TIPTA HUKUKTA ÖLÜM Prof. Dr. İbrahim ÜZÜN Akdeniz Ün. Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Öğretim üyesi Adli Tıp Kurumu 1.Adli Tıp İhtisas Kurulu Başkanı.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
AKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM
Advertisements

ÇIKAR-İLİŞKİ BEYANNAMESİ
Beyin Ölümünde Hukuk ve Etik Vaka Tartışmaları
Karaciğer transplantasyonunun cerrahi teknikleri
Bingöl İl Sağlık Müdürlüğü
ORGAN NAKLİ HAFTASI 3-9 KASIM 2004
HEMİPLEJİ VE TEDAVİ PROGRAMI
KARDİYOPULMONER ARREST VE RESUSİTASYON
Konvülziyonlu Hastaya Yaklaşım
9.Sınıf Tıbbi Etik ve Meslek Tarihi
Tahir Atik, Caner Turan, E.Ulaş Saz
ADLİ TIP ANABİLİM DALI’na
GÖKYÜZÜNDE BİR IŞIKTA SEN YAK ORGAN BAĞIŞI
T.C. İ.Ü.İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ ADLİ TIP ANABİLİM DALI TOKSİK GAZLAR
Causes of Persistent Dizziness in Elderly Patients in Primary Care
17. DÖNEM AKUPUNKTUR EĞİTİM PROGRAMINDA TEDAVİYE ALINAN 130 HASTANIN DEMOGRAFİK, KLİNİK ÖZELLİKLERİ VE TEDAVİ SONUÇLARI Dr. Derya Özmen ALPTEKİN Fiziksel.
 İnsanlar çevrelerindeki uyarıları beş duyu ile algılayıp bazı olaylara uygun tepkiler gösterirler.  Bu duyular görme, işitme, tatma, koklama, dokunma.
HASTANE ETİK KURULLARI
ORGAN NAKLİ ve ORGAN BAĞIŞI
“Beyin Ölümü” Dr.Lütfi TELCİ Yoğun Bakım Bilim Dalı Anesteziyoloji AD
BÖBREK TRANSPLANTASYONU PANEL
SEPTİK ŞOK DR BARIŞ VELİ AKIN BAKIRKÖY DR SADİ KONUK EĞİTİM VE
11 Üniversite hastanelerinin organizasyonu
KÜTAHYA HALK SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON SİSTEMİ (UKS)
ORGAN BAĞIŞI Uzm. Dr.Tuba Demirci
SAĞLIK HİZMETLERİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ GRUBU ÇALIŞTAY RAPORU Prof. Dr
YAŞAMIN SONUNDA YAŞANAN ETİK İKİLEMLER
Rejyonal Anestezide Eğitim Problemleri Prof Dr Fuat GÜLDOĞUŞ Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Algoloji.
Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü
Beyin Ölümü.
TIPTA HUKUKTA ÖLÜM Prof. Dr. Şebnem KORUR FİNCANCI İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı.
Organ Naklinin Avantajları
PNÖMONİLER Dr. Oğuz KILINÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
ORGAN BAĞIŞINA DESTEK KAMPANYASI
Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin Yönetim ve Organizasyonu
Elektroensefalogram (EEG) ve Olaya İlişkin Potansiyeller (OİP):
Prof.Dr.Dilek ÖZCENGİZ ÇÜTF Anesteziyoloji AB
YAŞLILARDA LABORATUVAR TESTLERİNİN YORUMLANMASI
GRUP İNCİ Enes Baki BİLECAN Büşra YILMAZ, Erdal DEMİR, Güldeniz ÇETİN,
ORGAN NAKLİ NEDİR? Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine canlı veya ölüden alınan organın.
ACİL SERVİS HİZMETLERİNDE ADLİ RAPOR UYGULAMALARI MODEL FORM ÖNERİSİ
KÜTAHYA HALK SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı 16 Mart 2006 “İstanbul Tıp Fakültesi’nde Eğitim Merkezi’nden Anabilim Dalına”
Vet. Hekim Ahmet SAFRAN Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Dr. Nilüfer GENÇ ÖZDAMAR
İREM YİĞİT SELİN ALTINSOY SİNE AKYÜZ ÖYKÜ YILMAZ
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER YÖNETMELİĞİ
CERRAHİ UZMANLIK DALLARINDA İŞBİRLİĞİ VE UZLAŞI Doç. Dr. Ethem Beşkonaklı Türk Nöroşirürji Derneği Başkanı UDEK Kurultayı.
1.Ulusal Çocuk Acil ve Ambulatuar Pediatri Kongresi 2010-Kuşadası Çocuklarda Nörolojik Belirtilerden Tanıya Gidiş KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ Prof.Dr.Burak Tatlı İ.
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 1 Aralık 2015 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI.
KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE BİLİM ETİĞİ
ORGAN NAKLİNE İLİŞKİN ETİK SORUNLAR
Yrd Doç Dr Mehmet KARATAŞ Tıp Tarihi ve Etik AD
TEMEL KAVRAMLAR VE SAĞLIK HUKUKU
Acil Serviste Geriatrik Hastaya Yaklaşım
50.Yıl T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI
METODOLOJİK ARAŞTIRMALAR
TIP FAKÜLTESİ BEYİN FARKINDALIĞI SEMPOZYUMU
Özel Körfez Marmara Hastanesi
BİLİNCİ KAPALI (KOMA)OLAN HASTA / YARALIYA İLK YARDIM
BEYİN ÖLÜMÜ TANISI.
Fiziksel hastalıklara ruhsal tepkiler
DOÇ. DR. GONCA POLAT ARŞ.GÖR.CİHAN ASLAN TIBBİ SOSYAL HİZMET DERSİ
NÖROLOJİK HASTAYA YAKLAŞIM
KÖK HÜCRE PROF. DR. E. SÜMER ARAS 7. HAFTA.
Kronik Diz Ağrısı Hastalarına Yapılan Diz Eklem İçi Steroid Enjeksiyonu ve Diz Eklem İçi Steroid Enjeksiyonu Yanında Yapılan Geniküler Sinir Bloğunun.
Sunum transkripti:

TIPTA HUKUKTA ÖLÜM Prof. Dr. İbrahim ÜZÜN Akdeniz Ün. Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Öğretim üyesi Adli Tıp Kurumu 1.Adli Tıp İhtisas Kurulu Başkanı

Ölüm Bilgisi (Tanatoloji) Klinik (somatik, fonksiyonel) ölüm Hücresel (biyolojik) ölüm Beyin ölümü, Beyin sapı ölümü Kortikal ölüm (bitkisel yaşam) Yalancı ölüm Ötanazi (euthanasia)

Ölüm Bilgisi (Tanatoloji) Agoni (can çekişme), Ölümün tanı kriterleri eşlik eden bulgular, Ölüme eşlik eden bulgular.

Agoni (can çekişme) Ceza Hukuku Miras Hukuku Hareketsizlik ve kas güçsüzlüğü (yutma güçlüğü) Solunum ve dolaşım yetmezlik bulguları (Hırıltılı solunum, aritmiler) Duyu organlarında yetmezlik bulguları (görme kaybı, işitme bozukluğu) Nörolojik defisit bulguları (idrar, gaita, sperm kaçışı) Zihinsel aktivite bulguları (bilinç açık, bulanık, kapalı) Ceza Hukuku Miras Hukuku

Klinik ölüm;. Solunum,. Kalp ve Dolaşım,. Merkezi Sinir Sistemi Klinik ölüm; Solunum, Kalp ve Dolaşım, Merkezi Sinir Sistemi fonksiyonlarının kalıcı olarak sona ermesi. Önemi; “Hukuki ölüm olarak kabul edilir, tanıda pratisyen hekimin kararı yeterlidir.”

Ölümün erken tanısı Fonksiyonel belirtiler; 1. Kalp ve Dolaşım Sisteminin Muayenesi; Oskültasyon, EKG, Skopi, Periferik nabızlar, Magnus testi,Göz dibi venöz dolgunluk kaybı. 2. Solunum Sisteminin Muayenesi Oskültasyon, Solunum hareketleri, Ayna metodu. 3. Santral Sinir Sisteminin Muayenesi, Tüm refleksler,EEG Kasların gevşemesi

Klinik ölümle birlikte tüm organizmada, organ veya dokular düzeyinde biyolojik güç ve fonksiyonlar sona erer mi?

Bu süreç, organ ve dokulara göre farklıklar gösterir. Ancak, son aşama Klinik ölüme rağmen, organ ve dokular düzeyinde yaşam bir süre daha devam eder. Bu süreç, organ ve dokulara göre farklıklar gösterir. Ancak, son aşama hücresel ölüm aşamasıdır.

Bu sürecin tıbbi açıdan önemi nedir? Biyolojik anlamda ölüm; kesin bir an değildir. Klinik ölümle başlayan, hücresel ölümle sonuçlanan bir süreçtir. Bu sürecin tıbbi açıdan önemi nedir?

Klinik ölüm Hücresel ölüm Organ nakli

Report of the Ad Hoc Committee of the Harvard Medical School to Examine the Definition of Brain Death (JAMA, Aug 5,1968-Vol 205, No:6) “Beynin tüm bölümlerinde, geri dönüşsüz fonksiyon kaybı yerleşmesi durumunda, hukuki ölümün gerçekleştiği kabul edilmelidir. Çünkü, bu durumda, uygulanan tüm tıbbi girişime (solunum ve dolaşım desteği) rağmen, koma durumu kalıcıdır.”

BEYİN ÖLÜM KRİTERLERİ (HARVARD) Bilinç kapalı, tam duyarsızlık ve cevapsızlık, Spontan hareket, ağrılı uyaranlara yanıt yok, Spontan solunum yok (apne testi), Refleksler yok, EEG’ de düz trase, Ayırıcı tanı; Hipotermi, SSS’ ni baskılayan ilaç alımı. Yeterli süre gözlem (24 saat).

Harvard komitesi, “Beyin ölüm sendromu” tanımına neden ihtiyaç duydu ?

Koma durumunun kalıcı olması ve uygulanan tüm tıbbi girişimlerin başarısız kalması, Hasta yakınlarını gereksiz umutlandırmamak ve uzamış stresten kurtarma amacı, Başka hastalar için, yaşamı destekleyen cihazların bir an önce boşaltılması, Gereksiz maddi harcamaların kesilmesi, Organ nakli için en erken dönemde organ teminine olanak veren, erken ölüm tanı kriterleri’ ne duyulan gereksinim.

BEYİN SAPI ÖLÜM KRİTERLERİ (ROYAL) Bilincin kapalı olması, tam duyarsızlık ve cevapsızlık hali, Spontan hareketin bulunmaması ve ağrılı uyaranlara yanıt alınamaması, Spontan solunumun bulunmaması (apne testi), Beyin sapı reflekslerinin yokluğu, Ayırıcı tanının yapılması; Hipotermi, SSS’ ni baskılayan ilaç alımı, Metabolik ve endokrin hastalıklar, Yeterli süre gözlem (24 saat).

kardiyolog, nörolog, nöroşirürji, anesteziyoloji 29.5.1979 tarih, 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun Bölüm III. Ölüden Organ ve Doku Alınması 11. Madde; “Tıbbi ölüm hali, bilimin ülkede ulaştığı düzeydeki kuralları ve yöntemleri uygulamak suretiyle; kardiyolog, nörolog, nöroşirürji, anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanından oluşan 4 kişilik hekimler kurulunca oy birliği ile saptanır”.

Yasal Boyut T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ nün, Organ Nakli Danışma Kurulu tarafından onaylanan 6 Mart 1990 tarihli genelgesi. T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ nün, 20 Ağustos 1993, 1 Haziran 2000 ve 14 Ağustos 2002 tarihli Yönetmelikleri.

Sağlık Bakanlığı’nın Resmi Gazete’de yayınlanan, 1993, 2000 ve 2002 tarihli Beyin Ölümü Kriterleri Bilincin tam kaybı, Spontan hareketin bulunmaması Ağrılı uyaranlara serebral-motor cevap alınmaması, Spontan solunumun bulunmaması (apne testi), Beyin sapı reflekslerinin tamamen kaybolması; Pupiller parlak ışığa yanıtsız ve dilate (4-9 mm), Kornea refleksi yokluğu Vestibulo-oküler refleks yokluğu Okülo-sefalik refleks yokluğu Farengeal ve trakeal refleks yokluğu Ayırıcı tanı, Yeterli süre gözlem (12-24 saat).

Beyin ölümü tanısının kesinleştirme veya doğrulanması; 20 Ağustos 1993 tarihli Organ Nakli Merkezleri Yönet.(Ek-1) Etyolojisi belirlenmemiş irreversibl komada, hekimler kurulunun uygun göreceği bir yöntemle klinik bulgular teyid edilebilir. 1 Haziran 2000 tarihli Organ Nakli Hizmetleri Yönet.(Ek-1) Klinik beyin ölümü tanısı almış hastalarda, hekimler kurulunun uygun göreceği bir laboratuvar yöntemiyle beyin ölümü teyid edilmelidir.

Beyin ölümü tanısı konan hastalarda tıbbi desteği kesme kararı; 1 Haziran 2000 tarihli Organ Nakli Hizmetleri Yönetmeliği (Ek-1) “Hasta yakınına beyin ölümü deklare edildikten sonra hastaya uygulanan tıbbi destek kesilebilir.” Yaşam desteğinin kesildiği durumlar: 1. Organların transplantasyon amaçlı kullanılmasına, hasta yakının izin vermesi, 2. Hasta yakınlarının yaşam desteğinin kesilmesine izin vermesidir. 20 Ağustos 1993 tarihli Organ Nakli Merkezleri Yönetmeliği (Ek-1) “Hasta yakınına beyin ölümü deklare edildikten sonra organ bağış izni alınamadığında, hastaya uygulanan tıbbi destek kesilir.”

Beyin ölümü gelişen hastalarda, “tıbbi desteğin kesilmesi kararı”nın hasta yakınlarına bırakılmasının tıbbi, hukuki ve etik gerekçeleri nelerdir? Bu gerekçeler gerçekçi midir?

Beyin- beyin sapı ölümü tanısı ile karıştırılan diğer kavramlar; Kortikal ölüm (bitkisel yaşam), Ötanazi (euthanasia), Yalancı ölüm.

Mevcut yasal düzenlemelere göre, adli ölüm olgularından organ veya doku alınabilir mi ?

Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun (Kanun No: 2238, Kabul Tarihi: 29.05.1979) 1. Bölüm: Genel hükümler; Amaç ve Kapsam (Mad.1-4) 2.Bölüm: Yaşayan Kişilerden Organ ve Doku alınması (Mad. 5-10) Muvafakat, Bilgi Verme ve Araştırma Yükümlülüğü, Alınamayacak Organ ve Dokular, Tahlil ve İnceleme Yapma Zorunluluğu, Yetkili Sağlık Kurumları. 3. Bölüm: Ölüden Organ ve Doku Alınması (Mad. 11-14) Ölüm Halinin Saptanması,Hekimlere ilişkin Yasak İşlemler, Tutanak Düzenleme, Ölüden Organ ve Doku Alma Koşulu, 4. Bölüm: Ceza Hükümleri; Yasak Eylemler

Adli olgularda, Savcı izni ve yakınlarının onamı olması durumunda, organ alınmasında yasal bir engel kalmamaktadır. Ancak; Organ çıkarılması işlemi esnasında bir adli tıp uzmanının da hazır bulunması ve adli tıp açısından önem taşıyan bulguları bir rapor haline dönüştürmesi, sonradan yapılacak otopsi işlemlerinde hatalı bir değerlendirmeyi engelleyecektir.