AİLE İÇİ İLETİŞİM Anne-Baba Tutumu

ANNE ve BABA TUTUMLARI Aşırı Baskılı ve Otoriter Tutum, Aşırı Hoşgörülü Tutum ( Çocuk Merkezci Aile ), Aşırı Koruyucu Tutum, Dengesiz ve Kararsız Tutum, Güven Verici Hoşgörülü Tutum.

Aşırı Baskılı ve Otoriter Tutum

Otoriter, Eleştirici Anne - Babalar Çocukları üzerinde baskı kurarlar. Çocuklarının çabalarını göremezler. Çocuklarını dinlemezler. Sürekli eleştiren, yargılayan, suçlayan anne, babalardır. Sadece kendi kuralları, istekleri, duyguları ön plandadır. Her zaman hakimiyet anne – babadadır. Çocuk ne yaparsa yapsın hep eleştirilir, suçlanır.

ÇOCUKLARDA; Kendini, duygularını ifade edememe.. İçine kapanıklık, güvensizlik, isyankar tutumlar, aşağılık duygusu gelişebilir.. Saldırganlık ve davranış sorunları davranışlarını geliştirir. Suçlayan, cezalandıran ve sürekli karışan anne babaların çocuklarının, kolayca ağlayan çocuklar olduğu görülür..

2. Aşırı Hoşgörülü Tutum ( Çocuk Merkezci Aile ) Çocuk merkezci aileye, genellikle orta yaşın üzerinde çocuk sahibi olan ailelerde ya da çocuğun kalabalık yetişkinler grubu içinde yetişen tek çocuk olması halinde sıklıkla rastlanır.. Böyle bir ortamda çocuk ailede insiyatif sahibi tek kişidir ve onun isteklerine diğer aile bireyleri kayıtsız şartsız uyarlar.. Anne baba ile çocuk arasında sağlıklı bir iletişim bulunmaması, çocuğun dengesiz bir ortam içinde abartılmış bir sevgi gösterisi içinde büyüyor olması, onun “ doyumsuz “ bir birey olmasına neden olur..

ANNE ve BABA TUTUMLARI Aşırı Hoşgörülü Tutum ( Çocuk Merkezci Aile ) Bu yönde aşırı şımartılmış çocuklar daha yaşamlarının ilk günlerinden itibaren her türlü ihtiyaçlarının karşılanacağı ve isteklerinin buyruk niteliği taşıdığı beklentisini geliştirmişlerdir.. Bu anlayışla yetişen çocuklar büyüdüklerinde toplum içinde ve okula başladıklarında kurallar karşısında hayal kırıklığına uğrarlar, kolay uyum sağlayamazlar.

3. Aşırı Koruyucu Tutum Ana babanın aşırı koruması, çocuğa gerektiğinden fazla kontrol ve özen göstermesi anlamına gelir. Bunun sonucu olarak çocuk, diğer kimselere aşırı bağımlı, güvensiz, duygusal kırıklıkları olan bir kişi olabilir.. Bu bağımlılık çocuğun yaşamı boyunca sürebilir.

Aşırı Koruyucu Anne - Babalar Çocuklarına hayat tecrübesi yaşama fırsatı tanımazlar, Çocuklarının büyüdüğünü fark etmeyip bebekmiş gibi davranırlar. Çocuklarına hiçbir iş ve sorumluluk vermezler, her şeyi kendileri yaparlar.

Bu anne – baba tutumunda çocuğun; Özgüven duygusu gelişemez. Sosyal gelişimini zedelenir. Kendi başına hiçbir şey yapamaz, yapacağına inanmaz. Dolayısıyla huzursuz ve kaygılı olur. Anne – babaya bağımlı olur. Sorumluluk duygusu, bilinci gelişemez. İçe dönük yada saldırgan olur. Davranış bozukluğu (tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, okul fobisi, yalan, ...vb.) görülür. Çocuk, kendini gruba kabul ettirmek için zaman zaman toplumdışı ve isyankar davranışlara başvurabilir.

Aşırı Koruyucu Tutum O halde çocuk gelişimi açısından belirli yeterliliklere sahip olmaya başladıkça ( örneğin yeterli kas gelişimi gibi.. ) onun kendine olan güvenini sağlayacak, özerk bir birey olmasını sağlayacak girişimlerine fırsat vermek gereklidir.. ( kendi başına yemek yemesine, kendi başına giyinmesine fırsat verme vb. gibi )

4. Dengesiz ve Kararsız Tutum Anne babanın çocukları ile ilişkilerinde görüş ayrılığında olabildiği veya çocuğun aynı davranışlarına farklı an ve zamanlarda farklı tepkiler göstermesi ile ortaya çıkan anne baba tutumudur. Anne ile babanın çocuğun yanında “ çocuk konusunda birbirlerini eleştirmeleri, birinin olumlu yaklaşımına diğerinin olumsuz tutumu ya da taraflardan birinin çocuk kayırması” çok sıklıkla rastlanan yanlış tutumlardandır.

Dengesiz ve Kararsız Tutum Bu tür anne baba tutumu ile karşılaşan çocuk hangi koşulda nasıl davranacağını bilemez, hangi davranışın uygun hangi davranışın uygun olmadığını kestiremez. Bu da zamanla çocukta bazı iç çatışmalara, huzursuzluklara dolayısı ile tutarsız bir yapının oluşumuna sebep olur..

Mükemmeliyetçi Anne - Babalar Bu anne – babaları memnun etmek çocuklar için oldukça zordur. Çocuk çırpınıp çabaladıkça anne – baba daha fazlasını (en mükemmelini) ister. Zamanla çocuk aşırı kaygı, stres, tedirginlik, hayal kırıklığı gibi duyguları yaşamaya başlar. “Tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, yalan, çalma, ...gibi” davranış sorunlarıyla kendini ifade eder. Anne – babadaki mükemmeliyetçilik sadece çocuğa yönelik değil tüm aile yaşantısında kendini gösterir (düzenli, titiz, katı, kuralcı, ...vb.).

TUTUMLAR Anne Baba Anne Baba Çocuk Çocuk Baskıcı Tutum Tavizkar Tutum Anne babalar çocuklarını yetiştirirken olumlu niyetlerle disiplin amacıyla çeşitli tutumlar sergilerler. İstenmeyen davranışlar yapıldığında kullanılan üç tutum: baskıcı, tavizkar ve ilgisiz aile tutumlarıdır. Baskıcı Tutum Tavizkar Tutum

AİLE İÇİ İLETİŞİM ORTAK İŞBİRLİĞİ (ANNE BABA) ***Tutarlı Davranışlar Sergileme*** ÇOCUĞUN TÜM ÇEVRESİNDEN, VE AİLESİNDEN BELLİ BİR ÇİZGİDE DAVRANIŞLAR GÖRMESİ GEREKİR YOKSA ÇOCUK NE YAPACAĞINA TAM KARAR VEREMEZ

Çocuğu Dinlediğinizde; Derdini, sorununu (huysuzluk, saldırganlıkla değil) konuşarak anlatır. Konuşma yeteneği, kelime haznesi gelişir.

ÇOCUKLA İLETİŞİMİNİZDE Yüzünüz ona dönük olsun. Söylediklerini başınızla tekrar edin . Davranışlarınızda tutarlı olun, bir gün doğru dediğinize ertesi gün yanlış demeyin.

NASIL DAVRANMALIYIZ ! Davranışlarını takdir edin, takdir edilen çocuk; Kendini önemli hisseder. İtaatkâr ve üretken olur. Takdiri çocuğa değil davranışına yapın. Onlara inanın.

Ona zaman ayırın, pahalı oyuncaklardan iyidir. Ona güvendiğinizi gösterin, kendine güvenen çocuk davranışlarında da istekli olur.

Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin. “takdir alırsan oğlum olursun” “şımarıklık yapma yoksa annen olmam” gibi yanlış davranışlara girmeyin.

ÇOCUĞUN DUYGULARINI ANLAMAYA ÇALIŞIN Ne düşünüyorsun, nasıl hissediyorsun gibi sorularla anlamaya çalışın. Kıyaslama yapmayın. Sosyal ortamda bulunması için cesaretlendirin. Nasihatlerinizi önce kendi davranışlarınızda gösterin.

Ona verdiğiniz sözleri mutlaka yerine getirin

Çocuğunuza hayatın bir yardımlaşma olduğunu öğretin..

TEŞEKKÜRLER… İLKOKUL REHBERLİK SERVİSİ AYŞEGÜL NÜKHET EREN