COĞRAFYA www.feyazbilgi.com

Hoş Geldiniz FEYAZ BİLGİ COĞRAFYA ÖĞRETMENİ SULTANBEYLİ KIZ ANADOLU İMAM-HATİP LİSESİ www.feyazbilgi.com

KULLANIM AMACINA GÖRE HARİTALAR 1- Fiziki Haritalar : Dağları, ovaları, gölleri, akarsuları, denizleri, denizlerin derinliğini kısaca yer şekillerini gösteren haritalardır. Not : Profil, sadece fiziki haritalardan yararlanarak çıkartılır. www.feyazbilgi.com

ilçelerin sınırlarını gösteren haritalardır. 2- Siyasi ( İdari ) Haritalar : Ülkelerin, coğrafi bölgelerin, eyaletlerin, illerin ve ilçelerin sınırlarını gösteren haritalardır. www.feyazbilgi.com

4- Ekonomik Haritalar : Nüfusun dağılışı, yoğunluğu, ekonomik faaliyetlerin çeşidi, dağılışı ve yoğunluğunu gösteren haritalardır. www.feyazbilgi.com

Örnek : Turizm, yol ve askeri haritalar gibi………… 4- Özel Haritalar : Belli bir konu için özel olarak hazırlanan haritalardır. Örnek : Turizm, yol ve askeri haritalar gibi………… Turizm Haritası www.feyazbilgi.com

Deprem Haritası www.feyazbilgi.com

Jeoloji haritası www.feyazbilgi.com

Bütün Haritalardan Yararlanarak 1- Alan hesaplaması 2- Uzaklık hesaplaması 3- Konum belirleme 4- Yön bulma işlemi yapılabilir. Profil çıkarma, yükselti ve eğim bulma gibi yer şekillerine bağlı işlemler sadece fiziki haritalardan yararlanarak yapılır. www.feyazbilgi.com

UZUNLUK HESAPLAMALARI km hm dam metre dm cm mm sıfır sil Uzunluk ölçüleri 10’ar 10’ar yani her katta 1 sıfır olarak değişir. Kaç kat çıkılıyorsa o kadar sıfır değişir. Örnek : Km ile cm arasında 5 kat vardır. Bu nedenle, 5 sıfırlık değişme olur. sıfır ekle www.feyazbilgi.com

1- Gerçek Uzaklık Hesaplama GU = Harita uzunluğu X Ölçeğin paydası Örnek 1 : Ölçeği, 1/ 200.000 olan bir haritada 5 cm.lik uzaklık gerçekte kaç km.dir ? 2 B) 5 C) 10 D) 20 E) 40 1982 ÖSS Örnek 2 : Bir harita üzerinde A ve B kentleri arasındaki uzaklık “C” olarak ölçülmüşse bu uzaklığın gerçek değeri ( arazideki uzunluğu ) nasıl hesaplanır? “C” harita ölçeğinin payı ile çarpılır “C” harita ölçeğinin paydası ile çarpılır Harita ölçeği ile “C” toplanır Harita ölçeği ile “C”.nin karesi çarpılır Harita ölçeği “C” ye bölünür 1983 ÖYS www.feyazbilgi.com

2- Harita Uzunluğu Hesaplama HU = Gerçek uzunluk Ölçeğin paydası Örnek : Gerçekte 200 km olan iki şehir arası, 1/ 500.000 ölçekli bir haritada kaç cm ile gösterilir ? A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 www.feyazbilgi.com

3- Ölçek Bulma Ö = Haritadaki uzunluk Gerçek uzunluk Örnek 1 : Bir atlasta, kıtaları gösteren haritalar eşit boyutlardaki sayfalara sayfanın tümü kullanılarak çizilmiştir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisine ait haritanın ölçeği en küçüktür ? Afrika B) Asya C) Kuzey Amerika D) Antarktika E) Avustralya 1994 ÖYS Örnek 2 : Yandaki haritada, KLM yolunun uzunluğu 3,5 cm.dir. Bu yolun gerçek uzunluğu 7 km olduğuna göre, haritanın ölçeği nedir ? A) 1/ 500.000 B) 1/ 400.000 C) 1/ 350.000 D) 1/ 200.000 E) 1/ 100.000 1986 ÖSS M L K www.feyazbilgi.com

5- Çizik Ölçeği Kesir Ölçeğe Çevirme Yukarıdaki çizik ölçeğin boyu 4 cm.dir. Bu ölçeğin kesir ölçek cinsinden değeri nedir ? 1989 ÖYS A) 1/ 500 B) 1/ 5000 C) 1/ 50.000 D) 1/ 500.000 E) 1/ 5.000.000 1/ 5.000 1 1 1 1 50 50 100 150 m 1/ 500.000cm= 1/ 5 km Aşağıdaki ölçeklerden hangisi 1/ 500.000 kesir ölçeğini göstermektedir ? (Çizik ölçeklerin uzunlukları 5’er cm, çentikler arası 1 cm.dir.) 1992 ÖYS B) D) E) 5 5 10 15 20 km 10 10 20 30 40 km 15 15 30 45 60 km 20 20 40 60 80 km 25 25 50 75 100 km www.feyazbilgi.com

6- Karşılaştırmalı Ölçek : Bir haritada, Adana-Kahramanmaraş arası 5 cm ile gösterilmiştir. Başka bir haritada ise aynı iki şehir arası 20 cm olarak gösterilmiştir. Birinci haritanın ölçeği 1/ 1.000.000 ise ikinci haritanın ölçeği nedir ? 1/ 250.000 1/ 200.000 1/ 150.000 1/ 100.000 1/ 50.000 İkinci haritada, uzunluk 4 kat büyümüş. Bu nedenle, ölçekte 4 kat büyüyecektir. Ölçek büyüdüğünde paydadaki sayı küçülmelidir. 1.000.000 dörde bölünür. Cevap : 1/ 250.000 olur. 20 cm 5 cm Harita 1/ 1.000.000 2. Harita 1/ 250.000 www.feyazbilgi.com

km² hm² dam² m² dm² cm² mm² ALAN HESAPLAMALARI sıfır sil sıfır ekle Alan ölçüleri 100’er 100’er yani her katta 2 sıfır olarak değişir. Kaç kat çıkılıyorsa iki katı kadar sıfır değişir. Örnek : Km² ile cm² arasında 5 kat vardır. Bu nedenle, 10 sıfırlık değişme olur. sıfır ekle www.feyazbilgi.com

1- Gerçek Alan Hesaplama GA = Harita alanı X (Ölçek payda)² Örnek 1 : 1/ 2.000.000 ölçekli haritada bir gölün alanı 4,1 cm² olarak ölçülmüştür. Bu gölün gerçek alanı kaç km²’dir ? 1991 ÖYS A) 482 B) 820 C) 1640 D) 2700 E) 3280 Örnek 2 : 1/ 1.500.000 ölçekli haritada alanı 3 cm² olan gölün gerçek alanı kaç km²’dır ? 1990 ÖYS A) 135 B) 225 C) 450 D) 675 E) 750 www.feyazbilgi.com

2- Harita Alanı Hesaplama HA = Gerçek alan ( Ölçek payda )² Örnek : Gerçekte 60 km² olan bir göl 1/ 100.000 ölçekli bir haritada kaç cm² ile gösterilir ? A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 20 www.feyazbilgi.com

3- Ölçek Bulma Harita alanı Ö = Gerçek alan Örnek 1 : Gerçekte 81 km² olan bir ada, haritada 9 cm² olarak gösterilmiştir. Buna göre haritanın ölçeği nedir ? A) 1/ 100.000 B) 1/ 200.000 C) 1/ 300.000 D) 1/ 400.000 E) 1/ 500.000 Örnek 2 : Gerçek alanı 490.000 km² olan bir ülke, haritada 49 cm² olarak gösterilirse ölçek ne olur ? 1/ 100.000 B) 1/ 500.000 C) 1/ 2.000.000 D) 1/ 5.000.000 E) 1/ 10.000.000 www.feyazbilgi.com

gösterildiği atlas sayfasındaki bir fiziki harita, Bir ülkenin tümüyle gösterildiği bir duvar haritası ile aynı ülkenin tümüyle gösterildiği atlas sayfasındaki bir fiziki harita, I.Yükselti değerleri II.Ayrıntıları gösterme gücü III.Coğrafi koordinatlar IV.Ölçek özelliklerinden hangileri bakımından benzerlik gösterir ? I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV 1993 ÖSS Türkiye’de illerin dağılışını ( idari bölünüşü ) gösteren haritalar, aşağıdakilerden hangisi için elverişli değildir ? A) Alan hesaplama B) Konum belirleme C) Yön bulma D) Uzaklık hesaplama E) Profil çıkarma 1985 ÖSS www.feyazbilgi.com

ayırt edilemez duruma gelir. Kasabayı bütünüyle görebilmek için bir araçla gökyüzünde yükselmek gerekir. Ancak, yükseldikçe görülebilen alan büyürken, cisimler küçülür, yapılar birbirinden ayırt edilemez duruma gelir. Bu durum, aşağıdakilerden hangisini açıklamada iyi bir örnek olur ? A) Haritaların yönüne konuluşunu B) Haritaların kullanılışını C) Görüş açısının değişmeyişini D) Haritaların işaretlenişini E) Ölçek farkının haritaya etkisini 1981 ÖSS Aşağıdakilerden hangisi için ; ― İki nokta arasındaki gerçek uzaklığı harita üzerinde ölçülen uzaklıkla karşılaştırma ― Bir gölün belli bir haritadaki alanını başka bir haritadaki alanıyla işlemlerinden yararlanılabilir ? A) Harita ölçeği hesaplama B) Haritada kullanılan işaretlerin anlamını bulma C) Haritanın yapılış amacını kestirme D) Harita üzerinde yer saptama E) Haritada gösterilen yer şekillerini belirleme 1990 ÖSS www.feyazbilgi.com

Fatih Sultan Mehmet Köprüsü Boğaz Köprüsü İstanbul Boğazı Haliç Fatih Sultan Mehmet Köprüsü Marmara Denizi www.feyazbilgi.com

Medine www.feyazbilgi.com

Tuz Gölü www.feyazbilgi.com

www.feyazbilgi.com