HAZIRLAYANLAR ESMANUR ÖZDEMİR EDA AKKUŞ NURSEMA YALÇIN FATMA ZEHRA ÇELEBİ FATMA SONGÜL GÜVEN
1.TANIMI Bireyin toplumun değer yargılarını benimseyerek içinde bulunduğu çevreye uyum sağlamasını ve kendi ilke ile değer yargılarını oluşturmasını amaçlayan bir süreç olarak tanımlanır.
2.AHLAK GELİŞİMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Törel davranış Bencillik Öykünme Vicdan Özgecilik
3. AHLAK GELİŞİMİ KURAMLARI Dewey’e göre ahlak gelişim kuramı Piaget’e göre ahlak gelişimi Kohlberg’e göre ahlak gelişimi Gilligan’a göre ahlak gelişimi Psikanalitik kurama göre ahlak gelişimi Davranışçı kurama göre ahlak gelişimi Toplumsal öğrenme kuramına göre ahlak gelişimi
3.1. PİAGET’E GÖRE AHLAK GELİŞİMİ Duygusal devinim dönemi (0-2 yaş) : Motor ve bilişsel özellikleri kapsar. Çocuk ,belli aşamalara ulaşabilmek için yeni davranışlar ve araçlar geliştirmektedir. Benmerkezcil dönem (2-7 yaş): Piaget, bu dönemi ‘bağımlılık evresi’ diye adlandırmaktadır. Bu dönemde engelleyici ahlak kurallarının anlamını kavramadan yüzeysel olarak algıladıkları, ahlaki gerçeklik özellikleri ile belirlenen evredir. Başlangıç halinde iş birliği dönemi (7-11) : Piaget, bu dönmede çocukların bir konu ile ilgili farklı bakış açılarının olduğu ve kuralların anlaşma, uzlaşma ve başkalarının görüşlerine saygı gösterme sonucu ortaya çıktığını savunmaktadır. Gerçek bir işbirliği dönemi(11 yaş ve üzeri): Çocuk benmerkezcil düşünceden uzaklaşır.
3.2. KOHLBERG’E GÖRE AHLAK GELİŞİMİ Gelenek öncesi dönem Birinci aşama: Ceza ve itaat eğilimi İkinci aşama: Saf çıkarcı eğilim Geleneksel dönem Üçüncü aşama: Kişiler arası uyum Dördüncü aşama: Kanun ve düzen eğilimi Gelenek sonrası dönem Beşinci aşama: Sosyal sözleşme eğilimi Altıncı aşama: Evrensel ahlak ilkeleri eğilimi
4. Ailede çocuğun ahlak eğitiminde ilkeler Çocuklar gelişim özelliklerine göre eğitilmelidir. Ahlak eğitimine, çocuğun doğum anında başlamadır. Çocuğa iyi bir örnek ve model olunmalıdır.
5. ÇOCUĞUN AHLAKİ GELİŞİMİNDE OKULUN ROLÜ Çocuğun öğretmeni ve sınıfındaki diğer çocuklarla ilişkilerinin niteliği de ahlaki gelişimi etkilemektedir. Öğretmenin kişiliği, tutumu, sınıftaki olaylara bakış açısı, ahlaki alanlardaki teorik eğitimden daha önemlidir. Çocukların model alarak öğrendikleri düşünüldüğünde aile ortamından yeni çıkıp okula başlayan bireyin gördüğü kişiler öğretmenleri ve arkadaşlarıdır. Bu açıdan ahlak gelişiminde okulun da büyük önemi vardır.
6.AİLELER NE YAPABİLİR ? Ailelerin çocuklarını disipline etme modellerinin de ahlak gelişimini üzerinde çok büyük rolü olduğunu savunan uzmanlar ailelere çocuğun katı ve soğuk bir tavırla disipline etmemelerini söylüyor. Çünkü bu tip bir disiplin anlayışı, çocuğun dış dünya ile kötü ilişkiler kurmasına yol açıyor ve çocuğu kendisini koruma güdüsü ile şiddete yöneltiyor. Şiddet ile ahlak gelişiminin ters olduğunu açıklayan uzmanlar, çocuğun bu tavırlarının onun ahlak gelişimini olumsuz yönde etkileyeceğini savunmaktadır.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (2012) ETKİNLİK PLANI FORMATI (Etkinlik Adı) Etkinlik Türü :Hikaye Kartı Gösterme Yaş Grubu :48-60 Ay MATERYALLER Hikaye kartları SÖZCÜKLER İyi-kötü, doğru-yanlış KAVRAMLAR ÖĞRENME SÜRECİ Öğretmen iyi ve kötü davranışlarla ilgili çeşitli resimleri boyar ve çocuklara dağıtır. Çocuklarla bu resimler hakkında konuşulur. Öğretmen, çocuklara iyi davranışların neler, kötü davranışların neler olduğunu sorar. Öğretmen, iyi ve kötü davranışlar hakkında çocuklardan da örnekler vermelerini ister. Böylelikle etkinlik sonlanır. DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR Tüm çocukların etkinliğe aktif olarak katılımı sağlanmalıdır. etkinlik öncesi, çocukların dikkatini çekmek için parmak oyunu vs. oynatılabilir. KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ Bilişsel Gelişim Kazanım 3 : Algıladıklarını hatırlar. Göstergeleri : Hatırladıklarını uygulamaya çalışır. Dil Gelişimi Kazanım 8 : Dinlediklerini/izlediklerini çeşitli yollarla ifade eder. Göstergeleri : Dinlediklerini drama yoluyla sergiler. Kazanım 10: Sorumluluklarını yerine getirir. Göstergeleri : Üstlendiği sorumluluğu yerine getirir. DEĞERLENDİRME Öğretmen çocuklara hikaye kartını göstererek, iyi-kötü, doğru-yanlış davranışlar hakkında sorular sorar. Örneğin; kitabı yırtmak mı, yoksa okumak mı doğru bir davranıştır?. Arkadaşlarımızla kavga etmek mi, oynamak mı doğru bir davranıştır?. Bahçedeki çiçekleri koparmak mı, yoksa onları sulamak mı doğru bir davranıştır?. Sizin evde ya da okulda yaptığınız doğru ve yanlış davranışlarınız var mı?, Varsa nelerdir?, Siz yanlış bir davranış yaptığını gördüğünüz bir arkadaşınız olursa onu nasıl uyarırsınız? Bu gibi sorular çoğaltılarak her çocuğa sorulabilir.
Dinlediğiniz için teşekkürler KAYNAKÇA : MEGEP- AHLAK GELİŞİMİ MODÜLÜ www.gelisimuzmani.com