Oben Bey ABC Bank tan 50 000 TL’lik kısa vadeli kredi almıştır. Muhasebe kaydını oluşturun. 118 – KISA VADELİ TEMİNATLI 50 000 TL DİĞER KREDİLER 010 – KASA HESABI 50 000 TL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 17 Oben Bey 1 yıl sonra krediyi 5 000 TL Faiz ile geri ödemiştir. Muhasebe kaydını oluşturun. (BSMV Oranı 0,05) 5 000 TL * 0,05 = 250 TL 010 – KASA HESABI 55 250 TL 118 – KISA VADELİ TEMİNATLI 50 000 TL DİĞER KREDİLER 514 – KISA VADELİ DİĞER KREDİ 5 000 TL ALACAK FAİZLERİ 380 – ÖDENECEK VERGİLER 250 TL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 18 Oben Bey, ABC Bankası’ndan 150 000 TL konut kredisi almıştır. İşlemin muhasebe kaydını oluşturun. 140 – ORTA ve UZUN VADELİ 150 000 TL TEMİNATLI İŞLETME ve DİĞER KRED. 300 – TASARRUF MEVDUAT 150 000 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 19 Oben Bey, bir süre sonra 4 000 TL anapara, 1 000 TL faiz olmak üzere 5 000 TL taksit ödemiştir. İşlemin muhasebe kaydını oluşturun. 010 – KASA 5 000 TL 118 - KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER 4 000 TL KREDİLER 380 - ÖDENECEK VERGİ, RESİM, HARÇ VE 50 TL PRİMLER 390 -MUHTELİF BORÇLAR 100 TL 514 - KISA VADELİ DİĞER KREDİLERDEN 850 TL ALINAN FAİZLER NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 20 %1 oranında karşılık ayrılmıştır. İşlemin muhasebe kaydını oluşturun. 150 000 TL * 0,01 = 1 500 TL 820 – KARŞILIK ve DEĞER DÜŞME 1 500 TL GİDERLERİ 350 – KARŞILIKLAR 1 500 TL GENEL KARŞILIKLAR NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 21 Krediden 3 000 TL komisyon alınmıştır. İşlemin muhasebe kaydını oluşturun. (BSMV Oranı = %5) 3 000 TL * 0,05 = 150 TL 300 – TASARRUF MEVDUATI 3 150 TL 734 – ORTA ve UZUN VADELİ TEMİNATLI 3 000 TL İŞLETME ve DİĞ KRD ÜCRT. KOM. 380 – ÖDENECEK VERGİ RESİM HARÇ ve PR. 150 TL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 22 Oben Bey, Kadıköy Şubesine gidip hesabına 5 000 TL esnek hesap limiti tanımlatmıştır. Muhasebe kaydını oluşturun. 978 – TAAHHÜTLERDEN ALACAKLAR 5 000 TL 980 – TAAHHÜTLERDEN BORÇLAR 5 000 TL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 23 Oben Bey, esnek hesap limitinden 2 000 TL çekmiştir. Muhasebe kaydını oluşturun. 118 – KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER 2 000 TL KREDİLER 010 – KASA HESABI 2 000 TL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 24 Oben Bey’in esnek hesaptan çektiği para için %1 karşılık ayrılmıştır. Muhasebe kaydını oluşturun. 820 – KARŞILIK ve DEĞER DÜŞME GİDERLERİ 20 TL 350 – KARŞILIKLAR 20 TL GENEL KARŞILIKLAR NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 25 Oben Bey’in üye işyeri olan mağazasından 4 000 TL kredi kart ile satış yapılmıştır. Muhasebe kaydını oluşturun. 116 – KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER 4 000 TL BİREYSEL KREDİ KARTLARI 390 – MUHTELİF BORÇLAR 4 000 TL KREDİ KARTI ÖDEMELERİ NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 26 Banka %4 komisyon alarak Oben Bey’ ödemeyi yapmıştır. Muhasebe kaydını oluşturun. (BSMV Oranı: %5) 4 000 TL * 0,04 = 160 TL 160 TL * 0,05 = 8 TL 390 – MUHTELİF BORÇLAR 4 000 TL KREDİ KARTI ÖDEMELERİ 3304 – RESMİ, TİCARİ ve DİĞER 4 000 TL KURUM MEV. 304 – RESMİ, TİCARİ ve DİĞER 168 TL KURUM MEV. 3760 – BANKACILIK HİZMET 160 TL GELİRLERİ 380 – ÖDENECEK VERGİ 8 TL RESİM, HARÇ ve PRİM NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

İskonto ve İştİra Senetlerİ Bankalar tarafından iskonto ve iştiraya kabul edilen Türk parası ve yabancı para senetlerin, yurda girecek olan yabancı para çeklerin ve/veya faturaların belirli oranlarda önceden ihracatçı veya döviz kazandırıcı işlemlerin kişiler lehine iskonto edilmesine yönelik kredi işlemleri 100 ve 101 nolu hesaplarda izlenir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 27 Oben Bey, 10 000 $ lık bir senedin karşılığından 9 500 $’lık iştira kredisi kullanmıştır. Kullandırılan kredinin muhasebe kayıtlarını oluşturun. (1 $ = 10 TL) 101 – İSKONTO ve İŞTİRA SENETLERİ 10 000 $ 293 – EFEKTİF VAZİYETİ 9 500 $ 294 – DÖVİZ A/S HESABI 95 000 TL 011 – EFEKTİF DEPOSU 9 500 $ 292 – EFEKTİF A/S HESABI 95 000 TL 295 – DÖVİZ VAZİYETİ 9 500 TL 103 – İSKONTO ve İŞTİRA 500 $ SENETLERİNDEN KAZANILMIŞ GEL. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 28 Kredi bedelinin ödeme durumunu muhasebeleştirin 025 – YURT DIŞI BANKALAR 10 000 $ 294 – DÖVİZ A/S HESABI 2 000 TL 103 – İSKONTO ve İŞTİRA SENEDİ 200 $ KAZANILMAMIŞ GELİR. 101 – İŞTİRA SENETLERİ 10 000 $ 295 – DÖVİZ VAZİYETİ 200 $ 501 – İSKONTO ve İŞTİRA SENETLERİNDEN 2 000 TL ALINAN FAİZLER NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Faktorİng Faktöring en genel anlamıyla, şirketlerin senede bağlı her türlü vadeli alacaklarını peşin satmak suretiyle kaynak sağladıkları bir finansman tekniğidir. Faktöring işleminin üretici firmalara sağladığı temel faydalar; kaynak temininin yanı sıra, alacağın takibi ve tahsiline ilişkin işlemlerde, bu alacaklarla ilgili muhasebe kayıtlarının faktör kuruluşuna devredilmesidir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek 29 Oben Bey 10 000$ lık alacak senedini %5 iskonto ABC Bankasına satmıştır. Bu işlemde ödemenin yapılmaması durumunda bankanın Oben Bey’e rucu etme hakkı bulunmamaktadır. Muhasebe kaydını oluşturun. (1$ =10 TL) 105 – FAKTORİNG İŞLEMLERİNDEN 10 000 $ ALACAKLAR 293 – EFEKTİF VAZİYETİ 9 500 $ 294 DÖVİZ A/S HESABI 95 000TL 011 – EFEKTİF DEPOSU 9 500 $ 292 – EFEKTİF A/S HESABI 95 000 TL 295 DÖVİZ VAZİYETİ 9 500 $ 393 – ALACAKLI GEÇİCİ HESAPLAR 500 $ NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Adalet Hazar ve Şenol Babuşçu, Temel banka Muhasebesi, Bankacılık Akademisi Yayınları, Ankara 2017 İffet Görkem Kesimli, Banka Muhasebesi, Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2014 Mehmet Hasan Eken ve Hüseyin Selimler, Banka Muhasebesi, Der Yayınları, İstanbul, 2015 Mest Yıldırım, Banka Muhasebesi, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul, 2008 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©