Konu: 12 Çiftçiyi Topraklandırma Yasası
İÇİNDEKİLER Yasanın Amacı Kamulaştırma Kamulaştırma Bedeli Toprak Dağıtımı Çiftçiyi Topraklandırma Yasasının Uygulama Sonuçları
Türkiye de gerçek bir toprak reformuna temel olabilecek ilk yasa 1945 yılında yürürlüğe girmiştir.
Bunlar arasında özellikle mübadilleri ve göçmen mültecileri topraklandırmak için çıkarılan yasalar önem kazanmaktadır yılına kadar milyon dönüm toprak dağıtılmıştır. İlk toprak reformu yasası 1935 yılında ele alınmıştır.
Çiftçiyi topraklandırma yasası toprak sorununu ülke çapında ele almakta ve toprak reformunu gerçekleştirebilmek için gerekli kuralları kapsamaktadır.
Çiftçi Topraklandırma Yasası İki Büyük Değişikliğe Uğramıştır İlk değişiklik tarih ve 5618 sayılı yasayla yapılmıştır. İkinci değişiklik ise tarih ve 6603 sayılı yasayla yapılmıştır.
Uygulama Yönetmeliği Hak Sahibi Olma Şartları T.C vatandaşı olmak Mümeyyiz olmak Aile reisi olmak Toprak dağıtılacak yerde ikamet ediyor olmak Bedeni noksanlığı bulunanlar ile 65 yaş üzerinde olanların, çiftçilik yapmaya mani halinin bulunmadığını sağlık kurulu raporu ile belgelemek
Yasanın Amacı Hiç veya yeterince araziye sahip olmayan çiftçilerin geçimlerini sağlamaları ve işgüçlerini değerlendirecek kadar araziye sahip olmalarını sağlamak. Arazi verilenler ile yeterli arazisi olup ta üretim araçları yetersiz olan çiftçilere ana para veya demirbaş sağlaması.
KAMULAŞTIRMA Az gelişmiş ülkelerde toprak reformu sorununun ilk nedeni, tarımsal mülkiyetin dengesiz dağılımıdır.
KAMULAŞTIRMA BEDELİ Toprak reformları yapılırken kamulaştırma bedelleri hesaplanırken vergi matrahına göre, kira gelirine göre vb. bir belirleme yapılmaktadır.
Kamulaştırma bedelinin eşit taksitlerle ve kamulaştırmayı izleyen yıldan başlayarak 20 yılda "Toprak Tahvilleri" adlı hazine tahvilleriyle ödeneceği öngörülmüştü. Her taksitte yıllık %4 faiz yürütülecekti. Peşin ödenecek miktar 1000 liraydı sayılı yasayla maddede yapılan ilk değişiklikte, kamulaştırma bedelinin peşin ödenmesi gereken miktar 1000 liradan 3000 liraya çıkarılmıştır.
TOPRAK DAĞITIMI ÇİFTÇİLERİN SEÇİMİ
Kendisinin ya da ailesinin hiç toprağı olmayıp, başkalarının toprağın da ortakçılık, kiracılık yapanlar. Kendisinin ya da ailesinin toprağı yetmeyen çiftçiler. Tarım ve Veteriner Fakülteleriyle,ilgili okulları veya kursları bitirenlerden toprağı olmayan veya yetmeyenler. Aile dışında kalmayı yeğleyen reşit çocuklar. Göçebeler ve göçmenler ile göçürülenlerden çiftçi olanlar.
VERİLECEK TOPRAĞIN BÜYÜKLÜĞÜ Çiftçiye verilecek toprağın bir asgari işletme büyüklüğünde olması amaçlanmaktadır.
DEVRALMA BEDELİ Dağıtılacak toprak, yapı ve tesislerin karşılığının Maliye ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirtilecek esaslara göre belirleneceği öngörülmüştür.
TOPRAĞI ALANIN TASARRUF HAKKINA VE İŞLETME YÖNETİMİNE İLİŞKİN SINIRLANDIRMALAR Toprak dağıtılan çiftçi, mülkiyet hakkını ileri sürerek onu dilediği gibi kullanamaz.
Verilen toprak, askerlik ve belgelendirilen uzun hastalık gibi nedenler dışında, ortakçılıkla işletilemez ve kiraya verilemez.
ÇİFTÇİYİ TOPRAKLANDIRMA YASASININ UYGULAMA SONUÇLARI
YASANIN UYGULAMA ALANININ DARLIĞI VE DAĞITIMDA YARARLANILAN ÇİFTÇİ SAYISININ AZLIĞI Bütün bölgeler için en fazla toprak dağıtılan bölge Güneydoğu Anadolu olmuştur.
Yasanın uygulanmasıyla tarımsal yapı üzerinde, özellikle mülkiyet yapısı üzerinde önemli hiçbir değişiklik yapılmamıştır. Çiftçiyi topraklandırma yasası ile özel mülkiyetin kamulaştırılması yoluyla bir toprak reformu uygulamasına gidilmeyip, hazine topraklarının dağıtımı ile getirilmiştir.
VERİLEN TOPRAKLARIN YETERSİZ OLUŞU Dağıtılan toprak miktarı, yasanın öngördüğü biçimde, çiftçilerin aileleri ile birlikte geçimlerini sağlayacak ve iş güçlerini değerlendirecek ölçüde olmamıştır.
BORÇLANDIRMA BEDELİ Çiftçiler bedel açısından çok elverişli fiyatlarla toprak edinmişlerdir.
VERİLEN KREDİLERİN YETERSİZLİĞİ Topraklandırılan çiftçilerin, yeterli üretime geçmeleri ve gerekli geliri sağlamaları için, uygun bir kredi sistemi ile desteklenmelerine yeterli derecede önem verilmemiştir.
MER`A ÖZGÜLENMESİ Mera özgülenmesi özellikle sosyal adaleti sağlayacak yönde herhangi bir düzenleme getirmemiştir.
GÖÇMEN AİLELERİNE TOPRAK DAĞITIMI yılları arasında daha çok Orta- Kuzey Anadolu, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerine göçmen ailelerin yerleştirildiği görülmektedir.
SONUÇ Ülkemizin birçok köy ve kasabasında dağıtım yapılabilecek hazine arazisi mevcuttur. Bu hazine arazilerinin 3083 sayılı kanun hükümlerine göre dağıtımının yapılması, zaten kısıtlı olan tarım arazilerinin korunması açısından büyük önem arz etmektedir.
Hazine arazilerinin dağıtımı neticesinde hazineye önemli miktarda gelir kazandırılmıştır. Hazine arazilerinin devlet eliyle dağıtımının yapılması, vatandaşların dosya ve adil devlet anlayışına olumlu katkılar sağlayacağı bir gerçektir. Hazine arazilerinden belirli grupların faydalanmasının önüne geçilmiş olacaktır.
3083 sayılı kanunla yapılan dağıtım sonucunda, hazine arazilerin tarımsal amaçlar dışında kullanılamayacak olması, bu arazilerin bir an önce dağıtımının yapılması gerekliliğini öne çıkarmaktadır.
Her şeyden önce ülkede topraksız çiftçi bırakılmamalıdır. Bundan daha önemlisi de bir çiftçi ailesini geçindirebilecek toprağın - hiçbir nedenle ve biçimde - bölünemez hale getirilmesidir. Büyük çiftçi ve çiftlik sahiplerinin işleyebilecekleri toprak genişliği, söz konusu toprağın bulunduğu bölgenin nüfus yoğunluğuna ve toprağın verimine göre sınırlandırılmalıdır."(Mustafa Kemal Atatürk, 1 Kasım 1937 Meclis'i Açış Konuşması)