LİMBİK SİSTEM Prof Dr Süheyla ÜNAL

Limbik sistem Duygu kontrolörü Amigdala: Bekçi köpeği Hipokampus: Diplomat Hipotalamus: Baş kontrolör

The Papez Halkası (1937) Frontal Cortex Cingulate Cortex Hippocampus Thalamus Amygdala Hypothalamus information Expression of emotion

Limbik sistem- Visseral Beyin Hipotalamus Nukleus akkumbens Amigdaloid çekirdekler Orbitofrontal korteks

Limbik sistem Septal bölge Hipotalamus Limbik orta beyin alanı Hipokampal Formasyon Olfaktör korteks Amigdaloid Çekirdek Kompleksi Spinal Kord & Beyin sapı

http://www.hallym.ac.kr/~de1610/nana/chp-10n.htm#II

Amigdala

Amigdala bağlantıları Prefrontal and cingulate cortex DM of thalamus Amygdala Olfactory cortex (stria terminalis) Hypothalamus and septal area Hippocampus Efferentler Stria terminalis: N. Akk, stria terminalisin bed çekirdeği, hipotalamus Ventral amygdalofugal yol: singulat girus, talamus, hipotalamus Afferentler: Basolateral kompleks:duyusal sistemlerden Sentromediyal kompleks: BL, hipotalamus ve beyin sapından bilgi alır

Amigdala bağlantıları Major duyu sistemlerinden doğrudan girdi alır, neokortekse, bazal gangliyonlara, hipokampusa ve hipotalamusu içeren subkortikal bölgelere projekte eder Beyin sapına olan projeksiyonları aracılığı ile amigdala periferik sinir sisteminin somatik ve visceral bölümlerini module ederek bedenin çeşitli durumlara karşı tepkisini düzenler

Amigdala Basolateral çekirdek Kortikomedial çekirdek Santral çekirdek birçok kortikal alan bazal önbeyin orta talamusla bağlantılar Kortikomedial çekirdek olfaktör sistem hipotalamus Santral çekirdek beyin sapı Dürtüler Otonomik kontrol

Genişletilmiş amigdala A. bed nucleus of stria terminalis B. centromedial amygdala C. basolateral amygdala D. cortical amygdala E. connections between extended amygdala and amygdala: sublenticular portion of substantia innominata 1. stria terminalis

Genişletilmiş amigdalanın bağlantıları Afferentleri Bazolateral amigdaloid çekirdek Serebral korteks Efferentleri Hipotalamus Beyin sapı

Hipokampal formasyon

Hipokampal formasyon 4. Dentat fasya 3. CA4 2. CA3, CA2 1. CA1 6. Subikulum 20. Presubikulum 21. Parasubikulum 22. Entorinal korteks

Ammon boynuzu Hipokampus Proper Dentat Girus Subikulum Moleküler tabaka Piramidal tabaka Polimorfik tabaka Dentat Girus Granüler tabaka Subikulum

Entorinal Korteks 1. entorinal korteks 2. unkus 3. forniks 4. dentat girus 5. hipokampal sulkus 6. kollateral sulkus

Hipokampal formasyonun bağlantıları İntrinsik bağlantılar klasik trisinaptik yol Afferent bağlantılar perforan alveolar yol Efferent bağlantılar forniks

İntrinsik bağlantılar Klasik Trisinaptik Yol 1. Entorinal korteks (perforan yol)  dentat girus granüler hücreleri 2. Granüler hücre aksonları (mossi fibrilleri)  CA3 piramidal hücreleri 3. Piramidal hücreler (Schaffer kollaterali)  CA1 piramidal hücreleri  subikulum  entorinal korteks

Afferent bağlantılar Alveolar yol Entorinal korteks orta bölümünden CA1 ve Subikulum Perforan yol Entorinal korteks lateral bölümünden CA1, CA2, CA3 ve Dentat Girusa

Afferent bağlantılar Temporal, frontal, parietal, oksipital lob bağlantı alanları Hipotalamus, amigdala, septal bölge, ön talamik çekirdek, ortabeyin limbik alanı

Efferent bağlantılar Forniksten Hipokampusun piramidal nöronları ve subikulum Postkommissural Forniks ana bandı Mammiller cisimciğe Ön talamus lateral septal çekirdek Hipotalamus Ortabeyin Tegmentum Kortikal alanlar

Efferent bağlantılar Prekommissural Forniksten hipokampus proper Septal çekirdeklere Lateral preoptik alan Anterior hipotalamik alan Broca’nın diagonal band çekirdeği Nukleus akkumbens Frontal lobun orta yüzeyi Kaudat çekirdek ve putamen Amigdala ve klaustrum

Septum

Septal bölge Paraterminal (Subkallosal) Girus Subkallosal alan (Parolfaktör alan) Septal Çekirdekler Dorsal septal çekirdek Lateral septal çekirdek Medial Septal çekirdek Broca’nın diagonal band çekirdeği Stria Terminalisin Bed çekirdeği Ön kommissürün Bed çekirdeği

Bağlantıları Stria medullaris talami’den medial habenular çekirdeğe Medial forebrain bundle’dan hipothalamus ve orta beyine Forniksten hipokampusa Amigdaloid korteksten stria terminalis ve diagonal banda

Bazal önbeyin Olfaktör tuberkül Genişletilmiş amigdala Substantia Innominata Meynert’in bazal çekirdeği Ventral Pallidum Substantia innominatanın kolinerjik olmayan bölgesi Limbik bazal gangliyonlar bölgesi

Limbik Bazal Gangliyonlar Nucleus Akkümbens Septi (Ventral Striatum) hipokampal formasyon amigdaloid cisim singulat girus afferent alıp ventral palliduma efferent verir ventral tegmental alan dorsal rafe çekirdeğinden Ventral Pallidum mediodorsal talamus substantia nigra subtalamik çekirdek efferent verir amigdaloid çekirdek lateral habenular çekirdeğe

İnsula Lateral fissürün derininde yer alır Frontal korteks, amigdala, singulat ve ventral striatuma projekte olur Dil, tat, tiksinme, aşerme işlevleri vardır

The Insular Cortex & Basal Ganglia and Disgust The anterior insula is connected to the ventro–posterior–medial thalamic nucleus, and has been identified in primates as gustatory cortex (Rolls, 1994), containing neurons that respond to pleasant and unpleasant tastes (Yaxley et al., 1988).

Limbik orta beyin Median Rafe Çekirdeği (B6, B8) Dorsal Rafe Çekirdeği (B7) Ventral Tegmental Alan (VTA, A10) Dorsal Tegmental Çekirdek (Gudden) Interpedünküler Çekirdek Periakuaduktal Gray

Ön singulat girus Ön singulat girus hem bilişsel işlevlerde hem duygusal süreçlerde rol oynar

Limbik sistemin işlevleri

Limbik sistemin işlevleri Yaşamın korunması Duygular (agresyon, korku, haz ) Motivasyon Amaca yönelik davranış Öğrenme Türün korunması Cinsel davranış

Duygular Neokorteks Singulat Korteks Duygusal tonlar Duygusal yaşantılar Singulat Korteks Ön talamik çekirdek Hipokampus Hipotalamus Forniks Duyguların ifadesi

Limbik sistem İstekleri Korkuları bağlanma haz ritüeller duygusal ilgi tanıma Korkuları yabancılaşma duygusal tehditler iletişim yokluğu

Amigdalanın işlevleri Duyu uyaranlarının duygusal ve güdüsel açıdan önemini analiz etmek Uygun tepkinin oluşması için çeşitli beyin sistemleri arasındaki etkinlikleri koordine etmek Tehlikeli uyaranlar karşısında savaş-kaç tipi tepkilere aracılık etmek Beslenme Agresyon Korku koşullanması Ödül/ceza ile öğrenme

Amigdala Çıktıları Prefrontal Cortex Ventral Striatum Emotional/Motivational Behavior Brainstem (central gray) Emotional Behavior BL CM Hypothalamus Brainstem (autonomic centers) Autonomic responses Hypothalamus Hormonal responses Cerebral Cortex Cognitive functions Memory Hippocampus

Amigdalanın işlevleri Beynin diğer bölgelerinden gelen bilgilere duygusal anlam yüklenmesi (Aggleton & Mishkin, 1986) Korku ifadesinde amigdalanın uyarımı (Morris et al. 1996)

Korku döngüsü Kent ve Rausch 2004 KORTEKS DUYUSAL, VİSERAL UYARI MEDİYAL PREFRONTAL SİNGULAT İNSULA DUYUSAL, VİSERAL UYARI LATERAL AMİGDALANIN SANTRAL NÜKLEUSU BAZAL HİPOKAMPUS DUYUSAL TALAMUS Kent ve Rausch 2004 OTONOMİK / PİTUİTER / ADRENAL AKTİVASYON

Amigdala patolojileri Anksiyete Kompleks parsiyel epilepsi Kluver-Bucy sendromu (uygun duyusal-duygusal bağlantıyı kuramama) Apati, küntlük Görsel tanımama Ağızcıl eğilimler Aşırı cinsellik

Septal bölgenin işlevleri Haz Otonom sinir sisteminin inhibisyonu

Hipokampusun işlevleri Bellek (LTP, LTD)

Hipokampus patolojileri Amnezik sendromlar

İnsulanın işlevi Insula beden duyularını yorumlar, distrese ilişkin duyguları üretir (ağrı, tiksinti, aşerme, dışlanma vs)

İnsula patolojileri Otistik spektrum bozuklukları Konuşma bozuklukları (Wernicke afazisi) Obsesyonlar (Tiksinti ile ilgili) Bağımlılıkta aşerme Ağrı

Ön singulat girus işlevleri Dikkatin odaklanması Duygusal vokalizasyon Bilişsel ve davranışsal esneklik Bir fikirden diğerine atlama Alternatif düşünce geliştirme Karar verme Crick thinks the right anterior cingulate may be involved in what we call our “free will”, since it is involved in making selections.

Ön singulat girus patolojileri Esneklik kaybı Kin tutma Obsesif düşünceler Endişe, kaygı, vesvese Tersleşme/ tartışmacılık Bağımlılığa yatkınlık