OKUL DÖNEMİNDE GELİŞİM 6-11 YAŞ
Aile ortamından çıkış, çevresel uyaranların artması, okulluluk ve öğrenme yaşantılarının yoğunluğu ile öne çıkan bir gelişim dönemidir.
Okula yeni başlayanın sağlıklı bir kişilik gelişimi, güven verici ve destekleyici bir ortamda olması önemlidir.
6-11 YAŞTA FİZİKSEL GELİŞİM Zihinsel ve sosyal becerileri bu dönemde hızlı gelişirken ilkokulun 3. sınıfında büyüme yavaşlamaya başlar. Büyük kas hareketlerini gerektiren güç ve enerji sarf edilen etkinliklere katılmada isteklidirler. Enerjiktirler.(bisiklet, ip atlama, paten, koşma, tırmanma v.b.) Kaba motor becerilerin gerçekleştirilmesinde sorun olmamasına karşın ince becerilerde iyi değildirler. Dil gelişimi artmış, sosyalleşme gelişmiştir.
GEÇ ÇOCUKLUKTA GELİŞİM GÖREVLERİ Havighurst’a göre her birey yaşamın belli dönemlerinde belli gelişim görevlerini yerine getirmektedir. Bu biyolojik olgunluğa ek olarak eğitim ortamı ve çevresel koşulların uygunluğu da önemlidir.
Havighurst’a Göre 6-11 Yaş Çocukluk Dönemi Gelişim Görevleri Büyük ve küçük kasları kullanmayı öğrenme Kendine karşı tutumlar oluşturma Sosyal gelişimle birlikte arkadaş ile geçinmeyi öğrenme İlköğretim temel becerilerini kazanma (okuma-yazma)
5. Uygun erkeksi-kadınsı sosyal rolü öğrenme 6. Gündelik yaşam için gerekli kavramları geliştirme 7. Vicdan ve değerler sistemi geliştirme 8. Kişisel bağımsızlığa ulaşma
Okula başlama gelişimde önemli bir adımdır. Uyum gerektirir. (okula alışma sağlıklı geçirilmelidir.) Okula başlayacak çocuk erişmiş olduğu bedensel, ruhsal ve sosyal olgunluk düzeyine, yaşına uygun bir öğrenme ortamına girecektir. Burada hazır olma önemli bir sorundur.
6-11 YAŞ GEÇ ÇOCUKLUK DÖNEMİ BİLİŞSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Ben merkezici konuşma ve düşünce önemli ölçüde azalmıştır. Çocuk konuşmak ve soru sormaktan hoşlanır. Gelişim oldukça hızlıdır. Dinlemekten hoşlanmazlar.
SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİNDE kabul edilirler. Nesnelerin fiziksel yapılarında ya da mekandaki konumlarında değişimlerle miktar, hacim, sayı v.b. Özelliklerinde meydana gelmeyeceğini anlarlar. Algılanan görüntüye göre değil gerçeği anlayarak tepkide bulunurlar. 3. sınıftan itibaren toplama ve çıkarmanın bir arada kullanıldığı basit matematiksel işlemleri zihinsel olarak yapabilecek duruma gelirler.
Piaget’in bilişsel gelişim dönemleri Dönem yaş özellikler Duyusal motor 0-2 taklit, düşünceyi kullanmaya başlama, amaçlanan dav. Geçiş İşlem öncesi 2-6 nesne devamlılık kazanma, dil gel.hızlanır,ben-merkez düşünme Somut işlemler 6-11 mantıklı düşünme gelişir. korunum kazanılır. Sınıflama,sıralama, tersine çevirme başarılır. Soyut işlemler 11 soyut düşünme, bilimsel yöntemle prob. çözme, değer ve inançların yapılandırılması
Dili etkili kullanmalarına rağmen, “vatan, özgürlük, ülke” v. b Dili etkili kullanmalarına rağmen, “vatan, özgürlük, ülke” v.b. soyut kavramları anlamakta zorlanırlar.
AHLAK GELİŞİMİ ÖZELLİKLERİ (6-11 YAŞ) Yapılması gerekenler” iyiler” ya da yapılmaması gereken “kötüler” vardır. Birey davranışlarını toplumsal değerlere göre düzenler. Bu düzenleme onun mutluluğu için gereklidir. Sosyalleşme süreci içinde çocuk neyin iyi ya da kötü olduğunu, toplumun değer yargılarını öğrenir.
Bireyin ahlak gelişimi belli aşamalar izler. Bireyin bilişsel gelişiminden bağımsız değildir. Ona paralel olarak gelişir.
PİAGET’İN AHLAK GELİŞİM DÖNEMLERİ Çocukların doğru ya da yanlışa ilişkin yargıları yaşlarına bağlı olarak değişir. Piaget ahlaksal gelişimi çocukların oyunlarına bakarak, gözleyerek açıklamaya çalışmıştır. 6 yaşın altındakilerde kurallar yoktur. (2-6yaş) Bunlar kuralların basit ve değişmez olduğuna inanırlar ve kurallara karşı gelmek ise ceza ile sonuçlanır.
Piaget’e göre 6-10 yaş tutarsızlıkla birlikte kuralları kabul söz konusudur. Ancak bu yaşta kuralların otorite tarafından konduğu ve değişmez olduğunu düşünürler. 10-12 yaşa kadar kuralları bilinçli olarak kullanamaz ve izleyemezler. Bu yaşlarda artık oyunu aynı kurallarla oynayabilirler ve kuralların oyunu yönlendirmedeki önemini kavramışlardır.
Piaget ahlak gelişimini iki dönemde inceler Dışa bağlı dönem (6-10 yaş): yargılarda başkalarına bağlıdırlar ve yetişkinler tarafından konan kuralları sorgulamadan kabul ederler. Özerk dönem (10 + yaş): kuralların insanlar tarafından oluşturulduğu ve gerektiğinde değiştirilebileceği bilincine ulaşılır.