CEPHELER YİĞİT GÜVEN

Cephe farklı özelliklerdeki iki hava kütlesini birbirinden ayıran hat. Sıcak cephe ve soğuk cephe olmak üzere başlıca iki cephe türü vardır.

Cephe Oluşumu  Cephelerin oluşum safhalarından geçip ve ortadan kalkmaları belli bir süreç ile mümkün olur. Bu safhalar;

HAVA KÜTLESİ Bir hava kütlesinin sıcaklık ve nem oranı gibi bazı özellikleri hemen hemen homojendir. Hava kütleleri şu özelliklerine göre farklı sınıflara ayrılırlar: Köken Güzergâh Havanın diverjans veya konverjans durumu.

KÖKEN Orijin ya da köken kavramı hava kütlesinin karasal ya da okyanussal olması durumudur. Okyanus havasının nem oranı oldukça yüksektir ve alçak katmanlarda doymuş olabilir. Karasal bir hava kütlesi ise görece kurudur.

GÜZERGAH Güzergâh hava kütlesinin izlediği yoldur. Örneğin kutupsal bir hava kütlesi küçük enlemlere doğru ilerlerken alttan ısınır ve kararsız hale gelir. Tropik bir hava kütlesi ise büyük enlemlere doğru ilerlerken alttan soğur ve daha kararlı hale gelir.

DİVERJANS Belli bir bölgede, bir noktadan dışarıya doğru gerçekleşen yatay hava hareketleri sonucu  oluşan rüzgar. Yerde diverjans olması demek o yere yukarıdan aşağıya doğru hava hareketi var demektir.  Yüksek basınç merkezlerinde görülen bir özelliktir.. Bu bölgelerde yağış görülmez, çünkü dikey  aşağı doğru olan hareketler nedeniyle konvektif faaliyetin gerçekleşmesi ve bulutun tepe yapması ve  gelişmesi mümkün değildir.

KONVERJANS Konverjans, yeryüzündeki siklon alanlarında çevreden merkeze doğru esen rüzgarların hareketine verilen addır. Bu hareket çevreden merkeze toplanan havayı yükselmeye zorlar. Birbirinden uzak coğrafi bölgelerde yaşayan bitkilerin adaptasyon sonucunda benzer özellik kazanmaları da konverjans olarak adlandırılmaktadır.

Sıcak cephe Sıcak ve soğuk hava kütleleri karşılaştığında sıcak hava kütlesi yüzeyde soğuk hava kütlesinin yerini alıyorsa sıcak cephe oluşur. Sıcak cephenin eğim oranı 1/150'dir. 600 nm genişliğinde dahi olabilir. Sıcak cephenin yüzeyde başladığı noktadan 200 nm ilerisine kadar yağış gerçekleşebilir. Genellikle stratiform bulutlar görülür

Sıcak cephe yaklaştığında basınç düşmeye başlar ve geçtikten sonra basınç düşmesi yavaşlar veya durur. Kuzey yarıkürede rüzgâr istikameti saat yönünde değişir

KARAKTERİSTLERİ Stratiform (stratüs ailesinden) basamak basamak alçalan bulutlar Basınç düşmesinin cephe geçtikten sonra durması veya yavaşlaması Yağış artışı, görüş düşmesi, muhtemel sis Rüzgar istikameti saat yönünde ilerler Sıcaklık artması

SOĞUK CEPHE Her iki yarıkürede de orta enlemlerde, soğuk cepheler Ekvator'a ve doğuya doğru ilerleme eğilimi gösterir. Soğuk cephelerin yaklaşık 1,5 km'lik yükseklikteki tepe noktaları, yüzdeki konumlarından yaklaşık 80–160 km geridedir, bu nedenle eğimleri 1/50 ile 1/100 arasındadır. Sıcak havadan soğuk havaya hızlı geçişlerin gerçekleştiği cephe kuşağının en ince ve en net ayırt edilebilen kesimi Yer yüzeyine yakın bir yerde bulunur.

Karakteristikleri: Kümüliform (kümülüs ailesinden) bulutlar görülür Sıcaklık aniden düşer, işbâ düşer Rüzgâr istikameti saat yönünde ilerler Basınç düşer. Cephe geçtikten sonra artar

havanın karşılaşması ile oluşan cephe. Polar cephe Kutuplardan kaynaklanan soğuk hava ile tropikal bölgelerden gelen sıcak havanın karşılaşması ile oluşan cephe. Batılı rüzgarların etkisiyle oluşmaktadır.

Arktik Cephe : Arktik hava kütlesi ile Polar hava kütlesi arasında yer alan cephelerdir. Denizsel Arktik ve Karasal Arktik şeklinde iki tipi bulunmaktadır.

Oklüzyon Cephe:              Hem sıcak, hem de soğuk cephede ortaya çıkan oklüzyon cephe, soğuk cephenin hızlı hareket ederek sıcak cepheyle birleşmesi sonucunda yükselir ve yeryüzü ile teması kesilir. Oklüzyon cephe, sıcak ve soğuk cephelerin son döneminde oluşmaktadır. Oklüzyon cepheler, önündeki ve arkasındaki soğuk havanın sıcaklık durumlarına ve karşılıklı ilişkilerine göre üç farklı şekilde oluşabilir.

DURALAR STASYONER CEPHE             Nispeten hareketsiz olan cephelere Duralar Cephe denir. Etkili oldukları bölgelerde belirli süre hareketsiz kalırlar. Duralar cephe hareket etmeye başladığında hareketin yönüne bağlı olarak soğuk veya sıcak cepheye dönüşebilir.

kaynakçaa Wikipedia Hava forum Görseller MEGEP