TÜRKİYE İKLİMİ Türkiye'de gerek matematik konumun gerekse özel konumun etkisiyle birden fazla iklim görülür. Orta kuşakta bulunması sebebiyle dört mevsim belirgin olarak görülür. Ülkemiz genelde Akdeniz ikliminin etkisine girdiğinden kurak özelliği taşır. Türkiye'nin iklimi çeşitli faktörlerin etkisindedir. 1)YÜKSELTİ Ülkemizin ortalama yükseltisi oldukça fazladır. Yükselti batıdan doğuya doğru gittikçe azaldığından iklimde batıdan doğuya doğru gittikçe ....Bunun yanında yükselti kısa mesafelerde değişiklik göstermektedir.Bu da birden fazla iklimin görülmesine neden olur. 2)DAĞLARIN UZANIŞ YÖNÜ K.Anadolu dağlarının Karadeniz'e Toroslar’ın da Akdeniz'e paralel uzanmaları kuzeyleri ve güzeyden gelen nemli hava kütlelerinin iç kısımlara girmesini engeller. Bu da kıyı ile iç kesimler arasında iklim farklılıklarına neden olmaktadır. Ege bölgesinde dağların kıyıya dik uzanması Orta Karadeniz'de ise yükseltinin iç kesimlerden başlaması nedeniyle denizin etkisi iç kısımlara girer. 3)ÜÇ TARAFININ DENİZLERLE ÇEVRİLİ OLMASI Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olmasının denizlerle çevrili olmasından dolayı çeşitli iklimler aynı anda görülmektedir. Yine Marmara'da aynı anda üç iklim görülür. Bütün bu durumlar tüm çeşitliliğinin fazla olmasına neden olmuştur.

TÜRKİYE'DE İKLİM ELEMANLARI A)SICAKLIK Türkiye'de sıcaklığın dağılışı üzerinde enlem yükselti denize göre konum karasallık denizellik gibi faktörlerin etkisi vardır. Kuzey kıyılarımızla güzey kıyılarımız arasında yaklaşık 6 derecelik fark vardır. Türkiye'de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı: 1-Deniz genlik nedeni ile kıyı kesimleri iç kesimlerden sıcaktır. En düşük sıcaklık değerleri D.Anadolu'da görülür. 2-Enleme bağlı olarak sıcaklık güneyden kuzeye doğru azalır. 3-En yüksek sıcaklıklara Güzey D. Anadolu. ve Akdeniz'de rastlanır. 4-Ortalama sıcaklıklar karasallık enlem ve yükseltiye bağlı olarak azalır. Türkiye'de Ocak Ayı Ortalama Sıcaklık Dağılışı: 1-Bu ayda en yüksek sıcaklık enlem ve denizellik nedeniyle Akdeniz kıyılarında görülür. (10 derece) 2-Kıyıdan iç kesimlere ve batıdan doğuya doğru gittikçe sıcaklık düşer. 3-Bu ayda en düşük değerlere Erzurum-Kars Böl. rastlanır.(-10 derece) Türkiye'de Temmuz Ayı Sıcaklık Dağılışı: 1-Bu ayda bütün bölgelerde sıcaklık. yüksektir. Ancak özel ve matm. konum nedeniyle bölgeler arasında farklılıklar görülür. En yüksek sıc. değerlerine G.D And.'da rastlanır. En düşük sıc. değerlerine ise D.And. Bölg.'de platoluk alanlarında rastlanır.

B)NEMLİLİK VE YAĞIŞ 1- Türkiye'de nem ve yağışın dağılışı ile emlem yükselti denizellik karasallık dağların uzanış yönü gibi faktörlerin dağılışı paralellik vardır. 2- Nem oranının en yüksek olduğu yerler Karadeniz Marmara Ege Ve Akdeniz dir. 3- Türkiye genelinde yağış dağılımı neme bağlıdır. 4- Yağışın en fazla olduğu yerler Karadeniz kıyıları Batı Akdeniz Menteşe Bölgesi ve Hakkari yöresidir.En az olduğu yerler ise Tuz Gölü ve çevresi ve Trakya yöresidir. 5- Türkiye'de kar yağışları şu şekildedir. Akdeniz ve Ege kıyıları 1-2 gün Marmara ve Karadeniz 10-20 gün İç ve G.D. And. Bölgesi 20-40 gün D.Anadolu bölgesi 100 gün

TÜRKİYE'DE GÖRÜLEN İKLİMLER 1-AKDENİZ İKLİMİ Bölgede yazları sıcak ve kurak geçer kışları ılık ve yağışlı geçer. Yıllık sıcaklık ortalaması 18 derecedir. Kıyıda yıllık yağış miktarı 1000 mm'dir.En fazla yağış kış mevsiminde en az yazın düşer. Yazların kurak geçmesi alçalıcı hava hareketlerinin sonucudur. Kıyıdan iç kesimlere doğru gittikçe yükseltinin etkisiyle karasallaşma artar. Kışlar daha şiddetli geçer. (Göller yöresi ve Teke yöresi)Yağış ve sıcaklık azalır. Bitki örtüsü maki'dir.

2-EGE İKLİMİ Bölgede iki türlü iklim görülür: a- Kıyı Ege:Tipik Akdeniz iklimi görülür. Yazlar sıcak ve kurak kışlar ılık ve yağışlı geçer. Yıllık yağış miktarı 700-800 mm'dir. Sıcaklık ortalama 17-18 derecedir. Dağların uzanışından dolayı yayılma alanı geniştir. b- İç Batı Andl:Yükseltinin fazla olmasından dolayı karasal iklim özellikleri görülür.Kışlar daha soğuk ve kar yağışlı geçer. Yıllık yağış miktarı 500-700 mm'dir. Bitki örtüsü bozkır'dır

3-MARMARA BÖLGESİ Bölgenin özel konumu dolayısıyla üç çeşit iklim görülür. Bölgenin kuzey kıyılarında bozulmuş Karadeniz iklimi Trakya’nın iç kesimlerinde karasal iklim G.Marmara da ise bozulmuş Akdeniz iklimi görülür.Yıllık yağış miktarı 600-700 mm'dir. Sıcaklık ortalaması 15-16 derecedir.Bitki örtüsü Kuzeyde orman iç kesimlerde bozkır G.Marmara'da ise makidir.

4-KARADENİZ BÖLGESİ Bölgede ılıman okyanus ikliminin özellikleri görülür. Her mevsim yağışlıdır.Yazlar serin kışlar ılık geçer. Bölgede yıllık sıcaklık farkı azdır. Kıyı ile iç kesimler arasında iklim farklılıkları oluşur. Kıyı kesimde dağların konumu nedeniyle bölümler arasında farklılıklar vardır. Yağış miktarı D.Karadeniz'de 2000-2500 mm'dir. Orta Karadeniz'de 800-900 mm B.Karadeniz'de 1000-1500 mm'dir. Yağışların bu şekilde dağılımın da dağların yükseltisi hakim yönü ve yamaçların konumu etkilidir. İç kesimlere gidildikçe denin ikliminin etkisi azalır. İklim daha da karasallaşır. Bitki örtüsü bozkır olur. Sıcaklık ve yağış azalır. Bölgece yıllık sıc. ortl. 14-15 derecedir. Bu D.Karadeniz'de daha fazladır. Bitki örtüsü genel olarak ormandır.

5-İÇ ANADOLU BÖLGESİ: Bölgede karasal iklim özellikleri görülür.Akdeniz iklimi ile şiddetli karasal iklim arasında geçiş özelliği gösterir. Yazlar sıcak ve kurak geçerken kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer. Doğuya gidildikçe yükselti ile birlikte karasallıkta artar. Ülkemizin en az yağış alan bölgesidir. Yıllık yağış miktarı 300-400 mm'dir. Bölgede görülen yağışlar konveksiyonel karakterdedir. Bu yağışlara kırkikindi yağışları denir. Yıllık sıcaklık ortalaması 9-11 derecedir. Bitki örtüsü alçak kesimlerde bozkır yükseklerde ormandır. Bölgeye en fazla yağış İlkbaharda görülür.

6-DOĞU ANADOLU BÖLGESİ: Sert karasal iklim özellikleri görülür. Kışlar çok uzun soğuk ve kar yağışlı geçerken yazlar kısa ve sıcak geçer. Bölgenin bölümleri arasında iklimlerde farklılıklar gösterir. Bunun sebebi yüzey şekillerinin kısa mesafelerde değişiklik farklılıkları gösterir. Bunun sebebi yüzey şekillerinin kısa mesafelerde değişiklik göstermesinden kaynaklanır. Bölgenin güneyi kuzeyden daha sıcaktır. Bundan enlem etkilidir. Bölgenin en yağışlı yöresi Erzurum-Kars bölgesidir. Yağışlar en fazla yaz mevsiminde görülür. Yıllık yağış miktarı 500-600 mm'dir.Yıllık sıcaklık ortalaması 4-5 derecedir.Baki örtüsü alçak kesimlerde bozkır yüksek kesimlerde orman ve dağ çayırları şeklindedir.

7-GÜNEYDOĞU ANADOLU Özellikle bölgenin batı kesiminde Akdeniz ikliminin özellikleri görülür. Yazlar sıcak ve kuraktır. Kışlar daha ılık geçer. Doğuya ve iç kesimlere gidildikçe karasal iklimin etkisi görülmeye başlar. Kışlar daha soğuk ve kar yağışlıdır. Bölgeye yağışın çoğu kış aylarında düşer. Yıllık yağış miktarı 400-500 mm'dir: Yıllık sıcaklık ortalama 15-16 derecedir. Yaz aylarında şiddetli kuraklık dolayısıyla fazla buharlaşma görülür. Bölgede buharlaşan hava kütlelerine kapalı olmasına bağlıdır. Bitki örtüsü batı kesimde maki alçak kesimlerde bozkır yükseklere çıkıldıkça orman görülür.

TÜRKİYE'NİN İKLİMİ İLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOTLAR 1- Ülkemizde iklim çeşitliliğinin en fazla olduğu bölge Marmara bölgesidir. 2- Bağıl nemliliğin en fazla olduğu bölgemiz Karadeniz en az olduğu bölge ise G.Doğ.Anadolu bölgesidir. 3- Bulutluğun en fazla olduğu bölge Karadeniz en az olduğu bölge ise Akdeniz 4- Yaz mevsiminin en uzun sürdüğü bölgemiz Akdeniz en az D.Anadolu 5- Buharlaşmanın en fazla olduğu bölge G.D.Anad. en az olduğu bölge Karadeniz 6- Yıllık yağış miktarının en fazla olduğu Karadeniz en az olduğu bölge İç Anadolu bölgesi 7- Ülkemizde yaz yağışlarının en fazla görüldüğü bölge D.Anadolu bölgesi 8- Yaz mevsiminde kuraklığın en fazla görüldüğü bölge G.Doğu And. en az görüldüğü bölgemiz Karadeniz 9- Kış sıcaklık ortalaması İç ve D.Anadolu'da 0 derecenin altına düşerken G.Doğu And.'da düşmez. 10- Yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgemiz Karadeniz iken az fazla olduğu bölge D.Anadolu'dur. 11- Kış sıcaklarının en yüksek olduğu bölge Akdeniz iken en düşük olduğu bölge D.Anadolu'dur. 12- Yıllık indirgeniş sıcaklarının en fazla olduğu bölge G.D.Anadolu en az olduğu bölge Marmara'dır