Anal. Bulunan (Hesaplanan)(%) KLOR SÜBSTİTÜE YENİ N-KARBOKSAMİD YAPILI LİGAND VE Cu(II), Zn(II) METAL KOMPLEKSLERİNİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Ahmet Oral SARIOĞLUa, Mehmet AKKURTb, Muhammed Nawaz TAHİRc ve Mehmet SÖNMEZa   aGaziantep Üniversitesi, Kimya Bölümü, 27310 Şahinbey, Gaziantep, TÜRKİYE bErciyes Üniversitesi, Fizik Bölümü, 38039, Kayseri, TÜRKİYE cSargodha Üniversitesi, Fizik Bölümü, Sargodha, PAKİSTAN e-mail: aoralsarioglu@gmail.com GİRİŞ Amidler, yaşamsal organizmaların ana bileşiklerinden biri olup geçiş metal iyonları ile güçlü bağlar yapabilme yeteneğine sahiptirler[1]. Son yirmi yılda karboksamid gruplarına metal iyonlarının bağlanmasına yönelik çalışmalar gitgide artmaktadır.Karboksamid yapılı ligandların N ve O gibi donör atom taşımaları nedeniyle kolay kompleks oluşturmaları yanında aktif karbonil grubu içermesi nedeniyle de yer değiştirme reaksiyonları verdikleri gözlenmektedir. Amid bileşikleri, biyolojik olarak geniş bir alanda, etkin rol oynayan fonksiyonel yapılar içermektedir[2]. Enzimler ve metal-peptit kompleksler için de çok önemli örnekler sağlamaktadır[3]. Bu çalışmalarla ilgili elde edilen kompleks bileşiklerin, genellikle endüstriyel, farmakolojik ve biyolojik öneme sahip oldukları tespit edilmiştir [1,4]. DENEYSEL Bu çalışmada, dibenzoilasetikasit-N-karboksietilamid[5] ile 3,4-dikloroanilin’in reaksiyonundan yeni N-karboksamid türevi sentezlenmiştir. Bu bileşiğin (LH) yapısı diğer analitik ve spektral yöntemler dışında tek kristal X-ışını kırınımı metoduyla ve LC-MS/MS yöntemi ile aydınlatılmıştır. Sentezi gerçekleştirilen karboksamid ligandının Cu(II), Zn(II) kompleksleri hazırlanarak, yapıları elementel analiz, IR, UV-Vis. gibi spektroskopik tekniklerin yanında elektrolitik iletkenlik, manyetik duyarlılık ölçümleriyle aydınlatılmıştır. 3254 cm-1 -NH Şekil 4. Ligandın Kristal Yapısı 1687,1672,1646 cm-1 -C=O Şekil.1 N-(3,4-diklorofenil)-2,2-dibenzoilasetamid’in FT IR spektrumu LH (%79; E.N: 193-196 oC) : IR verisi, (ν, cm-1): 3254 (NH), 1687,1672,1646 (C=O), 816 (Ph-Cl); 1H NMR (d6-DMSO, ppm), δ 7.28-8.11 olefinik protonlar; 9.51 N-H protonu; 13C NMR (d6-DMSO, ppm), δ 64.82 (alifatik CH); 114.83-190.05 (karbonil ve olefinik karbonlar); Elementel Analiz (C22H15Cl2NO3) (412,27g/mol) ; Hesaplanan: C, 64,09; H, 3,67; N, 3,40. Bulunan: C, 64,32; H, 3,69; N, 3,49 %. LC-MS (413.3 m/z): [M+H]+ Şekil 5. Muhtemel Kompleks Yapıları Aromatik Bölge Ligand Zn(II) Şekil.2 N-(3,4-diklorofenil)-2,2-dibenzoilasetamid 1H-NMR Spektrumu Cu(II) Şekil.6 Ligand, Cu(II) ve Zn(II) UV-Vis karşılaştırması UV (DMF, λmax nm, (Abs.) ) (Ligand):315 (1.737), 290 (1.162), 270 (3,743); (Zn(II)): 325 (2.070), 280 (1,120), 270 (1,573); (Cu(II)): 315 (1,227), 285 (0.561), 270 (0.943) Ligand Tablo 1. Sentezlenen N-kaboksamid ve komplekslerin analitik ve fiziksel verileri  Anal. Bulunan (Hesaplanan)(%) µeff (B.M)   Bileşikler Molekül Ağırlığı (g/mol)  Verim(%) E.N. (oC) C H N C22H15Cl2NO3 412,27 79 193-196 64.32 (64.09) 3.69 (3.67) 3.49 (3.40) -- C44H28Cl4CuN2O6 886,06 81 230> dekompoze 59.2 (59.64) 3.14 (3.19) 3.22 (3.16) 1.82 C44H34Cl4ZnN2O9 941,95 38 139-143 55.97 (56.10) 3.45 (3.64) 4.09 Dia. Cu(II) Zn(II) Şekil.3 Ligand ve komplekslerinin FT IR karşılaştırması Sonuç ve Tartışma Bu çalışmada, yeni N-karboksamid ligand ve metal komplekslerinin sentezi ile spektroskopik karakterizasyonu sunulmuştur. Metal komplekslerinin yapıları (Şekil.5)’de verilmiştir. Ayrıca metal komplekslerinin yapıları elementel analiz, FT-IR, , UV-Vis, manyetik duyarlılık ve elektrolitik ölçümlerle karakterize edilmiştir. Şekil.3’de serbest ligandın IR spektrumu ile Cu(II) ve Zn(II) komplekslerinin spektrumları karşılaştırılarak, kompleksleşme sırasındaki değişiklikler gözlenmektedir. Cu(II) kompleksinin IR spektrumuna bakıldığında 3254 cm−1 de gözlenmesi gereken υ(NH) gerilme bandının kaybolduğu görülmüştür. Bu durum, kompleksleşme esnasında bir toutomer (NH-CO↔N=COH) oluştuğunu göstermektedir. Manyetik duyarlılık ölçümlerinin sonucunda Cu(II) kompleksi için kara düzlem, Zn(II) kompleksi için ise oktahedral geometriler öngörülmüştür. Ayrıca sentezlenen ligandın yapısı, etanol içerisinde kristal yapısı oluşturularak tek kristal X-ışını kırınımı metoduyla aydınlatılmıştır. Elektrolitik iletkenlik sonuçlarına göre ligand ve komplekslerinin iletkenlik özelliği bulunmamaktadır. KAYNAKLAR 1. Ravinder, V. Swamy, S. J. SriHari, S. Lingaiah, P. Polyhedron. 4 (1985) 1511-1518.   2. Greenhill, J.V. Lue, P. Medicinal Chemistry program. 30 (1993) 203-326. 3. Scheller–Krattiger, V. Scheller, K. H. Sinn, E. Martin, R. B. İnorganic Chemistry Acta. 60 (1982) 45. 4. Drago, R. Wentz, S. A. Carlson, R. L. J. Am. Chem. Soc. 84 (1962) 1106. 5. Tezcan, M. (1990). 4-Benzoil-5-Fenil-2,3-Furandion’un Üretan ve Türevleriyle Verdiği Reaksiyonlar. Doktora Tezi Erciyes Üniversitesi Kayseri.