ÇOCUKLARDA CİNSEL İSTİSMAR FATMA ÇAVUŞ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ

ÇOCUK KİMDİR ? Çocuk, yasamın doğuştan ergenliğe kadar süren dönemini yasayan varlıktır. Çocuk ; ergenlik çağından önceki birey olarak tanımlanır. Gerek ansiklopedik tanımlarda, gerekse bilimsel çalışmalarda çocuk tanımı yapılırken “ birey “ veya “ insan” olarak tanım yapılmaktadır. Çocuk zihinsel, fiziksel ve ruhsal yönden tam bir olgunluğa erişmemiş toplumdaki rol ve görevlerini henüz öğrenmekte olan bakıma ve eğitime ihtiyacı olan varlıktır.

ÇOCUK KİMDİR ? Çocuk hakları sözleşmesi Madde 1: Bu sözleşme uyarınca çocuğa uygulanabilecek olan kanuna göre daha erken yaşta reşit olma durumu hariç, on sekiz yaşına kadar her insan çocuk sayılır.

HUKUKİ DURUM Çocukların cinsel istismarı suçu TCK 103. maddede, “Kişilere Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Bu maddede cinsel istismar “basit” ve “nitelikli” cinsel istismar olarak kaleme alınmıştır.

HUKUKİ DURUM İstismar, hukuk sözlüğünde “sömürme; kötüye kullanma; yararlanma; işletme” olarak tanımlanmıştır. Bir başka tanıma göre ise “Çocuk istismarı, çok geniş anlamda, belli bir zaman dilimi içerisinde, bir yetişkin tarafından çocuğa o kültürde kabul edilmeyen bir davranışın uygulanmasıdır. Başka bir söyleyişle, çocuğun büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde engelleyen her türlü davranış çocuk istismarıdır.” . Bu bağlamda, cinsel istismarın tıbben belirlenmiş başlıca dört şeklinin olduğunu, bunların da fiziksel, cinsel, duygusal ve ihmali istismar olarak tanımlandığını belirtmekte yarar. (1)

HUKUKİ DURUM TCK uygulamasında da çocuk istimarından neyin anlaşılması gerektiği yönünde, kavramdaki belirsizliğin aşılması adına bu başlıklar yol gösterici olabilecektir. Dar anlamda ise cinsel istismar “psikososyal gelişimini tamamlamamış ve yaşı küçük olan bir çocuğun bir çocuğun yetişkin tarafından cinsel doyum için kullanılması” olarak tanımlanabilir . Bu kapsamda, genital bölgeleri elleme, teşhircilik, röntgencilik, pornografi ve ırza geçme cinsel istismar olarak değerlendirilebilir. (1)

CİNSEL İSTİSMAR Bir kişinin, çocuğa yönelik cinsel haz duyma amacıyla; Cinsel organlarına dokunması ve/veya dokundurtması Irzına geçmesi Teşhircilik yapması Cinsel uyarı ve doyum için kullanılması Fuhuşa zorlanması Pornografi gibi türlü suçlarda cinsel obje olarak kullanılması Çocuğun yanında Pornografik görüntüler izlenmesi ve izletilmesi.

Cinsel istismarcı kim olabilir? Yetişkin bir erkek, Yetişkin bir kadın Arkadaş Sevgili Tanıdık Yabancı 1.2. derece akraba Ya da çocuğun ailesinden biri

Cinsel istimara uğrayanların Kimler cinsel istismara uğrar? Cinsel istimara uğrayanların %71’i kız, %29’u erkek çocuklardır.

Cinsel İstismara Maruz Kalan Çocuklarda Görülen Belirtiler Korkularının günlük yaşantısını engelleyecek boyuta gelmesi, Bağımlılık yapan maddelere düşkünlük, Evden- okuldan kaçma, Başkalarını istismar etme, Takıntılı düşünce ve davranışlar, Duygusal ve fiziksel yakınlıktan kaçınma, Yeme bozukluğu , Sinirlilik, Riskli cinsel davranışlar, Süreğen enfeksiyonlar, Sosyal içe kapanma, İntihar.

Cinsel İstismara Maruz Kalan Çocuklarda Görülen Belirtiler Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar, mastürbasyon, yaşadıkları cinsel travmayı yeniden yaşama ve tekrarlama eğilimi, Duygusal ve fiziksel yakınlıktan kaçınma, Erişkinleri ayartıcı davranışlarda bulunma gibi, cinsel kimlik bozuklukları,cinsel işlev bozuklukları, Travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, düşük benlik saygısı, intihar davranışları, damgalanmışlık hissi,alkol ve madde kötüye kullanımı eşlik edebilmektedir.

Risk Etmenleri(Çocukla ilgili) Yaşının küçük olması Bazı ruhsal(zihinsel) ,fiziksel ve gelişimsel bozukluklarının olması, Süreğen tıbbi hastalığının olması, Zararlı Madde Kullanımı

Risk Etmenleri (Aile ile ilgili) Anne babanın çocukluk döneminde istismara maruz kalması, Ailede alkol ya da madde bağımlısının olması, Annenin olmaması veya göz yumması Babanın olmaması veya göz yumması Ebeveyn olmayışı (ölmesi) Ebeveynlerin üvey olma durumu

Risk Etmenleri(Aile ile ilgili) Tek odalı evde kalınması Yetişkinlerin çocukla aynı odayı yada aynı yatağı paylaşmaları Aile içi çatışma, Ana babalık görevini yerine getirmeme, Ebeveyn çocuk ilişkisinde bozukluk Ailenin kalabalık olması Maddi sıkıntı Alkol, madde kullanımı Aile bireylerinde görülen psikiyatrik bozukluklar

Çocuklar yaşadıklarını neden anlatmak istemezler… Kendilerine inanılmayacağından korkarlar. Başlarının belaya gireceğinden korkarlar. İstismarcının tehditlerinden korkarlar. İstismarcıyı korumak isteyebilir, sevebilir ama yaptıklarını sevmezler. Nasıl anlatılacağını bilmeyebilirler.

Çocuklar yaşadıklarını neden anlatmak istemezler… Suçlanmaktan ve ağır biçimde cezalandırılmaktan korkarlar. Arkadaşları tarafından dışlanabileceklerinden korkarlar. Gammaz olarak adlandırılmak istemezler. İyi çocukların cinsellikle ilgili sözcükleri kullanmasının doğru olmadığı söylenmiştir. Büyüklerle (otorite figürleriyle) cinsel konuları konuşmaktan utanırlar, korkarlar.

Çocuklar sonunda nasıl söylerler… İstismarın derecesi, sıklığı artar ve çocuğu korkutursa, Cinsel istismardan korunmayla ilgili bilgi alırsa ve kendisine yapılanın doğru olmadığını fark ederse Söylenmesi gerektiğini öğrenirse, Kardeşlerini korumak için (kendisinin ilk istismara uğradığı yaşa geldiklerinde), Çocuklar sırlarını en yakın arkadaşları ile paylaşmak isteyebilir;

Çocuklar sonunda nasıl söylerler… İstismarcının baskısından kurtulmak için, Çocuk güvenebileceği ve kendisi ile yakından ilgilenen bir yetişkinle karşılaştığı zaman, Fiziksel bir yakınması (üriner enfeksiyon vb.) sonrası doktora gittiğinde. Ergenliğe gelmişse, hamilelikten korkarsa ya da cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgisi edinince Çocuklar sırlarını en yakın arkadaşları ile paylaşmak isteyebilir;

Cinsel İstismar Sonucu ; Tekrarlayan ve şiddeti artan fiziksel, duygusal ve cinsel istismar İstenmeye gebelikler Erken evlilikler Okuldan uzaklaşma Cinsel yolla bulaşan hastalıklar Madde bağımlılığı Güvenli ortamdan vazgeçmek zorunda bırakılma Sosyal çevrede kırılma Çocuklar sırlarını en yakın arkadaşları ile paylaşmak isteyebilir;

Neler Yapmalı ? Ortamdan uzaklaşmalısınız. Uzaklaşamıyorsanız çevreden yardım isteyiniz. Engel olmadıysanız sonrasında bunu mutlaka güvendiğiniz biri ile paylaşmalısınız. Hiç kimsenin senin bedenine dokunmaya ya da kendi bedenine dokundurtmaya hakkı yoktur ve bu durum asla bir sır değildir. Kendi cinsel arzu ve sorunlarını bilmelisiniz. Hoşlanmadığınız bir durumla karşılaştığınızda HAYIR diyebilmelisiniz.

Neler Yapmalı ? Duygu, davranış ve sözlerinizin yaşınızla uyum içerisinde olması gerektiğini unutmayınız. Günün geç saatlerinde sokakta tek başına kalmamalısınız. Alkol ve uyuşturucular sağlıklı düşünmeyi ve kendini ifade etmeyi engelleyebileceği için bunlardan uzak durmalısınız. Herhangi bir cinsel saldırıdan sonra delilleri yok etmekten kaçınmalısınız. Bir arkadaşı istismara uğradığında onu mutlaka dinlemeli,destek olmanın gerekliliğini unutmamalısınız.

Neler Yapmalı ? Çok iyi tanımadığınız kişilerle baş başa vakit geçirmeyin. Sanal ortamlarda tanımadığınız insanlarla arkadaşlık yapmayın. MSN ve Facebook’ta özel görüntülerinizi paylaşmayın tanımadığınız kişilerle görüntülü görüşme yapmayın. Ailenizin haberi olmadan kafelere internet kafelere oyun salonlarına gitmeyin. Ailenizin bilgisi dahilinde gittiğinizde de yediklerinize ve içtiklerinize dikkat edin. Tanımadığınız ve güvenmediğiniz kişilerden ağrı kesici vs. ilaç alıp içmeyin. Geceleri geç saatte sokakta yalnız başınıza kalmayın.

Nerelere Başvurmalı ? Okul Rehberlik Servisleri Çocuk Şube Müdürlükleri Çocuk İzlem Merkezleri Alo 183 Aile ve Sosyal Politikalar Yardım Hattı

KAYNAKÇA 1- Çocuğun Cinsel İstismarı , Ş.Cankat TAŞKIN