İletişim becerileri öğretiminin temel kuralı; «Tekil doğruları anlatmak değil, her bir duruma özgü farklı çözümler üretmek gerektiğini vurgulamaktır»

BAROMETRE İLE BİR BİNANIN YÜKSEKLİĞİ NASIL ÖLÇÜLÜR? (Measurement and Evaluation in Education and Psychology, William A. Mehrens,Irvin J. Lehmann)

İletişimin doğasını anlamak İletişim, bilgi, duygu ve düşüncelerin, konuşma, hareketler veya yazılı bilgi ve işaretlerle oluşturulan mesajlar aracılığıyla değişimi sürecidir.

“Etkili iletişim” kavramından ne anlamalıyız? Etkili iletişim, bir kişinin ya da bir grubun, başka bir kişi ya da grubun tutumlarını belirleyip, biçimlendirmek, denetim altına almak ya da değiştirmek amacıyla yapılan bilinçli bir iletişim etkinliğidir.

Sen ne söylersen söyle, anlattıkların, ancak karşındakinin anladığı kadardır. Yani iletişim iki yönlü bir süreçtir. Ancak aktif rol kaynak konumunda olandadır.

Anahtar kavramlar Kaynak, Mesaj, Kodlama, Araç, Hedef, Kod açımlama, Geri bildirim,

Önemli sorular! Amacımız ne? Stratejimiz ne olmalı? Etkili iletişim, bir kişinin ya da bir grubun, başka bir kişi ya da grubun tutumlarını belirleyip, biçimlendirmek, denetim altına almak ya da değiştirmek amacıyla yapılan bilinçli bir iletişim etkinliğidir.

İletişim sürecinin etkisini azaltan faktörler!

Amaç ve stratejiden yoksunluk, «Eeee… daha daha nasılsınız!»

Mesajın iyi ve doğru kodlanamaması,

Aktarım sürecinde ortamdan kaynaklanan sorunlar. «Arkadaşlar! ciddi bi’şey anlatmaya çalışıyoruz burada»

Hedefin kod açımlama sürecinde karşılaştığı zorluklar «Kardiyak kapakçıklarınızdaki lezyonların, opere edilmesi gerekiyor»

Mesajın hedefin ihtiyaçlarına yanıt verip vermemesi, «Hocam anlattıklarınızı sınavda soracak mısınız, ona göre dinleyeyim»

Farklılıkları kavrayabilmek İletişim kuran tarafların kültürel ortaklıkları ve kişisel özdeşleşme becerisi iletişimin kalitesini artırır.

Farklılıkları kavrayabilmek İzafet çerçevesi / referans çerçevesi / atıf alanı: İletişim kuran tarafların içinde iletişim eylemini gerçekleştirdikleri bütün sosyo kültürel alanı ifade eder.

Farklılıkları kavrayabilmek Empati: Bir insanın karşısındakinin duygu ve düşüncelerini kendisini, karşısındaki insanın yerine koyarak anlama çabasıdır.

Mesafeden, mekana, mimariden, renge Prof. Dr. Abdülrezak Altun

Yüz yüze iletişimde mesafe İletişim sürecinde kaynak ile alıcı arasındaki mesafe iletişim sürecini etkiler. Yüz yüze iletişimde, kaynak ile alıcı arasındaki mesafe yakınlaştıkça samimiyet, mesafe uzaklaştıkça ise resmiyet artar.

Temas Yüz yüze iletişimde kaynak ile alıcının bedensel yakınlığının yanı sıra, temasları da iletişim sürecinde rol oynar. Bedensel temas kültürden kültüre farklılık gösterir.

Bir mekanda bulunmak! Önde olmak, yüksekte oturmak, sağda oturmak yüksek statü anlamına gelir.

Ortamda mesafe! İçli dışlı mesafe: 35 cm ve daha yakın Samimi mesafe: cm. yakın arkadaşlar ve akrabalar Toplumsal mesafe: 80 cm. ile 2 metre arasında Yabancılar için mesafe: Toplumsal mesafenin dışında kalan alan.

Mekanda konumlanmak! Başköşe kapının karşısındadır. Makam olarak üstte olan sırtını daima duvara verir. Dikdörtgen mekanlarda kapının karşısındaki kısa kenar üst konumdadır. Otorite ilişkisini daha açık biçimde ortaya koyarlar. Yuvarlak masalar daha demokratik bir görünüm verir. Merkeze ve otoriteye herkes aynı mesafedir.

Mimarinin dili Mimarinin de kendine özgü bir dili vardır. Kamu binalarında yaratılan büyüklük duygusu, işlevsellikten daha çok, yöneten ve yönetilen arasındaki ilişkiyi belirlemek içindir.

Renklerin de dili vardır! Beyaz dinginliği simgelerken, kırmızı enerji yüklüdür.

Söz, ses ve bedenin anlattıkları Prof. Dr. Abdülrezak Altun

Sözlü iletişim Sözlü iletişimin temel unsuru dil ve sestir. Dil ve ses olmadan sözlü iletişim kurmaktan söz edemeyiz.

Dilin dili! Sözcük tercihlerimiz, şivemiz, hatta adımız bile birçok mesajı kapsayan bir kod bütünüdür.

İnsanlar kendileri gibi olanları daha yakın bulur. Yerine göre, doğru yapılmış sözcük seçimi, yerinde kullanılan şive, davranış biçimi gibi unsurlar yerel gruplarla iletişimi güçlendirir.

Sözcük seçimi kadar, ses tonunun ayarlanması, vurgu, duyguların sözcüklerin anlamını güçlendirecek biçimde sese yansıtılması iletişimin başarısını etkileyen temel unsurlardır.

Güzellikleri coşkuyla anlatın! Ses tonunuzu konunun niteliğine göre ayarlayın.

Bedenin dili! Sağım solum, elim kolum mesaj, Oturdum mesaj, kalktım mesaj, Elimi çeneme götürdüm mesaj, Kaşımı kaldırdım mesaj, Baktım mesaj, Bakmadım mesaj,

Gözler kalbin aynasıdır! Sözsüz iletişimin en etkili ve dürüst aracı gözlerdir. ‘’Uzun uzun, dik dik bakmak, gözlerinin içine bakma, gözlerini kaçırmak, gözlerini kısmak’’

Mimikler, ağırlıkla duygu ve düşüncelerimizi aktarırken, jestler anlatıma katkıda bulunur. Mimik: Yüz kaslarımızla yaptığımız hareketler. Jest: Bedenimizin diğer uzuvlarıyla baş, el, kol, ayak vb. ile yapılan hareketler.

Düşündüklerimizi ağırlıkla ellerimizle hayata geçirdiğimiz için, anlatım jestlerinde eller önemli yer tutar.

Beden dilini okumak!

Topluluk Önünde Konuşma Prof. Dr. Abdülrezak Altun

Topluluk önünde konuşmak Başarının temel sırrı, dinleyicilerin beklentilerine ne derece cevap verebildiğimize bağlıdır.

Hazırlık aşaması Kime konuşacağız? Ne anlatacağız, ne için anlatacağız? Ne tür malzemelerden yararlanacağız?

Konuşmanın yapılacağı mekanla ilgili tercih ve ihtiyaçlar Uygun salon büyüklüğü Salonun düzeni Teknik ekipmana ilişkin koşullar (Görüntü, ses, yedekler)

Heyecan ile mücadele Rahatlamak, Başarıyı hayal etmek, Özgüveni telkin etmek,

Sunuşu gerçekleştirirken Sunuma başlamak; Doğrudan konuya girmek rahatsız edici olabilir. Bir öykü ya da bir anıyla başlamak salonda bulunan dinleyicilerle iletişimi kolaylaştırmak için tercih edilen bir yol olabilir.

Sunuşu gerçekleştirirken Durduğumuz yer; Salona hakimiyetin sağlanması açısından önemlidir. Eğer tek başınıza bir sunuş yapıyorsanız, sadece kürsünün arkası ile yetinmeyin.

Göz temasının sağlanması; İletişimin başarısında göz temasının önemli bir yeri vardır. Sunum sırasında tek bir kişiye yönelmek yerine, salondaki değişik kişilerle göz teması sağlamak sunumun başarısını artıracaktır.

Yardımcı malzemelerle ilişkiler İhtiyaç duyulabilecek ekipman ulaşılabilir yerlerde bulundurulmalıdır. Gerekli malzemeyi, konuşmanın uygun yerinde, konuşmanın akışını bozmadan sunmak kopukluğu giderecektir.

Süreyi düzenlemek; Dinleyicilerin dikkatini toplayabilmeleri açısından konuşma uzatılmamalıdır. Ayrıca toplantı için öngörülen sürenin aşılmamasına dikkat etmek gerekir.

Sunuşu gerçekleştirirken Soruları cevaplandırmak;  Soruyu algılayın, her söz alan açık bir soru sormak yerine kendi görüş ve deneyimlerini aktarma amacında olabilir.  Sesinizin tonuna dikkat edin. Kızmayın kontrolü yitirmeyin.  Bilmediğiniz bir konuda soru yöneltiliyorsa, dürüstlük ve itiraf her zaman en kolay yoldur.  Cevaplamak istemediğiniz sorulara karşı taktikler geliştirin.

Sunuşu gerçekleştirirken Sunuyu sonlandırmak; Söze başlamak kadar, bitirmek de önemlidir. Kalıcı bir etki için, sunuşun amacı doğrultusunda özetleyerek lafı toparlamak yararlı olacaktır.

Son söz yerine…