SELÇUK TÜREYEN 19 MAYIS ANADOLU LİSESİ UZMAN TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENİ
EDAT GRUBU BAĞLAMA GRUBU TEKRAR GRUBU ÜNLEM GRUBU UNVAN GRUBU
İSİM TAMLAMALARI
Mavi gömleğini giymiş. Sınavdan yüksek puan aldım. O çocuğu yanıma alıyorum. Üç kitabı sana aldım. Nasıl kitaplardan hoşlanıyorsun? Bazı insanlar ülke sorunlarına çok duyarsız Her gün bir elma yerim.
İSİM-FİİL GRUBU
Her yapıdaki fiillerden –mek, -me, -iş ekleriyle türeyen,türediği fiillerin ismi olan fiil türevlerine isim- fiil denir.İsim-fiillerin oluşturduğu söz öbeğine ise isim-fiil grubu denir. ÖRNEK b.nesne z.t yüklem Konuyu çabucak kavray ış ına şaşırdım. Dolaylı Tümleç özne yüklem Ben de güzel oyunlar oyna ma yı bilirim Belirtili Nesne dolaylı tümleç dolaylı tümleç z.t. yüklem Ölüm gecesinden bu sahile hiç dönme mek bitmez Özne bir özleyiştir.
SIFAT-FİİL GRUBU
Her yapıdaki fiil tabanlarından çeşitli eklerle türeyen,sıfat görevini üstlenen fiil türevlerine sıfat-fiil(ortaç)denir.Sıfat-fiillerin kendisinden önce gelen sözcüklerle oluşturduğu öbeğe sıfat-fiil grubu denir. Sıfat –fiil üreten ekler şunlardır: -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş
ÖRNEK Sana dar gelmey ecek makberi kimler kazsın? Belirtili Nesne d.t z.t yüklem Hayata beraber başla dığ ımız dostlarla da Edat Tümleci yollarımız bir bir ayrıldı. Çocukluğumda bacalara takıl an, beyaz Özne bulutlar vardı.
ZARF-FİİL GRUBU
Fiil tabanlarından çeşitli eklerle türeyen,fiil anlamını yitirmeden zarf(belirteç)görevi üstlenen fiil türevlerine zarf-fiil(ulaç)denir. -erek -dıkça -meden -ken -ıp -ınca -a…….-a -r……..-mez
Bir gün nehirler gibi derinden çağlay arak Zarf Tümleci Dağlardan,ormanlardan sana akacak mıyım? Halkın yüzü gül dükçe gülümser beşeriyet. Zarf tümleci Ben,sevgi bağından bir çiçek der meden huduttan Zarf Tümleci huduta atılmışım. Seni göremey ince ben de sinemaya gittim.
BİRLEŞİK FİİL GRUBU
Sınav için notlarıma göz attım. Yüklem O hep saman altından su yürütür. Yüklem Bu günlerde ağzını bıçak açmıyordu. Yüklem Son günlerde beni arar oldu. Yüklem
EDAT GRUBU
Bir isimle bir edatın oluşturduğu öbeğe edat(ilgeç)öbeği denir. Bacak kadar çocuğun cevaplarına bak. Ali orada duruma göre davranmış. Cennet gibi vatanımız var.
BAĞLAMA GRUBU
Eş görevleri sözcüklerin bağlaçlarla bağlanmasıyla oluşan öbeğe bağlama grubu denir. Hak ve kuvvet kılıçla kalkan gibidir. Özne Öğretmen ile öğrenci aynı bütünün parçalarıdır. Özne Ne civarda bir köy var ne bir evin hayali. özne özne özne Sokakları hem kız hem deniz kokar. özne
TEKRAR(İKİLEME)GRUBU
Aynı,yakın ya da karşıt anlamlı sözcüklerin,anlamı güçlendirmek için yan yana kullanılmasıyla oluşan sözcük öbeğine tekrar(ikileme) grubu denir. Sen sayfa sayfa çevirdiğim kitap, Mısra mısra okuduğum şiir! Sen dağlar üstüne, Ovalar üstüne serpilmiş Türkiye’m! (aynı sözcüğün tekrarlanmasından)
Ben kalender meşrebim Güzel çirkin aramam.(karşıt anlamlı) Eski püskü giysiler giymişti. (biri anlamlı diğeri anlamsız) Ivır zıvır şeylerden söz ediyorlar. (İkis de anlamsız)
ÜNLEM GRUBU
Bir ünlemle bir isim unsurunun oluşturduğu sözcük öbeğine ünlem grubu denir. “Ey dost! Senin yoluna ünlem isim Canım vereyim Mevla.” Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker! Ünlem isim unsuru
ÜNVAN GRUBU
Bir kişi ismiyle ünvan gösteren bir ismin oluşturduğu gruba ünvan grubu denir. Deniz Hanım Ali Bey Kişi ismi ünvan kişi ismi ünvan Mustafa Kemal Paşa Adnan Öğretmen Kişi ismi unvan kişi ismi ünvan
SELÇUK TÜREYEN 19 MAYIS ANADOLU LİSESİ UZMAN TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENİ