Göz Muayene Yöntemleri Yrd.Doç.Dr. Esra Ayhan tuzcu
Görmenin değerlendirmesi Görme keskinliği ve görme fonksiyonuna bakılır. Muayeneye başladığında ilk olarak görme seviyesi değerlendirilir. Hasta az görüyorsa etiyoloji araştırılır. Kornea, lens, retina muayene edilir. Bunlar doğal ise görme yolları ile ilgili patoloji açısından araştırma yapılır.
Katarakt
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu
Görme Keskinliği Muayenede Projeksiyon cihazı ve eşel kullanılır. Eşellerden harf okutularak görme keskinliği belirlenir
Görme Keskinliği Harfler büyükten küçüğe doğru gösterilir Her sıranın ondalık bir değeri vardır. 0.05, 0.1, 0.2 gibi Tam gören göz 1.0 görür En büyük harfi göremezse parmak saydırılır 4mps, 3mps…… Parmak sayamazsa göze ışık tutulur Persepsiyon ve projeksiyona bakılır. Persepsiyon – Işık hissi Projeksiyon –Işık yönü P+ P+ , P- P-
Görme Keskinliği Çocuklar için şekiller gösterilir. Okuma yazma bilmeyenler için “E” harfinin değişik yönlere bakan şekli gösterilir.
Otorefraktometre Görmede azalma varsa ilk olarak refraksiyon (kırma) kusuru var mı ona bakılır. Refraksiyon kusurunu ölçer. Verdiği değer direkt gözlük reçetesi olarak yazılmaz. Hastanın en iyi gördüğü değer cam denenerek reçete edilir.
Biyomikroskopi Glob ve çevre dokuları büyüterek görmemizi sağlar Slit lamp (İnce dilim şeklinde ışık kullanılır) Göz dokularını tabaka tabaka görmemizi sağlar.
Göz tansiyonu ölçümü Rutin muayanede yapılması gerekir Goldman aplanasyon tonometrisi Lokal anestetik damla damlatılır Temas ederek ölçer Daha güvenilir sonuç verir Air puff (hava üfleyen) tonometri Tarama maksadı ile bakılır Temas etmeden ölçer.
Göz tansiyonu ölçümü Göz tansiyonu ölçen cihazlar kornea kalınlığından etkilenir. Kalın kornealarda yüksek çıkar İnce kornealarda düşük çıkar Ölçüm yapıldıktan sonra tablodan düzeltme yapılır.
Retina muayenesi Biyomikroskopi ve 90D’lik lens Direkt oftalmoskopi İndirekt oftalmoskopi
Retina muayenesi Biyomikroskopi ve 90D’lik lens Binoküler görüntü Ters görüntü
Retina muayenesi Direkt oftalmoskopi Tek göz ile değerlendirme Görüntü düz Sınırlı bir alan Hareket ettirilerek retina taranır Daha çok yatan hastaların optik disk muayenesi için kullanılır
Retina muayenesi İndirekt oftalmoskopi Görüntü ters Binoküler görüntü Çok detaylı görme imkanı sağlamaz 20D’lik lens ile yapılır Daha çok pediatrik vakaların değerlendirilmesi için kullanılır
Fundus floresein anjiografi Retinanın damar yapısı ve tabakaları Venöz yoldan floresein maddesi verilerek yapılır Damarlardan sızıntı varsa boya sızarak dokuda birikir ve patoloji hakkında bilgi sağlar En sık olarak diyabet ve yaşa bağlı maküla dejenerasyonu hastalarında kullanılır
Görme alanı (perimetri) Görme fonksiyonunu değerlendirmek için kullanılır Görme alanında daralma olup olmadığını araştırır En sık olarak göz tansiyonu (glokom) ve nörolojik hastalıklarda kullanılır
Pakimetri ve USG Pakimetri USG Kornea kalınlığını ölçer. Glokom hastalarında ve kornea patolojisi olan hastalarda kullanılır. USG Retina muayenesi yapılamayan durumlarda (matür katarakt gibi) arka segment patolojisini değerlendirmede kullanılır.
Biyometri Katarakt ameliyatından önce uygulanır Hastaya takılacak göz içi lensinin numarasının belirlenmesinde kullanılır.
Speküler Mikroskopi Kornea endotel sayımı yapar Endotel hücrelerinin morfolojisi hakkında bilgi verir Komplike kataraktı olan hastaların ameliyatı öncesinde yapılmalıdır
Optik Koherens Tomografi Santral makula kalınlığını ve retina sinir lifi (RNFL) analizini yapar Santral makula kalınlığı Diyabetik makula ödemi, makula deliği, santral seröz koryoretinopati gibi makula hastalıklarında önemlidir
Optik Koherens Tomografi Retina sinir lifi analizi glokom tanısında önemlidir Retina sinir lifi kalınlığını normal populasyona göre durumunu yüzdelik dilimler şeklinde gösterir
Muayenede kullanılan göz damlaları Alcaine Lokal anestetik Etken madde Proparakain Birkaç saniye içinde etki gösterir Sikloplejin Siklopentolat 24-48 saatlik dilatasyon sağlar Siklopeji yapar Tropamide Tropikamid 4-8 saat dilatasyon sağlar Kısmi siklopleji yapar Mydfirin Fenilefrin 12-24 saat etki süresi
Muayenede kullanılan testler Schirmer testi Göz yaşı miktarını ölçmek için Normal değer 15mm üstüdür Floresein ile boyama Epitel defektlerini gösterir Defektin olduğu yerde göllenir Mavi ışık altında sarı -yeşil görüntü verir
Muayenede kullanılan testler Nasolakrimal kanal lavajı Kanalın tıkalı olup olmadığına bakılır Açıksa sıvı genizde hissedilir Kapalıysa dışarıya doğru akar
Muayenede kullanılan testler Amsler grid testi Maküladaki patolojilerin hasta tarafından erken teşhisini sağlar Yaşa bağlı maküla dejenerasyonu olan hastalarda kullanılır
Muayenede kullanılan testler Renkli görme testi Ishihara testi kullanılır Renk körlüğünün tanısı için kullanılır