SOĞUK HASARI ve İLKYARDIM

Soğuk Hasarı Çevre ısısı genellikle sıfır dereceye düştüğünde vücut ısısı belirli bir düzeyde tutulabilir. Daha düşük derecelerde ise termoregülasyon merkezi görev yapamaz. Isı kaybını önlemek için vazokonstriksiyon, meydana gelir Kas kasılma gücü azalır. İç salgı bezlerinin çalışması bozulur.

Vücud ısısında nemli rüzgarlı karanlık ortamlarda 35 Vücud ısısında nemli rüzgarlı karanlık ortamlarda 35*5 dereceye düşerse yeterli ısı yapılamadığından vücudun uç kısımlarında veya genel olarak donma gelişir. Nekrozlar meydana gelişebilir. Ölüm meydana gelebilir.

Soğuğa bağlı lokal yaralanmalar Soğuk yalaması (ısırığı) Soğuk ve nemli iklimlerde görülen donmanın hafif bir şeklidir. Kulaklar el ve ayak parmaklarında lokalize kaşıntı, ağrı, kızarıklık ve tekrarlayan ödem görülür. Vucudun ana organlarındaki sıcaklığı korumak için kan akımı bu organlara yönelir.Bu nedenle uç noktalarda kanlanma azalır. Dolaşım azaldıkça dokular soğumaya başlar. Ellerin koltuk altına sokulması, burunun avuç içlerine alınması yararlı olur.

Soğuk ısırığında yaralanmanın şiddetini artıran durumlar Sıcaklığın aşırı düşük olması Rüzgarın varlığı Sıkı giysi ayakkabı ve dolaşımı kısıtlayan başka nedenler Yorgunluk Kötü beslenme Madde bağımlılığı

Ödem ,morarma vardır Doku kırmızı görünümdedir Üst dokular sert alt dokular daha yumuşaktır Önce yanıcı ve batıcı ağrı vardır daha sonra hissizleşir.

İmmersiyon foot (Soğuk suda kalmış ayak/asker ayağı) Uzun süre soğuk suya maruz kalma sonuncunda oluşur. Derinin buruşması Soluk, soğuk nemli deri nekroza giden bir durumdur.

Ortamdan uzaklaştırılır Yaralı kısım kendi ısısı ile ısıtılır. Daha fazla soğuğa maruz kalması önlenmelidir. Yeniden ısıtma sırasında karıncalanma ve kızarma oluşur.

Donmalar: Tüm vücudun şiddetli soğukta uzun süre kalması ve havadaki nem oranının fazla olması sonucunda meydana gelen bir durumdur. Donmada bölgesel ve genel kan akımında bozulmalar meydana geldiğinden dokuların beslenmesi bozulur.

Donma belirtileri I.derece donuk En yüzeysel donuk derecesidir. Derinin rengi soluk ve soluktur Karıncalanma ve iğne batması gibi sızlamalar Morarma ve deride duyu kaybı vardır.

II.derece donuk III.derece donuk I derecedeki belirtiler daha ağırlaşır Deride gerginlik ve şişlik Ağrının en şiddetli hissedildiği donuk şeklidir Deri içinde su toplaması vardır. III.derece donuk Şişlik ve kızarıklık artar Normal sağlıklı deriden kolayca ayırt edilen siyah alanlar oluşur. Dokuda geri dönüşümsüz alanlar meydana gelir.

Derin soğuk ısırığı Deri sarı-beyaz ve şiş görünümdedir Deri sert ve alttaki dokular da katılaşmıştır. Donan bölgede his kaybı vardır Eklem hareketi yok ya da kısıtlıdır. Sert ve soğuktur

Tedavi Hasta ılık bir ortama alır (birden sıcak ortama alınmaz). Islak ve sıkı giysiler çıkarılmalı ancak donup deriye yapışmışsa zorlanmamalıdır 37-40 derecelik su içine batırılır. 30 dakika aynı ısıda muhafaza edilir. Derinin rengi normale dönünce ısıtmaya son verilir. Isınan bölgeyi mümkün olduğu kadar yavaş hareket ettirilir Çok hafif bir pansuman yapılır.El ve ayak parmakları ayrı ayrı sarılmalıdır. Yükseğe kaldırılır. Koyu ve şarap rengi olayın geri dönüşümsüz olduğunu gösterir. Ağrı var ise ağrı giderici ilaçlar verilmelidir. Sıcak içecekler verilir

Tekrar soğuma ihtimali varsa soğuyan bölge tekrar ısıtılmamalıdır. Isı kaynakları soğumuş bölgeye doğrudan uygulanmamalıdır Masaj yapılmamalıdır Alkollü içecek veya sigara verilmemelidir. Deri üzerinde sıvı toplamış bölgeler patlatılmaz Karla ovulmaz Yaşlı kişiler hızla ısıtılmaz

Asla yapılmaması gerekenler Ani olarak ısıtılmamalıdır. Hemen çok sıcak bir ortama alınmamalıdır. Doğrudan bir ısı kaynağına yaklaştırılmamalıdır. Masaj yapılmamalıdır Ovulmamalıdr. Sigara alkol verilmemelidir Veziküller patlatılmamalıdır.

Hipotermi Vücut hasarının sistemik olarak 35 derecenin altına düşmesidir. Vücut yeterince ısı üretmez ve beyin perfüzyonu bozulur. Hafif hipotermi 33-35 arasında olması Konfüzyon Koordinasyon bozukluğu Titreme Deri soğuk ve beyaz Nabız ve kan basıncının artması

Orta hipotermi (30-32) Oryantasyon bozukluğu Konuşma güçlüğü Titreme ağrı yok Reflekslerde yavaşlama Solunum yavaşlar Hipoglisemi Nabız ve kan basıncı düşer Deri mavi ve şişmiş Uygun tedavi yapılırsa hasta normal yaşama dönebilir.

Ciddi hipotermi (30 derecenin altı) Bilinç kaybı Dolaşım ve solunum durabilir Pupillarda genişleme Aritmi

Tedavi Hastanın ıslak giysileri çıkartılır Ilık bir odada tutulur (20 derece) Yaşlılar için 25 derece olmalı Battaniye veya giysilerle vücut sarılır özellikle baş örtülmelidir Kişi uyanık ve yutkunabiliyorsa ılık şekeri içecekler verilir. Sağlık kuruluşu uzak ise Isı veren araçlarla ısıtma yapılır 40 derecede ılık banyo yaptırılır. Saat başı 0.5-2 derece ısıtılır. Yaşlılarda ısıtma daha yavaş yapılır. Hareket ve uyarıcılardan uzak durulmalıdır,