TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA DERSİ ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI Prof.Dr. Belgin Çakmak
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI Tarımsal Yapıya İlişkin Sorunlar: - Tarım işletmelerindeki toprak yetersizliği, - Tarım işletmelerinde toprak mülkiyetine ilişkin dengesiz dağılım, - Tarım işletmelerinde toprakların dağınık, küçük parçalı ve şekillerinin düzensiz oluşu, - Kiracılık ve ortakçılık gibi arazi kullanma sistemlerinin düzensizliği.
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI Tarımsal yapının iyileştirilmesi için, - mülkiyet ve tasarruf sisteminin iyileştirilmesi olan arazi toplulaştırması, - arazi ıslahı, toprak koruma, sulama, drenaj, arazi tesviyesi ve tarla içi hizmet yolları gibi tarımsal tesislerin yapılarak doğal koşulların tarıma daha uygun hale getirilmesi, - çiftçinin eğitimi, - tarım işletmelerinin düzenlenmesi gerekir.
Arazi Toplulaştırmasının Önemi Ülkemizdeki tarım işletmelerinin büyük bir kısmı yeterli büyüklükte değildir ve toplu bir işletme karakteri göstermez. Küçük tarım işletmelerinin sahip oldukları arazi miktarı sınırlı ve çok sayıda parçadan oluşmaktadır. Bu nedenle bu işletmelerde beklenilen üretim düzeyine erişilememektedir.
Arazi Toplulaştırmasının Tanımı Dar anlamda arazi toplulaştırması, Aynı şahsa ve çiftçi ailesine ilişkin dağınık, küçük arazi parçalarının ve hisselerinin, hiçbir yapısal çalışmaya yer verilmeden bir araya getirilerek düzenli geometrik şekiller biçiminde birleştirilmesidir.
Arazi Toplulaştırmasının Tanımı Teknik anlamda arazi toplulaştırması, Toprakların üretim tekniğinin ekonomik olarak uygulanmasını, toprak koruma ve sulama önlemlerinin alınmasını güçleştirecek derecede parçalanmış, dağılmış ve şekillerinin bozulmuş olduğu durumlarda bunları bir araya getirmek, birleştirmek, çiftçi ailesinin yaşam düzeyini yükseltmek için teknik, ekonomik ve sosyal yönden gerekli önlemleri almaktır.
Arazi Toplulaştırmasının Amaçları Fazla parçalanmış ve dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına göre birleştirilmesi, Tarla içi yol şebekesinin, sulama tesislerinin yapılması, Gerekli arazi tesviyesi ve toprak ıslahının yapılması, Fazla meyilli arazilerde teraslama ve ağaçlandırma gibi toprak koruma önlemlerinin alınması, Arazinin yeniden düzenlenmesi ve dağıtımı yapılırken olanaklar ölçüsünde parsellerin genişletilmesi,
Arazi Toplulaştırmasının Amaçları Köylerin yeniden düzenlenmesi, çevre planlaması, yerleşim, kanalizasyon, elektrifikasyon, sağlık ve sosyal tesislerin yapılması, İşletmelerin iyileştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, işletmelerin ekonomik bir şekilde çalışmalarının sağlanması için gerekli önlemlerin alınması, Toplum kalkınmasında ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmenin sağlanabilmesi için toplulaştırma ile birlikte diğer tüm önlemlerin alınması.
Tarım Arazilerinin Parçalanmasının Nedenleri * Ekonomik koşulların ve tarım tekniğinin gelişmesi -arazilerin bölünerek parçalanması, yeni ve farklı yerlerde arazi satın alınması Sosyal uğraşlar nedeniyle ortaya çıkan parçalanmalar, karayolu, demiryolu, sulama kanalı, gölet gibi tesisler Tarımsal uğraşların zorunlu kıldığı parçalanmalar Miras, alım satımlar ve nüfus artışı nedeniyle oluşan parçalanma
Arazi Parçalanması ve Küçülmesinin Etkileri Arazi kullanımı üzerine etkisi Üretim üzerine etkisi Mekanizasyon üzerine etkisi İşçilik ve işçilik giderleri üzerine etkisi Makinelerin verimi üzerine etkisi İşletmenin başarısı üzerine etkisi
Arazi Toplulaştırmasının Yararları Tarla içi geliştirme projelerinin maliyetinde tasarruf sağlanır, Modern tarım yöntemlerinin uygulanmasında kolaylık sağlanır, İşgücünden ve zamandan tasarruf sağlanır, İşlenebilen tarım alanı arttırılabilir, Tarım arazilerinin sulanabilmesi ve drenajı sağlanır, Arazi parsellerinin korunmasında kolaylık ve kullanılan malzemelerden tasarruf sağlanabilir, Arazi mülkiyeti güvenceye kavuşturulmuş olur, Kırsal alan ekonomik ve sosyal dengeye kavuşturulabilir.
Arazi Toplulaştırmasının Aşamaları Arazi toplulaştırma kararının alınması, Etüt ve hazırlık safhası, Planlama ve projeleme safhası, Uygulama safhası. Arazi toplulaştırma kararı ile etüt ve hazırlık safhaları iç içedir. Bu nedenle toplulaştırma çalışmalarını Etüt, Planlama-projeleme Uygulama olarak da ayırabiliriz.
1. Etüt çalışmaları ( ön çalışmalar) Öncelikle o yöredeki çiftçilerle ilişki kurulmalı ve çiftçilerin arazi toplulaştırmasına istekli olup olmadıkları araştırılmalıdır. Önce köy yöneticileri ve önder çiftçiler, daha sonra da bütün çiftçilerle görüşmeler yapılır. Görüşmelerden olumlu sonuç alındığı durumda diğer aşamalara geçilir.
2. Planlama Aşaması Toplulaştırma alanının mevcut durumunun belirlenmesi ve arazilerin derecelendirilmesi konularını içerir. Mevcut durumun belirlenmesi amacıyla sulama, drenaj ve toprak koruma etütleri, topografik durumun belirtilmesi ve mülkiyet durumunun belirlenmesi işlemleri yapılır. Toplulaştırma alanındaki farklı nitelikteki arazilerin birbiriyle değişimine olanak sağlamak amacıyla yapılan değerlendirme işlemine arazi derecelendirme denir.
2. Uygulama Aşaması Kesinleşen derecelendirme sonuçları derecelendirme haritasına işlendikten sonra, uygulama projesi işleme koyulur. Parsel bloklarının oluşturulması, Arazi tesviyesi, Yol sistemlerinin planlanması, Sulama, drenaj ve toprak koruma sistemlerinin planlanması, Yeni parsellerin dağıtımı ve tapulama işlemlerinin yapılması.
Ortak Tesislerin Kapladığı Alanlar ve Çiftçi Paylarının Belirlenmesi
Parsellerin Yeniden Düzenlenmesi
Ortak Tesislerin Kapladığı Alanlar ve Çiftçi Paylarının Belirlenmesi
Projeleme ile Parsel Sayısı Değişimi Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması
Projeleme ile Ortalama Parsel Büyüklüğündeki Değişim Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması
89 nolu işletme Hüseyin Yeğin’in Parselleri Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması
43 nolu işletme Nurettin GökIrmak’ın Parselleri Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması
Bremen 2003
Bremen 2003
Bremen 2003
Bremen 2003